Barcha fanlardan online testlar

Ona tili va adabiyot olimpiada Tuman 2022-2023 o'quv yili

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

InfoMaster

Avgust 19, 2024

48 Ko'rishlar 5 izohlar

SaqlashSaqlanganOlib tashlandi 0

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Bog’langan qo‘shma gapni aniqlang.

A) Chiroylidir go‘yo yosh kelin

B) Gapni cho‘zma, chunki hayot qisqadir

C) To‘g’ri til toshni yoradi, egri til esa boshni yoradi

D) Soni ko‘p, lekin salmog’i yo‘q

2 / 25

“To’nyuquq” bitiktoshini kim topgan?

A) N.Osim, G.Aydarov

B) Yelizaveta Klemens, Dmitriy Klemens

C) H.O’rxun T.Tekin

D) V.Tomson, V. Radlov

3 / 25

… - tovushlar ohangdorligi, asosan, bir xil tovushlarning takrorlanishi natijasida yuzaga keladigan ohangdorlikdir. Nuqtalar o‘rniga mos keladigan atamani aniqlang.

A) so‘z takrori

B) alliteratsiya

C) istiora

D) ishtiqoq

4 / 25

Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan?

A) ohang

B) ergashtiruvchi bog‘lovchi

C) ayiruv bog‘lovchisi

D) nisbiy so‘zlar

5 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?

A) arxaik so‘zlar

B) tarixiy so‘zlar

C) shevaga xos so‘zlar

D) atamalar

6 / 25

Avval ular bizga yetib olishsin // keyin birga jo‘naymiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi?

A) nuqtali vergul

B) tire

C) vergul

D) ikki nuqta

7 / 25

“Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli?

A) G‘. G‘ulom

B) Fitrat

C) Behbudiy

D) A. Qodiriy

8 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi

A) “ , — , — , ” .

B) “ , , , ”.

C) “ , — , ”.

D) “ ”, — : “ ”.

9 / 25

Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

A) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi.

B) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan.

C) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi.

D) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan.

10 / 25

Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud?

A) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi.

B) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si.

C) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi.

D) Suv keldi – nur keldi.

11 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan.

B) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi.

C) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak.

D) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi.

12 / 25

Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida?

A) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi.

B) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi.

C) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi.

D) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi.

13 / 25

Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang.

A) hazaji musammani maqsur

B) ramali musammani mahzuf

C) ramali musaddasi maqsur

D) hazaji musaddasi mahzuf

14 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

B) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

C) Kun juda qizdiryapti.

D) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

15 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

B) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

C) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

D) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

16 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) qalandarlar

B) ikki kundosh

C) Momogul maston

D) Qizil dev

17 / 25

Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

B) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

C) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

D) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud.

18 / 25

Qaysi gapda tirening qo‘yilish sababi boshqalaridan farq qiladi?

A) Vaqting ketdi – baxting ketdi.

B) Hosilning otasi – suv, onasi – mehnat.

C) Qo‘l yugurigi – oshga, til yugurigi – boshga.

D) Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti.

19 / 25

Qaysi gapda ikki xil nisbatdagi fe’l ishtirok etgan?

A) Nutqning aniq va ravshan bo‘lishi, avvalo, so‘zdan to‘g‘ri foydalanishga bog‘liq.

B) So‘zni o‘z o‘rnida to‘g‘ri ishlata bilish uchun uning leksik ma’nosini anglash zarur.

C) So‘zning leksik ma’nosini tushunmaslik uni xato qo‘llashga olib keladi.

D) Tilning biz yo‘qotib ulgurgan boyligini tiklash, iste’moldan chiqarilgan so‘zlarni o‘rniga qaytarish zarur.

20 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.

B) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

C) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

D) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

21 / 25

Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring.

A) 1-h, 2-a, 3-f, 4-i, 5-b

B) 1-h, 2-i, 3-e, 4-a, 5-d

C) 1-h, 2-a, 3-f, 4-g, 5-d

D) 1-h, 2-a, 3-e, 4-g, 5-b

22 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) zamon va shaxs-son

B) mayl va shaxs-son

C) mayl va zamon

D) mayli, zamon va shaxs-son

23 / 25

Ey yel, borib ahbobqa nomimni degil!
Har kim meni bilsa, bu payomimni degil!
Mendin demagil gar unutulg‘on bo‘lsam,
Har kimki, meni so‘rsa, salomimni degil. (Bobur)

Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang.

A) n harfi

B) l harfi

C) i harfi

D) m harfi

24 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

B) taalluqli, tamoyil, qoyida

C) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

D) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

25 / 25