Ona tili va adabiyot attestatsiya №5 Yanvar 29, 2022Yanvar 29, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan Ona tili va adabiyot attestatsiya №5 ga fikr bildirilmagan. 0% 1 12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940 Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №5 1 / 40 Quyida berilgan gaplarning qaysilarida paronim xatolik jarangsiz undosh o`rniga jarangli undosh qo`llash orqali yuzaga kelgan. 1.Odam tushgan chog`ni uning o‘zi qazigan bo‘ladi. (Nepal xalq maqoli) 2.Ushshoq ham non. (Norveg xalq maqoli) 3.Nokasdan qars olsang, uxlashga qo‘ymaydi. (Ukrain xalq maqoli) 4.Do‘stsiz boshim – tussiz oshim. (O‘zbek xalq maqoli) 5.Mard jonini fido qilsa, qochoq issiz yo‘qolar. (Chuvash xalq maqoli) 6.Bug‘uni uradigan odam uning shohlaridan qochib qutula olmaydi. (Dolgan xalq maqoli) 7.Og‘zini bod ochadigan kishi ko‘p yo‘qotadi. (Shved xalq maqoli) 8.Kichkina teshikdan kirgan nur ham xonani yoriq qiladi. (Yapon xalq maqoli). A) 2, 6, 8 B) 1, 7 C) 1, 3, 4, 5, 7, 8 D) 3, 4, 5, 8 2 / 40 “Go`ro`g`lining tug`ilishi ” dostonida Gajdumbek kimning o`g`li? A) Shohdorxonning B) Odilxonning C) Qovushtixonning D) Jig`alixonning 3 / 40 Qaysi so’zlarning yozilishida bosh harflar imlosiga amal qilingan? A) O’zbekiston Respublikasi Prezidenti, Oliy Majlis B) Sog’liqni Saqlash Vazirligi, Markaziy Osiyo C) 21-mart – Navro’z Bayrami, Azamat Shuhrat O’g’li D) Marjonbuloq qishlog’i, Birlashgan millatlar tashkiloti 4 / 40 “Odina qanday o‘qiyapti?” – deb so‘radi onasi. Berilgan gapni o‘zlashtirma gapga aylantirganda onasi so‘zi qanday o‘zgarishga uchraydi? A) Vositasiz to‘ldiruvchi bo‘lib qoladi. B) Egaligicha qoladi. C) Qaratqich aniqlovchi tusini oladi. D) Chiqish kelishigidagi to‘ldiruvchiga aylanadi. 5 / 40 "O'quvchilar sanoq sistemasini o'rganishardi, gohida sanog'idan adashgan bolalar jahl bila ruchkani partaga urardilar." Ushbu gapda nechta fonetik o'zgarish mavjud? A) 5ta B) 7ta C) 6ta D) 8ta 6 / 40 Qaysi javobda // belgisi o'rnida tireni qo'yib bo'lmaydi? A) Aziz kitobxon // hali katta oilaning qissalari tugamadi B) O'rinsiz g'azab// o'zingga azob C) A'lo o'qish // bizning va sizning asosiy hamda sharafli vazifamiz D) Uylar, devorlar, daraxtlar// hammasi qorong'ilikka jimgina cho'kdi 7 / 40 Azm, aysh, arz, aft, aql, badnafs, bahs, boks, bazm,bayt, brak, vazn, vahm, vaqf, gips, globus, dafn, dahr, jazm, jalb, janr, jahl, jahd. Ushbu so`zlarning nechtasida jarangli jarangsizligiga ko`ra ham, til qismlarining harakatiga ko`ra ham birlashtiruvchi belgiga ega undoshlar qator holda kelgan? A) oltitasida B) uchtasida C) to`rttasida D) beshtasida 8 / 40 Har kimki atog`a ko`p rioyat qilg`ay, O`g`lidin anga bu ish siroyat qilg`ay. Ushbu she`riy parchada ostiga chizilgan so`z qanday ma`no ifodalab kelyapti? A) jabr,zulm; B) sitam,azob C) nopisandlik D) hurmat, e`tibor qilish 9 / 40 Imloviy xatoliklar bo`yicha javoblarni moslashtiring. A) 1-c; 2-d; 3-a; 4-d; B) 1-b; 2-d; 3-a; 4-c; C) 1-b; 2-d; 3-c; 4-a; D) 1-c; 2-b; 3-d; 4-a; 10 / 40 Qaysi qatordagi gapda olmosh shaxs oti o`rnida kelgan? A) Bugun o`ntasini yozishga ulgurdim, ertaga ham shuncha yoza olsam, ishim o`ylaganimdan ko`ra tezroq yakunlanar ekan. B) Shuni bildimki, sensiz hech narsani uddalay olmas ekanman. C) Ustozimiz juda mehribonlar, shuning uchun barchamiz ularni yaxshi ko`ramiz. D) Men Azimdan qo`rqmayman, shunchaki uni hurmat qilaman. 11 / 40 Saodat kampir uni chaqaloqligida xuddi shu supada beshikka belab tebratardi. Uch yoshga kirguncha shu supada bag`rida olib yotgandi. Bo`rixon do`mboqqina bola bo`lgandi. Uni yomon ko`zdan asrasin, deb kiyimlariga tumor-u ko`zmunchoqlar taqib qo`yardi. (“Qora ko`z majnun”) Ushbu gapda jami necha marta fonetik hodisa kuzatilgan? A) 7 ta B) 4 ta C) 8 ta D) 6 ta 12 / 40 Qaysi gapda yasama sifatning asosi faqat portlovchilardan iborat? A) Ishonchli manbalarga tayanib ish ko`rdik B) Negadir yuzing so`lg`in, nima bo`ldi senga? C) Qaynoqqina choy damlab keling. D) Osmon shunday tiniqki, qarab to`ymaysan. 13 / 40 Muqimiy “Qoqondan Farg’onaga” qilgan sayohatida qaysi qishloqning odamlarini “charchashni bilmas yursalar, purzor ketmon ursalar, vaqti namozga kelsalar, masjid soriga lang ekan” deya ta’riflaydi? A) Nursux B) Rafqon C) Beshariq D) Yayfan 14 / 40 Qaysi gap tarkibida fe`l yasovchi qo`shimcha bilan omonim bo`la oladigan fe`llarning munosabat shakli qatnashmagan? A) Farovonlik istasang, baxtli bo`lganingda ham do`st-yor orttir. B) Yaxshi gap bilan ilon inidan chiqar. C) Uning sovuqdan lablari ko`karib ketgan. D) O`sha paytlar u Toshkentda yashardi. 15 / 40 1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi: − Sen hech nahv o‘qiganmisan? − Yo‘q men johil bir qayiqchiman. Olim: − E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi. 2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi: − Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi? Yo‘q javobini olgan qayiqchi: − Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan. 3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”) Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si ma’lumotlari asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va matnning uchinchi bandida nechta ravish ishtirok etgan? A) 2 ta B) 4 ta C) 3 ta D) 5 ta 16 / 40 Do’stlikni e’zozlashning zarur sharti do’stlar bilan uchrashib turishdir. Ushbu gapda ismning munosabat shaklini hosil qiluvchi qo’shimchalar soni nechta? A) 5ta B) 4ta C) 6ta D) 3ta 17 / 40 Olimlarni fikriga qaraganda, qulupnay buyrakdagi toshlarni yemirish xususiyatiga ega, shu bilan birga, u buyrakda tosh hosil bo’lishining yo’l qo’ymaydigan tabiiy omillardan biri hisoblanadi.Ushbu gapdagi uslubiy jihatdan noto’g’ri qo’llangan qo’shimchalar sonini aniqlang. A) 2ta B) 1ta C) 3ta D) 4ta 18 / 40 Raviy undosh tovush bilan ifodalangan mutlaq qofiyali baytni toping. A) Bo’lmasa jinsi jamolingg’a xaridor oftob, Ne uchun zarpo’shlig’lar aylar izhor oftob. B) Sipehri husn ichinda moh, sen-sen, Zamona xo’blarga shoh, sen-sen. C) Qaysi gulning men kibi bir andalib zori bor? Qaysi bulbulning seningdek bir guli bexori bor? D) Mehnat-u alamlarga mubtalo, Uvaysiyman, Qayda dard eli bo’lsa, oshno Uvaysiyman. 19 / 40 Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z birikmasida tobe qismi kelishik qo’shimchasi bilan shakllanmagan? Havo birdan sovidi-yu, sharros yomg’ir yog’a boshladi. U kishi yolg’onni haqiqatdan farqlay olar edi. Nosirjon qayoqqa yurishini bilmay qolgan edi, kimdir uni chaqira boshladi. Men ham shunga ko’ngan edim, Menga shu ham yetardi. A) 3 B) 1 C) 2 D) 4 20 / 40 Qaysi asarda mahallalarga chayon solig’ini solgani, odamlarni chayon zahri bilan o’ldirgani aytilgan? A) “Ulug’bek xazinasi” B) “Zulmat ichra nur” C) “O’tkan kunlar” D) “Yulduzli tunlar” 21 / 40 Quyida berilganlardan tarkibidagi barcha undoshlari jarangsiz til undoshlariga mansub bo’lgan sifatlarni aniqlang. 1) yig’ma; 2) tushuncha; 3) qishki: 4) qaqshatqich: 5) tortinchoq: 6) ostki A) 2,4,5 B) 1,3,4 C) 3,5,6 D) 3,4,6 22 / 40 Quyida berilganlardan so’z tarkibi ot+so’z yasovchi qo’shimcha+ lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha + sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha tartibida joylashmagan so’zlar ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg’urishdi; 4) bostirmada: 5) tushirtirmoq: 6) ranjitdi A) 3,5,6 B) 1,3,5 C) 2,4,5 D) 1,2,4 23 / 40 Qaysi gapda tinish belgisi bilan bog’liq xatolik bor? A) “Yaxshi do’stni, deyiladi o’zbek xalq maqolida, - yomon kunda sinamoq kerak”. B) “Millatlarni, elatlarni, - deydi ijodkor, - buyuk do’stlik birlashtiradi”. C) “Qo’shiq – qalb mulki”, - dedilar ustozimiz. D) Mahmud Koshg’ariy: “ Botir jangda, dono majlisda sinaladi”, - deb aytgandi. 24 / 40 Millatning dahosi, aqli va ruhiyati maqollaridan bilinadi. Ushbu gapda tarkibi faqat til undoshlari va unlilardan iborat bo’lgan nechta so’z qatnashgan? A) 1 B) 2 C) 4 D) 3 25 / 40 Qaysi gapda tovush o’zgarishi bilan yozilgan ot+ot tipidagi qo’shma sifat qatnashgan? A) Bolalar ichida eng sheryuragi Odiljon edi. B) Achchiq ko’z yoshlarin ichiga yutdi, Ilojsiz hayotning qo’lidan tutdi. C) U o’zining shirinso’zligi bilan boshqalardan ajralib turardi. D) Achchiqtosh xalq tabobatida keng qo’llanib kelingan. 26 / 40 Qaysi gapda ko’makchini unga ma’nodosh bo’lgan kelishik qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin? A) U do’stining gaplarini diqqat bilan eshitdi. B) U mumtoz qo’shiqlarni zavq bilan kuylardi. C) Men ham sizlar bilan shahar aylanishga boraman. D) Xatni olib, ko’k qalam bilan ostiga chizgan satrlarni o’qidi. 27 / 40 Yashash uchun foydali mehnat qilishni anglash insoniylikning birinchi shartidir. Ushbu gapda qatnashgan yasama so’zlar hyaqidagi to’g’ri ma’lumotni toping. A) Fe’ldan yasalgan ot qatnashgan B) Sodda yasama fe’llar otdan yasalgan C) Sondan yasalgan sifat qatnashgan D) Sodda yasama sifat fe’ldan yasalgan 28 / 40 Qaysi gaplar juftligida berilgan -siz shaxs-son qo’shimchasi har ikki o’rinda ko’plik ma’nosini ifodalab kelgan? A) Hozir mana bu rasmni chizasiz, o’g’lim, keyin ikkovlashib kamchiligini to’ldiramiz. “Siz ham menga juda yoqasiz”, - dedi ustozga. B) Nimaga qarab turibsiz, hammangiz o’z ishingizni davom ettiring. Shunaqa ham uxlaysizmi, turinglar, tush bo’lib ketdi- yu. C) Kech bo’lib qoldi, qani, turinglar, yigitlar, endi ketasiz. Akramjon, siz hammasini yig’asiz, keyin birga jo’naymiz. D) Nimaga bitta o’zingiz turibsiz, qolgan yigitlar qani? Oyijon, bugun siz ham borasizmi, iltimos, bora qoling. 29 / 40 Qaysi gapdagi ajratib ko’rsatilgan so’zda metonimiya usulida ma’no ko’chishi yuz bergan? Anavi qora ko’ylak Mamatqulning o’g’li-ku! Aytsang, olib ketadi. Bu ishimizni ko’rgan ko’zlar xursand bo’ladi, rahmatlar aytadi. Akasining hovlisiga kirishi bilan oshrayhonning yoqimli hidi dimog’ini qitiqladi. Do’stim, dasturxonga qarang, tortinmang, noz-ne’matlardan oling. A) 2 B) 3 C) 4 D) 1 30 / 40 “Mahbub ul-qulub”da Navoiy:”…hodisalar to’la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo’ladi va insoniyat qadrini o’lchaydigan tarozining toshiga tenglashtirishga ham bo’ladi”, - deya ta’rif qilgan narsa nima? A) izzat-hurmat B) yumshoq ko’ngillilik C) yaxshilik D) saxovat 31 / 40 “Shayx Sa’diy” voqeasining hissasini toping. A) Ustiga kitob ortilgan eshak, Na olim va na donodir beshak. B) Arablarda bir so’z bordir, yaxshi boq, Odobsiz boladan yo’g’i yaxshiroq. C) Erta kun arpaga zor bo’lmay desang, Bukun ek, shoyadki, bug’doy non yesang. D) O’z qabohatini ko’rgan kishining o’zgalarning qabohatlarini ko’rmakka vaqti bo’lmas. 32 / 40 Qaysi gapda qatnashgan yasama fe’l va yasama otning asosi shakldoshlik xususiyatiga ega? A) Kimki farog’atli kunni istasa, u fe’l-atvorini sozlash lozim. B) Begona bilan quyon ovlama, Ovlasang ham, otini yoningga bog’lama. C) Yog’ayotgan yomg’ir tomchilari ajib ohang bilan derazani tiqillatib chertar edi. D) Ona yuzin qoplar g’am, chimirgancha qoshini, Asta suyar qo’liga oppoq sochli boshini. 33 / 40 Qaysi baytda tanosub, tashxis va husni ta’lil she’riy san’atlari qo’llangan? A) Boshimg’a yoqqan g’am toshi mingdin biricha bo’lmag’ay, Gardun agar ming Besutun yog’dursa farhod ustina, B) Hech kim mendek, ilohi, yoridin ayrilmasun, Mehribon munis o’shal dildoridan ayrilmasun. C) Labingdin chun suchuklik qand o’g’urlar, Solurlar el ani suvg’a yalang’och. D) Sendek menga bir yori jafokor toipilmas, Mendek senga bir zori vafodor topilmas. 34 / 40 Tuproq to’shagida yotgan ko’p ko’rdim, Qaro yer bag’riga botgan ko’p ko’rdim. Ushbu gapdagi qo’shimchalar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotni aniqlang. A) Faqat bitta so’z tarkibida ikkita munosabat shakli qo’shimchasi qatnashgan B) Ushbu gapda shakl yasovchi qo’shimcha ta’sirida so’z imlosida bir unlining tushib qolishi kuzatiladi C) Egalik qo’shimchasi faqat bitta so’z tarkibida qatnashgan D) Ot yasovchi qo’shimcha ta’sirida tovush o’zgarishi bilan yozilgan so’z qatnashgan 35 / 40 Anvar Obidjon qaysi she’rida yurtimiz – Turonzamin tarixida kechgan xatarli va sharafli hodisalarning ko’pchiligi tarix kitoblari, solnomalarda “tarixiy voqea” deb atalishini yodimizga solar ekan, birdan bugungi O’zbekiston hayotiga shu nuqtayi nazardan qarab ko’rishni taklif qiladi? A) “Tinch kunlar” she’rida B) “Vatanjon” she’rida C) “Yer” she’rida D) “Hayotning har lahzasi go’zal” she’rida 36 / 40 Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko’rsatilgan so’zlarning asoslari o’zaro shakldosh bo’la oladi? U eshikning chiroyli shisha tutqichini avaylabgina ushlab ko’rardi. Oradan biroz vaqt o’tgach xonaga tutqunni olib kirishdi. Uning tushkun kayfiyati atrofdagilarga ham ta’sir qilayotgan edi. Bog’da ishlayotganlar allaqachon tushlikka chiqishgan. Anor butasimon mevali daraxtlar sirasiga kiradi. Bolakay mevazor bog’da aylanib yurdi. Otlar kelishik qo’shimchalari bilan turlanadi. Anjumanda turli millat vakillari ishtirok etayotgan edi. A) 3 B) 2 C) 4 D) 1 37 / 40 Qaysi gapda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud? A) Yo’l yoqasidagi azim yong’oqlar, sizlar ham yaxshi qoling. B) Bu kasallikning davosini toppish uchun olimlar astoydil izlanishmoqda. C) Xalqimiz uchun o’sha davrlarda bunday tushunchalar butunlay yot edi. D) Mevasini ko’tarolmagan shoh qarsillab sindi. 38 / 40 Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas? A) Biz hovli to’ridagi o’yma naqshli eshikka qarab yurdik. B) Dildan chiqqan kulgi umrni uzaytiradi. C) Kuzning sovuq kunlari keldi-yu, yog’ini kelmadi. D) Men yozgi ta’tilda “O’tkan kunlar” romanini o’qib chiqmoqchiman. 39 / 40 Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan? A) Hovlida koptok o’ynayotgan bir to’da bolalar yoniga borib birpas ularni tomosha qilib turdi. B) Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko’z qirin. C) Qalbi quvonchga to’lgan kishilar xushbaxtdir, oyoq kiyim kiygan kishi uchun yerlar teri bilan qoplanganday emasmi? D) Xalqimizda farzandga nisbatan: “O’nta bo’lsa, o’rni boshqa”, - degan maqol bejiz aytilmagan, chunki o’zbek xalqi juda bolani sevadigan xalq sanaladi. 40 / 40 Qaysi gapdagi so’zlar imlosida ro’y bergan tovush o’zgarishlari faqat turlovchi qo’shimchalar ta’sirida yuzaga kelgan? A) Ikkala qiz ham og’zini ochmay jim o’tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi. B) Shundan ehtiyot bo’lingki, odamning ko’ngli guldan ham nozik bo’ladi, shuning uchun odamlar ko’ngli bilan hazillashmang. C) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar, To’rtovlon tugal bo’lsa, ko’kdagini undirar. D) Qalb qiynog’i og’ir bo’ladi, ko’nglingizni ezib qo’yadi, shuning uchun pushaymon bo’ladiganb ishlarga yo’l qo’ymang. O'rtacha ball 38% 0% Testni qayta ishga tushiring Fikr-mulohaza yuboring tomonidan Wordpress Quiz plugin Ona tili va adabiyot attestatsiya
