On tili va adabiyot attestatsiya №10 Mart 23, 2022Mart 23, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan On tili va adabiyot attestatsiya №10 ga 1 fikr bildirilgan 0% 22 12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940 OMAD YOR BO'LSIN! On tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №10 DIQQAT! Endi siz o'z bilmingizni sinab ko'rish bilan birga sertifikatga ham ega bo'lishingiz mumkin. Sertifikat olish uchun barcha ma'lumotlarni to'g'ri kiriting! e-mail manzilini to'g'ri kriting, barcha ma'lumotlar sizga yuboriladi. Testda 76% va undan yuqori natija oling va sertifikatni yuklab oling. 1 / 40 Zavqiyning “Hajvi ahli rasta” asarida oshqaboq xamakka o’xshatilgan qahramon. A) Shokir qora B) Shohaziz C) Nazirbek D) Mo’minshoh 2 / 40 Qaysi gapda 2 o‘rinda imloviy xatolikka yo‘l qo‘yilgan? A) Do‘stim, ko‘rmayapsan-da, oy botib, yulduzlar birin-ketin so‘nib borayapti. B) Ona tilimiz orqali biz o‘z fikrimizni shakllantiramiz,o‘ylaymiz, mushohada yurutamiz. C) Odam onadan tug‘ilib-oq ma’naviyatli, ma’rifatli bo‘lib qolmasligini yaxshi tushinasiz. D) Unutmangki, tanbal, bezori, sharobxo‘r, fosiq kishi manaviy nogiron degan so‘zdir. 3 / 40 “Vatanjon”, “Yer”, “Tinch kunlar” kabi she`rlar muallifi qaysi javobda berilgan? A) Asqad Muxtor B) Zulfiya C) Mirtemir D) Anvar Obidjon 4 / 40 Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan? Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab. A) 3 tasi B) 4 tasi C) 2 tasi D) 5 tasi 5 / 40 Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan? A) Qalbi quvonchga to’lgan kishilar xushbaxtdir, oyoq kiyim kiygan kishi uchun yerlar teri bilan qoplanganday emasmi? B) Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko’z qirin. C) Hovlida koptok o’ynayotgan bir to’da bolalar yoniga borib birpas ularni tomosha qilib turdi. D) Xalqimizda farzandga nisbatan: “O’nta bo’lsa, o’rni boshqa”, - degan maqol bejiz aytilmagan, chunki o’zbek xalqi juda bolani sevadigan xalq sanaladi. 6 / 40 Bu kun vaslingni tark ayla, tilar jannat zohidlar, Berurlar nasyag`a naqdni, u ne nodon xaloyiqtur? (Atoyi ) Ushbu baytda qanday she`riy san`at qo`llangan? A) ta`did B) istiora C) tashbeh D) tazod 7 / 40 Gahi topdim falakdin notavonlig’, Gahi ko’rdum zamondin komronlig’, Base issig’, sovug’ ko’rdum zamonda, Base achchig’, chuchuk totdim jahonda. Navoiy ushbu baytlarni qaysi asarida keltirgan? A) “Muhokamt ul-lug’atayn” B) “Saddi Iskandiry” C) “Mahbub ul-qulub” D) “Hayrat ul-abror” 8 / 40 “O`lim jazosi ham, umrbod qamoq jazosi ham bir xilda badaxloq choralardandir, biroq basharti ulardan bittasini tanla deyishsa, men, albatta, ikkinchisini tanlar edim. Har holda , yashamoq – o`lmoqdan afzalroqdir”, – degan fikrni isbotlash uchun yigirma besh yoshida yoshida o`n besh yillik mahkumlikka rozi bo`lgan va mana shu mahkumlik davrida yashashning asl mohiyatini kashf qilgan huquqshunos haqidagi hikoya muallifini aniqlang. A) Jek London B) Alfons Dode C) Anton Chexov D) Robindranath Thakur 9 / 40 Matnni o`qing va ushbu matn asosida tuzilgan topshiriqlarni bajaring. Aytishlaricha, Iskandar taxtga o`tirgach, jahonda u tasarruf qilmagan joy qolmadi. Dunyoning barcha shohlari uning qullug`ini ado etishni o`zlariga sharaf deb biladilar. Yetti iqlim dur-u javohirlari uning xazinasi sari oqib keldi. Yurti obod, xalqi farovon bo`ldi. Dunyoning jami oqil-u donishmandlarini jam etdiki, barcha ilm-u ma`rifat singari u uchun ayon bo`ldi. Shunday jahongir shoh ajal oldida ojiz qolib vasiyat qiladi: “ Meni ko`mish uchun qabristongaolib borayotganda tobutdan bir qo`limni tashqariga chiqarib qo`ying. Toki unga boqqan kishilar yetti iqlimni olgan, yetti falak mushkulini hal qilgan qudratli hukmdor oxir-oqibat bu dunyoni tark etib, quruq qo`l bilan u dunyoga ketayotganini ko`rsinlar. So`nggi yo`lga ketar ekanman, istaymanki, menday jahongirning dunyodan quruq qo`l bilan ketayotgani mol-dunyo to`plashga ruju qo`ygan odamlar uchun ibrat bo`lsin! Iskandardek qudratli shohning mol-mulki o`ziga vafo qilmadi, ammo uning adli, ilm-urfoni tillarda doston bo`lib qoldi, zero insonning umri davomida to`plagan mol-u dunyosi bebaqodir, undan faqat ezgu amallargina yodgor bo`lib qoladi. Matn mazmuniga mos bo`lmagan xulosani aniqlang. A) Kishining mol-u dunyosi emas, ezgu amallari unga abadiy ziynatdir. B) Inson har qancha qudratli bo`lsa ham, dunyoga mutlaq hukmron bo`la olmaydi. C) Umr o`tkinchi, ezgu ishlarni o`z vaqtida qilib qolishga shoshilish lozim. D) Hukmdor poraxo`r bo`lsa, yurtni parokanda qiladi. 10 / 40 Hosil bo`lish o`rniga ko`ra boshqalaridan farq qiluvchi ovozdorlar guruhiga kiruvchi undosh tovush alifboda nechanchi o`rinda joylashgan? A) 14 B) 13 C) 12 D) 18 11 / 40 Shaytonning qamchisiday bu bepusht kimga kerak… (“Oq kema”) Ajratib ko`rsatilgan so`zda urg`u nechanchi bo`g`inda bo`ladi? A) 3 B) 2 C) 1 D) 4 12 / 40 Suluv qizlar burab qo‘yar sochini, Mard yigit g‘animdan olar o‘chini. Bag‘ring kuygandayin bo‘zlab yig‘laysan, Menga aytgin yig‘laganing vajini! “Go’ro’g’lining tug’ilishi” dostonida ushbu parcha kimning tilidan kimga qarata aytilgan? A) Gajdumbek tilidan Ravshanga B) Rustambek tilidan Go’ro’g’liga C) Rustambek tilidan Hiloloyga D) Hiloloy tilidan Ravshanga 13 / 40 Qaysi javobda taniqli davlat va din arbobi Xoja haqida noto’g’ri fikr keltirilgan? A) Toshkentlik mashhur avliyo Zangi Ota avlodlaridan hisoblanadi. B) Buxoroda vafot etgan va Bahouddin Naqshband qabri yonida dafn etilgan. C) Jonibek Sultonga bag’ishlab “Maqsad ul-atvor” nomli doston yozgan. D) Mashhur “xojagon” silsilasiga asos solgan. 14 / 40 Qaysi gapda tire tinish belgisi tushirib qoldirilgan? A) Ehtimol, sizda ham shunday hollar bo‘lgandir tun yarmidan og‘ganda birdan uyg‘onib ketasiz. B) Vatan har bir inson tug‘ilib o‘sgan, kindik qoni to‘kilgan tabarruk go‘sha! C) Mening opam ham mohir tikuvchi, ular bejirim ko‘ylaklar tikib charchamaydilar. D) Yaxshi niyatli kishilarning ahdi shu edi. 15 / 40 Qaysi gapda ham vazifadosh, ham sof ko’makchi mavjud? A) Sulton ularning barchasiga erinchoqlik bilan nazar tashladi. B) Boburning o’z hayoti to’g’risida bunchalik ochiqchasiga yozgani Xondamir uchun ajablanarli hol edi. C) Bobur Agradan Kobulga yuborgan bu maktub Mohimga atab yozilganini sezib turardi. D) U siz uchun mana shu iztiroblarning, qiyinchiliklarning barchasiga dosh bera oladi. 16 / 40 Hilm – ahloqli odamning qimmatbaho libosi. U kiyim turlarining eng chidamli matosidir. Hilm yomon nafsni daydi shamol uchirishidan asraguvchi va ikkiyuzlama munofiqlarning bexuda harakatidan himoya qiluvchidir. Yumshoq ko‘ngillilikni hodisalar to‘la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo‘ladi. Hilmni insoniyat qadrini o‘lchaydigan torozining toshiga tenglashtirsa ham bo’ladi. Ushbu matndagi ajratilgan so’zlarning hech biriga mos bo’lmagan izoh qaysi javobda keltirilgan? A) jismoniy jihatdan kuchsiz, zaif B) so’zi va amali bir bo’lmagan kishi C) yeyish-ichish, mol-dunyoga bo’lgan ehtiros D) qirg’oqqa tashlanib, kemani ushlab turadigan moslama 17 / 40 Kechasi ishlayman, kunduzi uxlayman. Ushbu gapda ishtirok etgan qo’shimchalar haqidagi to‘g‘ri hukmni toping. A) 2 ta so‘z yasovchi, 6 ta munosabat shakli B) 1 ta so‘z yasovchi, 6 ta munosabat shakli C) 1 ta so‘z yasovchi, 4 ta munosabat shakli D) 2 ta so‘z yasovchi, 4 ta munosabat shakli 18 / 40 Qaysi gap tarkibida subyektiv baho ifodalovchi qo’shimcha qatnashmagan? A) Kundoshlarning eng kichigi – bu dargohga tushganiga besh oygina bo‘lgan kelinchak – ganjiravonlik Unsinoy chilim solib tutdi. B) Shunda sizni azob emas, rohat kutajak. C) Hoy bolam, manavini bir simir. Ichginang uzilib ham ketgandir sanginani. D) O‘yinga mashg‘ul bo‘lib o‘tirgan olti-yetti yashar qizaloq soy yoqalab kelayotgan kishiga ko‘zi tushib, shodon qiyqiradi. 19 / 40 Navoiyning tarixiy-memuar ruhidagi asarlaridan biri keltirilgan javobni toping. A) “Nazm ul-javohir” B) “Siroj ul-muslimin” C) “Sab’ati ahhur” D) “Xamsat ul-mutahayyirin” 20 / 40 Bir odam tovusning tumshug‘i bilan qanotlaridagi go‘zal, yaltiroq patlarni yulayotganini ko‘rib qoldi. Chidolmay so‘radi: – Ey go‘zal qush! Gunoh emasmi, shunday chiroyli, rang-barang patlaringni yulib tashlayapsan. Holbuki, sening go‘zalliging shu patlaringdir. Hamma shu patlaringdan yelpig‘ich qilish, ularni kitob sahifalari orasiga qo‘yishni o‘ylaydi, sen esa nima qilyapsan? Tovus javob berdi: – To‘g‘ri, lekin bu patlar mening jonimdan aziz emas. Chunki bu patlar tufayli meni ovlashadi, jonimga qasd qilishadi. Jon omon qolishi uchun xunuk bo‘lishim kerak. Matndagi nechta so’z tarkibida tovush almashishi yuz bergan? A) 4 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 5 ta 21 / 40 Qaysi qatordagi so’zning izohi noto’g’ri keltirilgan? A) Kulliyot – Bir adabiy turga mansub asarlarning majmuyi, she’riy to‘plam. B) Modernizatsiya – Zamonaviy talab va didga moslab o‘zgartirish C) Murshid – Pir yoki eshonga qo‘l berib, so‘fiylik yo‘liga kirgan shaxs D) Qutidor – Qo‘qon xonligida oliq-soliqlardan to‘plangan pullarni qabul qilib oluvchi, saqlovchi va xon xazinasiga topshiruvchi saroy amaldori. 22 / 40 Baxtsiz hodisa tufayli bir kunda xotini va ikki farzandidan ayrilgan obraz qaysi asarda uchraydi? A) ”Hellados” (N.Dumbadze) B) ”Qiyomat qarz” (O’.Umarbekov) C) ”Ot egasi” (Sh.Xolmirzayev) D) ”Dunyoning ishlari” (O’.Hoshimov) 23 / 40 Hilm – ahloqli odamning qimmatbaho libosi. U kiyim turlarining eng chidamli matosidir. Hilm yomon nafsni daydi shamol uchirishidan asraguvchi va ikkiyuzlama munofiqlarning bexuda harakatidan himoya qiluvchidir. Yumshoq ko‘ngillilikni hodisalar to‘la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo‘ladi. Hilmni insoniyat qadrini o‘lchaydigan torozining toshiga tenglashtirsa ham bo’ladi. Matndagi nechta so’z imloviy jihatdan xató yozilgan? A) 2 ta B) 4 ta C) 3 ta D) 5 ta 24 / 40 Keltirilgan qaysi so’zlar noto’g’ri izohlangan? 1) tuzuk – nizom; 2) tamaddun – poydevor; 3) daroz – novcha, baland bo‘yli; 4) zarofat – dehqonchilik; 5) aborigenlar – tub joyliklar; 6) azimat -buyuklik. A) 1, 2, 5 B) 2, 3, 4 C) 1, 2, 6 D) 2, 4, 6 25 / 40 Shu yurt tinch – yo’q dilda sanchiqlaringiz, Qiqirlab yurishar qalliqlaringiz. Yor-yorlar yarashar, to’ylar yarashar, Yarashar to’qlikka sho’xliklaringiz. (M.Yusuf) Ushbu she’riy parchada ishtirok etgan yasama so’zlar haqidagi fikrlardan nechtasi to’g’ri? fe’ldan ot yasalgan; 2) fe’ldan sifat yasalgan; 3) taqlid so’zdan fe’l yasalgan; 4) otdan sifat yasalgan; 5) sifatdan ot yasalgan A) beshtasi B) ikkitasi C) uchtasi D) to’rttasi 26 / 40 Qaysi javobda faqat to’g’ri yozilgan so’zlar keltirilgan? A) murojaat, muallim, muovin, molaja, muattar B) murojat, muallim, movin, muolaja, muatar C) murojot, mallim, movin, molaja, muattar D) murojaat, muallim, muovin, muolaja, muattar 27 / 40 Bir xil janrga mansub hajviy asarlar keltirilgan qatorni toping. A) «Yovuz niyatli kishi», «O‘n ikki stul», «Oltin buzoqcha», B) «Maskovchi boy ta’rifida», «Dodhohim» «Tuhmatchilar jazosi» C) «Maysaraning ishi», «Og‘riq tishlar», «Saylov» D) «Adabiyot muallimi», «Chiqdi», «Qiyshiq oyna» 28 / 40 Qaysi gapda ham yetakchi fe’l qismi, ham ko‘makchi fe’l qismining asosi shakldoshlik xususiyatiga ega bo‘lgan yetakchi va ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi ishtirok etgan? A) Qo‘qonga nonushta mahali yetib keldik. B) Dadasining qo‘lidan ushlab, dikir-dikir sakrab o‘ynoqlab keta berdi. C) Ko‘klamning daragi kelmasdan ayvonga ko‘chib o‘tdi. D) Taxtga chiqqach, adolat bilan ish tutibdi. 29 / 40 Bir g’azalida go’zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog’i og’riydi, “yuzing buncha bo’yradek dag’al bo’lmasa” deb nozlanadi. Ushbu mazmundagi bayt qaysi shoir ijodida uchraydi? A) Lutfiy B) Furqat C) Navoiy D) Atoyi 30 / 40 Abdulla Oripovning “Sohibqiron” dramasida Amir Temur o’z o’g’li Mironshohni nima uchun qirq kun zindonga tashlaydi? A) qo’l ostidagi lashkarlarga beetibor bo’lgani uchun B) begunoh odamni o’ldirgani uchun C) xotiniga qo’l ko’targani uchun D) qilichini yo’qotib qo’ygani uchun 31 / 40 Abdulla Qodiriy ijodi haqida: “Abdulla Qodiriy iste’dodli, qalbi butun va o’ziga xos ravishdagi shaxs edi… Abdulla Qodiriyning prozasi, birinchi navbatda, g’oyatda hayotiyligi bilan ajralib turadi”, degan haq gaplarni yozgan adib kim? A) Said Ahmad B) Oybek C) Abdulla Qahhor D) Maqsud Shayxzoda 32 / 40 1) hojib (eshik og‘asi), 2) payg‘om (xabar), 3) degrez (cho‘yandan qozon quyuvchi), 4) yorg‘ichoq (donni maydalash uchun ishlatilgan tosh asbob) 5) bog‘ot (bog‘lar, bog‘li joylar), 6) gisu (soch). Yuqorida keltirilganlardan qaysilari tarixiy so’z hisoblanadi? A) 1, 3, 4 B) 1, 2, 3, 4, 6 C) 1, 3, 5, 6 D) 2, 5, 6 33 / 40 Bir odam tovusning tumshug‘i bilan qanotlaridagi go‘zal, yaltiroq patlarni yulayotganini ko‘rib qoldi. Chidolmay so‘radi: – Ey go‘zal qush! Gunoh emasmi, shunday chiroyli, rang-barang patlaringni yulib tashlayapsan. Holbuki, sening go‘zalliging shu patlaringdir. Hamma shu patlaringdan yelpig‘ich qilish, ularni kitob sahifalari orasiga qo‘yishni o‘ylaydi, sen esa nima qilyapsan? Tovus javob berdi: – To‘g‘ri, lekin bu patlar mening jonimdan aziz emas. Chunki bu patlar tufayli meni ovlashadi, jonimga qasd qilishadi. Jon omon qolishi uchun xunuk bo‘lishim kerak. Ushbu matn haqidagi noto’g’ri mulohazani aniqlang. A) Tovusning go’zalligi o’ziga dushman. B) Tovus go’zallik uchun o’zini qurbon qilmoqchi. C) Odamlar tovuslarni yeyish uchun ovlamaydi. D) Odamlar jonzotlarga nisbatan shafqatsiz. 34 / 40 Faqat bosh gap qismida yasama so‘z(lar) qatnashgan ergashgan qo‘shma gapni aniqlang A) Tilagim shuki, ukalarim muhtojlik nimaligini bilmasin. B) Qaysi narsaga o'z mehnating bilan erishsang, o'sha narsa sen uchun qadrlidir. C) Bizning maqsadimiz kishilarning dunyoqarashlarini shakllantirmoqdir, chunki har bir kishi yaxshilik va yomonlikni, oq-u qorani o'zi ajrata oladigan bo'lishi kerak D) Kimki dushmani bilan olishganda ham insonparvarlikni unutmasa, u, albatta, yengadi 35 / 40 Qaysi qatorda Fuzuliyning turkiy devonidagi asarlarning miqdori to’g’ri tartiblangan? 1)ruboiy; 2) qasida; 3) g’azal; 4) qit’a a) 42 ta; b) 300 ga yaqin; c) 27 ta; d) 75 ta A) 1-a; 2-c; 3-b; 4-d B) 1-d; 2-a; 3-b; 4-c C) 1-b; 2-c; 3-d; 4-a D) 1-d; 2-c; 3-b; 4-a 36 / 40 Turli shoirlarning bitiklaridan iborat to’plamga Shekspirning ham to’rt sonetini kiritib, “Otashin ziyoratchi” nomli kitob chiqargan noshir kim? A) Ben Jonson B) F.Meres C) Jaggard D) Sautgempton 37 / 40 Qaysi gap tarkibida sovg’a so’zining ma’nodoshi qo’llanmagan? A) Tilmoch tortiqni oldi va beto‘xtov pristavga yaxshilab tushuntirishni va’da qildi. B) Sizga bu taronam – kuyim armug‘on, Nasr – og‘ir qadam, nazm – chopog‘on. C) Qishloq bolalari suyunchi so‘rab borishgan, xonadon sohiblari bolalarga hadyalar berishgan D) Hovlimiz ziynati jambil, rayhonday, Otam ta’biricha edim boychechak. 38 / 40 «Falaki jomakabud dastidin yuz dodki, bir yig‘inda haqni aytib, balog‘a qolib zinadan quvlang‘animda oyog‘im chiqib yotib qoldim. Yosh umrim hayf va rangim za’faron bo‘lib yotdim. Bor mavjud kuchim kitob o‘qumoq va g‘azal abyot qilmoq ila band bo‘ldi». Ushbu gaplar qaysi ijodkor tarjimayi holidan olingan? A) Bobur B) Turdi Farog’iy C) Mashrab D) Anbar Otin 39 / 40 O’tgan ajdodlarimiz bizni shu aziz xalqimizni astoydil sevishga, unga fidokorlik bilan xizmat qilishga, uning qadriyatlarini hurmat qilishga o‘rgatishgan. Ushbu gap haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas? A) Olmosh bilan ifodalangan vositasiz to’ldiruvchining kesimga bevosita tobelanishi kuzatiladi. B) Olmosh bilan ifodalangan vositali to‘ldiruvchining kesimga bilvosita tobelanishi kuzatiladi. C) Olmosh bilan ifodalangan qaratqich aniqlovchining kesimga bilvosita tobelanishi kuzatiladi. D) Ot bilan ifodalangan vositasiz to’ldiruvchilarning kesimga bevosita tobelanishi kuzatiladi. 40 / 40 Qaysi gap tarkibida adabiy nutqning sofligiga futur yetkazuvchi unsurlardan biri – varvarizm uchraydi? A) Hudaychi Azizbekdan ilgariroqda qo‘riqchilarni ogohlantirib borar, yosh va keksa muhofizlar uni salomlab qarshi olar edilar. B) Mana, Salomxon aytvotti, xijolat bo’ladigan hech gap o’tmabdi-ku. C) Shundan buyon mundial saralashidagi omadsizlik termamizni tark etmayapti. D) Chol salmoqlab gap boshladi: – E xotin, o’lmaydigan odam bormi? 0% Testni qayta ishga tushiring Baholash mezoni - 75 foiz va undan yuqori ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tdi, oliy malaka toifasi (bosh o’qituvchi lavozimi) saqlansin”; - 75 foizdan past ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tmadi, birinchi malaka toifasi (yetakchi o’qituvchi lavozimi)ga tushirilsin”; - 75 foiz va undan yuqori ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tdi, oliy malaka toifasi (bosh o’qituvchi lavozimi) berilsin”; - 74 foizdan 65 foizgacha ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tdi, birinchi malaka toifasi (yetakchi o’qituvchi lavozimi) saqlansin”; - 65 foizdan kam ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tmadi, ikkinchi malaka toifasi (katta o’qituvchi lavozimi)ga tushirilsin” - 64 foizdan 60 foizgacha ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tdi, ikkinchi malaka toifasi (katta o’qituvchi lavozimi) saqlansin”; - 60 foizdan kam ko’rsatgichga ega bo’lsa - “Attestatsiyadan o’tmadi, mutaxassis (oliy yoki o’rta maxsus, kasb-hunar ma'lumotli o’qituvchi) lavozimiga tushirilsin” Fikr-mulohaza yuboring Author: InfoMaster Ona tili va adabiyot attestatsiya