10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 Oktabr 14, 2022Avgust 19, 2024 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 ga 2 fikr bildirilgan 1 12345678910111213141516171819202122232425 Vaqtingiz tugadi! 10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3 2022-yil 12-oktabr: 2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar! 1 / 25 Ko‘k rang ochiq osmon va dengiz rangi sifatida o‘zida yuksaklik va chuqurlikni ifoda etadi. Ushbu gapdagi yasama so‘zlar qanday sintaktik vazifalarni bajargan? A) to‘lduruvchi,aniqlovchi, hol. B) to‘ldiruvchi, kesim C) to‘ldiruvchi, aniqlovchi, kesim D) to‘ldiruvchi, aniqlovchi. 2 / 25 “Ko’p yashagin, ko’p yilgacha o’lmagin, Yaxshilikn ko’rmagin, yomonlikni ko’rmagin” Ushbu bayt “Rustamxon” dostonidagi qaysi personaj tilidan aytilgan? A) Sultonxon B) Xuroyim C) Ximcha D) Rustam 3 / 25 “Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli? A) A. Qodiriy B) G‘. G‘ulom C) Fitrat D) Behbudiy 4 / 25 Avval ular bizga yetib olishsin // keyin birga jo‘naymiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi? A) tire B) vergul C) ikki nuqta D) nuqtali vergul 5 / 25 … - tovushlar ohangdorligi, asosan, bir xil tovushlarning takrorlanishi natijasida yuzaga keladigan ohangdorlikdir. Nuqtalar o‘rniga mos keladigan atamani aniqlang. A) alliteratsiya B) istiora C) so‘z takrori D) ishtiqoq 6 / 25 Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang. A) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan. B) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan. C) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan. D) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi. 7 / 25 Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”. A) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud. B) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud. C) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud. D) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud. 8 / 25 Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”. A) III qismida B) IV qismida C) I qismida D) II qismida 9 / 25 Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi A) “ , — , ”. B) “ ”, — : “ ”. C) “ , , , ”. D) “ , — , — , ” . 10 / 25 “Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan? A) Bobur “Boburnoma” B) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub” C) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois” D) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat” 11 / 25 Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan? A) nisbiy so‘zlar B) ergashtiruvchi bog‘lovchi C) ayiruv bog‘lovchisi D) ohang 12 / 25 Qaysi gapda ikki xil nisbatdagi fe’l ishtirok etgan? A) So‘zni o‘z o‘rnida to‘g‘ri ishlata bilish uchun uning leksik ma’nosini anglash zarur. B) Nutqning aniq va ravshan bo‘lishi, avvalo, so‘zdan to‘g‘ri foydalanishga bog‘liq. C) Tilning biz yo‘qotib ulgurgan boyligini tiklash, iste’moldan chiqarilgan so‘zlarni o‘rniga qaytarish zarur. D) So‘zning leksik ma’nosini tushunmaslik uni xato qo‘llashga olib keladi. 13 / 25 Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring. A) 1-h, 2-i, 3-e, 4-a, 5-d B) 1-h, 2-a, 3-f, 4-g, 5-d C) 1-h, 2-a, 3-e, 4-g, 5-b D) 1-h, 2-a, 3-f, 4-i, 5-b 14 / 25 Xalq dostonlari haqida berilgan hukmlardan qaysi biri noto‘g‘ri? A) Qahramonlarning sarguzashtlari, o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko‘lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar xalq dostoni deyiladi. B) Dostonlar mavzu jihatidan rang-barang, mazmunan xilma-xil bo‘lganligi bois ularning qahramonlik, romantik, tarixiy dostonlar kabi turlari bor. C) Doston – xalq og‘zaki ijodining eng yirik janri bo‘lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo‘lgan voqealarni bayon qiluvchi asar. D) Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan naslga, avloddan avlodga o‘tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi. 15 / 25 Qaysi gapda tirening qo‘yilish sababi boshqalaridan farq qiladi? A) Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti. B) Qo‘l yugurigi – oshga, til yugurigi – boshga. C) Vaqting ketdi – baxting ketdi. D) Hosilning otasi – suv, onasi – mehnat. 16 / 25 Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang. A) ramali musaddasi maqsur B) ramali musammani mahzuf C) hazaji musaddasi mahzuf D) hazaji musammani maqsur 17 / 25 Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud? A) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi. B) Suv keldi – nur keldi. C) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi. D) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si. 18 / 25 Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan? A) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar. B) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi. C) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak. D) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi. 19 / 25 Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan? A) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi. B) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan. C) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi. D) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak. 20 / 25 “Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang. A) mayli, zamon va shaxs-son B) mayl va shaxs-son C) zamon va shaxs-son D) mayl va zamon 21 / 25 Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping. A) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek. B) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi. C) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob. D) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi. 22 / 25 Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang. A) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq B) taalluqli, tamoyil, qoyida C) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq D) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq 23 / 25 bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi? A) shevaga xos so‘zlar B) atamalar C) arxaik so‘zlar D) tarixiy so‘zlar 24 / 25 Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida? A) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi. B) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi. C) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi. D) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi. 25 / 25 Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang. A) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi. B) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi. C) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan. D) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan. 0% Fikr-mulohaza yuboring tomonidan Wordpress Quiz plugin Ona tili va adabiyot olimpiada, Tuman 2022-2023 o'quv yili
