Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №5

1 / 40

Imlo qoidasiga nomuvofiq yozilgan so‘z qatnashgan gapni aniqlang.

A) Lekin kun isishini kutish haqida gap bo‘lishi ham mumkin emas, chunki havoga ishonish qiyin, eng muhimi, qor ustiga qor yog'ib, dashtda qolib ketishlari ehtimoldan xoli emas.

B) Biroq vaqt ketsa ham, otaning maslahati bilan ish tutganlari yaxshi bo‘ldi, chunki yomontosh darasi ular kutganday mudhish edi!

C) Hamon shamol o‘kirar, osmonning goh u, goh bu burchida chaqmoq yaraqlab, yong‘oq shoxlari shubhali g‘iyqillar, ammo endi bular uni qo‘rqitolmas edi.

D) Kishining iste’dodi barcha sohada bir xil bo'lavermaydi, chunki yoshlar o‘zi sevgan, qobiliyatiga mos bo'lgan ishni tanlay bilishi kerak.

2 / 40

Qaysi javobda quyidagi gap matn mazmuniga mos ravishda to’g’ri davom ettirilgan? Shoh Iskandar …

A) umrining so’nggida bu dunyoning o’tkinchi, bevafo ekanligini anglab yetibdi.

B) umrining so’nggida dunyoning ko’plab xalqlarini o’ziga tobe qilganidan g’ururlanibdi.

C) o’z xazinalari, boyliklari bilan birga ko’mishlarini vasiyat qilibdi

D) bitmas xazina, ko’p boylik o’z hayotining asosiy mazmuni ekanligini tushunibdi.

3 / 40

Sonor undoshlar haqida berilgan qaysi fikr to’g’ri emas?

A) Sonor undoshlar jarangsiz juftiga ega emas.

B) Sonorlarga mansub undoshlardan ikkitasi sirg’aluvchi undoshlar sanaladi.

C) Sonorlar jarangli va jarangsiz undoshlar sanaladi.

D) Sonorlarga mansub undoshlardan bittasi lab undoshi sanaladi.

4 / 40

Qaysi gapda ikki o‘rinda vazifadosh bog‘lovchi ishtirok etgan?

A) Kumushbibi endi o‘n yettini qo‘yib, o‘n sakkizga qadam bosganida, bo‘yi ham onasiga yetayozgan edi.

B) Mol ham davlatingiz bilan emas, balki ilm-hunaringiz, go‘zal xulq-atvoringiz bilan faxrlaning.

C) Aql va farosat quyoshga o‘xshaydi,beparvolik tufayli tushish mumkin bo‘lgan dog‘larga o‘rin qolmaydi

D) Siz bilan bunday natijaga erishishimiz uchun tun-u kun mehnat qilishimiz lozim.

5 / 40

"Bu ko'ylak sal qizilroq ekan." Ushbu gapda sifatning qaysi darajasi qatnashgan? Qaysi yo'l bilan hosil qilingan?

A) orttirma daraja; morfologik yo'l bilan.

B) ozaytirma daraja; morfologik yo'l bilan.

C) ozaytirma daraja; leksik-morfologik yo'l bilan.

D) orttirma daraja; leksik-morfologik yo'l bilan.

6 / 40

Kesimi faqat til undoshlaridan tashkil topgan yasama so‘z bilan ifodalangan gapni aniqlang.

A) D)Do‘stlikka yaramaydigan shaxsning eng yaramasi − chaqimchi.

B) C)Tarixni anglash orqali insonda hayotni anglash qobiliyati shakllanadi.

C) A)Hasad va baxillik nafratdan ham murosasizroqdir.

D) B)Oshkora yomonlikka nisbatan yasama ezgulikdan inson ko‘proq nafratlanadi.

7 / 40

Menga qulluq qilma, Yurt tuprog‘in o‘p, Unga qullar emas, fidolar kerak. Uning senu mendek shoirlari ko‘p, Buyuk elga endi daholar kerak. Qaysi javobda ushbu misralar muallifining hayoti va ijodi haqida ma`lumot berilgan?

A) muallim oilasida dunyoga kelgan.

B) Zamonaviy va tarixiy mavzularda drama yozgan.

C) Uning ilk kitobi “Ona yer ” deb nomlangan.

D) Dantening “Ilohiy komediya” asarini tarjima qilgan.

8 / 40

O`tkir Hoshimovning “Dunyoning ishlari” qissasi haqida berilgan ma`lumotlardan noto`g`risini toping

A) 1.4

B) 1.2

C) 1.3

D) 2.4

9 / 40

Har kimki atog`a ko`p rioyat qilg`ay,
O`g`lidin anga bu ish siroyat qilg`ay. Ushbu she`riy parchada ostiga chizilgan so`z qanday ma`no ifodalab kelyapti?

A) jabr,zulm;

B) sitam,azob

C) nopisandlik

D) hurmat, e`tibor qilish

10 / 40

...yomon bilan yurmagan, yomon joyda turmagan ekanlar. Ushbu ta`rif qaysi asarda keltirilgan va qaysi personajlarga nisbatan qo`llangan?

A) “Uch og`a-ini botirlar” ertagida botirlar

B) “Mehrobdan chayon”da Anvarning o`rtoqlari

C) “Ravshan” dostonida kallar

D) “Uloqda” hikoyasida Turg`unning o`rtoqlari

11 / 40

Quyidagi gapda portlovchi undosh bilan tugagan yopiq bo`g`inlar soni nechta? Ba`zi xo`rozlar raqibni bir choqib, so`ng chekkaga borib tomosha qilib turadi.

A) 6 ta

B) 5 ta

C) 3 ta

D) 4 ta

12 / 40

Adabiy nutqning sofligiga putur yetkazuvchi unsurlar qaysilar?

1)shevaga xos so`z, ibora, grammatik shakllar, urg`u va talaffuz; 2)o`rinsiz qo`llangan chet so`z va so`z birikmalari (varvarizmlar); 3)dag`al, haqorat so`z va iboralar (vulgarizmlar); 4)“ishlamaydigan” yoki parzit so`zlar; 5)idoraviy so`z va iboralar (kanselyarizmlar).

A) 2, 3, 4

B) 3, 4

C) 1, 2, 3, 4

D) 1, 2, 3, 4, 5

13 / 40

Aruz vaznidagi ramal bahrining asosiy bosh rukni qaysi?

A) mafoiylun

B) faulun

C) foilotun

D) mafoil

14 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va raqamlab ko‘rsatilgan bandlarida ro‘y bergan xatoliklar turi moslashtirib ko‘rsatilgan to‘g‘ri javobni belgilang.

a) imloviy xatolik; b) ishoraviy xatolik (punktuatsion); c) uslubiy xatolik (qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq xatolik).

A) 1-c, 2-b, 3-a

B) 1-b, 2-a, 3-c

C) 1-a, 2-c, 3-b

D) 1-b, 2-c, 3-a

15 / 40

Shunda arilar bularning ahvolini ko`rib, bular ham bizga o`xshagan och qolganlardan ekan, deb qayoqqa ketishayotganini so`rabdi. (“Susambil”)

Ushbu gapda jami necha marta fonetik hodisa kuzatilgan?

A) 2 ta

B) 3 ta

C) 4 ta

D) 1 ta

16 / 40

Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas?

A) Kuzning sovuq kunlari keldi-yu, yog’ini kelmadi.

B) Dildan chiqqan kulgi umrni uzaytiradi.

C) Biz hovli to’ridagi o’yma naqshli eshikka qarab yurdik.

D) Men yozgi ta’tilda “O’tkan kunlar” romanini o’qib chiqmoqchiman.

17 / 40

Anvar Obidjon qaysi she’rida yurtimiz – Turonzamin tarixida kechgan xatarli va sharafli hodisalarning ko’pchiligi tarix kitoblari, solnomalarda “tarixiy voqea” deb atalishini yodimizga solar ekan, birdan bugungi O’zbekiston hayotiga shu nuqtayi nazardan qarab ko’rishni taklif qiladi?

A) “Tinch kunlar” she’rida

B) “Vatanjon” she’rida

C) “Hayotning har lahzasi go’zal” she’rida

D) “Yer” she’rida

18 / 40

Olimlarni fikriga qaraganda, qulupnay buyrakdagi toshlarni yemirish xususiyatiga ega, shu bilan birga, u buyrakda tosh hosil bo’lishining yo’l qo’ymaydigan tabiiy omillardan biri hisoblanadi.Ushbu gapdagi uslubiy jihatdan noto’g’ri qo’llangan qo’shimchalar sonini aniqlang.

A) 3ta

B) 2ta

C) 4ta

D) 1ta

19 / 40

Qaysi gapdagi so’zlar imlosida ro’y bergan tovush o’zgarishlari faqat turlovchi qo’shimchalar ta’sirida yuzaga kelgan?

A) Qalb qiynog’i og’ir bo’ladi, ko’nglingizni ezib qo’yadi, shuning uchun pushaymon bo’ladiganb ishlarga yo’l qo’ymang.

B) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar, To’rtovlon tugal bo’lsa, ko’kdagini undirar.

C) Shundan ehtiyot bo’lingki, odamning ko’ngli guldan ham nozik bo’ladi, shuning uchun odamlar ko’ngli bilan hazillashmang.

D) Ikkala qiz ham og’zini ochmay jim o’tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi.

20 / 40

Qaysi gapda qatnashgan yasama fe’l va yasama otning asosi shakldoshlik xususiyatiga ega?

A) Kimki farog’atli kunni istasa, u fe’l-atvorini sozlash lozim.

B) Ona yuzin qoplar g’am, chimirgancha qoshini, Asta suyar qo’liga oppoq sochli boshini.

C) Yog’ayotgan yomg’ir tomchilari ajib ohang bilan derazani tiqillatib chertar edi.

D) Begona bilan quyon ovlama, Ovlasang ham, otini yoningga bog’lama.

21 / 40

Quyida berilganlardan so’z tarkibi ot+so’z yasovchi qo’shimcha+ lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha + sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha tartibida joylashmagan so’zlar ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg’urishdi; 4) bostirmada: 5) tushirtirmoq: 6) ranjitdi

A) 3,5,6

B) 2,4,5

C) 1,3,5

D) 1,2,4

22 / 40

Qaysi gapda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud?

A) Xalqimiz uchun o’sha davrlarda bunday tushunchalar butunlay yot edi.

B) Yo’l yoqasidagi azim yong’oqlar, sizlar ham yaxshi qoling.

C) Bu kasallikning davosini toppish uchun olimlar astoydil izlanishmoqda.

D) Mevasini ko’tarolmagan shoh qarsillab sindi.

23 / 40

Qaysi gapda tovush o’zgarishi bilan yozilgan ot+ot tipidagi qo’shma sifat qatnashgan?

A) Bolalar ichida eng sheryuragi Odiljon edi.

B) U o’zining shirinso’zligi bilan boshqalardan ajralib turardi.

C) Achchiq ko’z yoshlarin ichiga yutdi, Ilojsiz hayotning qo’lidan tutdi.

D) Achchiqtosh xalq tabobatida keng qo’llanib kelingan.

24 / 40

Musa Jalilning qaysi asari butun mamlakatda katta dovruq qozonadi va davlat mukofoti bilan taqdirlanadi?

A) Okopdan xatlar”

B) “Ordenli millionerlar”

C) “Oltin soch”

D) “Xat tashuvchi”

25 / 40

Qaysi gapda tinish belgisi bilan bog’liq xatolik bor?

A) “Yaxshi do’stni, deyiladi o’zbek xalq maqolida, - yomon kunda sinamoq kerak”.

B) Mahmud Koshg’ariy: “ Botir jangda, dono majlisda sinaladi”, - deb aytgandi.

C) “Millatlarni, elatlarni, - deydi ijodkor, - buyuk do’stlik birlashtiradi”.

D) “Qo’shiq – qalb mulki”, - dedilar ustozimiz.

26 / 40

Quyida berilganlardan tarkibidagi barcha undoshlari jarangsiz til undoshlariga mansub bo’lgan sifatlarni aniqlang. 1) yig’ma; 2) tushuncha; 3) qishki: 4) qaqshatqich: 5) tortinchoq: 6) ostki

A) 2,4,5

B) 1,3,4

C) 3,5,6

D) 3,4,6

27 / 40

Qaysi gapda ko’makchini unga ma’nodosh bo’lgan kelishik qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin?

A) U do’stining gaplarini diqqat bilan eshitdi.

B) Men ham sizlar bilan shahar aylanishga boraman.

C) U mumtoz qo’shiqlarni zavq bilan kuylardi.

D) Xatni olib, ko’k qalam bilan ostiga chizgan satrlarni o’qidi.

28 / 40

Tuproq to’shagida yotgan ko’p ko’rdim, Qaro yer bag’riga botgan ko’p ko’rdim. Ushbu gapdagi qo’shimchalar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotni aniqlang.

A) Faqat bitta so’z tarkibida ikkita munosabat shakli qo’shimchasi qatnashgan

B) Ot yasovchi qo’shimcha ta’sirida tovush o’zgarishi bilan yozilgan so’z qatnashgan

C) Egalik qo’shimchasi faqat bitta so’z tarkibida qatnashgan

D) Ushbu gapda shakl yasovchi qo’shimcha ta’sirida so’z imlosida bir unlining tushib qolishi kuzatiladi

29 / 40

Millatning dahosi, aqli va ruhiyati maqollaridan bilinadi. Ushbu gapda tarkibi faqat til undoshlari va unlilardan iborat bo’lgan nechta so’z qatnashgan?

A) 3

B) 1

C) 2

D) 4

30 / 40

“Mahbub ul-qulub”da Navoiy:”…hodisalar to’la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo’ladi va insoniyat qadrini o’lchaydigan tarozining toshiga tenglashtirishga ham bo’ladi”, - deya ta’rif qilgan narsa nima?

A) yumshoq ko’ngillilik

B) saxovat

C) yaxshilik

D) izzat-hurmat

31 / 40

Yashash uchun foydali mehnat qilishni anglash insoniylikning birinchi shartidir. Ushbu gapda qatnashgan yasama so’zlar hyaqidagi to’g’ri ma’lumotni toping.

A) Fe’ldan yasalgan ot qatnashgan

B) Sodda yasama fe’llar otdan yasalgan

C) Sodda yasama sifat fe’ldan yasalgan

D) Sondan yasalgan sifat qatnashgan

32 / 40

Qaysi gapda ham tub, ham yasama mavhum otlar ishtirok etgan?

A) Vatanimga qaytgach, vujudimni quvonch, shukronalik hislari chulg’ab oldi.

B) Hunaringni ishga solib did bilan chiroyli bino solib bersalaring, bas.

C) Yalqovlik muhtojlikka olib keladi.

D) Hayo qalbning haqiqiy oynasidir.

33 / 40

Qaysi gapdagi ajratib ko’rsatilgan so’zda metonimiya usulida ma’no ko’chishi yuz bergan?

Anavi qora ko’ylak Mamatqulning o’g’li-ku! Aytsang, olib ketadi.
Bu ishimizni ko’rgan ko’zlar xursand bo’ladi, rahmatlar aytadi.
Akasining hovlisiga kirishi bilan oshrayhonning yoqimli hidi dimog’ini qitiqladi.
Do’stim, dasturxonga qarang, tortinmang, noz-ne’matlardan oling.

A) 3

B) 1

C) 4

D) 2

34 / 40

Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko’rsatilgan so’zlarning asoslari o’zaro shakldosh bo’la oladi?

U eshikning chiroyli shisha tutqichini avaylabgina ushlab ko’rardi. Oradan biroz vaqt o’tgach xonaga tutqunni olib kirishdi.
Uning tushkun kayfiyati atrofdagilarga ham ta’sir qilayotgan edi. Bog’da ishlayotganlar allaqachon tushlikka chiqishgan.
Anor butasimon mevali daraxtlar sirasiga kiradi. Bolakay mevazor bog’da aylanib yurdi.
Otlar kelishik qo’shimchalari bilan turlanadi. Anjumanda turli millat vakillari ishtirok etayotgan edi.

A) 1

B) 3

C) 2

D) 4

35 / 40

Do’stlikni e’zozlashning zarur sharti do’stlar bilan uchrashib turishdir. Ushbu gapda ismning munosabat shaklini hosil qiluvchi qo’shimchalar soni nechta?

A) 6ta

B) 3ta

C) 5ta

D) 4ta

36 / 40

Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z birikmasida tobe qismi kelishik qo’shimchasi bilan shakllanmagan?

Havo birdan sovidi-yu, sharros yomg’ir yog’a boshladi.
U kishi yolg’onni haqiqatdan farqlay olar edi.
Nosirjon qayoqqa yurishini bilmay qolgan edi, kimdir uni chaqira boshladi.
Men ham shunga ko’ngan edim, Menga shu ham yetardi.

A) 3

B) 1

C) 2

D) 4

37 / 40

Qaysi javobda “Ravshan” dostoni voqealari bayoni to’g’ri berilgan?

A) Aynoq, Jaynoq, Ersak, Tersak polvonlar Ravshanxon Shirvon elda o’g’il tutingan kampirning o’z farzandlari bo’lib, Qoraxon podsho ulardan juda qo’rqar edi.

B) Ravshanxonning zindonda yotganini eshitgan Go’ro’g’li G’irko’k otini minib, yo’lga chiqadi va uch oylik yo’lni yigirma kunda bosib o’tib, nevarasini dor ostidan qutqarib oladi.

C) Zulxumor Ravshanxonning ahvoli haqida ota-onasiga xat bitadi, uni mayna qushning bo’yniga mahkam bog’lab, qushni uchirib yuboradi va mayna qush ham kelib Xon Dallining qo’liga qo’nadi.

D) Go’ro’g’li Gulanorni Ravshanbekka so’rab kelganida Avazxon bundan juda xursand bo’ladi, ammo Ravshanbek Avazxon va uning qizini o’ziga teng ko’rmaydi.

38 / 40

“Shayx Sa’diy” voqeasining hissasini toping.

A) Arablarda bir so’z bordir, yaxshi boq, Odobsiz boladan yo’g’i yaxshiroq.

B) Ustiga kitob ortilgan eshak, Na olim va na donodir beshak.

C) Erta kun arpaga zor bo’lmay desang, Bukun ek, shoyadki, bug’doy non yesang.

D) O’z qabohatini ko’rgan kishining o’zgalarning qabohatlarini ko’rmakka vaqti bo’lmas.

39 / 40

Qaysi asarda mahallalarga chayon solig’ini solgani, odamlarni chayon zahri bilan o’ldirgani aytilgan?

A) “Ulug’bek xazinasi”

B) “Zulmat ichra nur”

C) “O’tkan kunlar”

D) “Yulduzli tunlar”

40 / 40

Qaysi gapda imloviy xatolik mavjud emas?

A) Yurtimizda 9 may xotira va qadrlash kuni sifatida keng nishonlanadi.

B) “Maqtanayapti”, - demang, cho’l havosi yaxshi!

C) Podsho vazir-u a’yonlar davrasida otdan tushib, tog’ bag’riga qarab yuribdi.

D) Uning qattiq qo’rqqanini ko’rib, gapirolmay, shoshkancha ko’chaga otildi.

O'rtacha ball 63%

0%

Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Author: InfoMaster

Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Matematika attestatsiya №6

Ona tili va adaviyot fanidan attestatsiya savollari №14

Ona tili va adabiyot attestatsiya №13

On tili va adabiyot attestatsiya №12

On tili va adabiyot attestatsiya №11

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring