11-sinf Ona tili olimpiada №5

1. Tovush o‘zgarishining uchala turi ham ishtirok etgan gapni toping.

2. Shabob o‘tti-yu quvvati qolmadi, Dedi: «Toat aylay», qila olmadi. Ushbu baytda ajratib ko‘rsatilgan so‘zning ma’nosini toping.

3. Qaysi qatorda zidlov bog‘lovchilari yordamida bog‘langan qo‘shma gap berilgan?

4. Katta qishloq ekan Parij, London, Rim, Dalamni sog‘inib ezildi ko‘nglim. Ushbu misralar muallifi kim?

5. Ushbu ruboiy haqidagi to‘g‘ri ma’lumotni toping.

Asru ko‘p emish jur’at-u himmat sizga,
Ro‘zi qilg‘ay Xudoy nusrat sizga.
Mardonalig‘ingizni bori el bildi,
Rahmat sizga, hazor rahmat sizga.

6. Yaxshisi, chopqillab chiqqin-da, kesak otib, boyqushni uchirtirib yubor. Berilgan gapda nutqning qaysi kommunikativ sifati buzilganligini aniqlang.

7. Gapdagi ko‘p nuqta o‘rniga mazmun va grammatik jihatdan mos keluvchi yordamchi so‘zni qo‘ying.

Ota-onangga cheksiz xizmatda bo‘l, … bu ish senga armon bo‘lmasin.

8. Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini aniqlang.

Inson dengiz kabidir usti bilinadi ostida nimalar borligi qanday g‘alayonlar bo‘layotganini bilib bo‘lmaydi deydi Jaloliddin Rumiy

9. Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

10. Qaysi gapda uchun ko‘makchisi maqsad ma’nosini ifodalab kelgan?

11. Gaplarni so‘z tanlashdagi xatolar bo‘yicha joylashtiring.

A)Bizning kutubxonamizning elektron tizimi dunyo kutubxonalari kompyuter tarmog‘iga ulangan kutubxonalardan biri hisoblanadi;
B)Men esa, ehtimol, obro‘talab odamlar ixtiyoriga tariximizning shonli sahifalari bitilgan asarlarni tuhfa etmoqchiman;
C)Nashriyotlarimizda bolalarga xos keladigan badiiy kitoblar ham nashr qilinyapti;
D)Avlodlarimizga bobolar ruhi etgan qimmatli kitoblar meros qolsin.

1)so‘zni noto‘g‘ri qo‘llash;
4)so‘zni tushirib qoldirish;
3)so‘zni o‘rinsiz takrorlash;
5)so‘zni ortiqcha qo‘llash.

12. Ushbu gapda nutqning qaysi kommunikativ sifatiga putur yetgan? Loqaydlik tufayli ko‘rsak ham, indamaymiz.

13. Berilgan so‘zlarning qaysi biri “xushka” so‘zining ochiq ma’nosi?

14. Qadimda bir podshoh katta hovuz qurdiribdi. Xalqni jamlab, e'lon beribdi: – Men bu hovuzni sut bilan to‘ldirilishini xohlayman. Hamma kechasi bir kosadan sut olib kelib hovuzga quysin. Ertalab hovuz bo‘yida yig‘ilamiz.

Berilgan gap haqidagi to‘g‘ri hukmni toping.

15. Har ikkala gapda ham ishtirok etgan fe’l shakllarini aniqlang.
I)“So‘rasak ham, bermadi”, – dema. So‘rashni bilmading, hech bo‘lmasa yolg‘on gapirma.
II)Aqling tuyachiga o‘xshaydi, sen esa tuyasan. Aqling seni rom qiladi, xohlagan joyiga tortib ketadi.

1)buyruq maylidagi fe’l
2)ko‘makchi fe’l
3)bo‘lishsizlik shakli
4)sof fe’l
5)harakat nomi
6)o‘timli fe’l

16. Ushbu tuyuqdagi shakldosh so’zlarga berilgan XATO hukmni toping.

Qadimni firoq mehnati yo qildi.
Ko‘nglum g‘am-u anduh o‘tig‘a yoqildi.
Holimni sabog‘a aytib erdim, ey gul,
Bilmon, senga sharh qilmadi yo qildi.

17. “Go‘ro‘g‘li” dostoni haqidagi to‘g‘ri fikrni toping.

18. Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlar berilgan qatorni belgilang.

19. “Saddi Iskandariy” dostonida Iskandarning huzuriga qaysi yurt hukmdori elchi qiyofasida keladi?

20. Sherzod o‘ychan, sersavlat, shijoatli hamda har bir gapini o‘ylab gapiradigan yigit edi. Ushbu gapdagi sifatlar haqida XATO ma’lumotni toping.

21. Qaysi qatorda tire o‘zaro bir xil punktuatsion qoida asosida yozilgan?
1)Abdulla Qodiriy – o‘zbek romanchiligining asoschisi.
2)Bulbul chamanni sevar, Odam – Vatanni.
3)Bu o‘zbek yigiti – tanti, mehribon.
4)Kitob, daftar, qalam – hammasini so‘mkamga soldim.
5)Mening o‘z muhabbatim bor – toza va musaffo.
6)Quyosh chiqdi – kunlar hali ham isimadi.

22. Qaysi qatorda ergash gap nisbiy so‘zlar yordamida bog‘langan?

23. Ushbu gapda nuqtalar o‘rniga qaysi qo‘shimchani qo‘yib bo‘lmaydi? Mavlono Rumiy hazratlaridan so‘rashdi:

– Sin… ko‘ngil yana seva oladimi?
Mavlono javob berdi: –Ha, seva oladi.
–Unda ayting-chi, singan payola… suv ichasizmi?
Mavlono esa nimtabassum bilan:
–Siz piyola sindi deya, suv ich…ni tark qildingizmi? – dedi.

24. O‘zaro ma’nodoshlik hosil qila oladigan so‘zlarni belgilang.

25. Ushbu baytda qanday she’riy san’at qo‘llangan?

Orazin yopqoch ko‘zumdin sochilur har lahza yosh,
Bo‘ylakim, paydo bo‘lur yulduz nihon bo‘lg‘och quyosh.

26. Sayyor ismli ko‘r arablar orasida eng mashhur ekan. Bir kuni ko‘chada unga tegishib:

–Hoy Sayyor, Xudodan tila, ko‘zing evaziga biror nima bersin, – debdi.
–So‘radim, berdi, – debdi ko‘r.
– Nima berdi?
–Senga o‘xshagan ahmoq va nodonlarning basharasini ko‘rmaslikni!

Ushbu gap... ?
1)undalmali gap;
2)kiritmali gap;
3)uyushiq bo‘lakli gap;
4)ajratilgan bo‘lakli gap.

27. “Garov” hikoyasi haqidagi to‘g‘ri fikrni toping.

28. Ertalab bargsiz daraxtlarda va tomlarda qalingina qirov yaltiraydi. Kech…ib kirgan qish endi kun sayin sovug‘ini kuchaytira boshlagan edi. Ushbu gapda nuqtalar o‘rniga qo‘yilishi kerak bo‘lgan qo‘shimcha qaysi gapdagi so‘z tarkibida mavjud?

29. «Har o‘lkani urushib olmoq siyosat emas.Urush choralarning eng so‘nggisi. Bir o‘lkani olmoq uchun eng yaxshi chora – shul o‘lkaning o‘zida do‘stlar topmoq, shularni ishlatmakdir» Ushbu parcha qaysi asardan olingan?

30. Qaysi qatorda iboraning izohi to‘g‘ri ?