Uy » Online olimpiada » Ona tili va adabiyot olimpiada » 10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 Ona tili va adabiyot olimpiadaTuman 2022-2023 o'quv yili 10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 InfoMaster Avgust 19, 2024 365 Ko'rishlar 5 izohlar SaqlashSaqlanganOlib tashlandi 0 0 12345678910111213141516171819202122232425 Vaqtingiz tugadi! 10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 2022-yil 12-oktabr: 2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar! 1 / 25 Sening har bir ishing boshqalarga doimo ibrat bo‘lishini unutma! Ushbu gapda nechta so‘z hokim bo‘lak vazifasini bajara olmaydi? A) 4 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 5 ta 2 / 25 Yassaviy hikmatlarida xalq og’zaki ijodi an’analari asosida olingan obrazlar qaysilar? A) Yo’l, rabot, karvon, o’q B) Pir, va darvesh C) Shariat, haqiqat D) Ishq, tolib, ummat 3 / 25 Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan? A) Kun juda qizdiryapti. B) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon. C) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz. D) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman. 4 / 25 bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi? A) atamalar B) tarixiy so‘zlar C) shevaga xos so‘zlar D) arxaik so‘zlar 5 / 25 Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang. A) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi. B) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan. C) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi. D) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan. 6 / 25 “Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang. A) mayl va zamon B) mayl va shaxs-son C) zamon va shaxs-son D) mayli, zamon va shaxs-son 7 / 25 “Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan? A) Bobur “Boburnoma” B) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat” C) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois” D) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub” 8 / 25 Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan? A) o‘rmon, dala, maydon B) yolg‘iz, vafosiz, yashil C) vafo, havo, suv D) go‘zal, zebo, baland 9 / 25 Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida? A) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi. B) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi. C) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi. D) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi. 10 / 25 Ey yel, borib ahbobqa nomimni degil! Har kim meni bilsa, bu payomimni degil! Mendin demagil gar unutulg‘on bo‘lsam, Har kimki, meni so‘rsa, salomimni degil. (Bobur) Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang. A) m harfi B) i harfi C) n harfi D) l harfi 11 / 25 Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”. A) I qismida B) II qismida C) IV qismida D) III qismida 12 / 25 Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring. A) 1-h, 2-a, 3-f, 4-g, 5-d B) 1-h, 2-a, 3-f, 4-i, 5-b C) 1-h, 2-a, 3-e, 4-g, 5-b D) 1-h, 2-i, 3-e, 4-a, 5-d 13 / 25 Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”. A) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan. B) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan. C) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan. D) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan. 14 / 25 Qaysi gapda tirening qo‘yilish sababi boshqalaridan farq qiladi? A) Hosilning otasi – suv, onasi – mehnat. B) Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti. C) Qo‘l yugurigi – oshga, til yugurigi – boshga. D) Vaqting ketdi – baxting ketdi. 15 / 25 Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping. A) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob. B) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek. C) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi. D) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi. 16 / 25 “Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli? A) G‘. G‘ulom B) A. Qodiriy C) Fitrat D) Behbudiy 17 / 25 Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan? A) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak. B) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi. C) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan. D) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi. 18 / 25 Qaysi gapda ikki xil nisbatdagi fe’l ishtirok etgan? A) Tilning biz yo‘qotib ulgurgan boyligini tiklash, iste’moldan chiqarilgan so‘zlarni o‘rniga qaytarish zarur. B) Nutqning aniq va ravshan bo‘lishi, avvalo, so‘zdan to‘g‘ri foydalanishga bog‘liq. C) So‘zning leksik ma’nosini tushunmaslik uni xato qo‘llashga olib keladi. D) So‘zni o‘z o‘rnida to‘g‘ri ishlata bilish uchun uning leksik ma’nosini anglash zarur. 19 / 25 … - tovushlar ohangdorligi, asosan, bir xil tovushlarning takrorlanishi natijasida yuzaga keladigan ohangdorlikdir. Nuqtalar o‘rniga mos keladigan atamani aniqlang. A) istiora B) ishtiqoq C) so‘z takrori D) alliteratsiya 20 / 25 Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi A) “ ”, — : “ ”. B) “ , — , ”. C) “ , , , ”. D) “ , — , — , ” . 21 / 25 “G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida? A) ikki kundosh B) qalandarlar C) Qizil dev D) Momogul maston 22 / 25 Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub? A) ertalab, olg‘a B) minglarcha, mardlarcha C) beaql, mehmonxona D) do‘stona, to‘yona 23 / 25 Avval ular bizga yetib olishsin // keyin birga jo‘naymiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi? A) tire B) nuqtali vergul C) ikki nuqta D) vergul 24 / 25 Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan? A) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi. B) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi. C) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar. D) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak. 25 / 25 Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang. A) ramali musammani mahzuf B) ramali musaddasi maqsur C) hazaji musammani maqsur D) hazaji musaddasi mahzuf 0% Fikr-mulohaza yuboring Author: InfoMaster Foydali bo'lsa mamnunmiz