Fizika attestatsiya №13

1. Modda atomi qanday zarralardan tuzilgan?

2. Jism gorizontal holatda boshlang‘ich ?₁ tezlik bilan otilganida K nuqtaga, ?₂ boshlang‘ich tezlik bilan otilganida esa L nuqtaga borib tushadi (ras.q).  Berilganlarga ko‘ra ?₁/?₂ nisbatni toping. (g=10 m/s² , havoning qarshiligini hisobga olmang)

3. Tekis tezlanuvchan harakat qilayotgan “Neksiya” avtomobili 25 s davomida tezligini 36 km/soat dan 72 km/soatga oshirdi. “Neksiya” avtomobilining tezlanishini toping (m/s²).

4. Zichligi suv zichligidan 3 marta kata massasi esa 27 kg bo’lgan jismni suvda harakatsiz ushlab turush uchun qanday kuch kerak. (N)

5. Qo’zg’almas blokka o’tkazilgan vaznsiz ip ikki uchiga massalari 8kg va 2kg bo’lgan ikki yuk osilgan. Yuklarning nisbiy tezlanishi qanday (m/s²)?

6. Massasi 2 tonna bo’lgan avtomabil qanday tezlik (m/s) bilan harakatlanganda qavariq ko’prikning eng yuqori nuqtasida vaznsiz holatda bo’ladi? Ko’prikning egrilik radiusi 40 m ga teng. g=10m/s²

7. 20 m/s tezlik bilan tekis harakatlanayotgan 500 m uzunlikdagi avtobuslar kolonnasi uzunligi 700 m bo‘lgan shaharchaga kirib bormoqda. Qancha vaqtdan so‘ng (s) kolonna shaharchadan butunlay chiqib ketadi?

8. Zarraning tezligi 0,2c va foton unga yetib olmoqda. Ularning nisbiy tezligi qanday? c - yorug‘lik tezligi.

9. Massasi 16 µg bo‘lgan sharcha orasidagi masofa 5 cm bo‘lgan plastinkalar orasida rasmdagidek turib qoldi. Agar buchak 45o, zaryadi 32 µC bo‘lsa, plastinkalar orasidagi kuchlanish qanday (μV)? g=10m/s²

10. Suv muzlaganda massasi o'zgaradimi?

11. Bir jinsli valning uchidan 20 sm qirqib tashlandi. Bunda og‘irlik markazi qayerga va qanchaga ko‘chadi?

12. Tomonlari 20 sm va 30 sm bo‘lgan to‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi ramkadan 40 A tok o‘tmoqda. Ramkaning magnit momenti nimaga teng ( A·m²)?

13. Jismga 10 N va 20 N kuchlar o‘zaro 120° burchak ostida ta’sir etmoqda. Bu kuchlarning teng ta’sir etuvchisini toping (N).

14. Kislorod atomini ionlashtirish uchun 14 eVga yaqin energiya zarur. Ionlashtiruvchi nurlanishning chastotasini toping. h = 6,63·10^-34 J·s, c=3·10⁸ m/s, e = 1,6·10^-19 C

15. Traktor birinchi 5 minutda 600 m yo’l o’tdi. U shu tezlik bilan harakatlanib 0,5 soatda qancha yo’l o’tadi.

16. Tebranish konturida tok kuchi maksimal qiyrnatga yetganida ....

17. XBS dagi o’lchamligi N/T·m bo’lgan fizik kattalik birligining nomi nima?

18. Kislorod atomining ionizatsiya energiyasi 14 eV. Bu atom uchun fotoeffektning qizil chegarasi (nm) topilsin. h=6,63·10^-34 J s, 1 eV= 1,6·10^-19 J.

19. Uzunligi 10 sm bo‘lgan prujinaga 0,4 kg massali yuk osilganida u 1 sm ga uzaydi. Prujinaning bikrligini aniqlang (N/m).

20. Atom E2 energiyali holatdan E1 energiyali holatga o'tganida nurlangan fotonning energiyasi qanday bo’ladi?

21. Tomonlari 20 sm va 30 sm bo‘lgan to‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi ramkadan 40 A tok o‘tmoqda. Ramkaning magnit momenti nimaga teng ( A·m²)?

22. Matematik mayatning uzunligi 2,5 m, unga osilgan  sharchaning massasi 100 gr. Tebranish davrini hisoblang(s). g=10m/s².

23. Difraksion panjaraga monoxromatik yorug`lik nuri tik tushmoqda. Panjaraning 1 mm da 100 ta shtrix bor. Ekrandagi birinchi tartibli ikkita maksimum orasidagi masofa 10 sm ga teng bo`ldi. Ekran bilan difraksiya panjarasi orasidagi masofa 1 m bo`lsa, yorug`likning to`lqin uzunligini ( μm) toping.

24. Agar 10,8 kg massali kubning qirrasi uch marta qisqartirilsa, uning massasi (g) qancha bo'ladi?

25. Fotoeffekt uchun Eynshteyn tenglamasi shu hodisa uchun qaysi qonunning qo‘llanishidir?

26. α – zarraning tezligi 0 dan v=0,9 c gacha orttirilganda, uning massasi qanchaga ortadi? α-zarraning tinchlikdagi massasi m0=4,0 m.a.b. deb hisoblang. c=3·10⁸ m/s.

27. Yerning massasi 6,0 ·10²⁴ kg, Oyning massasi 7,35 · 10²² kg, ularning markazlari orasidagi masofa 384400 km. Yer bilan Oy orasidagi tortishish kuchi topilsin (N).

28. Induksiya EYUK ning birligini ko‘rsating.

29. 45 m balandlikdan erkin tashlab yuborilgan metall sharcha yerga elastik urilib, 5 m balandlikka ko’tarildi. Yerga urilish  vaqtidagi sharcha impulsining o’zgarishini toping (kg·m/s). (m=5 kg). g=10m/s².

30. Radioaktiv elementning aktivligi 8 kunda 4 marta kamaydi. Yarim yemirilish davrini toping.

31. Tebranish konturidagi kondensator qoplamalari orasidan nisbiy dielektrik singdiruvchanligi 4 ga teng bo'lgan modda chiqarib olinsa, zanjirdagi zaryadning tebranish davri qanday o'zgaradi?

32. Agar boshlang’ich tezlikka ega bo’lmagan elektron yassi kondensatorda bir plastinkadan ikkinchisigacha bo’lgan yo’lni o’tganda 10⁹ sm/s tezlikga erishganligi ma’lum bo’lsa, kondensator plastinkalaridagi zaryadning sirt zichligini aniqlang(nC/m²). Plastinkalar orasidagi masofa 3 sm. εo=8.85·10^-12 F/m, e=-1.6·10^-19 C, me=9.1·10^-31 kg.

33. Kunduzgi yorug'likda material qizil rangda ko'rindi. Agar qorong'ida shu materialga havorang nur tushirilsa, u qaysi rangda ko'rinadi?

34. Barcha moddalar o‘z magnit xossalariga ko‘ra diamagnetik, paramagnetik va ferromagnetiklarga bo‘linadi. Magnit singdiruvchanligi 1 dan biroz katta bo‘lgan moddalar qaysi turga mansub?

35. Elektr plita tuzatilayotganda uning spirali dastlabki uzunligining 0,2 ulushiga qisqartirildi. Bu holda plitaning quvvati necha marta ortadi?

36. Tebranish konturida tok kuchi maksimal qiyrnatga yetganida ....

37. 10 sm uzunlikdagi o`tkazgich induksiyasi 50 mTl bo`lgan magnit maydon kuch chiziqlariga tik joylashgan. Amper kuchi o`tkazgichni o`zining yo`nalishida 8 sm siljitib, 0,004 J ish bajaradi. O`tkazgichdagi tok kuchi (A) qanday?

38. Lift shiftidagi dinamometrga osilgan m  massali yuk vertikal bo`ylab a  tezlanish bilan pastga harakat qilmoqda. Agar dinamometr prujinasining bikrligi k  bo`lsa, bu prujina qanchaga uzayadi?

40. Atom bombalarining quvvati istalgancha katta bo’la olmasligining sababi nimada?