Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №5

1 / 40

Matndagi tagiga chizib ko’rsatilgan so’zlardan birortasining ham ma’nosiga mos kelmaydigan izohni aniqlang.

Aytishlaricha, Iskandar taxtga o’tirgach, jahonda u tasarruf qilmagan joy qolmabdi. Dunyoning barcha shohlari uning qullug’ini ado etishni o’zlariga sharaf deb biladilar. Yetti iqlim dur-u javohirlari uning xazinasi sari oqib keldi. Yurti obod, xalqi farovon bo’ldi. Dunyoning jami oqil-u donishmandlarini jam etdiki, barcha ilm-u ma’rifat sirlari u uchun ayon bo’ldi. Shunday jahongir shoh ajal oldida ojiz qolib vasiyat qiladi: “Meni ko’mish uchun qabristonga olib borayotganda tobutdan bir qo’limni tashqariga chiqarib qo’ying. Toki unga boqqan kishilar yetti iqlimni olgan, yetti falak mushkulini hal qilgan qudratli oxir-oqibat bu dunyoni tark etib, quruq qo’l bilan u dunyoga ketayotganini ko’rsinlar. So’nggi yo’lga ketar ekanman, istaymanki, menday jahongirning dunyodan quruq qo’l bilan ketayotgani mol-dunyo to’plashga ruju qo’ygan odamlar uchun ibrat bo’lsin! Iskandardek qudratli shohning mol-mulki o’ziga vafo qilmadi, ammo uning adli, ilm-u irfoni tillarda doston bo’lib qoldi, zero insonning umri davomida to’plagan mol-u dunyosi bebaqodir, undan faqat ezgu amallargina yodgor bo’lib qoladi

A) Tez o’tib ketadigan, doimiy, abadiy turmaydigan, saqlanmaydigan

B) Egalik qilmagan, ixtiyoriga olmagan, xo’jayinlik qilmagan

C) Koinot, olam, falak, osmon

D) Faxr, iftixor, faxrlanishga arziydigan

2 / 40

Qaysi javobda imloviy xato yozilgan so’zlar soni ikkita?

A) Yaxshilik qilsang, ohirigacha yaxshilik qilgin, zinxor minnat qilma.

B) Qor urib turgan bir kun edi. Birdan ko’chada dod-faryod ko’tarilib qoldi.

C) Zebi yuragida tugulib yotgan zo’r tugunni yechib yuborgan edi.

D) O’rtadagi xontaxtada sovub qolgan kabob va meva-cheva bor edi.

3 / 40

Payt, fursat, mahal, chog’, palla, muddat, dam, on, lahza.

Yuqoridagi sinonim so’zlardan qaysi biri “ko’pincha ma’lum ish uchun lozim bo’lgan, shu ishga belgilangan vaqt” ma’nosini bildiradi?

A) fursat

B) on

C) payt

D) lahza

4 / 40

Qaysi javobda // belgisi o'rnida tireni qo'yib bo'lmaydi?

A) Uylar, devorlar, daraxtlar// hammasi qorong'ilikka jimgina cho'kdi

B) O'rinsiz g'azab// o'zingga azob

C) A'lo o'qish // bizning va sizning asosiy hamda sharafli vazifamiz

D) Aziz kitobxon // hali katta oilaning qissalari tugamadi

5 / 40

"Bu ko'ylak sal qizilroq ekan." Ushbu gapda sifatning qaysi darajasi qatnashgan? Qaysi yo'l bilan hosil qilingan?

A) orttirma daraja; leksik-morfologik yo'l bilan.

B) orttirma daraja; morfologik yo'l bilan.

C) ozaytirma daraja; morfologik yo'l bilan.

D) ozaytirma daraja; leksik-morfologik yo'l bilan.

6 / 40

Qaysi gapdagi modal so‘z fikrga ishonch munosabatini bildiradi?

A) Siz, shubhasiz, bu testni yecha olasiz.

B) Aytishlaricha, uchta davlatda biznesi bor ekan.

C) Sizni ham tinch qo‘yishmayapti, chog‘i.

D) Darhaqiqat, to‘y to‘ydek bo‘lsin.

7 / 40

“O`z qabohatini ko`rgan kishining o`zgalarning qabohatlarini ko`rmakka vaqti bo`lmas” kabi qissadan hissa Abdulla Avloniyning “Ikkinchi muallim” kitobidagi qaysi qismdan olingan?

A) “Saxiylik”

B) “Shayx Sa`diy”

C) “Yalg`on do`st”

D) “Xurus ila bo`ri”

8 / 40

Urush oyoqlagan sayin umidim kuchaya boshladi. Ushbu gapdagi ostiga chizilgan so`zning ma`nodoshi qaysi gapda qo`llangan?

A) Bir soatdan keyin Sevinch uydan tandir olib keladi.

B) Kuz oxirlab qoldi,lekin hali ham yomg`irdan darak yo`q.

C) O`quvchilar testni maroq bilan yecha boshlashdi.

D) Bugun testdan so`ng marketolog Gulhayo hamma o`qituvchilarni mehmon qiladi.

9 / 40

Tilimizga boshqa tildan kirib kelgan so`zlarning butunlay singib ketishi yoki singib kelmasligiga ko`ra javoblarni moslashtiring.

A) 1-c; 2-a; 3-b; 4-d;

B) 1-c; 2-a; 3-d; 4-b;

C) 1-d; 2-c; 3-b; 4-a;

D) 1-c; 2-d; 3-a; 4-b;

10 / 40

Qaysi so`zning asosi quyi keng unlilar va jarangli undoshlardan tashkil topgan?

A) noo`rin

B) qo`nim

C) ma`nodosh

D) qanotli

11 / 40

Qaysi gap tarkibida fe`l yasovchi qo`shimcha bilan omonim bo`la oladigan fe`llarning munosabat shakli qatnashmagan?

A) Yaxshi gap bilan ilon inidan chiqar.

B) Uning sovuqdan lablari ko`karib ketgan.

C) Farovonlik istasang, baxtli bo`lganingda ham do`st-yor orttir.

D) O`sha paytlar u Toshkentda yashardi.

12 / 40

Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan?

Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab.

A) 5 tasi

B) 2 tasi

C) 3 tasi

D) 4 tasi

13 / 40

1995-yil 24-avgustda qabul qilingan imlo qoidalari ko`ra qaysi qatorda narsaning biror maqsad, ish uchun mo’ljallanganligini bildiruvchi qo’shma ot berilmagan?

A) qiymataxta

B) ko’zoynak

C) tokqaychi

D) qizilishton

14 / 40

Aruz vaznidagi ramal bahrining asosiy bosh rukni qaysi?

A) mafoiylun

B) mafoil

C) faulun

D) foilotun

15 / 40

“Me’mor” romanida “podsholarga yaqin yurmoq ajdarga yaqin yurmoqlikdan xavflidir”, - deb kim aytgan?

A) Zulfiqor

B) Nizomiddin

C) Najmiddin Buxoriy

D) Zavrak

16 / 40

Quyida berilganlardan so’z tarkibi ot+so’z yasovchi qo’shimcha+ lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha + sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha tartibida joylashmagan so’zlar ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg’urishdi; 4) bostirmada: 5) tushirtirmoq: 6) ranjitdi

A) 1,3,5

B) 3,5,6

C) 2,4,5

D) 1,2,4

17 / 40

Qaysi asarda mahallalarga chayon solig’ini solgani, odamlarni chayon zahri bilan o’ldirgani aytilgan?

A) “Zulmat ichra nur”

B) “Ulug’bek xazinasi”

C) “O’tkan kunlar”

D) “Yulduzli tunlar”

18 / 40

“Mahbub ul-qulub”da Navoiy:”…hodisalar to’la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo’ladi va insoniyat qadrini o’lchaydigan tarozining toshiga tenglashtirishga ham bo’ladi”, - deya ta’rif qilgan narsa nima?

A) yaxshilik

B) saxovat

C) yumshoq ko’ngillilik

D) izzat-hurmat

19 / 40

Qaysi gapda ko’makchini unga ma’nodosh bo’lgan kelishik qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin?

A) U do’stining gaplarini diqqat bilan eshitdi.

B) Men ham sizlar bilan shahar aylanishga boraman.

C) U mumtoz qo’shiqlarni zavq bilan kuylardi.

D) Xatni olib, ko’k qalam bilan ostiga chizgan satrlarni o’qidi.

20 / 40

Raviy undosh tovush bilan ifodalangan mutlaq qofiyali baytni toping.

A) Qaysi gulning men kibi bir andalib zori bor? Qaysi bulbulning seningdek bir guli bexori bor?

B) Mehnat-u alamlarga mubtalo, Uvaysiyman, Qayda dard eli bo’lsa, oshno Uvaysiyman.

C) Sipehri husn ichinda moh, sen-sen, Zamona xo’blarga shoh, sen-sen.

D) Bo’lmasa jinsi jamolingg’a xaridor oftob, Ne uchun zarpo’shlig’lar aylar izhor oftob.

21 / 40

Qaysi gapdagi so’zlar imlosida ro’y bergan tovush o’zgarishlari faqat turlovchi qo’shimchalar ta’sirida yuzaga kelgan?

A) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar, To’rtovlon tugal bo’lsa, ko’kdagini undirar.

B) Shundan ehtiyot bo’lingki, odamning ko’ngli guldan ham nozik bo’ladi, shuning uchun odamlar ko’ngli bilan hazillashmang.

C) Ikkala qiz ham og’zini ochmay jim o’tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi.

D) Qalb qiynog’i og’ir bo’ladi, ko’nglingizni ezib qo’yadi, shuning uchun pushaymon bo’ladiganb ishlarga yo’l qo’ymang.

22 / 40

“Shayx Sa’diy” voqeasining hissasini toping.

A) Erta kun arpaga zor bo’lmay desang, Bukun ek, shoyadki, bug’doy non yesang.

B) O’z qabohatini ko’rgan kishining o’zgalarning qabohatlarini ko’rmakka vaqti bo’lmas.

C) Arablarda bir so’z bordir, yaxshi boq, Odobsiz boladan yo’g’i yaxshiroq.

D) Ustiga kitob ortilgan eshak, Na olim va na donodir beshak.

23 / 40

Olimlarni fikriga qaraganda, qulupnay buyrakdagi toshlarni yemirish xususiyatiga ega, shu bilan birga, u buyrakda tosh hosil bo’lishining yo’l qo’ymaydigan tabiiy omillardan biri hisoblanadi.Ushbu gapdagi uslubiy jihatdan noto’g’ri qo’llangan qo’shimchalar sonini aniqlang.

A) 4ta

B) 2ta

C) 1ta

D) 3ta

24 / 40

Qaysi gapda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud?

A) Yo’l yoqasidagi azim yong’oqlar, sizlar ham yaxshi qoling.

B) Mevasini ko’tarolmagan shoh qarsillab sindi.

C) Bu kasallikning davosini toppish uchun olimlar astoydil izlanishmoqda.

D) Xalqimiz uchun o’sha davrlarda bunday tushunchalar butunlay yot edi.

25 / 40

Qaysi javobda yetakchi qismi yasama fe’l bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasi ravishdosh shaklida qo’llangan?

A) Biz sizning oldingizda kecha bo’lgan voqeaning asl mohiyatini anglab olgani keldik.

B) Ular bizni o’sha yerga borishimizni taqiqlab qo’yishgani uchun boshqa joyda o’ynashga qaror qildik.

C) Birovlarning oldida seni masxaralab tashlaydigan do’stlaringdan voz kech, bunday odamlardan hech qachon haqiqiy do’stlar chiqmaydi.

D) Onasining ovutishlaridan keyin biroz tinchib qolgan bola qandaydir o’yinchoqni o’ynash bilan ovora edi.

26 / 40

Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z birikmasida tobe qismi kelishik qo’shimchasi bilan shakllanmagan?

Havo birdan sovidi-yu, sharros yomg’ir yog’a boshladi.
U kishi yolg’onni haqiqatdan farqlay olar edi.
Nosirjon qayoqqa yurishini bilmay qolgan edi, kimdir uni chaqira boshladi.
Men ham shunga ko’ngan edim, Menga shu ham yetardi.

A) 4

B) 1

C) 2

D) 3

27 / 40

Qaysi baytda tanosub, tashxis va husni ta’lil she’riy san’atlari qo’llangan?

A) Labingdin chun suchuklik qand o’g’urlar, Solurlar el ani suvg’a yalang’och.

B) Hech kim mendek, ilohi, yoridin ayrilmasun, Mehribon munis o’shal dildoridan ayrilmasun.

C) Boshimg’a yoqqan g’am toshi mingdin biricha bo’lmag’ay, Gardun agar ming Besutun yog’dursa farhod ustina,

D) Sendek menga bir yori jafokor toipilmas, Mendek senga bir zori vafodor topilmas.

28 / 40

Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko’rsatilgan so’zlarning asoslari o’zaro shakldosh bo’la oladi?

U eshikning chiroyli shisha tutqichini avaylabgina ushlab ko’rardi. Oradan biroz vaqt o’tgach xonaga tutqunni olib kirishdi.
Uning tushkun kayfiyati atrofdagilarga ham ta’sir qilayotgan edi. Bog’da ishlayotganlar allaqachon tushlikka chiqishgan.
Anor butasimon mevali daraxtlar sirasiga kiradi. Bolakay mevazor bog’da aylanib yurdi.
Otlar kelishik qo’shimchalari bilan turlanadi. Anjumanda turli millat vakillari ishtirok etayotgan edi.

A) 1

B) 3

C) 2

D) 4

29 / 40

Qaysi gaplar juftligida berilgan -siz shaxs-son qo’shimchasi har ikki o’rinda ko’plik ma’nosini ifodalab kelgan?

A) Kech bo’lib qoldi, qani, turinglar, yigitlar, endi ketasiz. Akramjon, siz hammasini yig’asiz, keyin birga jo’naymiz.

B) Nimaga qarab turibsiz, hammangiz o’z ishingizni davom ettiring. Shunaqa ham uxlaysizmi, turinglar, tush bo’lib ketdi- yu.

C) Hozir mana bu rasmni chizasiz, o’g’lim, keyin ikkovlashib kamchiligini to’ldiramiz. “Siz ham menga juda yoqasiz”, - dedi ustozga.

D) Nimaga bitta o’zingiz turibsiz, qolgan yigitlar qani? Oyijon, bugun siz ham borasizmi, iltimos, bora qoling.

30 / 40

Qaysi gapda tinish belgisi bilan bog’liq xatolik bor?

A) “Yaxshi do’stni, deyiladi o’zbek xalq maqolida, - yomon kunda sinamoq kerak”.

B) Mahmud Koshg’ariy: “ Botir jangda, dono majlisda sinaladi”, - deb aytgandi.

C) “Millatlarni, elatlarni, - deydi ijodkor, - buyuk do’stlik birlashtiradi”.

D) “Qo’shiq – qalb mulki”, - dedilar ustozimiz.

31 / 40

Yashash uchun foydali mehnat qilishni anglash insoniylikning birinchi shartidir. Ushbu gapda qatnashgan yasama so’zlar hyaqidagi to’g’ri ma’lumotni toping.

A) Sodda yasama fe’llar otdan yasalgan

B) Sodda yasama sifat fe’ldan yasalgan

C) Fe’ldan yasalgan ot qatnashgan

D) Sondan yasalgan sifat qatnashgan

32 / 40

Qaysi javobda “Ravshan” dostoni voqealari bayoni to’g’ri berilgan?

A) Aynoq, Jaynoq, Ersak, Tersak polvonlar Ravshanxon Shirvon elda o’g’il tutingan kampirning o’z farzandlari bo’lib, Qoraxon podsho ulardan juda qo’rqar edi.

B) Ravshanxonning zindonda yotganini eshitgan Go’ro’g’li G’irko’k otini minib, yo’lga chiqadi va uch oylik yo’lni yigirma kunda bosib o’tib, nevarasini dor ostidan qutqarib oladi.

C) Go’ro’g’li Gulanorni Ravshanbekka so’rab kelganida Avazxon bundan juda xursand bo’ladi, ammo Ravshanbek Avazxon va uning qizini o’ziga teng ko’rmaydi.

D) Zulxumor Ravshanxonning ahvoli haqida ota-onasiga xat bitadi, uni mayna qushning bo’yniga mahkam bog’lab, qushni uchirib yuboradi va mayna qush ham kelib Xon Dallining qo’liga qo’nadi.

33 / 40

Quyida berilganlardan tarkibidagi barcha undoshlari jarangsiz til undoshlariga mansub bo’lgan sifatlarni aniqlang. 1) yig’ma; 2) tushuncha; 3) qishki: 4) qaqshatqich: 5) tortinchoq: 6) ostki

A) 3,4,6

B) 1,3,4

C) 2,4,5

D) 3,5,6

34 / 40

Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas?

A) Biz hovli to’ridagi o’yma naqshli eshikka qarab yurdik.

B) Men yozgi ta’tilda “O’tkan kunlar” romanini o’qib chiqmoqchiman.

C) Kuzning sovuq kunlari keldi-yu, yog’ini kelmadi.

D) Dildan chiqqan kulgi umrni uzaytiradi.

35 / 40

Qaysi gapdagi ajratib ko’rsatilgan so’zda metonimiya usulida ma’no ko’chishi yuz bergan?

Anavi qora ko’ylak Mamatqulning o’g’li-ku! Aytsang, olib ketadi.
Bu ishimizni ko’rgan ko’zlar xursand bo’ladi, rahmatlar aytadi.
Akasining hovlisiga kirishi bilan oshrayhonning yoqimli hidi dimog’ini qitiqladi.
Do’stim, dasturxonga qarang, tortinmang, noz-ne’matlardan oling.

A) 4

B) 2

C) 1

D) 3

36 / 40

Millatning dahosi, aqli va ruhiyati maqollaridan bilinadi. Ushbu gapda tarkibi faqat til undoshlari va unlilardan iborat bo’lgan nechta so’z qatnashgan?

A) 3

B) 4

C) 1

D) 2

37 / 40

Qaysi gapda tovush o’zgarishi bilan yozilgan ot+ot tipidagi qo’shma sifat qatnashgan?

A) Bolalar ichida eng sheryuragi Odiljon edi.

B) U o’zining shirinso’zligi bilan boshqalardan ajralib turardi.

C) Achchiqtosh xalq tabobatida keng qo’llanib kelingan.

D) Achchiq ko’z yoshlarin ichiga yutdi, Ilojsiz hayotning qo’lidan tutdi.

38 / 40

Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan?

A) Hovlida koptok o’ynayotgan bir to’da bolalar yoniga borib birpas ularni tomosha qilib turdi.

B) Qalbi quvonchga to’lgan kishilar xushbaxtdir, oyoq kiyim kiygan kishi uchun yerlar teri bilan qoplanganday emasmi?

C) Xalqimizda farzandga nisbatan: “O’nta bo’lsa, o’rni boshqa”, - degan maqol bejiz aytilmagan, chunki o’zbek xalqi juda bolani sevadigan xalq sanaladi.

D) Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko’z qirin.

39 / 40

Musa Jalilning qaysi asari butun mamlakatda katta dovruq qozonadi va davlat mukofoti bilan taqdirlanadi?

A) “Xat tashuvchi”

B) Okopdan xatlar”

C) “Oltin soch”

D) “Ordenli millionerlar”

40 / 40

Qaysi gapda imloviy xatolik mavjud emas?

A) Yurtimizda 9 may xotira va qadrlash kuni sifatida keng nishonlanadi.

B) “Maqtanayapti”, - demang, cho’l havosi yaxshi!

C) Podsho vazir-u a’yonlar davrasida otdan tushib, tog’ bag’riga qarab yuribdi.

D) Uning qattiq qo’rqqanini ko’rib, gapirolmay, shoshkancha ko’chaga otildi.

O'rtacha ball 0%

0%

Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Author: InfoMaster

Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Matematika attestatsiya №6

Ona tili va adaviyot fanidan attestatsiya savollari №14

Ona tili va adabiyot attestatsiya №13

On tili va adabiyot attestatsiya №12

On tili va adabiyot attestatsiya №11

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring