Bo'lim: Fizika olimpiada

Xusanda silindr va yarim sfera shakliga ega bo’lgan idishlar bor. Xusan silindrik idishni suv bilan to’ldirish uchun yarim sferik idishni 3 marta liq toldirib silindrik idishga soldi va u to’ldi. Silindrik idish asosining va yarim sferaning radiuslari bir hil va R ga teng ekaniligi ma’lum bo’lsa, silindrning balandligini toping.

Bikirligi 200 N/m va deformatsiyalanmagan holdagi uzunligi 10 sm bo’lgan prujinaga 1 kg massali yuk osildi, bunda prujina necha sm gacha cho’zilganini toping. ? = 10 ?/?²

50 kg massali aravacha biror kuch ta’sirida 2 ?/?² tezlanish harakatlanmoqda, aravachaning ustiga necha kg massali yuk qo’yilganida huddi shu kuch ta’sirida aravacha 0,625 ?/?² tezlanish bilan harakatlanar edi?

Suyuqlikning harakati tufayli vujudga keladigan bosimni dinamik bosim deb,pv²/2 ifoda yordamida baholash mumkin. Aorta qon tomiri eng yirik qon tomirlaridan biri hisoblanib, undagi qonning tezligi 50 sm/s gacha yetadi. Bu ma’lumotlardan foydalanib aortadagi qonning dinamik bosimi necha mm simob
ustuniga teng ekanligini toping. Qonning zichligi 1050 kg/m³.

Avtomobil A nuqtadan qo’zg’alib B nuqtagacha faqat tekis tezlanuvchan harakatlandi va B nuqtaga 180 km/soat tezlikda keldi. Bu harakatda avtomobilning o’rtacha tezligi necha m/s ga teng bo’lgan?

Gugurt qutisi 50,5х37,5х12,5 mm o’lchamlarga va ichidagi zich to’lgan donachalari bilan birgalikda 10 gr massaga ega deb olib, shu qutining gorizontal sirtga nisbatan minimal potensial energiyasini (μJ) toping. g = 10 m/s²

Elektr zanjirining umumiy sig’imini (μF) toping. Bunda barcha kondensatorlar bir hil 5  μF sig’imga ega.

Jismni arqon yordamida birinchi holda tik yuqoriga g/2 tezlanish bilan, ikkinchi holda huddi shu tezlanish bilan tik pastga tezlanuvchan harakatlanadi. Ikkala holdagi taranglik kuchlarining ?1/?2 nisbatini toping.

Hajmi 2 sm³  bo’lgan alyuminiy necha gramm massaga ega? Alyuminiyning zichligi 2700 kg/m³.

O’quvchi tarozigi chiqqanida uning massasi 50 kg ekanligi ma’lum bo’ldi. Bunda uning og’irligini aniqlang. ? = 9,8 ?/?²

Kuch momentining birligi qaysi variantda to’g’ri ko’rsatilgan?

Ichimlik suvi trubasi teshilib unda 10 sm² yuzali teshik hosil bo’ldi va suv undan 10 m/s tezlik bilan otilib chiqmoqda. Agar bu holat 1 sutka davomida e’tiborsiz qoldirilsa necha litr suv isrof bo’lishini toping.

Biror balandlikdan erkin tushishni boshlagan tosh 3 s da qanday masofani (m) bosib o’tadi? ? = 10 ?/?²

Modda xossasi saqlanib qoladigan eng kichik zarra ... deyiladi?

Ikki jism bir hil 80 m balandlikdan bir hil 30 m/s tezlik bilan otilmoqda, bunda biri tik pastga ikkinchisi esa gorizontal ravishda. Bu jismlar necha sekund farq bilan yerga tushadilar? ? = 10 ?/?²

Geostatsionar orbita radiusi taqriban 42000 km ga teng va bu orbitada harakatlanuvchi kosmik kemalarning aylanish davri yerning o’z o’qi atrofidagi aylanish  davriga mos keladi. Bu orbitada harakatlanuvchi kemalarning tezligini (km/s) toping.

Yer sirtidan 320 m masoda joylashgan nuqtadan tosh qo’yib yuborildi, 5 s dan so’ng bu tosh yer sirtidan qanday balandlikda (m) bo’lishini aniqlang. ? = 10 ?/?²

Jism aylana bo’ylab harakatlanmoqda, bunda jism tinch holatdan harakatni boshlab 10 s da 10 rad/s tezlikka erishdi. Shu vaqtda necha radianga burilganini toping.

Uzunligi 140 sm bo’lgan ingichka tayoqning chap uchidan 40 sm uzunlikdagi qismi, o’ng tarafidan esa 30 sm uzunlikdagi qismi kesib olinsa, uning massa markaziga necha sm ga siljiydi?

Vodorod atomidagi elektron va protonning o’zaro ta’sir kuchini (N) baholang. Vodorod atomi uchun 1 –orbitaning radiusi 0,53 ∗ 10⁻¹⁰?.

Muvozanat turlari to’g’ri sanab o’tilgan javobni aniqlang.

Termometrning qanday haroratni (℃) ko’rsatmoqda?

Avtomobillarning quvvatini ifodalashda ko’pincha “ot kuchi” birligidan foydalaniladi, bu necha W ga mos keladi?

Termometrning qanday haroratni (℃) ko’rsatmoqda?

Hozirgi kunda 100 m masofaga yugurish bo’yicha jahon rekordi Yamaykalik Useyn Boltga tegishli bo’lib, u 100 m lik masofani 9,58 sekundda bosib o’tgan. Uning bu harakatini tekis harakat deb olib, qanday kinetik energiya (J) bilan harakatlanganini toping. Useynning massasi 94 kg.

Rasmda keltirilgan tezlik grafigidan foydalanib v=v(t) bog’lanishtenglamasini yozing.

Ideal gazning bosimi ham, hajmi ham 3 martadan oshirilganida uning harorati 800 K ga oshgani ma’lum bo’lsa, shu gazning oxirgi haroratini (℃) aniqlang.

Massasi 4 kg bo’lgan jismga 4 ta kuch rasmda ko’rsatilgandek ta’sir qilmoqda. Harakat boshidan 9 s vaqt ichida jismning impulsi (kg*m/s) qanchaga o’zgaradi?

Chizmada ko’rsatilgan rezistorlarning qaysi biridan ko’proq tok oqib o’tadi?

Elektrolizda buyumni nikellash ? vaqt davom etib, buyum ? massasi nikel bilan qoplandi. Elektroliz vaqtidagi
tokning qiymatini toping. ? – nikelning elektrokimyoviy ekvivalenti.

To’g’ri chiziqli o’tkazgichdan I tok va I tokli xalqa o’qi bo’ylab oqadi. To’g’ri chiziqli o’tkazgichga ta’sir etuvchi kuch qanday yo’nalgan?

Quyidagi mexanizm va mashinalarning qaysilari issiqlik mashinalari: 1) bug` mashinasi; 2) elektr generator;  3) elektr dvigatel;   4) reaktiv dvigatel;   5) ichki yonuv dvigateli; 6) shamol tegirmoni; 7) bug` turbinasi?         

19

12

1

Elektr zaryadini (+) va (-)belgisi bilan belgilashni kim taklif etgan?

8 kg massali taxta qiyalik burchagi gorizontga 30⁰ bo’lgan qiya tekislik bo’ylab ishqalanish harakatlanishi mumkin. Taxta qiya tekislikdan sirpanib tushib ketmasligi uchun 80 kg massali odam uning ustida qanday tezlanish (m/s²) bilan yugurishi kerak? g=10 m/s²

Rasmda bir xil massali turli xil suyuqliklar solingan 3 ta idish tasvirlangan. Suv, spirt, va simob  qaysi idishlarda ekanligini aniqlang?

Harakatlanayotgan jism ustida biror kuch manfiy ish bajarsa, jismning kinetic energiyasi qanday o`zgaradi?

Sun`iy yo`shdosh  sharoitida Paskal va Arximed qonunlari o`rinli bo`ladimi?

Buyum yig`uvchi qanday masofada joylashganda, tasvir kattalashgan, mavhum, to`g`ri  bo`ladi?

Radiuslari teng bo’lgan metall sharlarning biri dastlab +4q, ikkinchisi +2q elektr zaryadiga ega. Agar sharlar bir-biriga tekkizilsa va dastlabki holatga qaytarilsa, ularning ta’sirlashuv energiyasi qanday o’zgaradi?