Bo'lim: 7-sinf O’zbekiston tarix

1. Tunkat shahri ilk o‘rta asrlarda qaysi hokimlik markazi hisoblangan?

2. Qoraxitoylar va qoraxoniylar o’rtasida jang bo’lib o’tgan sanalarni aniqlang.

3. Quyidagi javoblarning qaysi birida Ibn Sinoning qancha asar yozganligi va qanchasi tibga oidligi to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

4. Ulug’bekning shoh asari “Ziji jadidi Ko’ragoniy” asosan ikki qismdan: keng muqaddima va … dan iborat.

5. Mirxond qayerda tug`ilgan?

6. "Sulton ul-xattotin", "Qiblat ul-quttob" nomlari bilan shuhrat qozongan shaxsni aniqlang.

7. 1420 yilda tashkil etilgan Samarqand madrasasi ochilgan kuni birinchi darsni kim o'qigan edi?

8. Kim xattotlik san’ati turlari haqida maxsus asar yozgan?

9. Quyidagi qaysi sohalarda erishilgan buyuk muvaffaqiyatlar Temuriylar davlatiga katta shuhrat keltirdi?

10. Mirxondning nabirasi Xondamirning yashab ijod qilgan yillarni aniqlang

11. Kamoliddin Behzod ustoz san’atkor sifatida quyidagi qaysi o‘lkalar tasviriy san’atining taraqqiyotiga samarali ta’sir etmadi?

12. Mashhur nasta'liq xatini kashf qilgan shaxsni aniqlang.

13. 1420 yilda tashkil etilgan Samarqand madrasasida kim yetakchi mudarris bo'lgan edi?

14. Quyidagi qaysi hukmdor turkiy, fors, arab, pahlaviy tillarini bilgan va she’rlar yozgan?

15. Kim g’arbda katolik dining homiysi sifatida shuxrat qozondi?

16. Ulug'bek farmoni bilan qayerda 1417 yilda madrasa barpo etilgan edi?

17. Ilk o’rta asrlarda "dehqon" atamasi qanday ma’no bildirgan?

18. Mirxondning yashab ijod qilgan yillarni aniqlang

19. Qachon Toshkent, Samarqand shaharlarida va xorijiy mamlakatlarda YUNESKO homiyligida Behzod tavalludining 545 yilligi keng nishonlandi?

20. Quyidagi qaysi shaharni Xorazmshoh Jaloliddin Manguberdi yangi barpo etilgan davlatning poytaxtiga aylantirdi?

21. Ulug‘bek yil hisobini tuzib chiqqan bo‘lib, u hozirgi hisob-kitobdan qancha farq qiladi?

22. Sultonali tomonidan ko`chirilgan dan ziyod kitob va ko`pgina qit`alar hozirgi vaqtgacha yetib kelgan.

23. Savdogarlardan olinadigan soliq, savdo boji qanday atalgan?

24. Mirxond Alisher Navoiyning ko`rsatmasi va homiyligi bilan quyidagi qaysi asarni yozadi?

25. XV asr kitobat san’ati bilan bog’liq bo’lmagan san’atni aniqlang.

26. Ulug’bek musiqa ilmigabag’ishlangan….risola ham yozgan.

27. Behzod tavalludining 545 yilligiga bag`ishlab quyidagi qaysi davlatlarning san`atshunos olimlari ishtirokida xalqaro ilmiy konferensiya o`tkazildi? 1.O`zbekiston 2.Buyuk Britaniya 3.Qirg`iziston 4.Tojikiston 5.Hindiston 6.Ozarbayjon 7.Turkiya

28. 1429 yilda Hirotda qaysi asar qayta ko'chirilib, 20 ta turli mazmun va manzarali rangdor miniaturalar bilan bezatilgan edi?

29. Ulug’bek farmonibilan qurilgan Samarqand madrasasi necha xujradan iborat bo’lgan?

30. Ulug'bek rasadxonasiga ulkan o'lchov asbobi - sekstant o'rnatish ishlariga boshchilik qilgan allomani aniqlang.

31. Ulug’bek rasadxonasida olib borilgan tadqiqot natijalari asosida qaysi fanlarga oid qator nodir asarlar yaratildi?

32. Movarounnahr va Xurosonda Nasr ibn Sayyor noiblik qilgan yillarni aniqlang.

33. «Habib us-siyar» asari muallifni aniqlang.

34. Kim tomonidan «Yusuf va Zulayho» dostoni qayta ishlangan?

35. Shohrux, Boysung`ur, Husayn Boyqaro va Alisher Navoiyning qayerda o`z kutubxonalari bo`lgan?

36. Husayn Boyqaro hukmronligi davrida barpo etilgan inshootlarni anqlang.

37. Ulug‘bek zamonida mamlakatda hunarmandchilik mahsulotlarining hajmini oshirib, kasb-hunar tarmoqlarining rivojlanishiga sabab bo’lgan asosiy omilni aniqlang.

38. Ilmi hay'at bu - ...

39. "Ulug'bek Samarqandda bo'lib akademiyaga asos soldi.Yer sharini o'lchashni buyurdiva astronomiyaga oid jadvallarni tuzishda ishtirok etdi" deb kim yozib qoldirgan edi?

40. Mashhur fransuz faylasufi, yozuvchi va tarixchi olim Volter yashagan yillar?

1. Qaysi sulola hukmronlik qilgan davrda o‘zbek xalqining shakllanishida yakunlovchi bosqich bo‘ldi?

2. Qachon Qoraquyunli turkmanlarning qabila boshlig'i Qora Yusuf bilan bo'lgan jangda Mironshoh halok bo'lgan edi?

3. XV asr Temuriylar qaysi davlatlar bilan muntazam savdo-sotiq ishlarini olib borgan? 1. Tibet 2. Rossiya 3. Angliya 4. Sibir 5. Xitoy 6. Eron 7. Volgabo’yi 8. Turkiya

4. Taxtni noqonuniy yo'l bilan egallab olgan Xalil Sultonga qarshi kimlar birinchi bo'lib bosh ko'targan edilar?

5. Shayx Nuriddin boshchiligidagi qo‘zg‘olonchilar va Ulug‘bek o‘rtasidagi jang qayerda bo‘lgan edi?

6. Temuriylar davri muarrixlaridan birining yozishicha Xuroson necha qismga bo'linib ketgan edi?

7. Mironshoh vafotidan keyin qaysi hududlar Temuriylar qo'l ostidan chiqib ketgan edi?

8. Balxga hokim etib tayinlangan Abdullatif savdogarlarni o’z tomoniga o’gdirib olish uchun qaysi soliqni bekor qilgan edi?

9. Quyidagi qaysi hududlar Xorazmshoh Jaloliddin Manguberdi tomonidan egallangach mo`g`ullar Isfahon yaqinida paydo bo`lishadi? 1. Ozarbayjon 2. Shirvon 3. Gurjiston 4. Xuttalon

10. Imorat qurishda ishtirok etuvchi ustod kim?

11. Temuriylar davrida xo’jalikning asosiy sohalaridan biri yaylov chorvachiligining qaysi tarmoqlari muhim o’rin tutgan edi?

12. Temuriylar davrida begor bu-

13. 1407 yil 22 fevralda….

14. Shohrux qachon va qayerda vafot etgan edi?

15. 1409-1412-yillarda Ulug‘bek hokimiyatining chegaralari qaysi viloyatlarni o’z ichiga olgan?

16. 1469 yil 24 martda...

17. Tarxonlik yerlari asosan kimlarga berilgan? 1. amirlar 2. beklar 3. Ruhoniylar 4. sayyidlar 5. Saroy amldorlari 6.yuqori tabaqa vakillari 7.Urushda jasorat ko’rsatganlarga

18. Qaysi hukmdorlar o’rtasidagi jang Sheroz qishlog‘i yaqinidagi Bulung‘ur anhori yoqasida bo‘lgan?

19. Oʼrta Osiyoda xioniylar hukmronligi qaysi davrni oʼz ichiga oladi?

20. 1449-yilda Abulxayrxon boshchiligidagi ko`chmanchilar qaysi hududdagi shahar va qishloqlarni talaydi? 1) Toshkent 2) Termiz 3) Shohruxiya 4) Xuzor 5) Samarqand 6) Shahrisabz 7) Buxoro

21. Ulug'bek qachon Mo'g'ulistonga yurish boshlagan edi?

22. Amir Temur lashkarining qo‘shun deb atalgan harbiy bo‘linmasi qancha askardan iborat bo‘lgan?

23. Ilk o‘rta asrlarning qaysi davlati old tomonida mulkdorning surati, orqasiga gajak dumli bars, ba’zan sulolaviy ayri tamg‘a tushirilgan chaqa-tangalar zarb etganlar?

24. 1218 yildagi O'tror voqealardan keyin Chingizxon kimni Xorazmshohlar huzuriga elchi qilib yuborgan edi?

25. Tohiriylar davlati nechanchi yillarda hukmronlik qilgan?

26. Temuriylar davlatida qanday yerlarning bir qismidan hosilning o’ndan bir qismi miqdorida soliq olingan?

27. Temuriylar davlatida mahsulot yoki pul bilan to’langan soliqni aniqlang.

28. Ulug’bek va Shohruh davrida qaysi davlat(lar) bilan yaxshi qo’shnichilik munosabati o’rnatilgan?

29. Ulug’bеk qachon fulusiy pullar islohotini o’tkazganligi aniqlang.

30. Xalil Sultonga qarshi chiqib, Amudaryoning chap sohilidagi viloyatlarda o'z hokimiyatini o'rnatishga qarshi chiqqan shaxsni aniglang.

31. 1410 yilning 20 aprelida Ulug'bek va isyonchilar o'rtasida qayerda jang bo'lib o'tgan edi?

32. 1409 yilda Ulug'bek qayerlarning hokimi etib tayinlangan edi?

33. “Oq kiyimlilar” qo‘zg‘olonining markazlari berilgan qatorni toping?

34. Temuriylar davrida yirik mulk egalariga yaxshi xizmatlari uchun tarxonlik yorlig’i berish an’anaga aylandi. Bunday yorliq olgan shaxs qanday imtoyozga ega bo’lar edi?

35. Sheroz yaqinidagi Zarafshon daryosi bo‘yida sodir bo‘lgan jangda kimlar to’qnashgan?

36. Ulug'bek va Mo'g'uliston qo'shinlari o'rtasidagi jang qayerda bo'lib o'tgan edi?

37. Husayn Boyqaro qaysi hududlarni birlashtirgan edi?

38. Amir Temur qachon va qayerda vafot etgan edi?

39. Shayx Nuriddin qachon temuriylarga qarshi isyon ko'taradi?

40. Temuriylar saltanati qachon inqirozga yuz tutgan edi?

1. Amir Temur va Amir Husayin mo‘g‘ullar ustidan dastlabki g‘alabaga erishgan yilni aniqlang.

2. Amir Temur va Amir Husayn mo`g`ullar ustidan o`zlarining birinchi g`alabalariga qayerda erishgan edilar?

3. Kim Amudaryoning chap sohili viloyatlarida o’z hokimiyatini o’rnatmoq niyatida bosh ko’taradi?

4. Quyidagi qaysi o‘rta asr davlati hududida Jol, Navkat, Karmankat, Yor kabi shaharlar mavjud bo‘lgan?

5. Quyidagi atamalar to’g’ri izohlanga javobni aniqlang? a) hazora; b) qo’shin; c)ayl; d) tavochi; e) qanbul; 1)o’nlik, askarliy birikma ; 2)yuzlik askariy birikma; 3)minglik askariy birkma 4)qo’riqchi askariy birikma 5)askariy qo’shin to’plovchi

6. Amir Temur quyidagi qaysi fanlardan yaxshigina xabardor bo`lgan? 1.tibbiyot 2.matematika 3.falakiyot 4.me`morchilik 5.tarix 6.musiqa

7. “Sohibi –adl” nomi ulug’langan hukumdorni aniqlang?

8. Amir Temur tomonidan Movarounnahrda siyosiy tarqoqlik tugatilib, markazlashgan davlatning tashkil topishi katta ijobiy oqibatlarga olib kelganligini qayd eting. 1)iqtisodni tiklash uchun qulay sharoit vujudga keldi; 2)sug‘orma dehqonchilikda muayyan siljishlar ro‘y berdi; 3)yangi kanallar qazilib, sug‘orma dehqonchilik maydonlari kengaydi; 4)hunarmandchilik, ichki va tashqi savdo rivojlandi; 5)fan va madaniyat ravnaq topib, shaharlar obodlashdi va gavjumlashdi; 6)Bo‘ysundirilgan mamlakatlarda pul islohotini o‘tkazdi; 7)Sharq bilan G‘arb uchun yagona bo‘lgan o‘lchov birliklarini joriy qildi; 8 ) Oltin O‘rda davlatida iqtisodiy va siyosiy islohotlar joriy qildi.

9. Amir Temur qo‘shini qanotlarini yon tomondan qo‘riqlagan askariy qo‘shilmalar nima deb atalgan?

10. Amir Temurga jangsiz taslim bo‘lgan hududlarni aniqlang. 1) Balx 2) Qavsiya 3) Sabzavor 4) Shibirg‘on 5) Urganch 6) Saraxs 7) Jom

11. Dorug‘a zimmasiga quyidagi qaysi vazifa yuklanmagan?

12. Xorazmshohlar davlatining poydevorini barpo etgan hukmdorni aniqlang.

13. Amir Temur Muhammadqozi ismli elchisini qaysi davlatga elchi qilib jo‘natgan edi?

14. Quyidagi qaysi ilk o‘rta asr dini vakillari o‘z xudolarida qora qashqa ot so‘yib qurbonlik qilishgan?

15. Amir Temur lashkarining qo‘shun deb atalgan harbiy bo‘linmasi qancha askardan iborat bo‘lgan?

16. Amir Temur vorislaridan qaysi biri Angliya qiroli Genrix IV bilan diplomatik aloqalarni faol olib borgan?

17. Amir Temur yoshligida nimalarga ishqiboz bo‘lib, qanday ishlar bilan mashg‘ul bo‘lishni yoqtirar edi?

18. Tug‘luq Temur Movarounnahrga bostirib kirgach, Kesh hokimi Hoji Barlos qayerga qochadi?

19. Amir Temur To’xtamishga qarshi necha marta harbiy yurishlarni tashkil etadi?

20. Amir Temur tug‘ilgan Xo‘jailg‘or qishlog‘i hozirda qaysi tumanda joylashgan?

21. Kimning ta`kidlashicha Amir Temur turk, arab, fors xalqlari tarixini chuqur o`rgangan, diniy, dunyoviy va falsafiy bilimlarning eng murakkab jihatlarigacha yaxshi o`zlashtira olgan zot ekan

22. 1398-1399-yillarda Amir Temur ...

23. Qoraqo’yunlar, muzaffariylar, jaloyiriylarning Amir Temurga qarshi harakatlarini qo’llab-quvvatlagan hukmdorni aniqlang.

24. Qunduz shahri qayerda joylashgan?

25. Quyidagi qaysi jangda Amir Temur qo‘shini dushmanga qarshi otdan tushib, uni kamondan o‘qqa tutish usulini qo‘lladi?

26. Amir Temur necha yoshga to‘lganda otasi uni madrasaga beradi?

27. Kim g’arbda katolik dining homiysi sifatida shuxrat qozondi?

28. Amir Temurning 1395-yilda To’xtamish ustidan qozongan g’alabasi nimaga xizmat qilgan?

29. VIII asrning 40-yillarida xalifalikda …

30. Qachon Samarqandda quriltoy chaqirildi?

31. Amir Temurga o‘z itoatkorligini izhor etgan davlatni aniqlang.

32. Amir Temur Anqara yonidagi jangda turklarning qancha kishilik qo’shini ustidan g’alaba qozongan?

33. Amir Temurning keksayib qolgan davrida G’arbiy Yevropa hukumdorlarining diqqat e’tibironi o’ziga jalb etgan shaxsni toping.

34. Boyaziddan yengilib, o’z yer va mulklaridan maxrum bo’lgan kichik Osiyo mamlakatlarining hukumdorlari Amir Temurdan yordam so’rab murojat qiladilar buning evaziga…

35. Tashqi Savdoda ham Samarqand katta o’rin tutgan Hind va Sinddan nimalar olib keltirardi?

36. Nechanchi asrdan boshlab o‘lkamiz “Turkiston” nomi bilan atala boshlagan?

37. Mirzo Umar ibn Mironshohga quyidagi qaysi hudud suqurg‘ol shaklida berilgan?

38. 1225-yilda Jaloliddinga Marog’a shahri jangsiz taslim bo’ldi,shundan so’ng qaysi hududlar Xorazmshohga taslim bo’ldi?

39. Quyidagi qaysi davlatda Afrig‘iylar sulolasi hukmronlik qilgan?

40. Amir Temur saltanida ijroya hokimiyatni kim boshqargan?

1. XII asrda …

2. “Hayotnoma” va “Dalil al-oshiqin” nomli asarlarning muallifi kim?

3. XIV asrda Buxoroda vujudga kelgan tariqatni aniqlang.

4. Tasavvuf dastlab qachon va qayerda vujudga kelgan?

5. Ma’mun Akademiyasi …yil shakillandi.

6. Qaysi tasavvuf yo’nalishida « Qo’ling ishda, ko’ngling Ollohda bo’lsin» dеgan aqidaga amal qilinadi?

7. Quyidagi asarlardan qaysi biri Forobiy qalamiga mansub emas?

8. Sharqning buyuk hakimi va allomasi Abu Bakr ar-Roziy yashagan yillarni aniqlang.

9. Umar ibn Abdulazizning moliyaviy islohotiga ko‘ra … ?

10. Imom al-Buxoriyning zamondoshi bo‘lgan allomani toping.

11. Allomalarning asarlari bilan to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping? 1) Zamaxshariy; 2) Ahmad Yugnakiy; 3)Ahmad Yassaviy; 4) Forobiy a)”Hibat ul-haqoyiq” b) ”Musiqa kitobi” c) ”al-Kashshof” d) ”Hikmat”

12. Abu Nasr Farobiy umrining oxirlarida qaysi shaharlarda yashagan?

13. 870 yilda atoqli hadisshunos Imom al- Buxoriy vafot etdi.Ammo shu yili yana bir buyuk islomshunos olim dunyoga keldi.Mazkur allomani aniqlang.

14. Quyidagi sharafli nomlarning qaysi biri Mahmud Zamahshariyga nisbatan aytilgan?

15. Imom Al Moturudiyning 1130 yilligi qachon nishonlandi?

16. Parvon dashtidagi jangdan so‘ng Jaloliddin Manguberdidan qaysi lashkarboshilar ajralib ketadi?

17. Farg‘oniyning nechta asari bizgacha etib kelgan?

18. Muso al-Xorazmiyning bizgacha qancha asari etib kelgan?

19. Yuqoridagi rasmda berilgan allomaga oid ma’lumotni belgilang.

20. O‘zbeklarning umum elat tili qaysi sulola davrida qaror topdi?

21. Al-Xorazmiy umuman olganda nechta asar yozib qoldirgan?

22. Mamlakat ma’naviy hayotining asosi hisoblangan islom mafkurasiga somoniylar hukmronligi davrida kim rahnamolik qilardi?

23. Imom al-Moturudiyga bag’ishlangan maqbara qaysi shaharda bunyod etilgan?

24. O'zbek xalqi shakllandgan davrni aniqlang.

25. Muso Xorazmiyning “Al-jabr” asari XII asrda qayerda lotin tiliga tarjima qilingan.

26. Quyidagi inshoatga oid ma’lumotni aniqlang.

27. Nechanchi asrdan boshlab binokorlikda sinchkori imoratlar keng tarqaladi?

28. Oʼrta Osiyoda Eftallar hukmronligi qaysi davrni oz ichiga oladi?

29. 1998-yil oktabrda tavallud yubleyi nishonlangan allomalarni aniqlang.

30. "Ma'mun akademiyasi"da faoliyat yuritgan Abu Nasr ibn Iroq yashagan yillarni aniqlang.

31. “Dorul hikmat va maorif”ning asosini quyidagi qaysi olimlar tashkil etgan? 1)Al-Xorazmiy; 2)Ahmad al-Marvaziy; 3)Abu Rayhon Beruniy; 4)Abu Nasr ibn Iroq; 5)Yahyo ibn Abu Mansur; 6)Abu Sahl Masihiy; 7)Abulxayr ibn Hammor; 8)Ali Abbos Javhariy.

32. Ibn Sinoning "Al-qonun fit-tib" asari qaysi asrlar davomida Yevropada asosiy qo'llanma sifatida foydalanilgan edi?

33. 797-865-yillarda yashagan allomani toping.

34. Sharqda “Muallim-us soniy” nomi bilan mashhur bo’lgan shaxsni aniqlang?

35. Abu Rayhon Beruniy qaysi shaharda tug‘ilgan?

36. Al Xorazmiy qaysi asari bilan matematika tarixida birinchi bo’lib algebra asariga asos soldi?

37. Jaloliddin Sind daryosidan kechib o`tgandan so`ng qaysi viloyatning hukmdori uning og`ir ahvolidan foydalanib unga qarshi hujum qiladi?

38. Al-Azhar talabalari hozirgacha Qur’oni Karimni qaysi asar bo’yicha o’rganadilar?

39. Maxmud Az-Zamaxshariy qachon va qayerda tavallud topgan?

40. Ma’lumki, ilk o‘rta asrlarda O‘rta Osiyo hokimliklarida ma’lum tartibdagi boshqaruv ma’muriyati tashkil topgan edi. Boshqaruv ma’muriyatining asosiy vazifasi nima edi?