10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Sening har bir ishing boshqalarga doimo ibrat bo‘lishini unutma! Ushbu gapda nechta so‘z hokim bo‘lak vazifasini bajara olmaydi?

A) 2 ta

B) 3 ta

C) 5 ta

D) 4 ta

2 / 25

Funksional bo’yoqdor so’zlarni toping.

A) Inson, bashar

B) Kun, tun

C) Jujuq, bag’rim

D) Jamol, bashara

3 / 25

Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida?

A) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi.

B) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi.

C) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi.

D) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi.

4 / 25

“Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan?

A) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat”

B) Bobur “Boburnoma”

C) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois”

D) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub”

5 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) mayl va shaxs-son

B) mayli, zamon va shaxs-son

C) mayl va zamon

D) zamon va shaxs-son

6 / 25

Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud?

A) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si.

B) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi.

C) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi.

D) Suv keldi – nur keldi.

7 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

B) Kun juda qizdiryapti.

C) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

D) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

8 / 25

Avval ular bizga yetib olishsin // keyin birga jo‘naymiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi?

A) tire

B) vergul

C) nuqtali vergul

D) ikki nuqta

9 / 25

Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) IV qismida

B) I qismida

C) III qismida

D) II qismida

10 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

B) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

C) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

D) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

11 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi

A) “ , — , — , ” .

B) “ , — , ”.

C) “ , , , ”.

D) “ ”, — : “ ”.

12 / 25

Berilgan gaplar va ularda ishtirok etgan fe’l shakllari to‘g‘ri moslashtirilgan javobni aniqlang.

A) 1-a, b, d, f; 2-a, b, f, g

B) 1-b, d, f; 2-a, b, f, g

C) 1-b, d, e, f; 2-a, d, f, g

D) 1-a, b, e, f; 2-b, f, g

13 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) ikki kundosh

B) Qizil dev

C) qalandarlar

D) Momogul maston

14 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.

B) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

C) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

D) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

15 / 25

Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan?

A) ohang

B) ayiruv bog‘lovchisi

C) ergashtiruvchi bog‘lovchi

D) nisbiy so‘zlar

16 / 25

Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring.

A) 1-h, 2-a, 3-e, 4-g, 5-b

B) 1-h, 2-a, 3-f, 4-g, 5-d

C) 1-h, 2-a, 3-f, 4-i, 5-b

D) 1-h, 2-i, 3-e, 4-a, 5-d

17 / 25

Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

A) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi.

B) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar.

C) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi.

D) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak.

18 / 25

Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud.

B) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

C) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

D) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

19 / 25

Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan?

A) yolg‘iz, vafosiz, yashil

B) go‘zal, zebo, baland

C) o‘rmon, dala, maydon

D) vafo, havo, suv

20 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

B) taalluqli, tamoyil, qoyida

C) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

D) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

21 / 25

Qaysi gapda ikki xil nisbatdagi fe’l ishtirok etgan?

A) Nutqning aniq va ravshan bo‘lishi, avvalo, so‘zdan to‘g‘ri foydalanishga bog‘liq.

B) So‘zni o‘z o‘rnida to‘g‘ri ishlata bilish uchun uning leksik ma’nosini anglash zarur.

C) So‘zning leksik ma’nosini tushunmaslik uni xato qo‘llashga olib keladi.

D) Tilning biz yo‘qotib ulgurgan boyligini tiklash, iste’moldan chiqarilgan so‘zlarni o‘rniga qaytarish zarur.

22 / 25

Xalq dostonlari haqida berilgan hukmlardan qaysi biri noto‘g‘ri?

A) Doston – xalq og‘zaki ijodining eng yirik janri bo‘lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo‘lgan voqealarni bayon qiluvchi asar.

B) Dostonlar mavzu jihatidan rang-barang, mazmunan xilma-xil bo‘lganligi bois ularning qahramonlik, romantik, tarixiy dostonlar kabi turlari bor.

C) Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan naslga, avloddan avlodga o‘tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi.

D) Qahramonlarning sarguzashtlari, o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko‘lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar xalq dostoni deyiladi.

23 / 25

Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping.

A) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi.

B) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob.

C) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek.

D) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi.

24 / 25

“Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli?

A) A. Qodiriy

B) G‘. G‘ulom

C) Behbudiy

D) Fitrat

25 / 25

Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

A) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi.

B) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan.

C) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan.

D) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi.

0%

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

Vaqtingiz tugadi!

2022-yil 12-oktabr:

Author: InfoMaster

9-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

11-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

11-sinf Ona tili olimpiada №5

10-sinf Ona tili olimpiada №5

9-sinf Ona tili olimpiada №5

11-sinf Geografiya olimpiada №3

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring