Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №5

1 / 40

Payt, fursat, mahal, chog’, palla, muddat, dam, on, lahza.

Yuqoridagi sinonim so’zlardan qaysi biri “ko’pincha ma’lum ish uchun lozim bo’lgan, shu ishga belgilangan vaqt” ma’nosini bildiradi?

A) payt

B) fursat

C) on

D) lahza

2 / 40

Imloviy jihatdan to’g’ri yozilgan so’zlar qatorini aniqlang?

A) sozovor, muloqot

B) sazovar, muloqat

C) sazavor, mulaqot

D) sazovor, muloqot

3 / 40

Quyidagi qaysi gapda vazifadoshlik asosida ma’nosi ko’chgan so’z ega vazifasida kelgan?

A) Rentgen apparati natijalarini kutyapmiz.

B) Bosh omon bo’lsa, do’ppi topiladi.

C) Stol oyog’i pishiq yog’ochdan qilingan.

D) Qozonning qulog’i qiyshayib qolgan ekan.

4 / 40

Gumon olmoshlarini hosil qiluvchi so’zlar qatorini toping.

A) Ammo, lekin, biroq, va

B) Go'yo, hatto, ba’zan

C) Ba’zi bir, qaysi bir, bir narsa

D) Hech kim, hech narsa

5 / 40

Baland bolaxonali uy. Ushbu jumlada qanday holatda uyning balandligi anglashiladi?

A) So’zlar orasida to’xtalish bo’lsa

B) Bolaxona so’zidan so’ng to’xtalish bo’lsa

C) Ma’noli gap bo’laklarining kengayishidan

D) Baland so’zidan so’ng to’xtalish bo’lsa

6 / 40

Qaysi gapdagi modal so‘z fikrga ishonch munosabatini bildiradi?

A) Aytishlaricha, uchta davlatda biznesi bor ekan.

B) Darhaqiqat, to‘y to‘ydek bo‘lsin.

C) Sizni ham tinch qo‘yishmayapti, chog‘i.

D) Siz, shubhasiz, bu testni yecha olasiz.

7 / 40

Quyidagi qaysi javobda –lar qo`shimchasi olib tashlansa, jumla mazmunidagi obrazli tasvir yo`qolib, badiiylik sayozlashadi?

A) Ko`chada ko`p bolalar bir-birlari bilan janjal qilishyapti.

B) Sovun yuqi qo`llari bilan yuzlarimni, boshlarimni silab yig`ladi.

C) Allaqayerdandir ayollarning ovozi eshitilyapti.

D) Bugun o`quvchilar testni maroq bilan yechishyapti.

8 / 40

Quyidagi qaysi javobda “ayirmoq” so`zi “xillab alohidalamoq” ma`nosida kelyapti?

A) Sardor janjallashyotgan o`quvchilarni ayira boshladi.

B) Bobo Qambar dutorga loyig`ini ayirib olib, yo`nib charxlayapti.

C) Shoymurod o`ttizdan o`n beshni ayirdi.

D) Gulhayo sovchi kelganini eshitib, es-hushidan ayrila yozdi.

9 / 40

Har kimki atog`a ko`p rioyat qilg`ay,
O`g`lidin anga bu ish siroyat qilg`ay. Ushbu she`riy parchada ostiga chizilgan so`z qanday ma`no ifodalab kelyapti?

A) sitam,azob

B) hurmat, e`tibor qilish

C) jabr,zulm;

D) nopisandlik

10 / 40

Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan?

Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab.

A) 3 tasi

B) 4 tasi

C) 5 tasi

D) 2 tasi

11 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si ma’lumotlari asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va matnning uchinchi bandida nechta ravish ishtirok etgan?

A) 2 ta

B) 4 ta

C) 5 ta

D) 3 ta

12 / 40

Tog’ning ko’rki tosh bilan, odamning ko’rki bosh bilan. Ushbu maqolda qaysi so’z turkumiga oid so’zlar ishtirok etgan?

A) ot, sifat, ko’makchi

B) ot, bog’lovchi

C) ot, sifat, bog’lovchi

D) ot, ko’makchi

13 / 40

Qaysi qatordagi gapda olmosh shaxs oti o`rnida kelgan?

A) Bugun o`ntasini yozishga ulgurdim, ertaga ham shuncha yoza olsam, ishim o`ylaganimdan ko`ra tezroq yakunlanar ekan.

B) Men Azimdan qo`rqmayman, shunchaki uni hurmat qilaman.

C) Ustozimiz juda mehribonlar, shuning uchun barchamiz ularni yaxshi ko`ramiz.

D) Shuni bildimki, sensiz hech narsani uddalay olmas ekanman.

14 / 40

Charchamang, ko‘zlarim, boqay to'yguncha,
Bu zavq daryosidan shimir, ey ko'ngil.

Ushbu parchada qatnashgan fe’llar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas?

A) Ushbu gapda hokim qismga bitishuv usulida tobelangan fe’l qatnashgan.

B) Ushbu gapdagi kesim vazifasida kelgan fe’llar buyruq-istak maylida qo‘llangan.

C) Sifatdosh shaklidagi o‘timsiz fe’l qatnashgan.

D) Asosi o‘z shakldoshiga ega bo‘lgan ravishdosh qatnashgan.

15 / 40

“Me’mor” romanida “podsholarga yaqin yurmoq ajdarga yaqin yurmoqlikdan xavflidir”, - deb kim aytgan?

A) Zulfiqor

B) Najmiddin Buxoriy

C) Zavrak

D) Nizomiddin

16 / 40

Qaysi gaplar juftligida berilgan -siz shaxs-son qo’shimchasi har ikki o’rinda ko’plik ma’nosini ifodalab kelgan?

A) Nimaga qarab turibsiz, hammangiz o’z ishingizni davom ettiring. Shunaqa ham uxlaysizmi, turinglar, tush bo’lib ketdi- yu.

B) Nimaga bitta o’zingiz turibsiz, qolgan yigitlar qani? Oyijon, bugun siz ham borasizmi, iltimos, bora qoling.

C) Kech bo’lib qoldi, qani, turinglar, yigitlar, endi ketasiz. Akramjon, siz hammasini yig’asiz, keyin birga jo’naymiz.

D) Hozir mana bu rasmni chizasiz, o’g’lim, keyin ikkovlashib kamchiligini to’ldiramiz. “Siz ham menga juda yoqasiz”, - dedi ustozga.

17 / 40

Qaysi gapda tovush o’zgarishi bilan yozilgan ot+ot tipidagi qo’shma sifat qatnashgan?

A) Bolalar ichida eng sheryuragi Odiljon edi.

B) Achchiqtosh xalq tabobatida keng qo’llanib kelingan.

C) Achchiq ko’z yoshlarin ichiga yutdi, Ilojsiz hayotning qo’lidan tutdi.

D) U o’zining shirinso’zligi bilan boshqalardan ajralib turardi.

18 / 40

“Mahbub ul-qulub”da Navoiy:”…hodisalar to’la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo’ladi va insoniyat qadrini o’lchaydigan tarozining toshiga tenglashtirishga ham bo’ladi”, - deya ta’rif qilgan narsa nima?

A) saxovat

B) izzat-hurmat

C) yaxshilik

D) yumshoq ko’ngillilik

19 / 40

Tuproq to’shagida yotgan ko’p ko’rdim, Qaro yer bag’riga botgan ko’p ko’rdim. Ushbu gapdagi qo’shimchalar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotni aniqlang.

A) Faqat bitta so’z tarkibida ikkita munosabat shakli qo’shimchasi qatnashgan

B) Ot yasovchi qo’shimcha ta’sirida tovush o’zgarishi bilan yozilgan so’z qatnashgan

C) Egalik qo’shimchasi faqat bitta so’z tarkibida qatnashgan

D) Ushbu gapda shakl yasovchi qo’shimcha ta’sirida so’z imlosida bir unlining tushib qolishi kuzatiladi

20 / 40

Qaysi gapdagi ajratib ko’rsatilgan so’zda metonimiya usulida ma’no ko’chishi yuz bergan?

Anavi qora ko’ylak Mamatqulning o’g’li-ku! Aytsang, olib ketadi.
Bu ishimizni ko’rgan ko’zlar xursand bo’ladi, rahmatlar aytadi.
Akasining hovlisiga kirishi bilan oshrayhonning yoqimli hidi dimog’ini qitiqladi.
Do’stim, dasturxonga qarang, tortinmang, noz-ne’matlardan oling.

A) 2

B) 4

C) 3

D) 1

21 / 40

Qaysi gapdagi so’zlar imlosida ro’y bergan tovush o’zgarishlari faqat turlovchi qo’shimchalar ta’sirida yuzaga kelgan?

A) Shundan ehtiyot bo’lingki, odamning ko’ngli guldan ham nozik bo’ladi, shuning uchun odamlar ko’ngli bilan hazillashmang.

B) Qalb qiynog’i og’ir bo’ladi, ko’nglingizni ezib qo’yadi, shuning uchun pushaymon bo’ladiganb ishlarga yo’l qo’ymang.

C) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar, To’rtovlon tugal bo’lsa, ko’kdagini undirar.

D) Ikkala qiz ham og’zini ochmay jim o’tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi.

22 / 40

Anvar Obidjon qaysi she’rida yurtimiz – Turonzamin tarixida kechgan xatarli va sharafli hodisalarning ko’pchiligi tarix kitoblari, solnomalarda “tarixiy voqea” deb atalishini yodimizga solar ekan, birdan bugungi O’zbekiston hayotiga shu nuqtayi nazardan qarab ko’rishni taklif qiladi?

A) “Vatanjon” she’rida

B) “Tinch kunlar” she’rida

C) “Hayotning har lahzasi go’zal” she’rida

D) “Yer” she’rida

23 / 40

Raviy undosh tovush bilan ifodalangan mutlaq qofiyali baytni toping.

A) Mehnat-u alamlarga mubtalo, Uvaysiyman, Qayda dard eli bo’lsa, oshno Uvaysiyman.

B) Qaysi gulning men kibi bir andalib zori bor? Qaysi bulbulning seningdek bir guli bexori bor?

C) Sipehri husn ichinda moh, sen-sen, Zamona xo’blarga shoh, sen-sen.

D) Bo’lmasa jinsi jamolingg’a xaridor oftob, Ne uchun zarpo’shlig’lar aylar izhor oftob.

24 / 40

Do’stlikni e’zozlashning zarur sharti do’stlar bilan uchrashib turishdir. Ushbu gapda ismning munosabat shaklini hosil qiluvchi qo’shimchalar soni nechta?

A) 6ta

B) 4ta

C) 3ta

D) 5ta

25 / 40

Olimlarni fikriga qaraganda, qulupnay buyrakdagi toshlarni yemirish xususiyatiga ega, shu bilan birga, u buyrakda tosh hosil bo’lishining yo’l qo’ymaydigan tabiiy omillardan biri hisoblanadi.Ushbu gapdagi uslubiy jihatdan noto’g’ri qo’llangan qo’shimchalar sonini aniqlang.

A) 2ta

B) 3ta

C) 1ta

D) 4ta

26 / 40

Qaysi gapda qatnashgan yasama fe’l va yasama otning asosi shakldoshlik xususiyatiga ega?

A) Ona yuzin qoplar g’am, chimirgancha qoshini, Asta suyar qo’liga oppoq sochli boshini.

B) Kimki farog’atli kunni istasa, u fe’l-atvorini sozlash lozim.

C) Yog’ayotgan yomg’ir tomchilari ajib ohang bilan derazani tiqillatib chertar edi.

D) Begona bilan quyon ovlama, Ovlasang ham, otini yoningga bog’lama.

27 / 40

Qaysi baytda tanosub, tashxis va husni ta’lil she’riy san’atlari qo’llangan?

A) Hech kim mendek, ilohi, yoridin ayrilmasun, Mehribon munis o’shal dildoridan ayrilmasun.

B) Sendek menga bir yori jafokor toipilmas, Mendek senga bir zori vafodor topilmas.

C) Labingdin chun suchuklik qand o’g’urlar, Solurlar el ani suvg’a yalang’och.

D) Boshimg’a yoqqan g’am toshi mingdin biricha bo’lmag’ay, Gardun agar ming Besutun yog’dursa farhod ustina,

28 / 40

Qaysi gapda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud?

A) Yo’l yoqasidagi azim yong’oqlar, sizlar ham yaxshi qoling.

B) Mevasini ko’tarolmagan shoh qarsillab sindi.

C) Bu kasallikning davosini toppish uchun olimlar astoydil izlanishmoqda.

D) Xalqimiz uchun o’sha davrlarda bunday tushunchalar butunlay yot edi.

29 / 40

Qaysi javobda yetakchi qismi yasama fe’l bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasi ravishdosh shaklida qo’llangan?

A) Biz sizning oldingizda kecha bo’lgan voqeaning asl mohiyatini anglab olgani keldik.

B) Ular bizni o’sha yerga borishimizni taqiqlab qo’yishgani uchun boshqa joyda o’ynashga qaror qildik.

C) Birovlarning oldida seni masxaralab tashlaydigan do’stlaringdan voz kech, bunday odamlardan hech qachon haqiqiy do’stlar chiqmaydi.

D) Onasining ovutishlaridan keyin biroz tinchib qolgan bola qandaydir o’yinchoqni o’ynash bilan ovora edi.

30 / 40

Qaysi asarda mahallalarga chayon solig’ini solgani, odamlarni chayon zahri bilan o’ldirgani aytilgan?

A) “Zulmat ichra nur”

B) “Yulduzli tunlar”

C) “Ulug’bek xazinasi”

D) “O’tkan kunlar”

31 / 40

Qaysi gapda tinish belgisi bilan bog’liq xatolik bor?

A) “Qo’shiq – qalb mulki”, - dedilar ustozimiz.

B) “Millatlarni, elatlarni, - deydi ijodkor, - buyuk do’stlik birlashtiradi”.

C) Mahmud Koshg’ariy: “ Botir jangda, dono majlisda sinaladi”, - deb aytgandi.

D) “Yaxshi do’stni, deyiladi o’zbek xalq maqolida, - yomon kunda sinamoq kerak”.

32 / 40

Quyida berilganlardan so’z tarkibi ot+so’z yasovchi qo’shimcha+ lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha + sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha tartibida joylashmagan so’zlar ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg’urishdi; 4) bostirmada: 5) tushirtirmoq: 6) ranjitdi

A) 1,3,5

B) 1,2,4

C) 2,4,5

D) 3,5,6

33 / 40

Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan?

A) Qalbi quvonchga to’lgan kishilar xushbaxtdir, oyoq kiyim kiygan kishi uchun yerlar teri bilan qoplanganday emasmi?

B) Hovlida koptok o’ynayotgan bir to’da bolalar yoniga borib birpas ularni tomosha qilib turdi.

C) Xalqimizda farzandga nisbatan: “O’nta bo’lsa, o’rni boshqa”, - degan maqol bejiz aytilmagan, chunki o’zbek xalqi juda bolani sevadigan xalq sanaladi.

D) Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko’z qirin.

34 / 40

Qaysi gapda imloviy xatolik mavjud emas?

A) Uning qattiq qo’rqqanini ko’rib, gapirolmay, shoshkancha ko’chaga otildi.

B) Podsho vazir-u a’yonlar davrasida otdan tushib, tog’ bag’riga qarab yuribdi.

C) Yurtimizda 9 may xotira va qadrlash kuni sifatida keng nishonlanadi.

D) “Maqtanayapti”, - demang, cho’l havosi yaxshi!

35 / 40

Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas?

A) Biz hovli to’ridagi o’yma naqshli eshikka qarab yurdik.

B) Dildan chiqqan kulgi umrni uzaytiradi.

C) Kuzning sovuq kunlari keldi-yu, yog’ini kelmadi.

D) Men yozgi ta’tilda “O’tkan kunlar” romanini o’qib chiqmoqchiman.

36 / 40

Yashash uchun foydali mehnat qilishni anglash insoniylikning birinchi shartidir. Ushbu gapda qatnashgan yasama so’zlar hyaqidagi to’g’ri ma’lumotni toping.

A) Fe’ldan yasalgan ot qatnashgan

B) Sodda yasama sifat fe’ldan yasalgan

C) Sodda yasama fe’llar otdan yasalgan

D) Sondan yasalgan sifat qatnashgan

37 / 40

“Shayx Sa’diy” voqeasining hissasini toping.

A) Erta kun arpaga zor bo’lmay desang, Bukun ek, shoyadki, bug’doy non yesang.

B) Arablarda bir so’z bordir, yaxshi boq, Odobsiz boladan yo’g’i yaxshiroq.

C) O’z qabohatini ko’rgan kishining o’zgalarning qabohatlarini ko’rmakka vaqti bo’lmas.

D) Ustiga kitob ortilgan eshak, Na olim va na donodir beshak.

38 / 40

Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z birikmasida tobe qismi kelishik qo’shimchasi bilan shakllanmagan?

Havo birdan sovidi-yu, sharros yomg’ir yog’a boshladi.
U kishi yolg’onni haqiqatdan farqlay olar edi.
Nosirjon qayoqqa yurishini bilmay qolgan edi, kimdir uni chaqira boshladi.
Men ham shunga ko’ngan edim, Menga shu ham yetardi.

A) 4

B) 2

C) 3

D) 1

39 / 40

Qaysi gapda ko’makchini unga ma’nodosh bo’lgan kelishik qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin?

A) Xatni olib, ko’k qalam bilan ostiga chizgan satrlarni o’qidi.

B) U mumtoz qo’shiqlarni zavq bilan kuylardi.

C) U do’stining gaplarini diqqat bilan eshitdi.

D) Men ham sizlar bilan shahar aylanishga boraman.

40 / 40

Qaysi javobda “Ravshan” dostoni voqealari bayoni to’g’ri berilgan?

A) Zulxumor Ravshanxonning ahvoli haqida ota-onasiga xat bitadi, uni mayna qushning bo’yniga mahkam bog’lab, qushni uchirib yuboradi va mayna qush ham kelib Xon Dallining qo’liga qo’nadi.

B) Aynoq, Jaynoq, Ersak, Tersak polvonlar Ravshanxon Shirvon elda o’g’il tutingan kampirning o’z farzandlari bo’lib, Qoraxon podsho ulardan juda qo’rqar edi.

C) Go’ro’g’li Gulanorni Ravshanbekka so’rab kelganida Avazxon bundan juda xursand bo’ladi, ammo Ravshanbek Avazxon va uning qizini o’ziga teng ko’rmaydi.

D) Ravshanxonning zindonda yotganini eshitgan Go’ro’g’li G’irko’k otini minib, yo’lga chiqadi va uch oylik yo’lni yigirma kunda bosib o’tib, nevarasini dor ostidan qutqarib oladi.

O'rtacha ball 64%

0%

Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Author: InfoMaster

Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Matematika attestatsiya №6

Ona tili va adaviyot fanidan attestatsiya savollari №14

Ona tili va adabiyot attestatsiya №13

On tili va adabiyot attestatsiya №12

On tili va adabiyot attestatsiya №11

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring