Barcha fanlardan online testlar

Ona tili va adabiyot olimpiada Tuman 2022-2023 o'quv yili

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

InfoMaster

Avgust 19, 2024

37 Ko'rishlar 5 izohlar

SaqlashSaqlanganOlib tashlandi 0

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Uzun sochingdin uzmasmen ko‘ngulni, Ayog’ing qanda bo‘lsa, boshim anda. Misralardagi badiiy san’atni aniqlang?

A) mubolag’a, tazod

B) ishtiqoq, tadrij

C) tazod, tashbeh

D) ishtiqoq, tazod

2 / 25

O’zbek tilida so’zlovchilar yer yuzida necha kishini tashkil etadi?

A) 40 milliondan ortiq

B) 36 milliondan ortiq

C) 25 milliondan ortiq

D) 35 milliondan ortiq

3 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) Qizil dev

B) qalandarlar

C) ikki kundosh

D) Momogul maston

4 / 25

Qaysi javobdagi gaplarda vergul tinish belgisi o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida qo‘yilgan?

A) Din, tibbiyot, tarix, huquq va astronomiya sohalarida Amir Temur o‘ta biluvchan edi. Yoshlikda zahmat chekib ilm o‘rgansang, kasb-hunar egallasang, qariganda rohat topasan.

B) Bir kishining bir necha o‘g‘illari bo‘lib, ular tez-tez o‘zaro nizo qilib turishar edi. Mening fikrimcha, o‘z o‘rnida aytilgan so‘z ko‘p muammolarning yechimi bo‘la oladi.

C) Vatanning kun sayin obod bo‘layotgani, yangi yo‘llar, muhtasham imoratlar barpo etilayotgani yurtdoshlarimiz qalbiga faxr-iftixor baxsh etmoqda. Navoiy, Bobur, Mashrab singari jahonga mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari chorlab turadi.

D) Odamlarsiz yashama, odamlar orasida bo‘l. Insonni ehtiros emas, uning buyuk bisoti – aqli, tafakkuri boshqarishi kerak.

5 / 25

Berilgan gaplar va ularda ishtirok etgan fe’l shakllari to‘g‘ri moslashtirilgan javobni aniqlang.

A) 1-b, d, f; 2-a, b, f, g

B) 1-a, b, d, f; 2-a, b, f, g

C) 1-a, b, e, f; 2-b, f, g

D) 1-b, d, e, f; 2-a, d, f, g

6 / 25

Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

A) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi.

B) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak.

C) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi.

D) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar.

7 / 25

Qaysi gapda tirening qo‘yilish sababi boshqalaridan farq qiladi?

A) Qo‘l yugurigi – oshga, til yugurigi – boshga.

B) Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti.

C) Vaqting ketdi – baxting ketdi.

D) Hosilning otasi – suv, onasi – mehnat.

8 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

B) Kun juda qizdiryapti.

C) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

D) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

9 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?

A) tarixiy so‘zlar

B) arxaik so‘zlar

C) atamalar

D) shevaga xos so‘zlar

10 / 25

“Haq berilmas, olinur” fikri kimga tegishli?

A) G‘. G‘ulom

B) A. Qodiriy

C) Behbudiy

D) Fitrat

11 / 25

Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring.

A) 1-h, 2-a, 3-f, 4-i, 5-b

B) 1-h, 2-i, 3-e, 4-a, 5-d

C) 1-h, 2-a, 3-e, 4-g, 5-b

D) 1-h, 2-a, 3-f, 4-g, 5-d

12 / 25

Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub?

A) beaql, mehmonxona

B) do‘stona, to‘yona

C) ertalab, olg‘a

D) minglarcha, mardlarcha

13 / 25

“Do‘stim, biror narsaga muhtoj bo‘lsang, yashirma”, - dedi u. Ushbu ko‘chirma gapli qo‘shma qapning ko‘chirma gap qismidagi barcha fe’llar uchun umumiy bo‘lgan grammatik ma’nolarni aniqlang.

A) zamon va shaxs-son

B) mayl va shaxs-son

C) mayli, zamon va shaxs-son

D) mayl va zamon

14 / 25

Ey yel, borib ahbobqa nomimni degil!
Har kim meni bilsa, bu payomimni degil!
Mendin demagil gar unutulg‘on bo‘lsam,
Har kimki, meni so‘rsa, salomimni degil. (Bobur)

Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang.

A) m harfi

B) i harfi

C) l harfi

D) n harfi

15 / 25

Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan?

A) nisbiy so‘zlar

B) ergashtiruvchi bog‘lovchi

C) ohang

D) ayiruv bog‘lovchisi

16 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

B) taalluqli, tamoyil, qoyida

C) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

D) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

17 / 25

Matndagi xatoliklar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning IV qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

B) Matnning I qismida imloviy xatolik mavjud.

C) Matnning III qismida so‘z qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

D) Matnning II qismida qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq uslubiy xatolik mavjud.

18 / 25

Qaysi gapda qiyoslash munosabatli bog‘langan qo‘shma gap mavjud?

A) Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si, yaxshi qiz – uy obro‘si.

B) Baxt odamni emas, odam baxtni vujudga keltiradi.

C) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi, tafakkur esa uni yoritadi.

D) Suv keldi – nur keldi.

19 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

B) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.

C) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

D) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

20 / 25

Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) I qismida

B) III qismida

C) IV qismida

D) II qismida

21 / 25

Tarkibidagi barcha otlar shaxs otlari hisoblanadigan gapni toping.

A) Bittasi toshkentlik Yusufbek hojining o‘g‘li Otabek.

B) Aravakash mo‘mingina, muloyim, kamgap kishi.

C) Hulkar goh Avazga, goh Salimga qarab hayron turar edi.

D) Shayxontohurdagi guzarda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob.

22 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

B) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

C) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

D) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

23 / 25

Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan?

A) vafo, havo, suv

B) go‘zal, zebo, baland

C) o‘rmon, dala, maydon

D) yolg‘iz, vafosiz, yashil

24 / 25

Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida?

A) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi.

B) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi.

C) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi.

D) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi.

25 / 25

Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

A) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan.

B) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi.

C) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan.

D) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi.