Barcha fanlardan online testlar

Ona tili va adabiyot olimpiada Tuman 2022-2023 o'quv yili

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

InfoMaster

Avgust 19, 2024

44 Ko'rishlar 5 izohlar

SaqlashSaqlanganOlib tashlandi 0

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Bosh gap va ergash gap –sa shart mayli orqali bog’langanda qo‘shma gaplar orasida qanday munosabat yuzaga chiqadi?

A) shart, payt

B) sabab, payt

C) maqsad, sabab

D) qiyos, shart

2 / 25

Funksional bo’yoqdor so’zlarni toping.

A) Jamol, bashara

B) Kun, tun

C) Jujuq, bag’rim

D) Inson, bashar

3 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) mayl va shaxs-son

B) zamon va shaxs-son

C) mayli, zamon va shaxs-son

D) mayl va zamon

4 / 25

Ey yel, borib ahbobqa nomimni degil!
Har kim meni bilsa, bu payomimni degil!
Mendin demagil gar unutulg‘on bo‘lsam,
Har kimki, meni so‘rsa, salomimni degil. (Bobur)

Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang.

A) i harfi

B) m harfi

C) l harfi

D) n harfi

5 / 25

Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

A) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi.

B) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi.

C) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan.

D) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan.

6 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan.

B) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak.

C) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi.

D) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi.

7 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Kun juda qizdiryapti.

B) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

C) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

D) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

8 / 25

Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) II qismida

B) III qismida

C) IV qismida

D) I qismida

9 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) Qizil dev

B) Momogul maston

C) ikki kundosh

D) qalandarlar

10 / 25

“Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli?

A) Fitrat

B) A. Qodiriy

C) G‘. G‘ulom

D) Behbudiy

11 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?

A) arxaik so‘zlar

B) tarixiy so‘zlar

C) shevaga xos so‘zlar

D) atamalar

12 / 25

Qaysi gapda tirening qo‘yilish sababi boshqalaridan farq qiladi?

A) Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti.

B) Vaqting ketdi – baxting ketdi.

C) Hosilning otasi – suv, onasi – mehnat.

D) Qo‘l yugurigi – oshga, til yugurigi – boshga.

13 / 25

Berilgan gaplar va ularda ishtirok etgan fe’l shakllari to‘g‘ri moslashtirilgan javobni aniqlang.

A) 1-a, b, e, f; 2-b, f, g

B) 1-b, d, e, f; 2-a, d, f, g

C) 1-b, d, f; 2-a, b, f, g

D) 1-a, b, d, f; 2-a, b, f, g

14 / 25

Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub?

A) beaql, mehmonxona

B) do‘stona, to‘yona

C) ertalab, olg‘a

D) minglarcha, mardlarcha

15 / 25

“Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan?

A) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat”

B) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub”

C) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois”

D) Bobur “Boburnoma”

16 / 25

Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud?

A) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi.

B) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi.

C) Suv keldi – nur keldi.

D) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si.

17 / 25

Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang.

A) ramali musaddasi maqsur

B) hazaji musaddasi mahzuf

C) ramali musammani mahzuf

D) hazaji musammani maqsur

18 / 25

Xalq dostonlari haqida berilgan hukmlardan qaysi biri noto‘g‘ri?

A) Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan naslga, avloddan avlodga o‘tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi.

B) Doston – xalq og‘zaki ijodining eng yirik janri bo‘lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo‘lgan voqealarni bayon qiluvchi asar.

C) Qahramonlarning sarguzashtlari, o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko‘lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar xalq dostoni deyiladi.

D) Dostonlar mavzu jihatidan rang-barang, mazmunan xilma-xil bo‘lganligi bois ularning qahramonlik, romantik, tarixiy dostonlar kabi turlari bor.

19 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi

A) “ , — , — , ” .

B) “ , — , ”.

C) “ ”, — : “ ”.

D) “ , , , ”.

20 / 25

Avval ular bizga yetib olishsin // keyin birga jo‘naymiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi?

A) tire

B) vergul

C) ikki nuqta

D) nuqtali vergul

21 / 25

Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

A) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi.

B) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak.

C) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar.

D) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi.

22 / 25

Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan?

A) o‘rmon, dala, maydon

B) go‘zal, zebo, baland

C) yolg‘iz, vafosiz, yashil

D) vafo, havo, suv

23 / 25

Qaysi gapda ikki xil nisbatdagi fe’l ishtirok etgan?

A) Tilning biz yo‘qotib ulgurgan boyligini tiklash, iste’moldan chiqarilgan so‘zlarni o‘rniga qaytarish zarur.

B) So‘zning leksik ma’nosini tushunmaslik uni xato qo‘llashga olib keladi.

C) So‘zni o‘z o‘rnida to‘g‘ri ishlata bilish uchun uning leksik ma’nosini anglash zarur.

D) Nutqning aniq va ravshan bo‘lishi, avvalo, so‘zdan to‘g‘ri foydalanishga bog‘liq.

24 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

B) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

C) taalluqli, tamoyil, qoyida

D) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

25 / 25

Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud.

B) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

C) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

D) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.