Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №4

1 / 40

Payt, fursat, mahal, chog’, palla, muddat, dam, on, lahza.

Yuqoridagi sinonim so’zlardan qaysi biri “ko’pincha ma’lum ish uchun lozim bo’lgan, shu ishga belgilangan vaqt” ma’nosini bildiradi?

A) on

B) lahza

C) payt

D) fursat

2 / 40

Qaysi qatordagi fe`llarda nisbat qo`shimchasi mavjud emas?

A) Yomon qo`shni dushmandan yomon – turgan joyingdan ko`chirib yuborganini sezmay qolasan.

B) Ko`ngli vayron bo`lgan qiz yelkalari titrab-titrab yig`lardi.

C) Baxt oila ostonasidan boshlanishini unutmang!

D) Uning vujudida ham mehr, ham vahshiylik yashiringan edi.

3 / 40

Berilganlardan qaysi birida grammatik moslik buzilgan?

A) suv ichida cho`milmoq

B) gulni barglari

C) mevani ekmoq

D) kuzdagi boychechak

4 / 40

Qaysi javobda imloviy xato yozilgan so’zlar soni ikkita?

A) O’rtadagi xontaxtada sovub qolgan kabob va meva-cheva bor edi.

B) Qor urib turgan bir kun edi. Birdan ko’chada dod-faryod ko’tarilib qoldi.

C) Zebi yuragida tugulib yotgan zo’r tugunni yechib yuborgan edi.

D) Yaxshilik qilsang, ohirigacha yaxshilik qilgin, zinxor minnat qilma.

5 / 40

Quyidagilardan xamsanavislar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotlarni aniqlang.
1)“Xamsa” yozishni ozarbayjonlikulug’ shoir Nizomiy Ganjaviy boshlab bergan;
2)Dehlaviy yana 2 doston qo’shib, o’z “Xamsa”sini yetti dostonga yetkazadi;
3)Jomiy “Xamsa”sini “Panj ganj” deb atagan;
4)Navoiy qisqa muddatda (1483-1485-yillard 51 ming misradan ortiq “Xamsa”sini yozib tugallagan.

A) 2, 3

B) 2, 4

C) 1, 3

D) 1, 4

6 / 40

Qaysi qatorda berilgan so‘zlarning ma’nolarini farqlovchi undoshlar jarangli yoki jarangsizligiga ko‘ra ham, til qismlarining harakatiga ko‘ra ham o‘zaro farqlanadi?

A) boshlamoq – boplamoq

B) xilof – g‘ilof

C) sanoq – sadoq

D) chiroq – yiroq

7 / 40

Vatanning baxti, porloq istiqloli, yorqin kelajagi uchun yashash, kerak bo'lganda jon fido etish shu zaminda yashayotgan har bir inson uchun ham farz, ham qarzdir. Parchada qanday fonetik o'zgarishlar ro'y bergan?

A) tovush almashishi

B) tovush almashishi va orttirilishi

C) tovush tushishi

D) tovush tushishi va tovush almashishi

8 / 40

"O'quvchilar sanoq sistemasini o'rganishardi, gohida sanog'idan adashgan bolalar jahl bila ruchkani partaga urardilar." Ushbu gapda nechta fonetik o'zgarish mavjud?

A) 6ta

B) 7ta

C) 8ta

D) 5ta

9 / 40

Shu sevinch ikkovlariga ham kuch-g‘ayrat, ham dadillik baxsh etardi. Mazkur gapda qatnashgan mavhum otlar haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas?

A) Gapdagi yasama mavhum otlar har xil turkumga oid so‘zdan yasalgan.

B) Gapdagi mavhum otlar ikki xil gap bo‘lagi vazifasida kelgan.

C) Gapdagi barcha mavhum otlar hokim qismga bitishuv usulida birikkan.

D) Gapdagi mavhum otlar otlarning tuzilishiga ko‘ra ikki turiga oiddir.

10 / 40

Qaysi qatorda so’zlar alifbo tartibida berilgan?

A) Ulug’, cho’pon, el, botir

B) Sabr, niyat, oqil, ro’mol

C) G’isht, hayo, kasr, o’zbek

D) Belbog’, dehqon, fikr, kishi

11 / 40

Qaysi so‘zlar qatorida boshqalari bilan o‘zaro ma’nodoshlik hosil qila olmaydigan so‘z ishtirok etgan?

A) eplamoq, uddalamoq, sarflamoq

B) yalqov, ishyoqmas, tanbal

C) betob, bemor, xasta

D) ayyor, quv, mug‘ombir

12 / 40

Mirkarim Osimning “Zulmat ichra nur” qissasida qaysi obrazni bir dehqon mo`g`ul-tatarlardan bir qop somon evaziga jonini qutqarib qoladi?

A) Farididdin Attor

B) Jomiy

C) Ali Yazdiy

D) Qosim Anvor

13 / 40

Javoblarni moslashtiring.

A) 1-b; 2-a; 3-c;

B) 1-c; 2-a; 3-b;

C) 1-b; 2-c; 3-a;

D) 1-c; 2-b; 3-a;

14 / 40

Qo`lida piyola ushlagan be`morlar suv ichgani ketyapti. Ushbu gapda qaysi kelishik belgisiz qo`llangan?

A) tushum

B) o`rin-payt

C) qaratqich

D) chiqish

15 / 40

Tilimizga boshqa tildan kirib kelgan so`zlarning butunlay singib ketishi yoki singib kelmasligiga ko`ra javoblarni moslashtiring.

A) 1-c; 2-d; 3-a; 4-b;

B) 1-c; 2-a; 3-d; 4-b;

C) 1-c; 2-a; 3-b; 4-d;

D) 1-d; 2-c; 3-b; 4-a;

16 / 40

...yomon bilan yurmagan, yomon joyda turmagan ekanlar. Ushbu ta`rif qaysi asarda keltirilgan va qaysi personajlarga nisbatan qo`llangan?

A) “Ravshan” dostonida kallar

B) “Uch og`a-ini botirlar” ertagida botirlar

C) “Mehrobdan chayon”da Anvarning o`rtoqlari

D) “Uloqda” hikoyasida Turg`unning o`rtoqlari

17 / 40

E.Vohidovning qaysi asarida xalqlar, millatlar, dinlar o’rtasidagi nizolar bashariyatga naqadar katta falokatlar olib kelishi teran tasvirlangan?

A) “Quyosh maskani”

B) “Nido”

C) “Ruhlar isyoni”

D) “Palatkada yozilgan doston”

18 / 40

Adabiy nutqning sofligiga putur yetkazuvchi unsurlar qaysilar?

1)shevaga xos so`z, ibora, grammatik shakllar, urg`u va talaffuz; 2)o`rinsiz qo`llangan chet so`z va so`z birikmalari (varvarizmlar); 3)dag`al, haqorat so`z va iboralar (vulgarizmlar); 4)“ishlamaydigan” yoki parzit so`zlar; 5)idoraviy so`z va iboralar (kanselyarizmlar).

A) 1, 2, 3, 4, 5

B) 2, 3, 4

C) 3, 4

D) 1, 2, 3, 4

19 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va raqamlab ko‘rsatilgan bandlarida ro‘y bergan xatoliklar turi moslashtirib ko‘rsatilgan to‘g‘ri javobni belgilang.

a) imloviy xatolik; b) ishoraviy xatolik (punktuatsion); c) uslubiy xatolik (qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq xatolik).

A) 1-b, 2-c, 3-a

B) 1-a, 2-c, 3-b

C) 1-c, 2-b, 3-a

D) 1-b, 2-a, 3-c

20 / 40

1995-yil 24-avgustda qabul qilingan imlo qoidalari ko`ra qaysi qatorda narsaning biror maqsad, ish uchun mo’ljallanganligini bildiruvchi qo’shma ot berilmagan?

A) qiymataxta

B) tokqaychi

C) ko’zoynak

D) qizilishton

21 / 40

1989–1998 yillarda xalqimiz istiqlolining ilk nishonalaridan biri – “Cho‘lpon” nashriyotida bosh muharrir, direktor bo‘lib ishlagan ijodkorning asari qaysi qatorda berilgan?

A) “Atrofimizdagi qiziqchilar”

B) “Tandir haqida ertak”

C) “Sartarosh qo`shig`i”

D) “Tug`ishganlar qaytdi ”

22 / 40

Qaysi qatordagi gapda olmosh shaxs oti o`rnida kelgan?

A) Ustozimiz juda mehribonlar, shuning uchun barchamiz ularni yaxshi ko`ramiz.

B) Shuni bildimki, sensiz hech narsani uddalay olmas ekanman.

C) Men Azimdan qo`rqmayman, shunchaki uni hurmat qilaman.

D) Bugun o`ntasini yozishga ulgurdim, ertaga ham shuncha yoza olsam, ishim o`ylaganimdan ko`ra tezroq yakunlanar ekan.

23 / 40

Saodat soatini soatsozga sozlatdi. Ushbu tez aytishdagi so`z yasovchi qo`shimchalar tarkibida nechta jarangli sirg`aluvchi undoshlar bor?

A) 2 ta

B) 3 ta

C) Bunday qo`shimcha mavjud emas

D) 1 ta

24 / 40

Mirmuhsinning quyidagi qaysi asarlarida zulm-u zo‘ravonlikga qarshi kurashgan shaxslarning o‘ziga xos obrazlari yaratilgan?

A) «Jamila», «Me’mor», «Turon malikasi»

B) «Tungi chaqmoqlar», «Ilon o‘chi», «Chotqol yo‘lbarsi»

C) «Oq marmar», «Cho‘ri», «Tungi chaqmoqlar»

D) «Ziyod va Adiba», «Jamila», «Oq marmar»

25 / 40

Berilgan misralarning qaysi birida tardi aks san`ati qo`llangan?

A) Menga dushvor erur sensiz tirilmoq, Senga men bo`lmasam ey jon, ne g`amdur

B) Ko`z yoshim tuproq ila gar qotila Kelmagayman javridin haqqo tila

C) Zulfung cheriki jamol mulkin, Oldi ko`zing ittifoqi birla

D) Kuchum yetguncha ko`p qildim vafolar Vafoli qulni asrar podshohlar podshohlar

26 / 40

Muqimiy “Qoqondan Farg’onaga” qilgan sayohatida qaysi qishloqning odamlarini “charchashni bilmas yursalar, purzor ketmon ursalar, vaqti namozga kelsalar, masjid soriga lang ekan” deya ta’riflaydi?

A) Nursux

B) Yayfan

C) Rafqon

D) Beshariq

27 / 40

Qaysi so`zning asosi quyi keng unlilar va jarangli undoshlardan tashkil topgan?

A) ma`nodosh

B) noo`rin

C) qanotli

D) qo`nim

28 / 40

Shunda arilar bularning ahvolini ko`rib, bular ham bizga o`xshagan och qolganlardan ekan, deb qayoqqa ketishayotganini so`rabdi. (“Susambil”)

Ushbu gapda jami necha marta fonetik hodisa kuzatilgan?

A) 2 ta

B) 4 ta

C) 3 ta

D) 1 ta

29 / 40

Charchamang, ko‘zlarim, boqay to'yguncha,
Bu zavq daryosidan shimir, ey ko'ngil.

Ushbu parchada qatnashgan fe’llar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas?

A) Asosi o‘z shakldoshiga ega bo‘lgan ravishdosh qatnashgan.

B) Sifatdosh shaklidagi o‘timsiz fe’l qatnashgan.

C) Ushbu gapda hokim qismga bitishuv usulida tobelangan fe’l qatnashgan.

D) Ushbu gapdagi kesim vazifasida kelgan fe’llar buyruq-istak maylida qo‘llangan.

30 / 40

Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan?

Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab.

A) 3 tasi

B) 4 tasi

C) 2 tasi

D) 5 tasi

31 / 40

Haqiqatdan qo`rqqan odam yolg`onning panasiga berkinadi. Berilgan gap haqida qaysi fikr to`g`ri?

A) gap tarkibida otlashgan sifat qatnashgan

B) gapda o`zlik nisbatidagi fe`l qatnashgan

C) gap tarkibida otlashgan sifatdosh qatnashgan

D) gap tarkibida barcha bo`laklar kesimga to`g`ridan to`g`ri (bevosita)bog`langan.

32 / 40

Quyidagi gapda portlovchi undosh bilan tugagan yopiq bo`g`inlar soni nechta? Ba`zi xo`rozlar raqibni bir choqib, so`ng chekkaga borib tomosha qilib turadi.

A) 3 ta

B) 5 ta

C) 4 ta

D) 6 ta

33 / 40

Saodat kampir uni chaqaloqligida xuddi shu supada beshikka belab tebratardi. Uch yoshga kirguncha shu supada bag`rida olib yotgandi. Bo`rixon do`mboqqina bola bo`lgandi. Uni yomon ko`zdan asrasin, deb kiyimlariga tumor-u ko`zmunchoqlar taqib qo`yardi. (“Qora ko`z majnun”) Ushbu gapda jami necha marta fonetik hodisa kuzatilgan?

A) 6 ta

B) 4 ta

C) 7 ta

D) 8 ta

34 / 40

Tog’ning ko’rki tosh bilan, odamning ko’rki bosh bilan. Ushbu maqolda qaysi so’z turkumiga oid so’zlar ishtirok etgan?

A) ot, sifat, ko’makchi

B) ot, ko’makchi

C) ot, bog’lovchi

D) ot, sifat, bog’lovchi

35 / 40

Vazifasi jihatidan bir turga mansub bo’lgan qo`shimchalar ketma-ket qo’shilgan so’zni aniqlang.

A) qizdirsa

B) ko`rsat

C) isitkich

D) oqishroq

36 / 40

Qaysi gap tarkibida fe`l yasovchi qo`shimcha bilan omonim bo`la oladigan fe`llarning munosabat shakli qatnashmagan?

A) Yaxshi gap bilan ilon inidan chiqar.

B) O`sha paytlar u Toshkentda yashardi.

C) Uning sovuqdan lablari ko`karib ketgan.

D) Farovonlik istasang, baxtli bo`lganingda ham do`st-yor orttir.

37 / 40

“Ko`p o`tmay, bozorning odatdagi tashvishi, to`poloni boshlandi. Bolalarning qiy-chuvi, sigir-buzoqlarning ma`rashi bilan dallollarning “Bor baraka”si qo`shilib, yaqindagina osoyishtalik hukm surgan qaqroq daryoga bahor toshqinidek jon kirdi”.

Ushbu jumlalar qaysi asarda uchraydi?

A) “Ravshan”

B) “Me`mor”

C) “Qiyomat qarz”

D) “Yulduzli tunlar”

38 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si ma’lumotlari asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va matnning uchinchi bandida nechta ravish ishtirok etgan?

A) 5 ta

B) 4 ta

C) 2 ta

D) 3 ta

39 / 40

“Kamlikning kamoli bordir,

Manmanlikning zavoli bordir…”,

“O`zingdan kattani uchratsang pir bil,

O`zingni er bilsang, birovni sher bil…”

kabi hikmat darajasiga ko`tarilgan baytlar qaysi dostonda uchraydi?

A) “Alpomish”

B) “Ravshan”

C) “Rustamxon”

D) “Kuntug`mish”

40 / 40

N. Dumbadzening zamonaviy mavzudagi qaysi asarlarida insonlarning bir-biriga munosabatidagi odamiylik, oqibat singari fazilatlar ulug'langan?

A) «Qishloq bolalari», “Abadiyat qonuni”

B) «Quyoshni ko‘ryapman», «Kukaracha»

C) «Men, buvim, Iliko va Illarion», «Abadiyat qonuni»

D) «Oq bayroqlar», «Quyosh kechasi»

O'rtacha ball 0%

0%

Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Author: InfoMaster

Fizika attestatsiya №5

Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Ona tili va adaviyot fanidan attestatsiya savollari №14

Ona tili va adabiyot attestatsiya №13

On tili va adabiyot attestatsiya №12

On tili va adabiyot attestatsiya №11

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring