On tili va adabiyot attestatsiya №9 Mart 7, 2022Mart 7, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan On tili va adabiyot attestatsiya №9 ga fikr bildirilmagan. 0% 21 12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940 OMAD YOR BO'LSIN! On tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №9 DIQQAT! Endi siz o'z bilmingizni sinab ko'rish bilan birga sertifikatga ham ega bo'lishingiz mumkin. Sertifikat olish uchun barcha ma'lumotlarni to'g'ri kiriting! e-mail manzilini to'g'ri kriting, barcha ma'lumotlar sizga yuboriladi. Testda 76% va undan yuqori natija oling va sertifikatni yuklab oling. 1 / 40 Ayol kishiga Qo‘l ko‘tarish nimaligin bilurmisan? Ayt! Sen-ku odam bolasisan, Qaysi bir hayvon Emayotib, uzib olar onasin ko‘ksin. Shohlarni-ku qo‘ya turay, payg‘ambarlar ham, Nabilar ham tug‘ilgan-ku ayol zotidan. Unutibsan, Senga bir vaqt aytib bergandim, To‘maris deb atalguvchi yovqur momomiz Turon zamin erki uchun maydonga chiqib, Eron shohin kallasini qonga bo‘ktirgan. u ham ayol bo‘lgan, Bilib qo‘y, o‘g‘lim! Rafiqasiga qo‘l ko‘targan o‘g‘ilga qarata ota tomonidan aytilgan ushbu misralar “Sohibqiron” dramasida qaysi qahramonga qarata aytilganligini aniqlang? A) Jahongir mirzo B) Mironshoh mirzo C) Shohrux mirzo D) Umarshayx mirzo 2 / 40 Qaysi gapda 2 o‘rinda imloviy xatolikka yo‘l qo‘yilgan? A) Do‘stim, ko‘rmayapsan-da, oy botib, yulduzlar birin-ketin so‘nib borayapti. B) Odam onadan tug‘ilib-oq ma’naviyatli, ma’rifatli bo‘lib qolmasligini yaxshi tushinasiz. C) Ona tilimiz orqali biz o‘z fikrimizni shakllantiramiz,o‘ylaymiz, mushohada yurutamiz. D) Unutmangki, tanbal, bezori, sharobxo‘r, fosiq kishi manaviy nogiron degan so‘zdir. 3 / 40 “Vatanjon”, “Yer”, “Tinch kunlar” kabi she`rlar muallifi qaysi javobda berilgan? A) Asqad Muxtor B) Anvar Obidjon C) Mirtemir D) Zulfiya 4 / 40 1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi: − Sen hech nahv o‘qiganmisan? − Yo‘q men johil bir qayiqchiman. Olim: − E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi. 2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi: − Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi? Yo‘q javobini olgan qayiqchi: − Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan. 3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”) Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va raqamlab ko‘rsatilgan bandlarida ro‘y bergan xatoliklar turi moslashtirib ko‘rsatilgan to‘g‘ri javobni belgilang. a) imloviy xatolik; b) ishoraviy xatolik (punktuatsion); c) uslubiy xatolik (qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq xatolik). A) 1-b, 2-a, 3-c B) 1-a, 2-c, 3-b C) 1-c, 2-b, 3-a D) 1-b, 2-c, 3-a 5 / 40 Yashash uchun foydali mehnat qilishni anglash insoniylikning birinchi shartidir. Ushbu gapda qatnashgan yasama so’zlar hyaqidagi to’g’ri ma’lumotni toping. A) Sondan yasalgan sifat qatnashgan B) Fe’ldan yasalgan ot qatnashgan C) Sodda yasama fe’llar otdan yasalgan D) Sodda yasama sifat fe’ldan yasalgan 6 / 40 “Farhod va Shirin “ dostonida Farhod kimlardan ishq sirlarini o’rganadi? 1) Boniy; 2) Moniy; 3)Qoran; 4) Suhaylo; 5) Suqrot. A) 1, 3, 4 B) 1, 3, 4, 5 C) 1, 2, 3 D) 1, 2, 3, 4, 5 7 / 40 Darhaqiqat, shunday illatlar borki, ular harom: jamiyatning olg’a qadam qo’yishiga to’sqinlik qiladi. Barcha yomonliklar kaliti va odam umrining kushandasi – “oq ajal”ga ruju qo’yish qanchadan qancha oilalarning buzilib, farzandlarini yetim qolishiga sababchi bo’ladi. Hali balog’at ostonasidan o’tmagan bolalarning qing’ir ish va bezorilikka qo’l urishi esa ota-onalar qaddini egib, sha’nini toptaydi. Bugun raqamli iqtisodiyotga o’tish jarayonining tezlashishi natijasida taraqqiyot kushandasining payi qirqilmoqda. Yoshlarimiz halol va haromnni farqlab olishlari, shubhasiz jamiyatga tushkan qurtlar olamining kamayishiga olib keladi. Insoniyat kelajagiga qora tamg’a bo’lgan bu illatlarni oynayi jahon va hayot ko’zgusi orqali ayovsiz fosh qilish, adolat qo’rg’oni hukmiga topshirish davr talabidir. Ushbu matnda necha o’rinda tasviriy ifoda qo’llangan? A) 9ta B) 7ta C) 8ta D) 6ta 8 / 40 Ushbu matnda nechta fonetik o’zgarish mavjud? A) 5ta B) 7ta C) 4ta D) 6ta 9 / 40 Qaysi gapdagi eganing asosi fe`l bilan shakldosh bo`la oladi? A) Yozgi ta`tilda men badiiy kitoblar o`qishni rejalashtirganman. B) Bog`bon yosh nihollarni avaylab parvarish qilar va ularning rivojlanishini sinchiklab kuzatar edi. C) Birov suv topolmaydi ichgani, birov kechik topolmaydi kechgani. D) Kaftday kichkina hovlining bir chekkasidan o`tgan anhor bo`yidagi tolzor uning sevimli maskani edi. 10 / 40 Avstraliyada ajoyib yurt vakillari yashagan. Materikka kelgan yevropaliklar bu yerning o‘zgacha xalqini yovvoyi odamlar deb hisoblashgan. Chunki ularning davlati ham, uyi ham yo‘q. Ular jamoa tarzida yashab, oziq-ovqatni ov orqali topishadi. Aborigenlar hayoti va turmush tarzi bilan yaqindan tanishuv ularning yovvoyi emasligini ko‘rsatadi. Aynan aborigenlar aqlli bumerang nomli o‘roqsimon qurol o‘ylab topishgan. Buni qarangki, otilgan qurol mo‘ljalga olingan jonzotga tegmasa, yana aylanib ovchiga qaytib kelardi. Berilgan matnda fonetik hodisaga uchragan so`zlar miqdori nechta? A) 4 ta B) 5 ta C) 6 ta D) 3 ta 11 / 40 Qaysi dostonning bosh qahramoni ikki gavhar donadan paydo bo`lgan? A) “Ravshan” B) “Rustamxon” C) “Alpomish” D) “Kuntug`mish” 12 / 40 “Zarbulmasal”da Qul Muhammad Bahodirdan bo`lagini bilmaydigan obraz? A) Ibrohimbek B) sarbon C) zangi D) Yodgor po`stindo`z 13 / 40 “Do`st ila dushman so`zining farqiga bor, Fahm etar har kimki, o`lsa hushyor”. Bayt quyida berilgan qaysi hikoyaga ilova qilingan? A) “ Xurs ila bo`ri” B) “Chin do`st” C) “ Ikki do`st” D) “ Janjalchilik zarari” 14 / 40 Basralik bir arabning javohirchilarga shunday hikoya aytib berganini eshitgandim: „Bir paytlar sahroda yo‘limni yo‘qotdim. Yonimda na yeydigan taom, na ichadigan bir qultum suv bor edi. O‘lishimga ishongan onimda uzoqda bir to‘rvani ko‘rib qoldim. Shunday yugurdimki, o‘sha paytdagi hayajonimni hech qachon unutolmayman. To‘rvani ochdim. Qarasam, uning ichi to‘la oltin ekan! To‘rvada non va suvning yo‘qligidan shunchalik xafa bo‘ldimki, bu achchiq iztirobni hech qachon unutolmayman“. Hikoyani eshitib, boriga shukur qilish ham ne’matdir, degan xulosaga keldim. (Shayx Sa’diy Sheroziy) Matnda qatnashgan so`z yasovchi qo`shimchalar qaysi qatorda berilgan? A) –lik, -chi, -ot, -um, - q B) –lik, -chi, -ot, -um, -a, - q C) –lik, -chi, -ot, -um, -lik, -q, -dagi D) –lik, -chi, -ot, -um, -lik, -q, -im, -ki 15 / 40 Hosil bo`lish o`rniga ko`ra boshqalaridan farq qiluvchi ovozdorlar guruhiga kiruvchi undosh tovush alifboda nechanchi o`rinda joylashgan? A) 14 B) 12 C) 13 D) 18 16 / 40 Qaysi javobdagi gapda barcha so‘zlar imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan? A) Hozir unga juda alam qilardi, ammo kimga zahrini sochishni bilmasdi. B) Hammasiga shu kalondimoq aybdor, – deb o‘yladi ichida. C) Shu chog‘ xonaga Nozimjon otilib kirdiyu, uning yoqasiga yopishdi. D) Bu hayolparast bolaning qo‘lidan hech kitob tushmasdi. 17 / 40 Berilgan qaysi gapda undov, modal, taqlid so`zlarning barcha turiga mansub birliklar qo`llangan? A) Jigarim olovga tegardi jiz-jiz, Sochlarim oqargan shunda, ehtimol. B) Voy, juda kichkinasan-ku, adashib qolibsan, chamamda, obbo, sen-ey. C) Iye, shunday mas’uliyatli ishni bir o`zing qildingmi, barakalla, yashavor-ey! D) Obbo, bu shitir-shitir ovoz juda jonga tegdi-da, xullas, bezor bo`ldim, boshqa bu yerda tunamaymiz. 18 / 40 Qaysi gap tarkibidagi so`zlar faqat uch turkumga mansub? A) Har kimki so`zi yolg`on, yolg`oni zohir bo`lg`och, uyolg`on B) Hamma nopok, hamma egri, yolg`iz siz to`g`ri. C) Qaysidir yili, aniq esimda yo`q, qish juda erta keldi. D) Hamma narsa oiladan boshlanadi. Kitobxonlik ham. 19 / 40 Zulfiya qalamiga mansub “ Haykal” she`rida nima non, suv, she`r va durga o`xshatilgan? A) yuz B) yo`ldosh C) bosh D) yot (begona) 20 / 40 Talabalar sevinganidan terisiga sig‘may ketdi. Ushbu gapda ishtirok etgan bo'laklarni aniqlang. A) ega, to'ldiruvchi, to‘ldiruvchi, kesim B) ega, hol, kesim C) ega, hol, to‘ldiruvchi, kesim D) ega, to‘ldiruvchi, to'ldiruvchi, hol, kesim 21 / 40 Qaysi qatordagi misollarda aldoqchi unli tovushlar berilgan? A) muomala, muallim B) munchoq, mashg`ulot C) matbaa, doira D) o`tov, alanga 22 / 40 Dunyoning ustunu - pul, pul topishqin, Meros – davlat demak, davlat pul demak”. Boylik haqida so`zlangan bu fikrlar qaysi asarda uchraydi? A) “O`tkan kunlar” B) “Kecha va kunduz” C) “Yulduzli tunlar” D) “Navoiy” 23 / 40 Basralik bir arabning javohirchilarga shunday hikoya aytib berganini eshitgandim: „Bir paytlar sahroda yo‘limni yo‘qotdim. Yonimda na yeydigan taom, na ichadigan bir qultum suv bor edi. O‘lishimga ishongan onimda uzoqda bir to‘rvani ko‘rib qoldim. Shunday yugurdimki, o‘sha paytdagi hayajonimni hech qachon unutolmayman. To‘rvani ochdim. Qarasam, uning ichi to‘la oltin ekan! To‘rvada non va suvning yo‘qligidan shunchalik xafa bo‘ldimki, bu achchiq iztirobni hech qachon unutolmayman“. Hikoyani eshitib, boriga shukur qilish ham ne’matdir, degan xulosaga keldim. (Shayx Sa’diy Sheroziy) Berilgan matnga mos bo`lmagan maqolni toping? A) Birni ko`rib fikr qil, birni ko`rib shukur qil. B) Ko`kka boqma, ko`pga boq! C) Yo`lda yo zo`r yaraydi, yo zar yaraydi. D) Musofir bo`lmasang, musulmon bo`lmaysan. 24 / 40 Qaysi qatorda harakat nomi shakli qo`llangan? A) Do`stning haqiqiy dilini bilmoqchi bo`lsang, sinab unga tilingda g`azab qilib yoki yuzingni tund, ya`ni qovog`ingni solib ko`r. B) Bimaslik ayb emas, bilmaganini bo`yniga olmaslik ayb. C) Ko`chadagi shamchiroqlar xira-xira shu`la sochmoqda. D) Bir narsa kishida umid uyg`otadi: farg`onaliklar nafaqat asrimizning so`nggi yilini, balki yangi mingyillikni munosib ko`rsatkichlar bilan kutib olmoqdalar. 25 / 40 Shaytonning qamchisiday bu bepusht kimga kerak… (“Oq kema”) Ajratib ko`rsatilgan so`zda urg`u nechanchi bo`g`inda bo`ladi? A) 3 B) 2 C) 1 D) 4 26 / 40 Qaysi gapda o‘z sinonimi o‘rniga xato qo‘llangan ot qatnashgan? A) Birozdan keyin ona o‘g‘ ilchasi Xoliqjonning beg‘ubor basharasiga engashib tikildi. B) Bazzoz do‘konini katta o‘g‘liga qoldirib, har kuni asir namozini uyiga kelib o‘qir edi. C) Cholning ovozi o‘zgardi, o‘pkasi to‘ldi, shekilli, birpas osuda qolib, keyin gapirdi. D) Qizini yer-ko‘kka ishonmagan ona uni katta dabdaba bilan uzatishni orzu qilardi. 27 / 40 Berilgan so`zlarning qaysilarining paronim jufti mavjud? 1) jodu; 2) ariq; 3) ba’d; 4) adl; 5) artish; 6) tambur; 7) tib; 8) tarif; A) 1, 2, 4, 5, 6, 7 B) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 C) 1, 2, 4, 6, 8 D) 1, 2, 3, 4, 6, 8 28 / 40 Qaysi ijodkor Pushkin, Bayron kabi ulug` shoirlarni o`ziga muallim deb bilgan? A) S.Zunnunova B) H.Olimjon C) A.Oripov D) E.Vohidov 29 / 40 Jadvalda berilgan qaysi she`riy san`at(lar)ning ma`nosi notog`ri berilgan? A) 1, 2 B) 3, 4 C) 2, 4 D) 2, 3, 4 30 / 40 Qaysi javobda berilgan sifatlar belgini ta`kidlab, kuchaytirib ifodalagan? A) Shirinsuxan, oqko`ngil insonlar mevali darxtga o`xshaydi. B) Menga o`xshash esli-hushli yigitga zoriqib o`tirgan ekan. C) Tuproq qatlami qalin, sersuv yerlarda o`sgan archalar yo`g`on va bo`ydor bo`ladi. D) Sayyohlar chaqqon-chaqqon harakatlar bilan qirga ko`tarila boshlashdi. 31 / 40 Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan? Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab. A) 5 tasi B) 2 tasi C) 3 tasi D) 4 tasi 32 / 40 Qaysi qatorda berilgan maqol fikrlar zanjiridan uzilib qolgan? A) Yeridan ayrilgan yetti yil yig`lar, Elidan ayrilgan o`lguncha yig`lar. B) Bo`linganni bo`ri yer, Ayrilganni ayiq yer. C) Daraxtni yer ko`kartiradi, Odamni el ko`kartiradi. D) El qo`risang, o`zarsan, Qo`rimasang, to`zarsan. 33 / 40 Berilgan parchada nechta yasama so`z qatnashgan? “Jang maydoni yigitlarga husn bag‘ishlaydi. Yigit uchun mardlik, qahramonlikdan o‘zga ulug‘roq, oliyroq bir fazilat bormi?” – dedi Navoiy. A) 4 ta B) 1 ta C) 3 ta D) 2 ta 34 / 40 To`rtlikdagi urg`u olmaydigan qo`shimchalar miqdori? Xormisan yo gulmisan, Tojdormisan yo qulmisan, Chug‘zmisan, bulbulmisan, Nolon o‘zing, xushxon o‘zing… A) 12 ta B) 9 ta C) 10 ta D) 13 ta 35 / 40 Kechagi har bir gapingiz biz ishonib kelgan aqidalarga mos bo`ladi. Ushbu gapda tarkibidagi undoshlari hosil bo`lish o`rniga ko`ra umumiylik kasb etuvchi so`zlar nechta? A) 5 ta B) 3 ta C) 4 ta D) 2 ta 36 / 40 “Shinni dog`i tekkan quroq dasturxon”, “ bo`shalgan sopol tovoq”, “bandi kuygan yog`och qoshiq”. Salbiylikni ifodalashga xizmat qilgan bu sifatlar qaysi asarda ko`zda tashlanadi? A) “Qiyomat qarz” B) “Bemor” C) “ Urushning so`nggi qurboni” D) “ Muzqaymoq” 37 / 40 “Raymando” balladasi muallifining birinchi romanini aniqlang? A) “Jannat qidirganlar” B) “ Oltin zanglamas” C) “Mehrol” D) “Shinelli yillar“ 38 / 40 A. Avloniy she`rida aytilishicha, “milliy xayol” qayerda yoki kim (nima)da? A) maktabda B) yoshlarda C) iymonda D) Qur`onda 39 / 40 Qaysi javobda ma’noli qismlari asos+lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimcha+so‘z yasovchi qo‘shimcha+sintaktik shakl yasovchi qo‘shimcha tartibida joylashgan ot turkumiga oid so‘z qatnashgan? A) Abbos, parta ustidagi o‘chirg‘ichni menga uzatib yuborgin. B) Ko‘z-ko‘z qilma, ko‘z tegar, Maqtanchoqqa so‘z tegar. C) Qizg‘anchiqdan, faqatgina o‘zini o‘ylaydigan odamdan, sen saxovat kutma. D) Bu do‘konda oziq-ovqat mahsulotlari, kiyim-kechak va hattoki yoqilg‘i sotiladi. 40 / 40 Basralik bir arabning javohirchilarga shunday hikoya aytib berganini eshitgandim: „Bir paytlar sahroda yo‘limni yo‘qotdim. Yonimda na yeydigan taom, na ichadigan bir qultum suv bor edi. O‘lishimga ishongan onimda uzoqda bir to‘rvani ko‘rib qoldim. Shunday yugurdimki, o‘sha paytdagi hayajonimni hech qachon unutolmayman. To‘rvani ochdim. Qarasam, uning ichi to‘la oltin ekan! To‘rvada non va suvning yo‘qligidan shunchalik xafa bo‘ldimki, bu achchiq iztirobni hech qachon unutolmayman“. Hikoyani eshitib, boriga shukur qilish ham ne’matdir, degan xulosaga keldim. (Shayx Sa’diy Sheroziy) Matn tarkibidagi fonetik hodisaga uchragan so`zlar miqdori nechta? A) 5 ta B) 9 ta C) 7 ta D) 8 ta 0% Testni qayta ishga tushiring Baholash mezoni - 75 foiz va undan yuqori ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tdi, oliy malaka toifasi (bosh o’qituvchi lavozimi) saqlansin”; - 75 foizdan past ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tmadi, birinchi malaka toifasi (yetakchi o’qituvchi lavozimi)ga tushirilsin”; - 75 foiz va undan yuqori ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tdi, oliy malaka toifasi (bosh o’qituvchi lavozimi) berilsin”; - 74 foizdan 65 foizgacha ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tdi, birinchi malaka toifasi (yetakchi o’qituvchi lavozimi) saqlansin”; - 65 foizdan kam ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tmadi, ikkinchi malaka toifasi (katta o’qituvchi lavozimi)ga tushirilsin” - 64 foizdan 60 foizgacha ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tdi, ikkinchi malaka toifasi (katta o’qituvchi lavozimi) saqlansin”; - 60 foizdan kam ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tmadi, mutaxassis (oliy yoki o’rta maxsus, kasb-hunar ma'lumotli o’qituvchi) lavozimiga tushirilsin” Fikr-mulohaza yuboring Author: InfoMaster Ona tili va adabiyot attestatsiya