10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Qaysi javobdagi birliklar imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan?

A) milyard, artileriya

B) sog‘gach, bargga

C) 10-sinf, XXI-asr

D) keldida, bolayu

2 / 25

O’zbek tilida so’zlovchilar yer yuzida necha kishini tashkil etadi?

A) 25 milliondan ortiq

B) 40 milliondan ortiq

C) 35 milliondan ortiq

D) 36 milliondan ortiq

3 / 25

Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping.

A) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob.

B) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi.

C) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek.

D) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi.

4 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi.

B) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak.

C) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi.

D) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan.

5 / 25

Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

A) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi.

B) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan.

C) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi.

D) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan.

6 / 25

Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud?

A) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi.

B) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi.

C) Suv keldi – nur keldi.

D) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si.

7 / 25

Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

A) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar.

B) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak.

C) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi.

D) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi.

8 / 25

Qaysi gapda tirening qo‘yilish sababi boshqalaridan farq qiladi?

A) Qo‘l yugurigi – oshga, til yugurigi – boshga.

B) Vaqting ketdi – baxting ketdi.

C) Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti.

D) Hosilning otasi – suv, onasi – mehnat.

9 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?

A) shevaga xos so‘zlar

B) tarixiy so‘zlar

C) atamalar

D) arxaik so‘zlar

10 / 25

Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang.

A) ramali musammani mahzuf

B) hazaji musaddasi mahzuf

C) ramali musaddasi maqsur

D) hazaji musammani maqsur

11 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) ikki kundosh

B) Momogul maston

C) Qizil dev

D) qalandarlar

12 / 25

Qaysi gapda ikki xil nisbatdagi fe’l ishtirok etgan?

A) So‘zning leksik ma’nosini tushunmaslik uni xato qo‘llashga olib keladi.

B) So‘zni o‘z o‘rnida to‘g‘ri ishlata bilish uchun uning leksik ma’nosini anglash zarur.

C) Tilning biz yo‘qotib ulgurgan boyligini tiklash, iste’moldan chiqarilgan so‘zlarni o‘rniga qaytarish zarur.

D) Nutqning aniq va ravshan bo‘lishi, avvalo, so‘zdan to‘g‘ri foydalanishga bog‘liq.

13 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

B) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

C) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

D) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

14 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) mayl va zamon

B) mayl va shaxs-son

C) zamon va shaxs-son

D) mayli, zamon va shaxs-son

15 / 25

Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan?

A) ayiruv bog‘lovchisi

B) ohang

C) ergashtiruvchi bog‘lovchi

D) nisbiy so‘zlar

16 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

B) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

C) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

D) Kun juda qizdiryapti.

17 / 25

… - tovushlar ohangdorligi, asosan, bir xil tovushlarning takrorlanishi natijasida yuzaga keladigan ohangdorlikdir. Nuqtalar o‘rniga mos keladigan atamani aniqlang.

A) alliteratsiya

B) so‘z takrori

C) istiora

D) ishtiqoq

18 / 25

Ey yel, borib ahbobqa nomimni degil!
Har kim meni bilsa, bu payomimni degil!
Mendin demagil gar unutulg‘on bo‘lsam,
Har kimki, meni so‘rsa, salomimni degil. (Bobur)

Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang.

A) i harfi

B) m harfi

C) n harfi

D) l harfi

19 / 25

“Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan?

A) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat”

B) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois”

C) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub”

D) Bobur “Boburnoma”

20 / 25

Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) I qismida

B) III qismida

C) IV qismida

D) II qismida

21 / 25

Xalq dostonlari haqida berilgan hukmlardan qaysi biri noto‘g‘ri?

A) Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan naslga, avloddan avlodga o‘tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi.

B) Doston – xalq og‘zaki ijodining eng yirik janri bo‘lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo‘lgan voqealarni bayon qiluvchi asar.

C) Dostonlar mavzu jihatidan rang-barang, mazmunan xilma-xil bo‘lganligi bois ularning qahramonlik, romantik, tarixiy dostonlar kabi turlari bor.

D) Qahramonlarning sarguzashtlari, o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko‘lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar xalq dostoni deyiladi.

22 / 25

Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

B) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

C) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

D) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud.

23 / 25

Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub?

A) beaql, mehmonxona

B) do‘stona, to‘yona

C) ertalab, olg‘a

D) minglarcha, mardlarcha

24 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.

B) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

C) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

D) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

25 / 25

“Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli?

A) A. Qodiriy

B) G‘. G‘ulom

C) Fitrat

D) Behbudiy

0%

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

Vaqtingiz tugadi!

2022-yil 12-oktabr:

Author: InfoMaster

9-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

11-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

11-sinf Ona tili olimpiada №5

10-sinf Ona tili olimpiada №5

9-sinf Ona tili olimpiada №5

11-sinf Geografiya olimpiada №3

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring