On tili va adabiyot attestatsiya №9

Qaysi ijodkor o’z she’rida Vatanning tinchligini asrash xuddi “mo’rt shisha”ni asrashdek qiyin ekanligini eslatib o’tadi?

Qaysi birliklar so‘z birikmasi deb ham, frazeologik ibora deb ham qaralishi mumkin? 1) ustidan chiqmoq; 2) kalishini to‘g‘rilamoq; 3) ko‘ngliga o‘tirmoq; 4) dumini bosmoq.

Paxtafurush cholning holiga ko`p achindi va yerini haydab olgani bitta emas, ikkita xo`kiz berdi, lekin “kichkinagina” sharti bor. Ushbu gapdagi ko`chim turini aniqlang.

Vazifasi jihatidan bir turga mansub bo’lgan qo`shimchalar ketma-ket qo’shilgan so’zni aniqlang.

Anvar Obidjon qaysi she’rida yurtimiz – Turonzamin tarixida kechgan xatarli va sharafli hodisalarning ko’pchiligi tarix kitoblari, solnomalarda “tarixiy voqea” deb atalishini yodimizga solar ekan, birdan bugungi O’zbekiston hayotiga shu nuqtayi nazardan qarab ko’rishni taklif qiladi?

Berilgan gaplarning qaysi birida imloviy xatolik uchramaydi?

Dunyo keng, do’stim, sen torlanma,
Shashtiga mos tuhsmay xorlanma,
Bir zum tin bergil deb zorlanma,
O’zi tin izlagan olam bu.
Ushbu satrlar muallifi kim?

Ishq ichra oning fidosi yuz jon, Har jonki, sango fido bo’lubtur. Ushbu baytda qanday she’riy san’at qo’llangan?

Berilgan so`zlardan qaysilarida chiziqcha notog`ri qo`llangan? 1) abri-bahor; 2) abri-navbahor; 3) abri-nayson; 4) adabiy- madaniy; 5) adabiy-ma`rifiy; 6) adabiy-nazariy.

Tiniq osmon o`zining bor go`zalligi va malohatini cheksiz balandliklardan ulug`vorlik bilan bizga ko`z-ko`z qilib turar edi. Ushbu gapda qatnashgan sodda yasama so`zlar sonini aniqlang.

Qaysi qatorda harakat nomi shakli qo`llangan?

“Zarbulmasal”da Qul Muhammad Bahodirdan bo`lagini bilmaydigan obraz?

“Raymando” balladasi muallifining birinchi romanini aniqlang?

Shaytonning qamchisiday bu bepusht kimga kerak… (“Oq kema”) Ajratib ko`rsatilgan so`zda urg`u nechanchi bo`g`inda bo`ladi?

Qaysi gap tarkibidagi so`zlar faqat uch turkumga mansub?

Basralik bir arabning javohirchilarga shunday hikoya aytib berganini eshitgandim: „Bir paytlar sahroda yo‘limni yo‘qotdim. Yonimda na yeydigan taom, na ichadigan bir qultum suv bor edi. O‘lishimga ishongan onimda uzoqda bir to‘rvani ko‘rib qoldim. Shunday yugurdimki, o‘sha paytdagi hayajonimni hech qachon unutolmayman. To‘rvani ochdim. Qarasam, uning ichi to‘la oltin ekan! To‘rvada non va suvning yo‘qligidan shunchalik xafa bo‘ldimki, bu achchiq iztirobni hech qachon unutolmayman“. Hikoyani eshitib, boriga shukur qilish ham ne’matdir, degan xulosaga keldim. (Shayx Sa’diy Sheroziy) Matnda qatnashgan so`z yasovchi qo`shimchalar qaysi qatorda berilgan?

Berilgan qaysi gapda undov, modal, taqlid so`zlarning barcha turiga mansub birliklar qo`llangan?

Qaysi javobda berilgan sifatlar belgini ta`kidlab, kuchaytirib ifodalagan?

A. Avloniy she`rida aytilishicha, “milliy xayol” qayerda yoki kim (nima)da?

Dunyoning ustunu - pul, pul topishqin, Meros – davlat demak, davlat pul demak”. Boylik haqida so`zlangan bu fikrlar qaysi asarda uchraydi?

Berilgan parchada nechta yasama so`z qatnashgan? “Jang maydoni yigitlarga husn bag‘ishlaydi. Yigit uchun mardlik, qahramonlikdan o‘zga ulug‘roq, oliyroq bir fazilat bormi?” – dedi Navoiy.

Qaysi gapda o‘z sinonimi o‘rniga xato qo‘llangan ot qatnashgan?

Berilgan so`zlarning qaysilarining paronim jufti mavjud? 1) jodu; 2) ariq; 3) ba’d; 4) adl; 5) artish; 6) tambur; 7) tib; 8) tarif;

Jadvalda berilgan qaysi she`riy san`at(lar)ning ma`nosi notog`ri berilgan?

Talabalar sevinganidan terisiga sig‘may ketdi. Ushbu gapda ishtirok etgan bo'laklarni aniqlang.

Basralik bir arabning javohirchilarga shunday hikoya aytib berganini eshitgandim: „Bir paytlar sahroda yo‘limni yo‘qotdim. Yonimda na yeydigan taom, na ichadigan bir qultum suv bor edi. O‘lishimga ishongan onimda uzoqda bir to‘rvani ko‘rib qoldim. Shunday yugurdimki, o‘sha paytdagi hayajonimni hech qachon unutolmayman. To‘rvani ochdim. Qarasam, uning ichi to‘la oltin ekan! To‘rvada non va suvning yo‘qligidan shunchalik xafa bo‘ldimki, bu achchiq iztirobni hech qachon unutolmayman“. Hikoyani eshitib, boriga shukur qilish ham ne’matdir, degan xulosaga keldim. (Shayx Sa’diy Sheroziy) Berilgan matnga mos bo`lmagan maqolni toping?

“Do`st ila dushman so`zining farqiga bor,
Fahm etar har kimki, o`lsa hushyor”.

Bayt quyida berilgan qaysi hikoyaga ilova qilingan?

Qaysi javobdagi gapda barcha so‘zlar imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan?

Qaysi javobda ma’noli qismlari asos+lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimcha+so‘z yasovchi qo‘shimcha+sintaktik shakl yasovchi qo‘shimcha tartibida joylashgan ot turkumiga oid so‘z qatnashgan?

Hosil bo`lish o`rniga ko`ra boshqalaridan farq qiluvchi ovozdorlar guruhiga kiruvchi undosh tovush alifboda nechanchi o`rinda joylashgan?

Basralik bir arabning javohirchilarga shunday hikoya aytib berganini eshitgandim: „Bir paytlar sahroda yo‘limni yo‘qotdim. Yonimda na yeydigan taom, na ichadigan bir qultum suv bor edi. O‘lishimga ishongan onimda uzoqda bir to‘rvani ko‘rib qoldim. Shunday yugurdimki, o‘sha paytdagi hayajonimni hech qachon unutolmayman. To‘rvani ochdim. Qarasam, uning ichi to‘la oltin ekan! To‘rvada non va suvning yo‘qligidan shunchalik xafa bo‘ldimki, bu achchiq iztirobni hech qachon unutolmayman“. Hikoyani eshitib, boriga shukur qilish ham ne’matdir, degan xulosaga keldim. (Shayx Sa’diy Sheroziy) Matn tarkibidagi fonetik hodisaga uchragan so`zlar miqdori nechta?

To`rtlikdagi urg`u olmaydigan qo`shimchalar miqdori? Xormisan yo gulmisan, Tojdormisan yo qulmisan, Chug‘zmisan, bulbulmisan, Nolon o‘zing, xushxon o‘zing…

Zulfiya qalamiga mansub “ Haykal” she`rida nima non, suv, she`r va durga o`xshatilgan?

Qaysi ijodkor Pushkin, Bayron kabi ulug` shoirlarni o`ziga muallim deb bilgan?

Qaysi qatordagi misollarda aldoqchi unli tovushlar berilgan?

“Shinni dog`i tekkan quroq dasturxon”, “ bo`shalgan sopol tovoq”, “bandi kuygan yog`och qoshiq”.  Salbiylikni ifodalashga xizmat qilgan bu sifatlar qaysi asarda ko`zda tashlanadi?

Qaysi dostonning bosh qahramoni ikki gavhar donadan paydo bo`lgan?

Qaysi qatorda berilgan maqol fikrlar zanjiridan uzilib qolgan?

Kechagi har bir gapingiz biz ishonib kelgan aqidalarga mos bo`ladi. Ushbu gapda tarkibidagi undoshlari hosil bo`lish o`rniga ko`ra umumiylik kasb etuvchi so`zlar nechta?

Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan? Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab.