Barcha fanlardan online testlar

Ona tili va adabiyot olimpiada Tuman 2022-2023 o'quv yili

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

InfoMaster

Avgust 19, 2024

37 Ko'rishlar 5 izohlar

SaqlashSaqlanganOlib tashlandi 0

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

“Rustamxon” dostonida Sultonxonning nechta zaifasi (xotini ) bor edi?

A) 3ta

B) 7ta

C) 2ta

D) 4ta

2 / 25

“Ko’p yashagin, ko’p yilgacha o’lmagin, Yaxshilikn ko’rmagin, yomonlikni ko’rmagin” Ushbu bayt “Rustamxon” dostonidagi qaysi personaj tilidan aytilgan?

A) Ximcha

B) Rustam

C) Sultonxon

D) Xuroyim

3 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi

A) “ , — , ”.

B) “ ”, — : “ ”.

C) “ , — , — , ” .

D) “ , , , ”.

4 / 25

Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

A) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi.

B) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar.

C) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak.

D) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi.

5 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

B) taalluqli, tamoyil, qoyida

C) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

D) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

6 / 25

Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida?

A) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi.

B) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi.

C) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi.

D) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi.

7 / 25

Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud?

A) Suv keldi – nur keldi.

B) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si.

C) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi.

D) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi.

8 / 25

Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang.

A) ramali musammani mahzuf

B) ramali musaddasi maqsur

C) hazaji musammani maqsur

D) hazaji musaddasi mahzuf

9 / 25

Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

A) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi.

B) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi.

C) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan.

D) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan.

10 / 25

Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping.

A) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi.

B) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob.

C) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi.

D) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek.

11 / 25

Xalq dostonlari haqida berilgan hukmlardan qaysi biri noto‘g‘ri?

A) Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan naslga, avloddan avlodga o‘tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi.

B) Doston – xalq og‘zaki ijodining eng yirik janri bo‘lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo‘lgan voqealarni bayon qiluvchi asar.

C) Dostonlar mavzu jihatidan rang-barang, mazmunan xilma-xil bo‘lganligi bois ularning qahramonlik, romantik, tarixiy dostonlar kabi turlari bor.

D) Qahramonlarning sarguzashtlari, o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko‘lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar xalq dostoni deyiladi.

12 / 25

“Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan?

A) Bobur “Boburnoma”

B) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub”

C) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat”

D) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois”

13 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?

A) tarixiy so‘zlar

B) shevaga xos so‘zlar

C) atamalar

D) arxaik so‘zlar

14 / 25

“Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli?

A) Behbudiy

B) G‘. G‘ulom

C) A. Qodiriy

D) Fitrat

15 / 25

Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan?

A) vafo, havo, suv

B) yolg‘iz, vafosiz, yashil

C) o‘rmon, dala, maydon

D) go‘zal, zebo, baland

16 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi.

B) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi.

C) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan.

D) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak.

17 / 25

… - tovushlar ohangdorligi, asosan, bir xil tovushlarning takrorlanishi natijasida yuzaga keladigan ohangdorlikdir. Nuqtalar o‘rniga mos keladigan atamani aniqlang.

A) ishtiqoq

B) istiora

C) so‘z takrori

D) alliteratsiya

18 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

B) Kun juda qizdiryapti.

C) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

D) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

19 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

B) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

C) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

D) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.

20 / 25

Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) IV qismida

B) I qismida

C) II qismida

D) III qismida

21 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) mayl va zamon

B) mayli, zamon va shaxs-son

C) zamon va shaxs-son

D) mayl va shaxs-son

22 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

B) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

C) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

D) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

23 / 25

Berilgan gaplar va ularda ishtirok etgan fe’l shakllari to‘g‘ri moslashtirilgan javobni aniqlang.

A) 1-a, b, e, f; 2-b, f, g

B) 1-b, d, e, f; 2-a, d, f, g

C) 1-b, d, f; 2-a, b, f, g

D) 1-a, b, d, f; 2-a, b, f, g

24 / 25

Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub?

A) do‘stona, to‘yona

B) beaql, mehmonxona

C) ertalab, olg‘a

D) minglarcha, mardlarcha

25 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) Momogul maston

B) Qizil dev

C) ikki kundosh

D) qalandarlar