10-sinf Ona tili olimpiada №5 Yanvar 13, 2024 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 10-sinf Ona tili olimpiada №5 ga fikr bildirilmagan. 21 123456789101112131415161718192021222324252627282930 10-sinf Ona tili olimpiada №5 2023-yil 21-oktyabr: 2023-2024 o'quv yilida tuman bosqichida tushgan savollar! 1 / 30 1. Ariza, rezyume, tilxat, dalolatnoma kabilar, shuningdek, qonun, qaror, nizom, xalqaro hujjatlar qaysi uslubda yoziladi? A) ilmiy B) badiiy C) publitsistik D) rasmiy 2 / 30 2. Ko‘chirma gap qismi ergashgan qo‘shma gap bo‘lgan gapni toping. A) «Temur tuzuklari»da shunday deb bitilmish: «Tajribamdan ko‘rilgankim, azmi qat’iy, tadbirkor, hushyor, mard va shijoatli kishi mingta tadbirsiz, loqayd kishidan yaxshiroqdur». B) «Hunari va odobi bo‘lmagan kishidan, – deydi Mahmud Koshg‘ariy, – baxt va davlat ketadi». C) Alisher Navoiy shunday degan: “Befoyda so‘zni ko‘p aytma va foydalig‘ so‘zni ko‘p eshiturdan qaytma”. D) Alisher Navoiy shunday demish: «Oz-oz o‘rganib, dono bo‘lur, Qatra-qatra yig‘ilib daryo bo‘lur». 3 / 30 3. Fitratning “Abulfayzxon” dramasidagi ushbu parcha kimning tilidan aytilgan? Men juda yaxshi bilaman: siz shu kun erta Abdumo‘minni ham otasining orqasiga yuborib, taxtini olarsiz. Jiyanim, men Abulfayzxon bilan urushdim, chunki ul haqsizlik qilg‘an edi. Siz bu kun undan ortiq haqsizlik qila turibsiz. Ko‘zim bo‘lsa edi, ertadan boshlab, siz bilan ham urushar edim. Nima qilaykim, ko‘zim yo‘q. A) Hakimbiy B) Ibrohimbiy C) Qozi Nizom D) Farhod otaliq 4 / 30 4. Qaysi gapda o‘tgan zamon qo‘shimchasi uslubiy ma’no ifodalamagan? A) Shuncha narsani bilding, o‘rganding. Endi unga amal qil. B) Yur, ketdik. Qorning to‘qmi? C) Saidxon aka, bu qanday ko‘rgilik-a? Endi men nima qildim. D) Xo‘p, mayli, hozir boshingizni qotirmay, men ketdim. 5 / 30 5. Gapdagi ko‘p nuqta o‘rniga mazmun va grammatik jihatdan mos keluvchi yordamchi so‘zni qo‘ying. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: «Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy, … o‘zbek tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi». A) balki B) ya’ni C) yoki D) hamda 6 / 30 6. Ul sanamkim suva yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. Ushbu parcha muallifini toping. A) D)Navoiy B) Yassaviy C) Atoyi D) Lutfiy 7 / 30 7. O‘zaro ma’nodoshlik hosil qila oladigan so‘zlarni belgilang. A) tur, nav, tasnif B) himoya, mudofaa, muhofaza C) vafo, sadoqat, sodiq D) band, mashg‘ul, mas’ul 8 / 30 8. Dushmanning hiylasiga aldanma va maddohning maqtovini bir pulga olma, chunki biri makr tuzog‘ini qo‘ygan va ikkinchisi tamagirlik qilgan bo‘ladi. Ushbu gapda haqidagi to‘g‘ri hukmni toping. A) otlashgan so‘zlar bir xil gap bo‘lagi bo‘lib kelgan B) holning faqat bir ma’no turi qo‘llangan C) aniqlovchilar ham vositali, ham vositasiz to‘ldiruvchilarga tobelangan. D) egalar har xil so‘z turkumi bilan ifodalangan. 9 / 30 9. Bosh gapda ifodalangan mazmunning maqsadini bildirgan ergashgan qo‘shma gap berilgan qatorni toping. A) Zokirjon bo‘lib o‘tgan ishlardan otasini xabardor qilgani poytaxtga jo‘nab ketdi. B) Qaysi yerda ilm-u ma’rifat kuchli bo‘lsa, o‘sha yer baxt maskanidir. C) Shu mo‘jaz uyimda yonsin deb chiroq, Ne aziz zotlarga yondashdim gohi. D) Chin do‘st yurakdan so‘zlar, chunki u sening yomon bo‘lishingni aslo xohlamaydi. 10 / 30 10. Qaysi qatorda ergashgan qo‘shma gap berilgan? A) Bu daraxtning bo‘yi baland, lekin mevasi kam. B) Gapning qisqasi yaxshi, Qisqasidan hissasi yaxshi. C) Donolar deydiki: «Vaqting ketdi – baxting ketdi». D) Shunday yaxshi odatlarimiz borki, ularga hurmat bilan qarash lozim. 11 / 30 11. El qochsa birovdin, el yomoni bil oni, Ahvolida idbor nishoni bil oni, Fe’l ichra ulus baloyi joni bil oni Olam elining yamon yamoni bil oni Ushbu ruboiy haqidagi XATO ma’lumotni toping. A) undosh tovush raviy bo‘lib kelgan; B) a, a, b, a tarzda qofiyalangan. C) mutlaq qofiya qo‘llangan; D) radif qo‘llangan; 12 / 30 12. Qaysi gapda nuqtalar o‘rniga tushum kelishigini ham, chiqish kelishigini ham qo‘llash mumkin? A) Shunda u o‘zining hozirgina dala… kelganini esladi. B) Baxtim… deymi, yo buning aksimi, Munisxon kiyim-kechakni yaxshi ko‘radigan ayol ekan. C) Chollar… biri unga emas, jo‘mragidan hovur chiqayotgan choynakka qarab gap boshladi. D) Juvon qo‘lidagi olma… ustma-ust bir necha martaba tishladi va chala chaynab yutdi. 13 / 30 13. Gapda mazmun va grammatik jihatdan to‘g‘ri bog‘langan tobe bog‘lanishlar berilgan javobni aniqlang. Jaloliddin Manguberdi mo‘g‘ul bosqinchilariga qarshi kurashda jasorati tufayli buyuk vatanparvar va milliy qahramon sifatida Sharqda va G‘arbda dong taratdi. A) Kurashda dong taratdi, Jaloliddin Manguberdi dong taratdi B) Sharqda va G‘arbda, qahramon sifatida dong taratdi C) Vatanparvar va qahramon, qahramon sifatida dong taratdi D) Kurashda dong taratdi, jasorati tufayli 14 / 30 14. Berilgan qaysi gapda qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik yuz bergan? A) Kitobning bitta varag‘i yo‘q ekan; B) Birgalashib maktab hovlisini supurdik; C) Yaxshisi, sen ustozning topshiriqlarini bajar; D) Bozordan o‘nta kitoblar sotib oldim. 15 / 30 15. Berilgan gaplar va ularda ishtirok etgan fe’l shakllari to‘g‘ri moslashtirilgan javobni aniqlang. 1)Inson tabassumi bilan tarbiyasini ko‘rsatganidek, nimaga kulgani bilan saviyasini namoyon qiladi. 2)Odamlar seni bilmasligini qo‘y, o‘zing ko‘pni bila olmasligingdan kuy. a)harakat nomi b)otlashgan sifatdosh c)qo‘shma fe’l d)ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi e)buyruq mayli f)nisbat shaklini olgan fe’l A) 1-b, d, f; 2-a, c, e B) 1-b, c, f; 2-a, d, e C) 1-a, d, e; 2-b, c, f D) 1-a, c, e; 2-b, d, f 16 / 30 16. Ko‘makchi qaysi qatorda holat ma’nosida qo‘llangan? A) Yoqub xonaga singlisini chaqirish uchun kirgan edi. B) U go‘yo yaqin kishisini ko‘rgandek quvonib ketdi. C) Adham ustoziga mehr bilan qarab turar edi. D) Bobur jilmaygancha do‘sti bilan kirib keldi. 17 / 30 17. Qaysi qatorda vergul o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida yozilgan? 1)Ehtimol, sizda ham shunday hollar bo‘lgandir: tun yarmidan og‘ganda birdan uyg‘onib ketasiz. 2)Yigitlar daraxtlarning ostini yumshatdilar, qizlar maktab hovlisini supurdilar. 3)Haqiqiy olimning so‘zi, o‘yi, fikri va ishi bir xil bo‘ladi. 4)Nimalar haqida surasan xayol, ey majnuntol? 5)Soy bo‘yidagi choyxonada, gavjum joyda, Azimjon uchradi. 6)Men uzoq yillardan buyon shu shaharda yashab, o‘qib, ishlab kelyapman. A) 4 va 5 B) 1 va 2 C) 2 va 6 D) 3 va 6 18 / 30 18. Gap haqida berilgan XATO hukmni toping. Qahraton qish kularidan biri edi. Birdan qor yog‘a boshladi. Ob-havoning sovug‘idan, izg‘irinligidan qaltiray boshladim. Shu payt uning – do‘stim Sanjarning ovozi eshitildi. A) Egalar bir xil so‘z turkumi bilan ifodalangan. B) Vositali to‘ldiruvchi uyushib kelgan. C) Egasi ma’lum gap ishtirok etgan. D) Qaratqich aniqlovchi ajratilgan. 19 / 30 19. Ushbu qit’ada haqidagi to‘g‘ri hukmni toping. Tengri xonin ochuq aqida qilib, Xalqdin ro‘zi istagan gumroh Uyladurkim tengiz qirog‘inda Ro‘za ochmoqqa qozg‘oy choh. A) Yaratgandan emas, boshqalardan umidvor bo‘lish noshukurlik ekanligi aytilgan. B) Inson har qanday holatda ham shoshmasdan ish tutishi kerakligi ta’kidlangan. C) Ro‘za tutilganda dengiz suvidan emas, choh qazib ichilgan suv afzalligi aytilgan. D) Xalqning roziligini topmagan odam gunohkor bo‘lishi bayon etilgan. 20 / 30 20. Qaysi gapda sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchani qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud? A) O‘qiladigan qiz butun jamiyatni o‘zgartirishi mumkin, chunki u farzandini ham o‘qitishga harakat qiladi. B) Hozirgi kunda o‘zim yoqtirmagan joyda ishlaganman. C) Ba’zilar tananing og‘irligiga bo‘yning mutanosibligini sog‘lomlik va go‘zallik belgisi deb hisoblashadi. D) Vatan istiqboli, yurt farovonliligi uchun jonini qurbon qilgan bobolarimiz ruhi hamisha shod bo‘lsin. 21 / 30 21. Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining o‘g‘ri ketma-ketligini aniqlang. Donishmandlar bunday deganlar Qaroqchi sultondan qo‘rqadi o‘g‘ri posbondan qallob chaqimchidan A) − “ , − , “ . B) : “ , − , − “ . C) : “ , , . “ D) : “ , , “ . 22 / 30 22. Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlar berilgan qatorni belgilang. A) ko‘pdan-ko‘p, baland-baland, oz-moz B) tim-qora, galma-gal, saranjom-sarishta C) dam-badam, yaxshi-yomon, tip-tiniq D) sap-sariq, yengil-yelpi, qadamba-qadam 23 / 30 23. Qaysi qatorda iboraning izohi NOTO‘G‘RI ? A) Ishning beliga tepmoq – xalal bermoq. B) O‘g‘zining tanobi qochdi – kayfiyati tushmoq; C) Qo‘y og‘zidan cho‘p olmagan – yuvosh; D) Almisoqdan qolgan – juda eski; 24 / 30 24. Ilmiy uslubga xos birliklarni aniqlang. 1)sohaga doir terminlar faol qo‘llanadi; 2)ta’rif-qoidalar keltiriladi; 3)bo‘yoqdor birliklar, ibora va maqollardan foydalaniladi; 4)murakkab jumlalar, kirish va kiritmali qurilmalar ko‘p uchraydi. A) 1, 2, 4; B) 1, 2, 3; C) 2, 3, 4. D) 3, 4; 25 / 30 25. Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang. A) dimog‘, dovruq, intervyu B) koordinata, islohot, mikrorganizm C) suxandon, manfaat, sovutkich D) jangovar, mutola, shafqat 26 / 30 26. Ushbu baytda ostiga chizilgan so‘zlar orqali qanday she’riy san’at qo‘llangan? Mushkin qoshining hay’ati ul chashmi jallod ustina, Qatlim uchun nas keltirur “nun” eltibon “sod” ustina. A) iyhom B) ta’did C) tazod D) kitobat 27 / 30 27. ”Alpomish” dostonida “O‘zbak sen bunday bo‘yni yo‘g‘onlik qilma, g‘aribi go‘riston bo‘lib o‘lma, hali ham qo‘ygin…” deb Apomishga kim aytadi? A) Qultoy bobo B) Qorajon C) Ko‘kaldosh D) Yartiboy 28 / 30 28. Ushbu she’rdagi NOTO‘G‘RI mulohazani toping Menga qulluq qilma, Yurt tuprog‘in o‘p, Unga qullar emas, fidolar kerak. Uning sen-u mendek shoirlari ko‘p, Buyuk elga endi daholar kerak. Qaddingni baland tut, Bo‘lma serta’zim, Cho‘qqi bo‘lolmasang, mahkam qoya bo‘l. Pillapoya bo‘ldim senga, azizim, Sen ham gal kelganda pillapoya bo‘l... A) Shoir fidolar so‘zi orqali yurtini sevuvchi u uchun borini beruvchi insonlarni nazarda tutadi. B) Shoir she’r orqali inson oldiga aniq maqsad qo‘yishi va dadil bo‘lishi kerakligini aytadi. C) Shoir yurtga chinakam daholar kerakligini ta’kidlaydi. D) Shoir pillapoya so‘zi orqali o‘zining oyoqosti bo‘lganligini aytadi. 29 / 30 29. Ushbu gapda imloviy xato yozilgan so‘z qaysi gap bo‘lagi bo‘lib kelgan. Barchamiz kulishni yaxshi ko‘ramiz! Hayotda buning uchun sabablar talaygina: latifalar o‘qish, komediya janridagi film tomosha qilish yoki do‘stlar bilan maza qilib hangomalashish mumkin. Kulgu immunitetni oshirib, asab tizimini bir maromga olib keladi, umrni uzaytirib, kayfiyat yaxshilanishiga sabab bo‘ladi A) ega B) to‘ldiruvchi C) kesim D) hol 30 / 30 30. “Padarkush” dramasidagi domla obraziga to‘g‘ri ta’rif berilgan javobni aniqlang. A) Boylarga nasihat qilish orqali kata boylik va obro‘ga ega bo‘lgan din ulamosi. B) Millat taqdiriga befarq bo‘lmagan, uning kelajagini faqat ilm olishda deb bilgan obraz. C) Millat bolalarini faqat shariat ilmini va zarurati diniyani o‘rgatishga chaqirgan shaxs. D) Faqat boylarga nasihat qiladigan, kambag‘allarga e’tibor bermaydigan inson. 0% Testni qayta ishga tushiring Author: InfoMaster Ona tili va adabiyot olimpiada