Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №5

1 / 40

Quyidagi ajratib ko’rsatilgan band so’zi haqida berilgan to’g’ri hukmni toping.

1)Usta pichoqqa band yasash bilan ovora ekan, bezovta qilmadik.

2)Suv kelmasdan band tashlama.

3)Shifokor hozir band birozdan keyin xabar oling.

A) 1- va 3-gaplardagi band so’zi o’zaro ko’p ma’noli so’zlar sanaladi va ushbu so’z 2-gapdagi band so’ziga nisbatan shakldoshlik qila oladi.

B) Ushbu gaplarda qatnashgan band so’zlarining barchasi o’zaro shakldosh so’zlar sanaladi.

C) Har uchala gapdagi band so’zi bir so’zning turli ma’nolarda qo’llanishidir.

D) 2-va 3-gapdagi band so’zlari o’zaro ko’p ma’noli so’zlar sanaladi va ushbu so’zlar 1- gapdagi band so’ziga nisbatan shakldoshlik hosil qila oladi.

2 / 40

Berilgan qo`shimchalardan nechtasi ham so`z yasovchi, ham lug`aviy shakl yasovchi, ham sintaktik shakl yasovchi qo`shimcha vazifasini bajara oladi?

-ar, - y, -ish, -ib, - gan, - lab, - a, - ka.

A) 3 tasi

B) 7 tasi

C) 4 tasi

D) 5 tasi

3 / 40

Berilganlardan qaysi birida grammatik moslik buzilgan?

A) kuzdagi boychechak

B) suv ichida cho`milmoq

C) gulni barglari

D) mevani ekmoq

4 / 40

Qaysi qatorda olmosh gap o‘rnida kelgan?

A) Toshkent qadimiy va navqiron shahar, u yerda hashamatli binolar qad rostlamoqda.

B) Maftuna guruhimizdagi eng a’lochi qiz,

C) Shuni bilingki, urush qurbonsiz bo‘lmaydi

D) Homid toshni o'n marta ko’tardi, men ham shuncha ko'tarishni orzu qilaman.

5 / 40

Qaysi qatorda so’zlar alifbo tartibida berilgan?

A) Sabr, niyat, oqil, ro’mol

B) Ulug’, cho’pon, el, botir

C) Belbog’, dehqon, fikr, kishi

D) G’isht, hayo, kasr, o’zbek

6 / 40

Qaysi birliklar so‘z birikmasi deb ham, frazeologik ibora deb ham qaralishi mumkin? 1) ustidan chiqmoq; 2) kalishini to‘g‘rilamoq; 3) ko‘ngliga o‘tirmoq; 4) dumini bosmoq.

A) 1,2,3

B) 3.4

C) 1,2,4

D) 2,3,4

7 / 40

Imloviy xatoliklar bo`yicha javoblarni moslashtiring.

A) 1-b; 2-d; 3-a; 4-c;

B) 1-c; 2-b; 3-d; 4-a;

C) 1-b; 2-d; 3-c; 4-a;

D) 1-c; 2-d; 3-a; 4-d;

8 / 40

Azm, aysh, arz, aft, aql, badnafs, bahs, boks, bazm,bayt, brak, vazn, vahm, vaqf, gips, globus, dafn, dahr, jazm, jalb, janr, jahl, jahd. Ushbu so`zlarning nechtasida jarangli jarangsizligiga ko`ra ham, til qismlarining harakatiga ko`ra ham birlashtiruvchi belgiga ega undoshlar qator holda kelgan?

A) uchtasida

B) oltitasida

C) to`rttasida

D) beshtasida

9 / 40

“Vatanjon”, “Yer”, “Tinch kunlar” kabi she`rlar muallifi qaysi javobda berilgan?

A) Zulfiya

B) Anvar Obidjon

C) Asqad Muxtor

D) Mirtemir

10 / 40

“Kecha va kunduz” asarida domla – imom Ibrohim Xalilulloh to`g`risida kimdan dalil keltiradi?

A) Muqimiydan

B) So`fi Olloyordan

C) Mashrabdan

D) Yassaviydan

11 / 40

Berilgan misralarning qaysi birida tardi aks san`ati qo`llangan?

A) Menga dushvor erur sensiz tirilmoq, Senga men bo`lmasam ey jon, ne g`amdur

B) Kuchum yetguncha ko`p qildim vafolar Vafoli qulni asrar podshohlar podshohlar

C) Zulfung cheriki jamol mulkin, Oldi ko`zing ittifoqi birla

D) Ko`z yoshim tuproq ila gar qotila Kelmagayman javridin haqqo tila

12 / 40

Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan?

Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab.

A) 3 tasi

B) 5 tasi

C) 4 tasi

D) 2 tasi

13 / 40

N. Dumbadzening zamonaviy mavzudagi qaysi asarlarida insonlarning bir-biriga munosabatidagi odamiylik, oqibat singari fazilatlar ulug'langan?

A) «Quyoshni ko‘ryapman», «Kukaracha»

B) «Qishloq bolalari», “Abadiyat qonuni”

C) «Oq bayroqlar», «Quyosh kechasi»

D) «Men, buvim, Iliko va Illarion», «Abadiyat qonuni»

14 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va raqamlab ko‘rsatilgan bandlarida ro‘y bergan xatoliklar turi moslashtirib ko‘rsatilgan to‘g‘ri javobni belgilang.

a) imloviy xatolik; b) ishoraviy xatolik (punktuatsion); c) uslubiy xatolik (qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq xatolik).

A) 1-a, 2-c, 3-b

B) 1-b, 2-c, 3-a

C) 1-c, 2-b, 3-a

D) 1-b, 2-a, 3-c

15 / 40

Qaysi gapda yasama sifatning asosi faqat portlovchilardan iborat?

A) Negadir yuzing so`lg`in, nima bo`ldi senga?

B) Qaynoqqina choy damlab keling.

C) Ishonchli manbalarga tayanib ish ko`rdik

D) Osmon shunday tiniqki, qarab to`ymaysan.

16 / 40

Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko’rsatilgan so’zlarning asoslari o’zaro shakldosh bo’la oladi?

U eshikning chiroyli shisha tutqichini avaylabgina ushlab ko’rardi. Oradan biroz vaqt o’tgach xonaga tutqunni olib kirishdi.
Uning tushkun kayfiyati atrofdagilarga ham ta’sir qilayotgan edi. Bog’da ishlayotganlar allaqachon tushlikka chiqishgan.
Anor butasimon mevali daraxtlar sirasiga kiradi. Bolakay mevazor bog’da aylanib yurdi.
Otlar kelishik qo’shimchalari bilan turlanadi. Anjumanda turli millat vakillari ishtirok etayotgan edi.

A) 3

B) 2

C) 1

D) 4

17 / 40

Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z birikmasida tobe qismi kelishik qo’shimchasi bilan shakllanmagan?

Havo birdan sovidi-yu, sharros yomg’ir yog’a boshladi.
U kishi yolg’onni haqiqatdan farqlay olar edi.
Nosirjon qayoqqa yurishini bilmay qolgan edi, kimdir uni chaqira boshladi.
Men ham shunga ko’ngan edim, Menga shu ham yetardi.

A) 1

B) 2

C) 4

D) 3

18 / 40

Tuproq to’shagida yotgan ko’p ko’rdim, Qaro yer bag’riga botgan ko’p ko’rdim. Ushbu gapdagi qo’shimchalar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotni aniqlang.

A) Ot yasovchi qo’shimcha ta’sirida tovush o’zgarishi bilan yozilgan so’z qatnashgan

B) Ushbu gapda shakl yasovchi qo’shimcha ta’sirida so’z imlosida bir unlining tushib qolishi kuzatiladi

C) Faqat bitta so’z tarkibida ikkita munosabat shakli qo’shimchasi qatnashgan

D) Egalik qo’shimchasi faqat bitta so’z tarkibida qatnashgan

19 / 40

Qaysi javobda “Ravshan” dostoni voqealari bayoni to’g’ri berilgan?

A) Go’ro’g’li Gulanorni Ravshanbekka so’rab kelganida Avazxon bundan juda xursand bo’ladi, ammo Ravshanbek Avazxon va uning qizini o’ziga teng ko’rmaydi.

B) Aynoq, Jaynoq, Ersak, Tersak polvonlar Ravshanxon Shirvon elda o’g’il tutingan kampirning o’z farzandlari bo’lib, Qoraxon podsho ulardan juda qo’rqar edi.

C) Zulxumor Ravshanxonning ahvoli haqida ota-onasiga xat bitadi, uni mayna qushning bo’yniga mahkam bog’lab, qushni uchirib yuboradi va mayna qush ham kelib Xon Dallining qo’liga qo’nadi.

D) Ravshanxonning zindonda yotganini eshitgan Go’ro’g’li G’irko’k otini minib, yo’lga chiqadi va uch oylik yo’lni yigirma kunda bosib o’tib, nevarasini dor ostidan qutqarib oladi.

20 / 40

Qaysi gapda ham tub, ham yasama mavhum otlar ishtirok etgan?

A) Hayo qalbning haqiqiy oynasidir.

B) Hunaringni ishga solib did bilan chiroyli bino solib bersalaring, bas.

C) Vatanimga qaytgach, vujudimni quvonch, shukronalik hislari chulg’ab oldi.

D) Yalqovlik muhtojlikka olib keladi.

21 / 40

Anvar Obidjon qaysi she’rida yurtimiz – Turonzamin tarixida kechgan xatarli va sharafli hodisalarning ko’pchiligi tarix kitoblari, solnomalarda “tarixiy voqea” deb atalishini yodimizga solar ekan, birdan bugungi O’zbekiston hayotiga shu nuqtayi nazardan qarab ko’rishni taklif qiladi?

A) “Vatanjon” she’rida

B) “Hayotning har lahzasi go’zal” she’rida

C) “Yer” she’rida

D) “Tinch kunlar” she’rida

22 / 40

Millatning dahosi, aqli va ruhiyati maqollaridan bilinadi. Ushbu gapda tarkibi faqat til undoshlari va unlilardan iborat bo’lgan nechta so’z qatnashgan?

A) 2

B) 3

C) 4

D) 1

23 / 40

Qaysi asarda mahallalarga chayon solig’ini solgani, odamlarni chayon zahri bilan o’ldirgani aytilgan?

A) “Zulmat ichra nur”

B) “Yulduzli tunlar”

C) “Ulug’bek xazinasi”

D) “O’tkan kunlar”

24 / 40

Quyida berilganlardan so’z tarkibi ot+so’z yasovchi qo’shimcha+ lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha + sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha tartibida joylashmagan so’zlar ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg’urishdi; 4) bostirmada: 5) tushirtirmoq: 6) ranjitdi

A) 3,5,6

B) 1,2,4

C) 1,3,5

D) 2,4,5

25 / 40

Qaysi gapda ko’makchini unga ma’nodosh bo’lgan kelishik qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin?

A) Men ham sizlar bilan shahar aylanishga boraman.

B) Xatni olib, ko’k qalam bilan ostiga chizgan satrlarni o’qidi.

C) U do’stining gaplarini diqqat bilan eshitdi.

D) U mumtoz qo’shiqlarni zavq bilan kuylardi.

26 / 40

Qaysi gapda tinish belgisi bilan bog’liq xatolik bor?

A) “Millatlarni, elatlarni, - deydi ijodkor, - buyuk do’stlik birlashtiradi”.

B) “Yaxshi do’stni, deyiladi o’zbek xalq maqolida, - yomon kunda sinamoq kerak”.

C) “Qo’shiq – qalb mulki”, - dedilar ustozimiz.

D) Mahmud Koshg’ariy: “ Botir jangda, dono majlisda sinaladi”, - deb aytgandi.

27 / 40

Qaysi gapda imloviy xatolik mavjud emas?

A) Podsho vazir-u a’yonlar davrasida otdan tushib, tog’ bag’riga qarab yuribdi.

B) “Maqtanayapti”, - demang, cho’l havosi yaxshi!

C) Yurtimizda 9 may xotira va qadrlash kuni sifatida keng nishonlanadi.

D) Uning qattiq qo’rqqanini ko’rib, gapirolmay, shoshkancha ko’chaga otildi.

28 / 40

Olimlarni fikriga qaraganda, qulupnay buyrakdagi toshlarni yemirish xususiyatiga ega, shu bilan birga, u buyrakda tosh hosil bo’lishining yo’l qo’ymaydigan tabiiy omillardan biri hisoblanadi.Ushbu gapdagi uslubiy jihatdan noto’g’ri qo’llangan qo’shimchalar sonini aniqlang.

A) 3ta

B) 2ta

C) 1ta

D) 4ta

29 / 40

Qaysi gapdagi so’zlar imlosida ro’y bergan tovush o’zgarishlari faqat turlovchi qo’shimchalar ta’sirida yuzaga kelgan?

A) Shundan ehtiyot bo’lingki, odamning ko’ngli guldan ham nozik bo’ladi, shuning uchun odamlar ko’ngli bilan hazillashmang.

B) Qalb qiynog’i og’ir bo’ladi, ko’nglingizni ezib qo’yadi, shuning uchun pushaymon bo’ladiganb ishlarga yo’l qo’ymang.

C) Ikkala qiz ham og’zini ochmay jim o’tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi.

D) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar, To’rtovlon tugal bo’lsa, ko’kdagini undirar.

30 / 40

Qaysi gaplar juftligida berilgan -siz shaxs-son qo’shimchasi har ikki o’rinda ko’plik ma’nosini ifodalab kelgan?

A) Nimaga bitta o’zingiz turibsiz, qolgan yigitlar qani? Oyijon, bugun siz ham borasizmi, iltimos, bora qoling.

B) Kech bo’lib qoldi, qani, turinglar, yigitlar, endi ketasiz. Akramjon, siz hammasini yig’asiz, keyin birga jo’naymiz.

C) Nimaga qarab turibsiz, hammangiz o’z ishingizni davom ettiring. Shunaqa ham uxlaysizmi, turinglar, tush bo’lib ketdi- yu.

D) Hozir mana bu rasmni chizasiz, o’g’lim, keyin ikkovlashib kamchiligini to’ldiramiz. “Siz ham menga juda yoqasiz”, - dedi ustozga.

31 / 40

Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan?

A) Hovlida koptok o’ynayotgan bir to’da bolalar yoniga borib birpas ularni tomosha qilib turdi.

B) Qalbi quvonchga to’lgan kishilar xushbaxtdir, oyoq kiyim kiygan kishi uchun yerlar teri bilan qoplanganday emasmi?

C) Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko’z qirin.

D) Xalqimizda farzandga nisbatan: “O’nta bo’lsa, o’rni boshqa”, - degan maqol bejiz aytilmagan, chunki o’zbek xalqi juda bolani sevadigan xalq sanaladi.

32 / 40

Quyida berilganlardan tarkibidagi barcha undoshlari jarangsiz til undoshlariga mansub bo’lgan sifatlarni aniqlang. 1) yig’ma; 2) tushuncha; 3) qishki: 4) qaqshatqich: 5) tortinchoq: 6) ostki

A) 3,5,6

B) 2,4,5

C) 1,3,4

D) 3,4,6

33 / 40

Yashash uchun foydali mehnat qilishni anglash insoniylikning birinchi shartidir. Ushbu gapda qatnashgan yasama so’zlar hyaqidagi to’g’ri ma’lumotni toping.

A) Sondan yasalgan sifat qatnashgan

B) Sodda yasama sifat fe’ldan yasalgan

C) Fe’ldan yasalgan ot qatnashgan

D) Sodda yasama fe’llar otdan yasalgan

34 / 40

Musa Jalilning qaysi asari butun mamlakatda katta dovruq qozonadi va davlat mukofoti bilan taqdirlanadi?

A) “Ordenli millionerlar”

B) Okopdan xatlar”

C) “Oltin soch”

D) “Xat tashuvchi”

35 / 40

Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas?

A) Biz hovli to’ridagi o’yma naqshli eshikka qarab yurdik.

B) Kuzning sovuq kunlari keldi-yu, yog’ini kelmadi.

C) Dildan chiqqan kulgi umrni uzaytiradi.

D) Men yozgi ta’tilda “O’tkan kunlar” romanini o’qib chiqmoqchiman.

36 / 40

Qaysi gapda tovush o’zgarishi bilan yozilgan ot+ot tipidagi qo’shma sifat qatnashgan?

A) Bolalar ichida eng sheryuragi Odiljon edi.

B) U o’zining shirinso’zligi bilan boshqalardan ajralib turardi.

C) Achchiq ko’z yoshlarin ichiga yutdi, Ilojsiz hayotning qo’lidan tutdi.

D) Achchiqtosh xalq tabobatida keng qo’llanib kelingan.

37 / 40

“Mahbub ul-qulub”da Navoiy:”…hodisalar to’la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo’ladi va insoniyat qadrini o’lchaydigan tarozining toshiga tenglashtirishga ham bo’ladi”, - deya ta’rif qilgan narsa nima?

A) yaxshilik

B) izzat-hurmat

C) yumshoq ko’ngillilik

D) saxovat

38 / 40

Qaysi javobda yetakchi qismi yasama fe’l bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasi ravishdosh shaklida qo’llangan?

A) Ular bizni o’sha yerga borishimizni taqiqlab qo’yishgani uchun boshqa joyda o’ynashga qaror qildik.

B) Biz sizning oldingizda kecha bo’lgan voqeaning asl mohiyatini anglab olgani keldik.

C) Birovlarning oldida seni masxaralab tashlaydigan do’stlaringdan voz kech, bunday odamlardan hech qachon haqiqiy do’stlar chiqmaydi.

D) Onasining ovutishlaridan keyin biroz tinchib qolgan bola qandaydir o’yinchoqni o’ynash bilan ovora edi.

39 / 40

Qaysi gapda qatnashgan yasama fe’l va yasama otning asosi shakldoshlik xususiyatiga ega?

A) Yog’ayotgan yomg’ir tomchilari ajib ohang bilan derazani tiqillatib chertar edi.

B) Begona bilan quyon ovlama, Ovlasang ham, otini yoningga bog’lama.

C) Ona yuzin qoplar g’am, chimirgancha qoshini, Asta suyar qo’liga oppoq sochli boshini.

D) Kimki farog’atli kunni istasa, u fe’l-atvorini sozlash lozim.

40 / 40

Qaysi gapda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud?

A) Yo’l yoqasidagi azim yong’oqlar, sizlar ham yaxshi qoling.

B) Xalqimiz uchun o’sha davrlarda bunday tushunchalar butunlay yot edi.

C) Mevasini ko’tarolmagan shoh qarsillab sindi.

D) Bu kasallikning davosini toppish uchun olimlar astoydil izlanishmoqda.

O'rtacha ball 0%

tomonidan Wordpress Quiz plugin

Tegishli xabarlar

Ko'proq tegishli maqolalar

Fikr bildirish