Bo'lim: Ona tili va adabiyot olimpiada

8-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2

Dekabr 16, 2022Dekabr 16, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 8-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2 ga fikr bildirilmagan.

Vaqtingiz tugadi!

8-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2

07.12.2022 yil oo.uzedu.uz

olimpiada savollari!

1 / 25

1. Bu gapning butun dahshati shu tobda bilindi. Ushbu gapdagi olmoshlarning vazifasini toping.

A) aniqlovchi, aniqlovchi, aniqlovchi

B) aniqlovchi, ega, hol

C) aniqlovchi, aniqlovchi, hol

D) aniqlovchi, aniqlovchi

2 / 25

2. ““Sen yetim emassan” she’ridan olgan taassurotlarim” nomli insho inshoning qaysi turiga kiradi?

A) adabiy insho

B) ilmiy insho

C) erkin insho

D) rasmiy insho

3 / 25

3. Navoiyning qaysi fardida shoirning hasbi holi ifodalangan?

A) “Men – sinuq, ko‘nglum – sinuq, sabrim uyi xud – yerga past…”

B) “Ulki, sanga eldin erur aybgo‘…”

C) “Gardun gah manga jafo-u dunluq qildi…”

D) “Yuqar yamonlig‘ angakim, kirar yamon el aro…”

4 / 25

4. “Yaratish”, “bino qilish”, “qurish” ma’nolarini anglatuvchi so’zni toping.

A) matn

B) insho

C) epigraf

D) didaktik

5 / 25

5. So‘zlarning tobe bog‘lanishini aniqlang.

A) gul bilan bulbul

B) quvonib gapirmoq

C) taklif, mulohazalar

D) dam o‘qiydi, dam yozadi

6 / 25

6. Undov so‘zlar berilgan javobni aniqlang.

A) eh, g‘ir-g‘ir, ofarin

B) evoh, beh-beh, uf

C) hoy, duv-duv, qars-qurs

D) ehtimol, shubhasiz, albatta

7 / 25

7. “Qutadg‘u bilig ”asarining Vena nusxasi qaysi yozuvda ko‘chirilgan?

A) arab yozuvida

B) turkiy yozuvida

C) uyg‘ur yozuvida

D) so‘g‘d yozuvida

8 / 25

8. Badiiy asarda biror voqea-hodisa, tarixiy fakt, adabiy yoxud afsonaviy qahramon nomini tilga olish yoki unga ishora qilib o‘tish qaysi badiiy san’atni vujudga keltiradi?

A) talmeh

B) tajnis

C) irsoli masal

D) tanosub

9 / 25

9. Qaysi gapda otlashgan sifat bilan ifodalangan uyushiq ega mavjud?

A) Dangasa va yalqovlar hech qachon sanoqda bo‘lmaydi

B) Dono olg‘a boraturib, orqaga qarab qo‘yadi.

C) Nodon aytur: g‘olib chiqdim, dono aytur: yo‘l berdim.

D) Hayotda yaxshi ta’lim olgan va uni amalda qo‘llay bilganlar hech qachon qoqilmaydilar.

10 / 25

10. Yer qish uyqusidan uyg‘ondi. Bahorning mayin sabolari esa boshladi. Ariqlarning bo‘yi yam-yashil maysalar bilan qoplandi, daraxtlar kurtak chiqarib, ifor isli naparmon gullar bilan bezandi. Loyshuvoq tomlarda lolaqizg‘aldoqlar yal-yal yondi. Dalalardan yengil hovur ko‘tarilib, qirlarda anvoyi chechaklar ochildi. Qishloq va shaharlarning tor ko‘chalarida, maydonlarida bola-baqra ko‘paydi. Kichkintoylar akalari yasab bergan «laylak»larni uchiraman deb jonlari halak. Ahyon-ahyonda turnalar arg‘imchoq solib uchib o‘tishadi. Ularning dilni entiktiruvchi “qurey-qurey”lari osmonni tutadi... Ushbu matn qaysi nutq uslubiga tegishli?

A) publitsistik

B) ilmiy

C) rasmiy

D) badiiy

11 / 25

11. Ko‘ngluma har yonki boqsam, dog‘i bor, Har necha dardimni desam, dog‘i bor. Qilcha tanga bori ishqing yor edi, Bir sori bo‘ldi firoqing dog‘i bor. (Lutfiy) Ushbu tuyuqda keltirilgan dog‘i bor tajnisli qofiyasining ma’nosi qaysi javobda to‘g‘ri izohlangan?

A) yarasi bor, yana bor, otashi bor

B) dog‘ bor, yara bor, yana bor

C) yara bor, yana bor, bor ket

D) otashi bor, yarasi bor, yana bor

12 / 25

12. Qaysi dostonda ishlatilgan “G‘aribning ko‘nglini ovlamoq savob”, “Qilichdan seskanmas botirning tani”, “Gavharni ne bilsin ushalgan sopol” kabi baytlar hikmatli so‘zlar darajasiga ko‘tarilgan?

A) “Alpomish”

B) “Kuntug‘mish”

C) “Rustamxon”

D) “Ravshan”

13 / 25

13. Qaysi gapda ega va ot kesim o‘rtasiga tire to‘g‘ri qo‘yilgan?

A) Atrof – juda go‘zal.

B) Bizning sinfimiz – sakkizinchi.

C) Bugun mening darslarim – ko‘p.

D) Maqsadimiz – a’lo o‘qish.

14 / 25

14. Qaysi qatorda egasi noma’lum gap berilgan?

A) Dam olish kuni sayohatga borish kerak.

B) Eshik ochiq bo‘lsa ham so‘rab kir.

C) Kechki ovqat pishirildi.

D) Bugun teatrga borishimiz lozim edi.

15 / 25

15. Qaysi gapda kesim vazifasini bajargan sifatlanmish qatnashgan?

A) O‘zbekiston – Vatanim manim.

B) Insonni sog‘lom qiladigan jismoniy mashqlardir, uning ma’naviyatini boyitadigan esa badiiy adabiyotdir.

C) Ko‘p so‘zning ozi yaxshi, oz so‘zning o‘zi yaxshi.

D) Bilagi zo‘r birni yiqar, bilimi zo‘r mingni yiqar

16 / 25

16. Hammamizning onamizdir shu Vatan, Yov qoldirgan siynasida ming tikan, Tirikmiz-ku, uni tozalash bizdan, Yur, o‘g‘lonim, elni ko‘tarish uchun. Ushbu she’riy parchada qaysi so‘z turkumlari kesim vazifasida kelgan? 1) ot; 2) sifat; 3) ravish; 4) olmosh; 5) fe’l; 6) son.

A) 1, 4, 5, 6

B) 2, 3, 5, 6

C) 3, 4, 5, 6

D) 1, 2, 4, 5

17 / 25

17. Aruzdagi qaysi vaznlar o‘zbek she’riyatida eng ko‘p qo‘llanadi?

A) ramal, hazaj, mutaqorib

B) mutaqorib, hazaj, rajaz

C) ramal, rajaz, mutaqorib

D) ramal, hazaj, rajaz

18 / 25

18. Oybekning qaysi she’ri erksizlik, tutqunlikka bo‘ysunmagan ijodkor ruhning, olamni qutqaruvchi bezavol go‘zallikning so‘nmas timsoli bo‘lib qoldi.

A) “Na’matak”

B) “O‘rik gullaganda”

C) “O‘zbekiston”

D) “Qoraxat”

19 / 25

19. Sodda gap berilmagan javobni aniqlang.

A) Mening fikrimcha, bizlarni jaholat qorong‘iligidan qutqarmoqchi bo‘lgan bu odamning maslahatlariga amal qilasiz.

B) Mamlakatimizning bayramlari ko‘p, lekin Navro‘zning shukuhi va tarovati o‘zgacha.

C) Kampir ba’zan mudrab, ba’zan o‘g‘li bilan nimalarnidir gaplashib o‘tirardi,

D) Bu she’rni nafaqat menga bag‘ishlangani uchun, balki unda ulug‘ shoirning buloq suvlaridek musaffo qalbi mavj urib turgani uchun ham sevaman.

20 / 25

20. Yuz jafo qilsa manga, bir qatla faryod aylamon, Elga qilsa bir jafo, ming qatla faryod aylaram. A. Navoiy qalamiga mansub ushbu mashhur bayt g‘oyasini aniqlang.

A) zolimlik va jafokorlikni qoralash

B) vafodorlik

C) xalqparvarlik

D) farovon hayotni ulug‘lash

21 / 25

21. Maqsud Shayxzodaning “Mirzo Ulug`bek” fojiasida Mirzo Ulug`bek ilm ahlining “sim qanotli aravasi” uchib boruvchi baxt shahrini qanday rangda deb ataydi?

A) marvarid rang

B) firuzarang

C) zangori rang

D) bika rang

22 / 25

22. “Qaror qilindi”, “inobatga olinsin” kabi qoliplashgan so‘z va so‘z birikmalari qaysi uslubda uchraydi?

A) rasmiy-idoraviy

B) badiiy

C) ilmiy

D) so‘zlashuv

23 / 25

23. Barchasi bitishuv yo‘li bilan hosil bo‘lgan so‘z birikmalari qatorini aniqlang.

A) maktab bog‘i, mehr bilan boqmoq, shahar kezmoq

B) gul atri, tez yugurmoq, kitob o‘qimoq

C) baxtli voqea, milliy g‘oya, sof havo

D) yurt kezgan, shahar ko‘chalari, bahor havosi

24 / 25

24. Ona tilini e’zozlashni, qadrlashni va asrashni ma’rifatli millatlardan o‘rganing. Ushbu gapdagi yasama so‘zlar qanday sintaktik vazifa bajargan?

A) to‘ldiruvchi, aniqlovchi

B) kesim, hol

C) aniqlovchi, hol

D) kesim, to‘ldiruvchi

25 / 25

25. Xalq dostonlariga xos qaysi xususiyat yirik dostonchilik maktablarining paydo bo‘lishiga sabab bo‘ldi?

A) xalq og‘zaki ijodida qadimiy epik an’ana hisoblangani

B) asosan, do‘mbira jo‘rligida aytilishi

C) ijrochidan ham badihada, ham ijroda katta ijodiy mahorat talab qilishi

D) og‘izdan og‘izga o‘tib avloddan avlodgacha yetib kelgani

Ona tili va adabiyot olimpiada

7-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2

Dekabr 12, 2022Dekabr 12, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 7-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2 ga fikr bildirilmagan.

Vaqtingiz tugadi!

7-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2

07.12.2022 yil oo.uzedu.uz

olimpiada savollari!

1 / 25

1. Qaysi gapda vazifadosh bog‘lovchi ishtirok etmagan?

A) Birrov kirdi-da, chiqib ketdi.

B) Choy qaynatib ichishni-da unutdi.

C) . . . chars-churs uchqun sochdi-da, axiyri gurullab ketdi.

D) Bulut bo‘ldi-da, yomg‘ir yog‘madi.

2 / 25

2. Idish nuqsonlidir, gar bo‘lsa qadoq, (1) Aslo ayb bo‘lmas qo‘ldagi qadoq. (2) Ilmga bag‘ishlab o‘tkaz har onni, Aqling botmon bo‘lsin, vazning bir qadoq. (3) (A. Shukurov) Ushbu she’rda raqamlab ko‘rsatilgan shakldosh so‘zlardan qaysi biri hisob so‘z bo‘lib kelmoqda?

A) 2

B) 1

C) 3

D) hisob so‘z mavjud emas

3 / 25

3. Teng bog’lovchilar uyushiq bo’lak va gaplarni bog’lash bilan birga, ular o’rtasidagi …

A) mazmuniy munosabatni ham ro’yobga chiqaradi.

B) tasdiq munosabatni ham ro’yobga chiqaradi.

C) shakliy munosabatni ham ro’yobga chiqaradi.

D) grammatik munosabatni ham ro’yobga chiqaradi.

4 / 25

4. U rostini gapirib bergani uchun onasi urishmadi, balki yolg‘on gapirish odobli bolaning ishi emasligini aytdi. Ushbu gapdagi teng bog‘lovchi qanday mazmuniy munosabatni ro‘yobga chiqarmoqda?

A) zidlov

B) chama, taxmin

C) ayiruv

D) inkor

5 / 25

5. Muhammad al-Xorazmiyning handasa ilmiga oid yozgan asarlari hozirda ham o‘z ahamiyatini yo‘qotgani yo‘q. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zning hozirgi kundagi ko‘rinishini toping.

A) astronomiya

B) matematika

C) fizika

D) geometriya

6 / 25

6. Qaysi gapda ko‘chma ma’noli so‘z ishtirok etmagan?

A) Eski buloqning ko‘zi ochildi.

B) Kemtik oy cho‘qqilar orasidan mo‘ralaydi.

C) Bu olamda men kezmagan yurt kam edi, - deb davom etdi Bobur o‘ychan ohangda.

D) Soqchi ota-onam borligiga ishonmadi, shekilli, gapni aylantiraverdi.

7 / 25

7. Berilgan she'riy baytlarning qaysi birida mutlaq qofiya ishlatilgan?

A) Mehnat-u alamlarga mubtalo Uvaysiyman, Qayda dard eli bo‘lsa, oshno Uvaysiyman.

B) Ul na gumbazdur eshigi, tuynugidin yo‘q nishon Necha gulgunpo‘sh qizlar manzil aylabdur makon.

C) Ul nadurkim sabz to‘nlik, yoz yog‘ochning boshida, Qish yalang‘och aylagay barcha xaloyiq qoshida.

D) Ki bulbul nola, afg‘on aylamakni mendin o‘rgandi Vuv judin sham’i so‘zon aylamakni mendin o‘rgandi.

8 / 25

8. “Ravshan” dostonining nasriy qismida ko`proq qaysi she’riy san’atdan foydalanilgan?

A) Ko`chim

B) Mubolag`a

C) Saj

D) Tashbeh

9 / 25

9. Hamid Olimjon o‘z she’riyatida shunday kamolot darajasiga erishadiki, u so‘zdan tanbur torlaridek turli pardalarda foydalanar, uni o‘ynata, jaranglata bilardi. Ushbu gapda olmoshlar nimaga ishora qilgan?

A) shaxs va narsaga

B) so‘z birikmasiga

C) shaxsga

D) gapga

10 / 25

10. Iqbolxonning ish stolidagi mitti guldonda sovuqdan ochilmay qolgan atirgulning ikki dona g‘unchasi turar edi. Ushbu gapda qaysi so‘z turkumiga oid so‘z mavjud emas?

A) son

B) sifat

C) fe’l

D) ravish

11 / 25

11. Qaysi qatorda o‘zlik olmoshi ikki marta qo‘llangan gap berilgan?

A) Barcha gaplarda o‘zlik olmoshi ikki marta qo‘llangan

B) O‘zimga o‘zim gapira boshladim.

C) O‘zga yurtda shoh bo‘lgandan, o‘z yurtingda gado bo‘lgan afzal.

D) O‘zingni er bilsang, o‘zgani sher bil.

12 / 25

12. Quyida berilgan qaysi gapda yordamchi so‘z turkumlarining har bir turiga oid birliklar qatnashgan?

A) Bu maqsad sari qo‘yilgan birinchi qadamgina emas, balki kelajakka ishonch belgisidir.

B) Bu zanjir ila zamonga daxldorsan, sen ham ahli olam qatori uchinchi ming yillikda yashamoqdasan.

C) U nihoyatda ziyrak, idrokli, keng mushohadali, o‘ta qiziquvchan, uquvli, bilimga chanqoq, mehnatkash edi va shu fazilatlari bilan ajralib turardi.

D) Siz ham bu ishga qadam qo‘yishdan ilgari bir karra o‘ylab ko‘rsangiz bo‘larmidi?

13 / 25

13. Quyidagi asarlardan qaysi biri roman-tetralogiyaga misol bo‘la oladi?

A) Muhammad Ali “Ulug‘ saltanat”

B) H. Nu’mon va A. Shorahmedov “Ota”

C) Said Ahmad “Ufq”

D) M. Ismoiliy “Farg‘ona tong otguncha”

14 / 25

14. Shuhrat qalamiga mansub dostonlar qaysi qatorda berilgan?

A) “Ona va farzand”, “Jamila”

B) “Farzand”, “So`lmas chechaklar”

C) “Raymonda” , “Shinelli yillar”

D) “Uch qiz afsonasi”, “Guldurdun”

15 / 25

15. Qaysi asarda “Bo‘g‘zimda qolmasin erk to‘la kuyim”, “Oyoqosti bo‘lmasin ajdodim go‘ri”, “O‘tirmasin yov chiqib uyim to‘riga” kabi badiiy tasvirlar uchraydi?

A) “Mardlik afsonasi”

B) “Turkman binosi”

C) “Bu – men tug‘ilgan tuproq”

D) “Buzilgan o‘lkaga”

16 / 25

16. Tong otmoqda. Tong o‘qlar otar, Tong otmoqda, Quyosh – zambarak. Yaralangan Yer shari yotar Boshlarida yashil chambarak. (Rauf Parfi) Ushbu she’riy parcha haqida to‘g‘ri fikrni aniqlang.

A) Ushbu she’riy parchada Quyoshning Yer sharini yaralash orqali unga o‘lim keltirishi tasvirlangan.

B) Ushbu she’riy parchada Yerning Quyoshga isyoni tasvirlangan.

C) Ushbu she’riy parchada Quyoshning Yerda hayot paydo qilishi tasvirlangan.

D) Ushbu she’riy parchada Quyosh va tong birgalikda Yerni halok qilish tasviri uchraydi.

17 / 25

17. Qaysi gapda ravish turkumiga oid so‘z boshqa javoblarga qaraganda kam?

A) Dardim jim ichimga yutaymi endi?

B) Dushmaningiz bilan tortishayotganingizda ham ochiqchasiga va mardlarcha fikr bildiring.

C) Birdan koridorning narigi chetida kimningdir tez yurib kelayotgani eshitildi.

D) Olmaxon yerdan ko‘ra daraxtda tezroq yugurar ekan.

18 / 25

18. Xalq dostonlari haqidagi qaysi fikr xato?

A) doston qahramoni yorini tushda ko‘radi

B) doston qahramoni yorini uzukda ko‘radi

C) doston qahramoni yorini oynada ko‘radi

D) doston qahramoni yorini oyda ko‘radi

19 / 25

19. Murodxonga: - Jon o‘rtoq, bedanalarni qo‘yib yubor…., onalarining oldiga bor…sin, bizni duo qilishadi, - degandim, darrov rozi bo‘l…, uylaridan katta qaychi olib chiq... Ushbu gapda nuqtalar o‘rniga quyidagi qo‘shimchalardan qaysi biri qo‘yilmaydi?

A) fe’lga xos bo‘lgan harakat nomi qo‘shimchasi

B) fe’lga xos bo‘lgan nisbat qo‘shimchasi

C) fe’lga xos bo‘lgan mayl qo‘shimchasi

D) fe’lga xos bo‘lgan zamon qo‘shimchasi

20 / 25

20. She’riy misradagi bo‘g‘inlarning muayyan guruhlarga bo‘linishi nima deyiladi?

A) vazn

B) hijo

C) qofiya

D) turoq

21 / 25

21. Uyushiq bo’laklarni va o’zaro teng munosabatdagi gaplarni bog’lab keluvchi bog’lovchilarga…… deyiladi?

A) ayiruv

B) inkor bog’lovchi

C) Teng bog’lovchi

D) zidlov bog’lovchi

22 / 25

22. Qaysi gapdagi belgilash olmoshi to‘pdan ajratilgan shaxs, narsa, belgi kabilarni bildiradi?

A) O‘g‘limning har bir holidan xabar olib turish sening vazifangdir.

B) Bu gapning butun dahshati shu topda bilindi.

C) Kelganlarning hech birini tanimas ekanman.

D) Hamma nopok, hamma egri, yolg‘iz siz to‘g‘ri.

23 / 25

23. O‘lmas Umarbekovning qaysi qissasida yoshgina ayolning sirli o‘limi sabablarini ochish, fojia manbalarini o‘rganish, qotillarni aniqlash barobarida asar qahramonlarining ma’naviy qiyofalari oydinlasha boradi?

A) “Yoz yomg‘iri”

B) “Oq qaldirg‘och”

C) “Odam bo‘lish qiyin”

D) “Fotima va Zuhra”

24 / 25

24. Bilan ko'makchisi vosita ma'nosini anglatgan birikmalar qatorini aniqlang.

A) G'ayrat bilan ishlamoq, mas'uliyat bilan yondashmoq.

B) Shoirlar bilan uchrashuv, kitob bilan muloqot.

C) Shaxd bilan kirmoq, qunt bilan o'rganmoq.

D) Pochta bilan jo'natmoq, poezd bilan bormoq

25 / 25

25. Har kishikim birovga qozg‘oy choh, Tushgay ul choh aro o‘zi nogoh. Baytida qanday she’riy san’at qo‘llangan va bu bayt kim haqida?

A) tashbih, Suhayl

B) irsoli masal, Jobir

C) tashbih, Jobir

D) irsoli masal, Navdar

Ona tili va adabiyot olimpiada

6-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2

Dekabr 9, 2022Dekabr 9, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 6-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2 ga fikr bildirilmagan.

Vaqtingiz tugadi!

6-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №2

Diqqat! Testni 80% va undan yuqori natija bilan tugating va sertifikatga ega bo'ling!

07.12.2022 yil oo.uzedu.uz

Online olimpiada savollari!

Sertifikat olish uchun barcha ma'lumotlarni to'g'ri kiriting!

1 / 25

1. Boychechakni tutdilar, Tut yog‘ochga osdilar.Qilich bilan chopdilar, Baxmal bilan yopdilar. Ushbu parchadagi boychechak qanday ramz hisoblanadi?

A) bahor ramzi

B) yoshlik ramzi

C) mehnatkash inson ramzi

D) jo‘shqinlik ramzi

2 / 25

2. Xalq qo‘shiqlari haqidagi qaysi fikr xato?

A) Xalq qo‘shiqlari juda qadimiy tarixga ega.

B) Xalq qo‘shiqlari to‘y-tomoshalar jarayonida paydo bo‘lgan.

C) Xalq qo‘shiqlarida ko‘pchilikning his-tuyg‘ulari umumlashtirilgan holda yakka shaxs kechinmalari orqali aks ettiriladi.

D) Xalq qo‘shiqlarida xalqning orzu-umidlari, zavq-shavqi, quvonch va iztiroblari mujassamlashgan.

3 / 25

3. Qaysi gapda sodda yasama va qo‘shma fe’llar ishtirok etgan?

A) Boshing egib ta’zim ayla, shukrona ayt, Seni gulday erkalagan chaman uchun.

B) Hakim bobo har bir niholga alohida e’tibor berib parvarish qilardi.

C) Alpomishga alla aytgan momolarim, Ruhini shod etay desang, xalq bo‘l, elim.

D) Komila bir chekkada g‘uj-g‘uj ochilgan atirgulni hidlab, Mastura bilan gaplashib o‘tirardi.

4 / 25

4. Eh o‘rik! Soya ham do‘st bo‘ladimi? Laqqa tushubsan-da lof ursa. Do‘st bo‘lsa, har qanday ob-havoda Yoningda tursa… Ushbu she’riy parchaga eng mos hikmatli so‘zni aniqlang.

A) Yomon do‘st – bir ko‘lankadir: quyoshli kunda qochsang ham qutula olmaysan, bulutli kunda izlasang ham topolmaysan. (Abay)

B) Yor uldurki, har nechakim o‘ziga Istamas, yorig‘a ham istamagay. O‘zi istarki, yor uchun o‘lgay, Ani munda sherik aylamagay. (Navoiy)

C) Do‘st bilan obod uying, gar bo‘lsa u vayrona ham, Do‘st qadam qo‘ymas esa, vayronadir koshona ham. (E. Vohidov)

D) Do‘sti yo‘q bilan sirlash, Do‘sti ko‘p bilan siylash. (Abay)

5 / 25

5. Qaysi qatorda –siz qo`shimchasi sintaktik shakl yasovchi qo`shimcha vazifasida qo`llangan?

A) Suvsiz hayot bo`lmaydi

B) Odobni odobsizdan o`rgan

C) Siz bebaho insonsiz

D) U bu gapdan xabarsiz edi

6 / 25

6. Sabab ravishdoshini toping.

A) qo‘rqib kirmadi

B) ko‘rgani bordi

C) yig‘lay-yig‘lay uxladi

D) suvga tikilgancha o‘ylanib qoldi

7 / 25

7. Sabab ravishi qatnashgan gapni aniqlang.

A) Xayrullo bu shartga noiloj ko‘ndi.

B) U esa hamon qo‘rqoqligi tufayli kechalari ko‘chaga chiqolmaydi.

C) U qah-qah urib yuborishdan o‘zini arang tiyib, ko‘zlarini yumdi.

D) Mana shu mablag‘ behuda sarf etilmasligi uchun komissiya qat’iy bir qarorga kelishi kerak.

8 / 25

8. Qo‘shimcha qo‘shilishi bilan bog‘liq imloviy xatolik qaysi gapda mavjud?

A) Sen chiqguncha kutib tura qolaman.

B) Yuragimda mening bir dardim bor…

C) Ob-havo yomonlashganda tog‘ga chiqmaslikni maslahat berishdi.

D) Olis-olislarda qolgan qishlog‘im…

9 / 25

9. Qaysi gapda fe’lning barcha vazifa shakllari ishtirok etgan?

A) So‘ridagi ko‘rpachani yig‘ishtirib olib, mehmonlar kelguncha yakandoz to‘shab, joy soldi.

B) Necha kundan beri qattiq esayotgan shamol tinavermagach, tog‘ga chiqishni qoldirdi.

C) Orqa tomonda o‘tirgan Dilbar o‘zini tutolmay qiqirlab kula boshladi.

D) - Odamlar sizni qattiq hurmat qilishadi, shuning uchun sha’ningizga dog‘ tushiradigan ish qilmang, - dedi u kuyunib.

10 / 25

10. Ibroyim Yusupovning “Qadrdon so‘qmoqlar” she’ridan olingan qaysi misralarda lirik tuyg‘ular bilan birga ijtimoiy kayfiyat ham aks etgan bo‘lib, sho‘ro davri siyosatini eslatadi?

A) Mosh paykalda gala chumchuq chug‘urlar. She’r o‘qishib turgan yosh shoirlarday.

B) Qizil kendir bilan shivirlashar tol, Turna uchib borar olis yoqlarga.

C) Burilishda tanish qo‘shig‘in kuylab, Qo‘shni qiz oldimdan chiqib qolarday.

D) Biroq u bunda yo‘q, u yiroqlarda, Bizning joylar o‘rni hozir paxtazor.

11 / 25

11. Xalq (tabobat) qulupnay (mevterlatuvchi, bezgak (xuruj) qarshi omil sifatida tavsiya etiladi. Qavs ichidagi so‘zlarga qo‘shilishi kerak bo‘lgan munosabat shakllari soni nechta?

A) 4 ta

B) 3 ta

C) 5 ta

D) 6 ta

12 / 25

12. “Birlari mo`ltinamo, hiylagar , Birlaridir kunda pix-u gavda xar” ushbu satrlarda qaysi tasvir vositasidan foydalanilgan?

A) Tazod

B) Sifatlash

C) Mubolag`a

D) O`xshatish

13 / 25

13. Xirmon yanchishda kuylanadigan o‘zbek xalq qo‘shig‘ini aniqlang.

A) “Maydagul”

B) “Xo‘sh-xo‘sh”

C) “Chittigul”

D) “Turey-turey”

14 / 25

14. Quyidagi o‘tgan zamon shakllaridan qaysi biri ilgari ro‘y bergan harakat va holatning so‘zlovchi tomonidan eshitib bilganini ifodalaydi?

A) Oq yer ochdim, qora bug‘doy sochdim.

B) Mixlangan qulog‘idan, suv quyar oyog‘idan.

C) Mana bu shotutni bobosi ekkan.

D) Sinf rahbarimiz G‘anini uyga yuboribdilar.

15 / 25

15. Sallalari boshlarida oq savat, Ko‘rpacha tagda hamavaqt uch qavat. Birlari mo‘ltoninamo, hiylagar, Birlaridur kunda pix-u gavda xar. “Tanobchilar” satirasidan olingan ushbu parchada qanday tasvir vositasidan foydalanilgan?

A) tazod

B) mubolag‘a

C) sifatlash

D) jonlantirish

16 / 25

16. Qaysi qatordagi gapda tovush o`zgarishi faqat son so`z turkumiga oid bo`lgan gap berilgan?

A) Saodat opaning ikkala o`g`li shaharda yashaydi

B) Oltovlon ola bo`lsa og`zidagin oldirar

C) Men ikkoviga bittadan ezilgan shaftoli beraman

D) Durroj sherning so`zini ma`qul ko`rdi va ikkovi shu o`rmonda yashay boshladi

17 / 25

17. Qaysi asarda biron muhim voqeani aytish uchun uni bu voqeaga mutlaqo aloqasi yo‘q tafsilotlar orqali bayon qilish usuli uchraydi?

A) “Urushning so‘nggi qurboni”

B) “Do‘nan”

C) “Shum bola”

D) “Muzqaymoq”

18 / 25

18. Shakldosh so'zlar berilgan qatorni toping.

A) soz, qil, zang

B) ot, o’t, pul

C) bor, asar, stol

D) gul, bog', ola

19 / 25

19. — Shiroq biz tomondan. O‘zi ertakchi, dostonchi dono chol. Butun umri cho‘ponlik bilan o‘tgan, — dedi Saksfar. Ushbu gapda nechta shaxs oti mavjud?

A) 4

B) 3

C) 2

D) 5

20 / 25

20. Tarkibidagi barcha sifatlar yasama bo‘lgan gapni aniqlang.

A) Balandparvoz, quruq gapirgan odamning gapi bemaza qovunga o‘xshaydi.

B) U otasi Muzaffar Farmonovning batamom aksi: dadasi yum-yumaloq, do‘mboq bo‘lsa, bu xushqad, xushsurat.

C) Nodon, kaltafahm odamdan ma’noli gap chiqmaydi.

D) Sofdil va jonkuyar insonlar bilan bu dunyo oboddir.

21 / 25

21. Uch, qushcha, hur Qo‘shig‘im bo‘lib! – Shudir sendan so‘nggi tilagim. Tanim qolsin bunda (Tan nima?) Ona yurtga borsin yuragim. (Musa Jalil) Ushbu she’riy parchada kimning tuyg‘ulari ifodalanmoqda?

A) Urushdagi askarlarning.

B) Qamoqxonadagi mahbusning.

C) Kasalxonada yotgan bemorning.

D) Chet ellarda sargardon yurgan ishchilarning.

22 / 25

22. Tarkibidagi barcha otlar mavhum ot hisoblanadigan gapni toping.

A) Oyog‘ingiz yugursa, maqsadingizga yetkazadi, tilingiz yugursa, boshingizga falokat keltiradi.

B) Yalqovlik muhtojlik eshigidir.

C) Hayo qalbning haqiqiy ko‘zgusidir.

D) U o‘z qalbida kechayotgan tuyg‘ularni qanday atashni bilmas edi.

23 / 25

23. Qaysi gapda taqsim son ishtirok etgan?

A) Oltovlon ola bo‘lsa, og‘zidagin oldirar.

B) Azim har yelkasiga to‘rttadan odam sig‘adigan yigit bo‘libdi.

C) Bekatda o‘n odam avtobus kutib turishardi.

D) Tarixing bitmakka, xalqim, mingta Firdavsiy kerak.

24 / 25

24. Alisher Navoiyning “Mahbub ul-qulub”asari necha qismga bo`linadi va ularning tartibi qaysi qatorda berilgan?

A) 3 qismga - har xil odamlarning fe`l-atvori haqida; yaxshi fe`l xosiyati va yomon xislat kasofati haqida; turli foydali kuzatishlar va misollar

B) 3 qismga - yaxshi fe`l xosiyati; yomon xislat kasofati haqida; turli foydali kuzatishlar va misollar

C) 2 qismga - yaxshi fe`l xosiyati; yomon xislat kasofati haqida.

D) 3 qismga - yaxshi fe`l xosiyati; yomon xislat kasofati haqida; safar fazilatlari to`g`risida

25 / 25

25. Qaysi gapda orttirma nisbatdagi fe’l ishtirok etmagan?

A) Ertaga mashina kelar, kelmasa, yo‘lga chiqmayman.

B) Sen chala qoldirgan yerlaringni supura tur, kelib qolar.

C) Dalaga suv chiqaraman, ekinlar gurkirab, yashnab ketadi.

D) – Koyima, qizim, - dedi ona, o‘rtog‘ingni quruq jo‘natmaymiz.

Ona tili va adabiyot olimpiada

11-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

Oktabr 14, 2022Oktabr 14, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 11-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 ga fikr bildirilmagan.

Vaqtingiz tugadi!

11-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Qaysi asarda jaholat, ilmsizlik, tarbiyasizlikka qarshi ma’rifat ulug‘lanadi?

A) “Qorako‘z Majnun”

B) “Padarkush”

C) “O‘tkan kunlar”

D) “Hayotga muhabbat”

2 / 25

Ko‘ngli tilagan murodig‘a yetsa kishi,
Yo barcha murodlarni tark etsa kishi.
Bu ikki ish muyassar bo‘lmasa olamda,
Boshini olib bir sorig‘a ketsa kishi.

Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang.

A) a harfi

B) t harfi

C) s harfi

D) i harfi

3 / 25

Bahor vasfiga bag‘ishlangan birinchi o‘zbek g‘azali muallifini aniqlang.

A) Nosiruddin Rabg‘uziy

B) Mahmud Qoshg‘ariy

C) Yusuf Xos Hojib

D) Alisher Navoiy

4 / 25

Qaysi gapda ko‘makchi fe’l ish-harakatning davomiyligini bildirib kelgan?

A) Mo‘ysafid gullarni shiyponga qo‘yib, mehmonlar bilan ko‘risha ketdi.

B) Qo‘qonga nonushta mahalida kirib keldik.

C) Indamay g‘ishtlarni ustma-ust taxlay boshladi.

D) Yodgor o‘z yonimda. Ba’zan Mehrixonlar oilasiga ham borib-kelib turadi.

5 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda tire tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Yurting tinch – sen tinch. Turnalar arg‘imchog‘i g‘ira-shira osmon ortiga – bulutlar bag‘riga singiydi.

B) Mehnati halol baholansa, yerning sohibi – dehqonning hech kimdan kami bo‘lmaydi. Xalqaro savdo yo‘li – Buyuk ipak yo‘li Temur va Temuriylar davrida juda serqatnov bo‘lgan.

C) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si. Qor yog‘di – don yog‘di.

D) Nabiram – Sayyora shu yerda tarbiyalanyapti. Gullar, daraxtlar, bog‘lar – barchasi bahor nafasini his qilmoqda.

6 / 25

Qaysi gapda hol vazifasida kelgan qaralmish ishtirok etgan?

A) Tilning birinchi ahamiyati shundan iboratki, til tufayli jamiyat a’zolarining har birida hosil bo‘lgan bilim ommalashadi.

B) Mustaqil O‘zbekiston davlati erkinlikning dastlabki yillaridanoq o‘zbek tilining muhofazasi uchun barcha qonuniy asoslarni yaratdi.

C) Meni katta hayotga olib chiqib qo‘ygan ustozlarimning zahmatini oqlay oldimmikin?

D) Til tufayli bilim avloddan avlodga og‘zaki va yozma tarzda qoldiriladi, natijada yangi avlod o‘tgan avlodning ishini yangidan boshlamasdan, uni davom ettiradi.

7 / 25

Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring.

A) 1-i, 2-a, 3-g, 4-b, 5-h

B) 1-g, 2-d, 3-e, 4-b, 5-f

C) 1-e, 2-d, 3-g, 4-f, 5-d

D) 1-i, 2-a, 3-e, 4-f, 5-b

8 / 25

Navoiyning qaysi asarida insonni ulug‘laydigan imon, karam, adab, qanoat, vafo, rostlik, ilm kabi fazilatlar haqida alohida fikrlar bayon qilingan?

A) “Lison ut-tayr”

B) “Muhokamat ul-lug‘atayn”

C) “Saddi Iskandariy”

D) “Hayrat ul-abror”

9 / 25

Mahmud Qoshg‘ariy tomonidan yozib qoldirilgan qaysi maqol turkiy xalqlar og‘zaki ijodida juda qadim davrlardan boshlab faol iste’molda bo‘lib, har qanday fazilatning boshlanishi bilimdir degan ma’noni anglatadi?

A) Erdam boshi – til.

B) Kim kur bo‘lsa, kuvaz bo‘lur.

C) Uma kelsa, qut kelur.

D) Qut belgusi – bilig.

10 / 25

Sifatdosh va harakat nomi tarkibidagi egalik qo`shimchalari harakat bajaruvchisining shaxsi va sonini bildiradi. Shuning uchun qaratqich kelishigini olgan shaxs bildiruvchi so`zning qo`llanishiga ko`pincha ehtiyoj bo`lmaydi. Ushbu qoida talabiga mos bo`lmaydigan gap qaysi qatorda berilgan?

A) Boqqaning ikki echki, o`shqirganing yer tebratar.

B) Buzoqning yugurgani - bizning kutganimiz.

C) Bo`zchi bilganin to`qir, Baxshi bilganin o`qir.

D) Bilganingni eldan ayama.

11 / 25

Bu yo‘llardan borurman, qadim
Bitiktoshlar chiqar qoshimga.
Ular so‘zin ko‘chiraman jim
Yuragimning bujur toshiga,
Ey, dardimga darmonim, Vatan!
Ushbu she’riy parchada ajratib ko‘rsatilgan so‘zning sintaktik vazifasini aniqlang.

A) vositali to‘ldiruvchi

B) sifatlovchi aniqlovchi

C) payt holi

D) o`rin holi

12 / 25

oshig‘i olchi iborasiga antonim iborani toping.

A) kosasi oqarmagan

B) suv tekin

C) do‘ppisi yarimta

D) dili pora

13 / 25

Qaysi gapda ergash gap bosh gapdan oldin kelgan?

A) Shuni doimo yodda tutish kerakki, nodon kishining gapi ko‘p bo‘ladi.

B) Saxiylikni odat qilgan bo‘lsa kim, Qo‘lidan davlati ketmasin uning.

C) Bobolardan qolgan noyob bu tortiq, Toki avlodlarga yetolsin omon.

D) Kitob mening do‘stim, chunki u – bilim manbayi.

14 / 25

Berilgan gaplar va ularda ishtirok etgan fe’l shakllari to‘g‘ri moslashtirilgan javobni aniqlang.

A) 1-a, b, d, e, f, g; 2-a, b, f

B) 1-a, d, e, g; 2-a, f, g

C) 1-b, d, e, f, g; 2-b, g, f

D) 1-a, d, e, f, g; 2-a, b, f, g

15 / 25

Bizning qarorimiz shu // hasharda barchamiz faol ishtirok etamiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi?

A) vergul

B) nuqtali vergul

C) tire

D) ikki nuqta

16 / 25

Ey Navoiy, eldan bir chaqa ham tama qilma, aksincha, o‘zing elga bersang, buni “karam” deydilar. Ushbu gapda ishtirok etgan gap bo‘laklari bilan aloqaga kirishmaydigan so‘zlarni aniqlang.

A) ey Navoiy, karam

B) ey, aksincha, karam

C) ey Navoiy, aksincha

D) tama qilma, deydilar

17 / 25

Asosi fe’l bo‘lgan ot turkumiga mansub yasama so‘zni belgilang.

A) so‘lim, qo‘nim, tinim

B) chiziq , chaqmoq, tilim

C) tiniq, terim, qochoq

D) taroq, yo‘liq, bilim

18 / 25

Har bir pok axloqli, ilohsevar shaxs komillikka intilishi va bu yo‘lda nasiba olishi mumkin. Yuqoridagi gapda qaysi gap bo‘lak(lar)i uyushgan?

A) ega, kesim

B) aniqlovchi, kesim

C) aniqlovchi

D) ega, aniqlovchi

19 / 25

Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham inshootlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Ushbu gap haqidagi to‘g‘ri hukmni toping.

A) Qaratqich aniqlovchilarning barchasi to‘ldiruvchiga tobelangan.

B) Sodda va qo‘shma kesimlar mavjud.

C) Barcha uyushiq bo‘laklarning sifatlovchi aniqlovchisi mavjud.

D) Ega va qaratqich aniqlovchining uyushib kelishi kuzatiladi.

20 / 25

G‘irot oti qaysi doston qahramonining doimiy yo‘ldoshi hisoblanadi?

A) Kuntug‘mish

B) Ravshan

C) Go‘ro‘g‘li

D) Alpomish

21 / 25

Qaysi gapda nisbat qo‘shimchasini olgan fe’l yasama otga tobelangan?

A) Uzoqdan ko‘ringan qumloqlar sahro bag‘rida yastanib yotar edi.

B) Bu kishi o‘sha tunda o‘zi bilan suhbatlashgan odam ekan.

C) O‘g‘lining muvaffaqiyatidan faxrlangan otaning shodligi cheksiz edi.

D) Kechaga taklif etilgan shoirlar orasidan uni qidirdi, ammo topolmadi.

22 / 25

Ham qaratqich aniqlovchini, ham sifatlovchi aniqlovchini bevosita tobelantirgan hol ishtirok etgan gapni aniqlang.

A) Bir kishi umrining so‘ngiga qadar, Yig‘di mol-u dunyo, yig‘di siym-u zar.

B) Bir yo‘l chekkasida yotibman nolon, Chorasiz bo‘lsam-da, men ham tirik jon.

C) Yolg‘izlikning rutubatli ko‘chalarida, Ne-ne oltin fasllarim o‘tdi junjikib.

D) Shuni esingdan chiqarma: aql dilning oltin kalitidir.

23 / 25

Bo‘yung sarv-u sanubartek, beling qil, Vafo qilg‘on kishilarga vafo qil. (Xorazmiy) Ushbu baytda qanday she’riy san’atlar qo‘llangan?

A) tazod, talmeh, tanosub

B) tazod, tajnis, tanosub

C) tajnis, tashbeh, tanosub

D) talmeh, tashbeh, tajnis

24 / 25

Ilgari salbiylik bo‘yog‘iga ega bo‘lgan so‘zlar davr taqozosiga ko‘ra ijobiy bo‘yoq kasb etayotgan so‘zlarni aniqlang.

A) kapital, kolxoz

B) dasturchi, vazir

C) biznesmen, fermer

D) viloyat, tuman

25 / 25

“Alp Er To‘nga” marsiyasi qaysi asar orqali bizgacha yetib kelgan?

A) “Qissasi Rabg‘uziy”

B) “Qutadg‘u bilik”

C) “Devonu lug‘ot it-turk”

D) “Hayrat ul-abror”

Ona tili va adabiyot olimpiada

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

Oktabr 14, 2022Oktabr 14, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 ga fikr bildirilmagan.

Vaqtingiz tugadi!

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida?

A) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi.

B) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi.

C) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi.

D) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi.

2 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan.

B) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi.

C) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi.

D) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak.

3 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) Qizil dev

B) ikki kundosh

C) Momogul maston

D) qalandarlar

4 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi

A) “ , , , ”.

B) “ ”, — : “ ”.

C) “ , — , ”.

D) “ , — , — , ” .

5 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

B) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

C) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.

D) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

6 / 25

Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

A) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan.

B) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan.

C) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi.

D) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi.

7 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

B) taalluqli, tamoyil, qoyida

C) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

D) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

8 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) zamon va shaxs-son

B) mayli, zamon va shaxs-son

C) mayl va zamon

D) mayl va shaxs-son

9 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

B) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

C) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

D) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

10 / 25

Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping.

A) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi.

B) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi.

C) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek.

D) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob.

11 / 25

Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud?

A) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi.

B) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi.

C) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si.

D) Suv keldi – nur keldi.

12 / 25

Berilgan gaplar va ularda ishtirok etgan fe’l shakllari to‘g‘ri moslashtirilgan javobni aniqlang.

A) 1-b, d, e, f; 2-a, d, f, g

B) 1-a, b, e, f; 2-b, f, g

C) 1-a, b, d, f; 2-a, b, f, g

D) 1-b, d, f; 2-a, b, f, g

13 / 25

Mumtozadabiyotdagi tuyuq janrining asosini qanday so’zlar tashkil etadi?

A) Shakldoshso’zlar

B) Paronimso’zlar

C) Ma’nodoshso’zlar

D) Uyadoshso’zlar

14 / 25

Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan?

A) yolg‘iz, vafosiz, yashil

B) vafo, havo, suv

C) go‘zal, zebo, baland

D) o‘rmon, dala, maydon

15 / 25

Qiyoslash ma’nosini bildiruvchi bog’langan qo‘shma gapni aniqlang.

A) Soni ko‘p, lekin salmog’i yo‘q

B) Gapni cho‘zma, chunki hayot qisqadir

C) Chiroylidir go‘yo yosh kelin

D) To‘g’ri til toshni yoradi, egri til esa boshni yoradi

16 / 25

Xalq dostonlari haqida berilgan hukmlardan qaysi biri noto‘g‘ri?

A) Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan naslga, avloddan avlodga o‘tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi.

B) Qahramonlarning sarguzashtlari, o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko‘lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar xalq dostoni deyiladi.

C) Doston – xalq og‘zaki ijodining eng yirik janri bo‘lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo‘lgan voqealarni bayon qiluvchi asar.

D) Dostonlar mavzu jihatidan rang-barang, mazmunan xilma-xil bo‘lganligi bois ularning qahramonlik, romantik, tarixiy dostonlar kabi turlari bor.

17 / 25

Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang.

A) hazaji musaddasi mahzuf

B) hazaji musammani maqsur

C) ramali musammani mahzuf

D) ramali musaddasi maqsur

18 / 25

Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub?

A) minglarcha, mardlarcha

B) do‘stona, to‘yona

C) beaql, mehmonxona

D) ertalab, olg‘a

19 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

B) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

C) Kun juda qizdiryapti.

D) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

20 / 25

Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud.

B) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

C) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

D) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

21 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?

A) tarixiy so‘zlar

B) shevaga xos so‘zlar

C) arxaik so‘zlar

D) atamalar

22 / 25

Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring.

A) 1-h, 2-a, 3-f, 4-i, 5-b

B) 1-h, 2-i, 3-e, 4-a, 5-d

C) 1-h, 2-a, 3-e, 4-g, 5-b

D) 1-h, 2-a, 3-f, 4-g, 5-d

23 / 25

Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan?

A) ergashtiruvchi bog‘lovchi

B) ayiruv bog‘lovchisi

C) ohang

D) nisbiy so‘zlar

24 / 25

Ey yel, borib ahbobqa nomimni degil!
Har kim meni bilsa, bu payomimni degil!
Mendin demagil gar unutulg‘on bo‘lsam,
Har kimki, meni so‘rsa, salomimni degil. (Bobur)

Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang.

A) l harfi

B) n harfi

C) m harfi

D) i harfi

25 / 25

Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) III qismida

B) II qismida

C) I qismida

D) IV qismida

Ona tili va adabiyot olimpiada

9-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

Oktabr 14, 2022Oktabr 14, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 9-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 ga fikr bildirilmagan.

Vaqtingiz tugadi!

9-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Qaysi asarda shoir shohga qarata: “Raiyat (xalq) poda bo‘lsa, sen cho‘ponsan, u mevali daraxt bo‘lsa, sen - bog‘bon, agar cho‘pon qo‘ylarini asramasa, ular och bo‘rilarga yem bo‘ladi”, degan fikrni aytadi?

A) “Saddi Iskandariy”

B) “Farhod va Shirin”

C) “Layli va Majnun”

D) “Hayrat ul-abror”

2 / 25

Sifatning ma’nosiga ko‘ra ikki turi ishtirok etgan gapni aniqlang.

A) Bu bog‘lar ichida oq, havorang marmardan qurilgan chiroyli binolar, ko‘shklar, kichik-kichik saroylar ko‘zga tashlanadi.

B) Yo‘lning ikki betidagi qoramtir, oq, qizil daraxtlarning barglari iliq quyosh nurida marvariddek tovlanadi.

C) O‘ziyam juda g‘alati odam, sergapmi, kamgapmi, bilib bo‘lmaydi.

D) Baqqol amaki yuzi katta, peshonasi keng, iyagi kalta odam.

3 / 25

Berilgan gaplar va ularda ishtirok etgan fe’l shakllari to‘g‘ri moslashtirilgan javobni aniqlang.

A) 1-a, e, f; 2-a, b, e, g

B) 1-a, d, f, g; 2-a, e, f, g

C) 1-a, d, e, f; 2-b, e, f, g

D) 1-a, b, d, f, g; 2-b, e, g

4 / 25

Nizomiy Ganjaviyning “Xamsa”si qanday nom bilan mashhur bo‘lgan?

A) “Xamsa” (“Beshlik”)

B) “Haft paykar” (“Yetti go'zal”)

C) “Maxzan ul-asror” (“Sirlar xazinasi”)

D) “Panj ganj” (“Besh xazina”)

5 / 25

Qaysi qatorda bog‘langan qo‘shma gap berilgan?

A) Dono aybni o‘zidan axtaradi, ahmoq bo‘lsa do‘stini ayblaydi.

B) G‘ayratlining yuragi qaynar, G‘ayratsizning yuragi o‘ynar.

C) Bilagi zo‘r birni yiqar, bilimi zo‘r – mingni.

D) Jahl kelsa, aql ketadi.

6 / 25

Ushbu gaplarning qaysi birida // shartli belgisi o‘rnida ikki nuqta qo‘yiladi?

A) Yana uvlar dahshat shamoli// Ko‘kni qora bulut quchadi.

B) Ruboiyni ichida o‘qidi// yuzini tabassum qopladi.

C) Mening bir jaydari falsafamdir shu// Hargiz iltimosga kuning qolmasin.

D) Hamal keldi // amal keldi.

7 / 25

Ayniqsa, har bir odam o‘zining oqil, obro‘- e’tiborli. iste’dodli, sadoqatli do‘stlari – safdoshlari bilan faxrlanadi, ammo do‘stlik mezoni faqat shular bilan o‘lchanmaydi. Ushbu gap haqidagi to‘g‘ri hukmni toping.

A) Ham ot kesim, ham fe’l kesim mavjud.

B) Egalar har xil so‘z turkumi bilan ifodalangan.

C) Biriktiruv munosabatli bog‘langan qo‘shma gap hisoblanadi.

D) Ham uyushiq bo‘lak, ham ajratilgan bo‘lak ishtirok etgan.

8 / 25

Tokzorga kelsak, husayni, shivirg‘oni, charosdan boshlab tanako‘zi, qorajangal, bedona kishmishga qadar turli-tuman navlar bor. Ushbu gapdagi sodda yasama ot turdosh otning qaysi turiga mansub?

A) faoliyat-jarayon oti

B) o‘rin-joy oti

C) shaxs oti

D) narsa oti

9 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini aniqlang. Insonni butun borliq odamlar buyum va narsalar voqea-hodisalar ammo eng avvalo va aksar hollarda odamlar tarbiyalaydi

A) – , , , , .

B) : , , , , , .

C) , , , , , .

D) – – , , , .

10 / 25

Jomiyning “Xamsa”si yettilik bo‘lgandan so‘ng qanday nomlangan?

A) “Haft paykar”

B) “Haft avrang”

C) “Silsilat uz-zahab”

D) “Hasht behisht”

11 / 25

Gar nuktalari jahonni tutti,
G‘avg‘olari ins-u jonni tutti.
Chun forsiy erdi nukta shavqi,
Ozroq edi anda turk zavqi.
Navoiy “Layli va Majnun” dostonining xotimasidan olingan ushbu parchada kimlarni ta’riflamoqda?

A) Jomiy va Lutfiy

B) Husayn Boyqaro va temuriylar

C) Nizomiy va Dehlaviy

D) Sa’diy va Farididdin Attor

12 / 25

Navoiyning “Farhod va Shirin” dosoni haqidagi qaysi fikr noto‘g‘ri?

A) Farhod tug‘ilganida xoqon xalqning uch yillik xirojidan kechadi.

B) Farhod onadan ishq bilan tug‘iladi.

C) Farhod Qorandan tosh yo‘nish sirlarini o‘rganadi.

D) Farhod Shirinni topish uchun uch manzildan o‘tadi va Yunonistonga boradi.

13 / 25

“Agar oshig’lig’im aytsam, kuyub jon-u jahon o’rtar...” deb boshlanuvchi g’azal muallifi kim?

A) Muhammad Rizo Ogahiy

B) Z. M. Bobur

C) Alisher Navoiy

D) Boborahim Mashrab

14 / 25

Ko‘makchili qurilma yordamida bog‘langan ergashgan qo‘shma gapni aniqlang.

A) Haqiqiy olim o‘zining ilmi bilan maqtanmaydi, chunki u o‘zidan ham zo‘r olim va fozil borligini biladi.

B) Shuni bilki, odamlar do‘stlik tufayli baxtiyordir.

C) Fikr ravshan bo‘lsa, albatta, uning shakli ham ravshan bo‘ladi.

D) Do‘stlikdan o‘tadigan hech narsa yo‘q, shuning uchun do‘st orttirish imkoniyatini sira qo‘ldan boy berma.

15 / 25

Gapdagi ko‘p nuqta o‘rniga mazmun va grammatik jihatdan mos keluvchi yordamchi so‘zni qo`ying. Vatanimiz poytaxtida, … Toshkentda diqqatga sazovor joylar ko‘p.

A) xullas

B) ya’ni

C) garchi

D) chunki

16 / 25

Ajratib yoziladigan qo‘shma so‘zlar qatorini toping.

A) tog‘/olcha, beda/poya

B) xush/bo‘y, tog‘ma/tog‘

C) to‘g‘ridan/to‘g‘ri, jiqqa/ho‘l

D) sotib/oldi, borib/keldi

17 / 25

Xojaning hikoyalaridan birida sultonning bir soat adolat qilganining savobini zohid qanchaga baholaydi?

A) o‘nta payg‘ambarning ibodatidan ortiq

B) odamlar, farishtalar va hurlarning ibodatidan ortiq

C) o‘nta avliyoning ibodatidan ortiq

D) yigirmata zohid ibodatidan ortiq

18 / 25

Qaysi gapda orttirma nisbatdagi fe’l qo‘llangan?

A) Bu cholni butun yurt izzat qilardi.

B) O‘zingdan o‘zgadan marhamat kutma, o‘zbek o‘g‘li, o‘zligingni unutma.

C) Yaxshi so‘z bilan ilon inidan chiqar.

D) Nazir ota yuzlarida tabassum bilan qutini bezata boshladi.

19 / 25

Yod etmas emish kishini g‘urbatda kishi, Shod etmas emish ko‘ngulni mehnatda kishi. Ko‘nglum bu g‘ariblikda shod o‘lmadi, oh, G‘urbatda sevinmas emish, albatta, kishi. Ushbu ruboiydagi radifni aniqlang.

A) kishini, ko‘ngulni

B) kishi

C) g‘urbatda, mehnatda, albatta

D) yod, shod