Barcha fanlardan online testlar

Ona tili va adabiyot olimpiada Tuman 2022-2023 o'quv yili

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

InfoMaster

Avgust 19, 2024

308 Ko'rishlar 5 izohlar

SaqlashSaqlanganOlib tashlandi 0

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Yunon tarixchisi Polien kim haqidagi afsona mazmunini yozib qoldirgan?

A) Sarbadorlar

B) A.Temur

C) Shiroq

D) To‘maris

2 / 25

Mumtoz she’riyatimizda uchraydigan “begona bayt” tushunchasini izohlang.

A) Biror shoir g’azaliga nazriy bog’lanib, uning aynan ko’chitirib olingan birinchi bayti

B) Lirik chekinish, ya’ni she’r mavzusidan bir oz chetlashtirilgan bayt

C) G’azalning oxirgi bayti

D) Maqta’dan oldingi bayt

3 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi

A) “ , — , — , ” .

B) “ ”, — : “ ”.

C) “ , , , ”.

D) “ , — , ”.

4 / 25

Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida?

A) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi.

B) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi.

C) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi.

D) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi.

5 / 25

Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang.

A) hazaji musammani maqsur

B) ramali musammani mahzuf

C) hazaji musaddasi mahzuf

D) ramali musaddasi maqsur

6 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) taalluqli, tamoyil, qoyida

B) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

C) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

D) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

7 / 25

Qaysi gapda tirening qo‘yilish sababi boshqalaridan farq qiladi?

A) Vaqting ketdi – baxting ketdi.

B) Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti.

C) Hosilning otasi – suv, onasi – mehnat.

D) Qo‘l yugurigi – oshga, til yugurigi – boshga.

8 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi.

B) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak.

C) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan.

D) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi.

9 / 25

Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping.

A) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek.

B) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob.

C) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi.

D) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi.

10 / 25

Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud.

B) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

C) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

D) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

11 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) ikki kundosh

B) Momogul maston

C) Qizil dev

D) qalandarlar

12 / 25

Ey yel, borib ahbobqa nomimni degil!
Har kim meni bilsa, bu payomimni degil!
Mendin demagil gar unutulg‘on bo‘lsam,
Har kimki, meni so‘rsa, salomimni degil. (Bobur)

Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang.

A) i harfi

B) l harfi

C) n harfi

D) m harfi

13 / 25

Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

A) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar.

B) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi.

C) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi.

D) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak.

14 / 25

Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud?

A) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi.

B) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si.

C) Suv keldi – nur keldi.

D) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi.

15 / 25

Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan?

A) ayiruv bog‘lovchisi

B) nisbiy so‘zlar

C) ergashtiruvchi bog‘lovchi

D) ohang

16 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

B) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

C) Kun juda qizdiryapti.

D) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

17 / 25

Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan?

A) vafo, havo, suv

B) o‘rmon, dala, maydon

C) go‘zal, zebo, baland

D) yolg‘iz, vafosiz, yashil

18 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?

A) arxaik so‘zlar

B) atamalar

C) tarixiy so‘zlar

D) shevaga xos so‘zlar

19 / 25

“Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli?

A) G‘. G‘ulom

B) A. Qodiriy

C) Fitrat

D) Behbudiy

20 / 25

Avval ular bizga yetib olishsin // keyin birga jo‘naymiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi?

A) vergul

B) ikki nuqta

C) tire

D) nuqtali vergul

21 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

B) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

C) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

D) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

22 / 25

Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub?

A) beaql, mehmonxona

B) minglarcha, mardlarcha

C) ertalab, olg‘a

D) do‘stona, to‘yona

23 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) mayl va zamon

B) mayli, zamon va shaxs-son

C) zamon va shaxs-son

D) mayl va shaxs-son

24 / 25

“Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan?

A) Bobur “Boburnoma”

B) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub”

C) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat”

D) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois”

25 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

B) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

C) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

D) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.