10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

To‘ldiruvchi tobe gapli qo‘shma gapni toping

A) Qay vaqt uyga kirmay, uni ko‘raman.

B) Qayerda intizom bo‘lsa, tartib kuchli bo‘ladi.

C) Shohga bildirdilarki, navkarlar beklar xizmatiga o‘tib ketadi.

D) Yutug’imiz shundaki,har bir xodim o‘z vazifasini yaxshi biladi.

2 / 25

“Ko’p yashagin, ko’p yilgacha o’lmagin, Yaxshilikn ko’rmagin, yomonlikni ko’rmagin” Ushbu bayt “Rustamxon” dostonidagi qaysi personaj tilidan aytilgan?

A) Ximcha

B) Sultonxon

C) Rustam

D) Xuroyim

3 / 25

“Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli?

A) Fitrat

B) A. Qodiriy

C) G‘. G‘ulom

D) Behbudiy

4 / 25

Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan?

A) yolg‘iz, vafosiz, yashil

B) o‘rmon, dala, maydon

C) vafo, havo, suv

D) go‘zal, zebo, baland

5 / 25

Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub?

A) beaql, mehmonxona

B) minglarcha, mardlarcha

C) ertalab, olg‘a

D) do‘stona, to‘yona

6 / 25

Qaysi gapda ikki xil nisbatdagi fe’l ishtirok etgan?

A) So‘zning leksik ma’nosini tushunmaslik uni xato qo‘llashga olib keladi.

B) Nutqning aniq va ravshan bo‘lishi, avvalo, so‘zdan to‘g‘ri foydalanishga bog‘liq.

C) Tilning biz yo‘qotib ulgurgan boyligini tiklash, iste’moldan chiqarilgan so‘zlarni o‘rniga qaytarish zarur.

D) So‘zni o‘z o‘rnida to‘g‘ri ishlata bilish uchun uning leksik ma’nosini anglash zarur.

7 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) mayl va shaxs-son

B) zamon va shaxs-son

C) mayli, zamon va shaxs-son

D) mayl va zamon

8 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

B) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.

C) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

D) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

9 / 25

“Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan?

A) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat”

B) Bobur “Boburnoma”

C) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub”

D) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois”

10 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

B) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

C) Kun juda qizdiryapti.

D) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

11 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

B) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

C) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

D) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

12 / 25

Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

A) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi.

B) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak.

C) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar.

D) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi.

13 / 25

Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

B) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

C) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

D) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud.

14 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?

A) shevaga xos so‘zlar

B) arxaik so‘zlar

C) atamalar

D) tarixiy so‘zlar

15 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

B) taalluqli, tamoyil, qoyida

C) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

D) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

16 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi.

B) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan.

C) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak.

D) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi.

17 / 25

Avval ular bizga yetib olishsin // keyin birga jo‘naymiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi?

A) ikki nuqta

B) tire

C) nuqtali vergul

D) vergul

18 / 25

Xalq dostonlari haqida berilgan hukmlardan qaysi biri noto‘g‘ri?

A) Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan naslga, avloddan avlodga o‘tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi.

B) Dostonlar mavzu jihatidan rang-barang, mazmunan xilma-xil bo‘lganligi bois ularning qahramonlik, romantik, tarixiy dostonlar kabi turlari bor.

C) Qahramonlarning sarguzashtlari, o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko‘lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar xalq dostoni deyiladi.

D) Doston – xalq og‘zaki ijodining eng yirik janri bo‘lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo‘lgan voqealarni bayon qiluvchi asar.

19 / 25

Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan?

A) nisbiy so‘zlar

B) ayiruv bog‘lovchisi

C) ohang

D) ergashtiruvchi bog‘lovchi

20 / 25

Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping.

A) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob.

B) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi.

C) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek.

D) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi.

21 / 25

Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring.

A) 1-h, 2-i, 3-e, 4-a, 5-d

B) 1-h, 2-a, 3-e, 4-g, 5-b

C) 1-h, 2-a, 3-f, 4-g, 5-d

D) 1-h, 2-a, 3-f, 4-i, 5-b

22 / 25

Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) II qismida

B) IV qismida

C) I qismida

D) III qismida

23 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi

A) “ ”, — : “ ”.

B) “ , — , — , ” .

C) “ , — , ”.

D) “ , , , ”.

24 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) qalandarlar

B) Qizil dev

C) ikki kundosh

D) Momogul maston

25 / 25

Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang.

A) hazaji musaddasi mahzuf

B) ramali musammani mahzuf

C) hazaji musammani maqsur

D) ramali musaddasi maqsur

0%

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

Vaqtingiz tugadi!

2022-yil 12-oktabr:

Author: InfoMaster

9-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

11-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

11-sinf Ona tili olimpiada №5

10-sinf Ona tili olimpiada №5

9-sinf Ona tili olimpiada №5

11-sinf Geografiya olimpiada №3

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring