Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №5

1 / 40

Boshni fido ayla ato qoshig`a
Jismni qil sadqa ano boshig`a.

Ushbu misralar Navoiyning qaysi dostonidan olingan?

A) “Layli va Majnun”

B) “Hayrat-ul abror”

C) “Saddi Iskandariy”

D) “Farhod va Shirin”

2 / 40

Qaysi asarda Turkistonda Qul Xoja Ahmad Yassaviy maqbarasining shundoq biqinida O’rta Osiyoni zabt etgan general Chernyayev qurdirgan besh-oltita g’ishtin binolarning borligi, Chernyayev bu binolarni chor askarlari uchun qurdirganligi, ammo Sovet hokimiyati ularni qamoqxonaga aylantirib atrofini tikanli sim bilan o’raganligi tasvirlangan?

A) “Yulduzlar mangu yonadi” qissasida

B) “Muzqaymoq” hikoyasida

C) “Mehrobdan chayon” romanida

D) “O’tkan kunlar” romanida

3 / 40

Berilgan qo`shimchalardan nechtasi ham so`z yasovchi, ham lug`aviy shakl yasovchi, ham sintaktik shakl yasovchi qo`shimcha vazifasini bajara oladi?

-ar, - y, -ish, -ib, - gan, - lab, - a, - ka.

A) 3 tasi

B) 7 tasi

C) 5 tasi

D) 4 tasi

4 / 40

Baland bolaxonali uy. Ushbu jumlada qanday holatda uyning balandligi anglashiladi?

A) Baland so’zidan so’ng to’xtalish bo’lsa

B) Bolaxona so’zidan so’ng to’xtalish bo’lsa

C) So’zlar orasida to’xtalish bo’lsa

D) Ma’noli gap bo’laklarining kengayishidan

5 / 40

"O'quvchilar sanoq sistemasini o'rganishardi, gohida sanog'idan adashgan bolalar jahl bila ruchkani partaga urardilar." Ushbu gapda nechta fonetik o'zgarish mavjud?

A) 6ta

B) 7ta

C) 8ta

D) 5ta

6 / 40

Kesimi faqat til undoshlaridan tashkil topgan yasama so‘z bilan ifodalangan gapni aniqlang.

A) B)Oshkora yomonlikka nisbatan yasama ezgulikdan inson ko‘proq nafratlanadi.

B) A)Hasad va baxillik nafratdan ham murosasizroqdir.

C) D)Do‘stlikka yaramaydigan shaxsning eng yaramasi − chaqimchi.

D) C)Tarixni anglash orqali insonda hayotni anglash qobiliyati shakllanadi.

7 / 40

Muqimiy “Sayohatnoma”sidagi qaysi misralar orqali zamondoshlarini achchiq haqiqatdan ogoh etadi?

A) Undа bo‘lus G‘оzi dеdi, Hаm mufti, hаm qоzi dеdi. Yurt bаrchа nоrоzi dеdi, Qilg‘оn ishi оzоr ekаn.arga yo'l qo'ymang.

B) Chаrchаshni bilmаs yursаlаr, Purzo‘r kеtmоn ursаlаr, Vаqti nаmоzgа kеlsаlаr, Mаsjid sоrigа lаng ekаn.

C) Hаr yеrdа yotgаn хоr-u хаs, Ko‘zgа tikаn yakrаng ekаn.

D) Mа’yus bоrdim “Zоhidоn”, Bir ko‘chа kеtgunchа do‘kоn, Sho‘х оdаmi, ichmаy piyon, Mаst, оtаsi bеzоr ekаn.

8 / 40

Quyidagi qaysi asarda yoshligida adashib shakar deb tuz yeb qo`ygan, lekin katta bo`lganida tuz yeb, shakar yegandek jilmayib turishgan majbur bo`lgan obraz uchraydi?

A) G`afur G`ulom, “Shum bola”

B) O`tkir Hoshimov, “Ikki eshik orasi”

C) Turob To`la, “Yetti zog`ora qissasi”

D) O`tkir Hoshimov, “Dunyoning ishlari”

9 / 40

Qaysi gapda egalik qo'shimchalari qo'shilishi natijasida so'zlar imlosida tovush tushishi va tovush ortishi hodisalari ro'y bergan?

A) Ikkala qiz ham og'zini ochmay jim o'tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi.

B) Qalb qiynog'i og'ir bo'ladi, ko'nglingizni ezib qo'yadi, shuning uchun pushaymon bo'ladigan ishlarga yo'l qo'ymang.

C) Oltovlon ola bo'lsa, og' zidagini oldirar, to'rtovlon tugal bo'lsa, ko'kdagini undirar.

D) Buningiz institutni bitiradi-ya, kelajagi haqida ham bir o'ylab ko'ring, hadeb erkalatmasdan.

10 / 40

N. Dumbadzening zamonaviy mavzudagi qaysi asarlarida insonlarning bir-biriga munosabatidagi odamiylik, oqibat singari fazilatlar ulug'langan?

A) «Qishloq bolalari», “Abadiyat qonuni”

B) «Oq bayroqlar», «Quyosh kechasi»

C) «Men, buvim, Iliko va Illarion», «Abadiyat qonuni»

D) «Quyoshni ko‘ryapman», «Kukaracha»

11 / 40

Vazifasi jihatidan bir turga mansub bo’lgan qo`shimchalar ketma-ket qo’shilgan so’zni aniqlang.

A) ko`rsat

B) qizdirsa

C) isitkich

D) oqishroq

12 / 40

Mirmuhsinning quyidagi qaysi asarlarida zulm-u zo‘ravonlikga qarshi kurashgan shaxslarning o‘ziga xos obrazlari yaratilgan?

A) «Ziyod va Adiba», «Jamila», «Oq marmar»

B) «Jamila», «Me’mor», «Turon malikasi»

C) «Oq marmar», «Cho‘ri», «Tungi chaqmoqlar»

D) «Tungi chaqmoqlar», «Ilon o‘chi», «Chotqol yo‘lbarsi»

13 / 40

Saodat soatini soatsozga sozlatdi. Ushbu tez aytishdagi so`z yasovchi qo`shimchalar tarkibida nechta jarangli sirg`aluvchi undoshlar bor?

A) 1 ta

B) 2 ta

C) 3 ta

D) Bunday qo`shimcha mavjud emas

14 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si ma’lumotlari asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va matnning uchinchi bandida nechta ravish ishtirok etgan?

A) 2 ta

B) 4 ta

C) 3 ta

D) 5 ta

15 / 40

1995-yil 24-avgustda qabul qilingan imlo qoidalari ko`ra qaysi qatorda narsaning biror maqsad, ish uchun mo’ljallanganligini bildiruvchi qo’shma ot berilmagan?

A) ko’zoynak

B) tokqaychi

C) qizilishton

D) qiymataxta

16 / 40

Anvar Obidjon qaysi she’rida yurtimiz – Turonzamin tarixida kechgan xatarli va sharafli hodisalarning ko’pchiligi tarix kitoblari, solnomalarda “tarixiy voqea” deb atalishini yodimizga solar ekan, birdan bugungi O’zbekiston hayotiga shu nuqtayi nazardan qarab ko’rishni taklif qiladi?

A) “Vatanjon” she’rida

B) “Tinch kunlar” she’rida

C) “Hayotning har lahzasi go’zal” she’rida

D) “Yer” she’rida

17 / 40

Qaysi javobda yetakchi qismi yasama fe’l bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasi ravishdosh shaklida qo’llangan?

A) Biz sizning oldingizda kecha bo’lgan voqeaning asl mohiyatini anglab olgani keldik.

B) Birovlarning oldida seni masxaralab tashlaydigan do’stlaringdan voz kech, bunday odamlardan hech qachon haqiqiy do’stlar chiqmaydi.

C) Ular bizni o’sha yerga borishimizni taqiqlab qo’yishgani uchun boshqa joyda o’ynashga qaror qildik.

D) Onasining ovutishlaridan keyin biroz tinchib qolgan bola qandaydir o’yinchoqni o’ynash bilan ovora edi.

18 / 40

Do’stlikni e’zozlashning zarur sharti do’stlar bilan uchrashib turishdir. Ushbu gapda ismning munosabat shaklini hosil qiluvchi qo’shimchalar soni nechta?

A) 5ta

B) 3ta

C) 6ta

D) 4ta

19 / 40

Quyida berilganlardan so’z tarkibi ot+so’z yasovchi qo’shimcha+ lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha + sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha tartibida joylashmagan so’zlar ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg’urishdi; 4) bostirmada: 5) tushirtirmoq: 6) ranjitdi

A) 1,3,5

B) 2,4,5

C) 3,5,6

D) 1,2,4

20 / 40

Qaysi gapda ko’makchini unga ma’nodosh bo’lgan kelishik qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin?

A) U mumtoz qo’shiqlarni zavq bilan kuylardi.

B) U do’stining gaplarini diqqat bilan eshitdi.

C) Men ham sizlar bilan shahar aylanishga boraman.

D) Xatni olib, ko’k qalam bilan ostiga chizgan satrlarni o’qidi.

21 / 40

Millatning dahosi, aqli va ruhiyati maqollaridan bilinadi. Ushbu gapda tarkibi faqat til undoshlari va unlilardan iborat bo’lgan nechta so’z qatnashgan?

A) 3

B) 2

C) 1

D) 4

22 / 40

Qaysi gapda qatnashgan yasama fe’l va yasama otning asosi shakldoshlik xususiyatiga ega?

A) Yog’ayotgan yomg’ir tomchilari ajib ohang bilan derazani tiqillatib chertar edi.

B) Begona bilan quyon ovlama, Ovlasang ham, otini yoningga bog’lama.

C) Kimki farog’atli kunni istasa, u fe’l-atvorini sozlash lozim.

D) Ona yuzin qoplar g’am, chimirgancha qoshini, Asta suyar qo’liga oppoq sochli boshini.

23 / 40

Qaysi gapda imloviy xatolik mavjud emas?

A) Uning qattiq qo’rqqanini ko’rib, gapirolmay, shoshkancha ko’chaga otildi.

B) Podsho vazir-u a’yonlar davrasida otdan tushib, tog’ bag’riga qarab yuribdi.

C) “Maqtanayapti”, - demang, cho’l havosi yaxshi!

D) Yurtimizda 9 may xotira va qadrlash kuni sifatida keng nishonlanadi.

24 / 40

Tuproq to’shagida yotgan ko’p ko’rdim, Qaro yer bag’riga botgan ko’p ko’rdim. Ushbu gapdagi qo’shimchalar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotni aniqlang.

A) Faqat bitta so’z tarkibida ikkita munosabat shakli qo’shimchasi qatnashgan

B) Egalik qo’shimchasi faqat bitta so’z tarkibida qatnashgan

C) Ot yasovchi qo’shimcha ta’sirida tovush o’zgarishi bilan yozilgan so’z qatnashgan

D) Ushbu gapda shakl yasovchi qo’shimcha ta’sirida so’z imlosida bir unlining tushib qolishi kuzatiladi

25 / 40

Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko’rsatilgan so’zlarning asoslari o’zaro shakldosh bo’la oladi?

U eshikning chiroyli shisha tutqichini avaylabgina ushlab ko’rardi. Oradan biroz vaqt o’tgach xonaga tutqunni olib kirishdi.
Uning tushkun kayfiyati atrofdagilarga ham ta’sir qilayotgan edi. Bog’da ishlayotganlar allaqachon tushlikka chiqishgan.
Anor butasimon mevali daraxtlar sirasiga kiradi. Bolakay mevazor bog’da aylanib yurdi.
Otlar kelishik qo’shimchalari bilan turlanadi. Anjumanda turli millat vakillari ishtirok etayotgan edi.

A) 3

B) 2

C) 4

D) 1

26 / 40

Qaysi baytda tanosub, tashxis va husni ta’lil she’riy san’atlari qo’llangan?

A) Boshimg’a yoqqan g’am toshi mingdin biricha bo’lmag’ay, Gardun agar ming Besutun yog’dursa farhod ustina,

B) Labingdin chun suchuklik qand o’g’urlar, Solurlar el ani suvg’a yalang’och.

C) Hech kim mendek, ilohi, yoridin ayrilmasun, Mehribon munis o’shal dildoridan ayrilmasun.

D) Sendek menga bir yori jafokor toipilmas, Mendek senga bir zori vafodor topilmas.

27 / 40

Qaysi gaplar juftligida berilgan -siz shaxs-son qo’shimchasi har ikki o’rinda ko’plik ma’nosini ifodalab kelgan?

A) Kech bo’lib qoldi, qani, turinglar, yigitlar, endi ketasiz. Akramjon, siz hammasini yig’asiz, keyin birga jo’naymiz.

B) Nimaga qarab turibsiz, hammangiz o’z ishingizni davom ettiring. Shunaqa ham uxlaysizmi, turinglar, tush bo’lib ketdi- yu.

C) Nimaga bitta o’zingiz turibsiz, qolgan yigitlar qani? Oyijon, bugun siz ham borasizmi, iltimos, bora qoling.

D) Hozir mana bu rasmni chizasiz, o’g’lim, keyin ikkovlashib kamchiligini to’ldiramiz. “Siz ham menga juda yoqasiz”, - dedi ustozga.

28 / 40

Musa Jalilning qaysi asari butun mamlakatda katta dovruq qozonadi va davlat mukofoti bilan taqdirlanadi?

A) “Oltin soch”

B) Okopdan xatlar”

C) “Xat tashuvchi”

D) “Ordenli millionerlar”

29 / 40

Qaysi gapda tinish belgisi bilan bog’liq xatolik bor?

A) “Millatlarni, elatlarni, - deydi ijodkor, - buyuk do’stlik birlashtiradi”.

B) Mahmud Koshg’ariy: “ Botir jangda, dono majlisda sinaladi”, - deb aytgandi.

C) “Qo’shiq – qalb mulki”, - dedilar ustozimiz.

D) “Yaxshi do’stni, deyiladi o’zbek xalq maqolida, - yomon kunda sinamoq kerak”.

30 / 40

Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas?

A) Men yozgi ta’tilda “O’tkan kunlar” romanini o’qib chiqmoqchiman.

B) Dildan chiqqan kulgi umrni uzaytiradi.

C) Biz hovli to’ridagi o’yma naqshli eshikka qarab yurdik.

D) Kuzning sovuq kunlari keldi-yu, yog’ini kelmadi.

31 / 40

Qaysi asarda mahallalarga chayon solig’ini solgani, odamlarni chayon zahri bilan o’ldirgani aytilgan?

A) “Yulduzli tunlar”

B) “Zulmat ichra nur”

C) “O’tkan kunlar”

D) “Ulug’bek xazinasi”

32 / 40

Raviy undosh tovush bilan ifodalangan mutlaq qofiyali baytni toping.

A) Qaysi gulning men kibi bir andalib zori bor? Qaysi bulbulning seningdek bir guli bexori bor?

B) Mehnat-u alamlarga mubtalo, Uvaysiyman, Qayda dard eli bo’lsa, oshno Uvaysiyman.

C) Sipehri husn ichinda moh, sen-sen, Zamona xo’blarga shoh, sen-sen.

D) Bo’lmasa jinsi jamolingg’a xaridor oftob, Ne uchun zarpo’shlig’lar aylar izhor oftob.

33 / 40

Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan?

A) Qalbi quvonchga to’lgan kishilar xushbaxtdir, oyoq kiyim kiygan kishi uchun yerlar teri bilan qoplanganday emasmi?

B) Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko’z qirin.

C) Hovlida koptok o’ynayotgan bir to’da bolalar yoniga borib birpas ularni tomosha qilib turdi.

D) Xalqimizda farzandga nisbatan: “O’nta bo’lsa, o’rni boshqa”, - degan maqol bejiz aytilmagan, chunki o’zbek xalqi juda bolani sevadigan xalq sanaladi.

34 / 40

“Shayx Sa’diy” voqeasining hissasini toping.

A) O’z qabohatini ko’rgan kishining o’zgalarning qabohatlarini ko’rmakka vaqti bo’lmas.

B) Ustiga kitob ortilgan eshak, Na olim va na donodir beshak.

C) Arablarda bir so’z bordir, yaxshi boq, Odobsiz boladan yo’g’i yaxshiroq.

D) Erta kun arpaga zor bo’lmay desang, Bukun ek, shoyadki, bug’doy non yesang.

35 / 40

“Mahbub ul-qulub”da Navoiy:”…hodisalar to’la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo’ladi va insoniyat qadrini o’lchaydigan tarozining toshiga tenglashtirishga ham bo’ladi”, - deya ta’rif qilgan narsa nima?

A) izzat-hurmat

B) yumshoq ko’ngillilik

C) yaxshilik

D) saxovat

36 / 40

Qaysi gapda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud?

A) Bu kasallikning davosini toppish uchun olimlar astoydil izlanishmoqda.

B) Yo’l yoqasidagi azim yong’oqlar, sizlar ham yaxshi qoling.

C) Mevasini ko’tarolmagan shoh qarsillab sindi.

D) Xalqimiz uchun o’sha davrlarda bunday tushunchalar butunlay yot edi.

37 / 40

Qaysi gapdagi so’zlar imlosida ro’y bergan tovush o’zgarishlari faqat turlovchi qo’shimchalar ta’sirida yuzaga kelgan?

A) Ikkala qiz ham og’zini ochmay jim o’tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi.

B) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar, To’rtovlon tugal bo’lsa, ko’kdagini undirar.

C) Shundan ehtiyot bo’lingki, odamning ko’ngli guldan ham nozik bo’ladi, shuning uchun odamlar ko’ngli bilan hazillashmang.

D) Qalb qiynog’i og’ir bo’ladi, ko’nglingizni ezib qo’yadi, shuning uchun pushaymon bo’ladiganb ishlarga yo’l qo’ymang.

38 / 40

Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z birikmasida tobe qismi kelishik qo’shimchasi bilan shakllanmagan?

Havo birdan sovidi-yu, sharros yomg’ir yog’a boshladi.
U kishi yolg’onni haqiqatdan farqlay olar edi.
Nosirjon qayoqqa yurishini bilmay qolgan edi, kimdir uni chaqira boshladi.
Men ham shunga ko’ngan edim, Menga shu ham yetardi.

A) 3

B) 1

C) 4

D) 2

39 / 40

Olimlarni fikriga qaraganda, qulupnay buyrakdagi toshlarni yemirish xususiyatiga ega, shu bilan birga, u buyrakda tosh hosil bo’lishining yo’l qo’ymaydigan tabiiy omillardan biri hisoblanadi.Ushbu gapdagi uslubiy jihatdan noto’g’ri qo’llangan qo’shimchalar sonini aniqlang.

A) 1ta

B) 4ta

C) 2ta

D) 3ta

40 / 40

Qaysi gapdagi ajratib ko’rsatilgan so’zda metonimiya usulida ma’no ko’chishi yuz bergan?

Anavi qora ko’ylak Mamatqulning o’g’li-ku! Aytsang, olib ketadi.
Bu ishimizni ko’rgan ko’zlar xursand bo’ladi, rahmatlar aytadi.
Akasining hovlisiga kirishi bilan oshrayhonning yoqimli hidi dimog’ini qitiqladi.
Do’stim, dasturxonga qarang, tortinmang, noz-ne’matlardan oling.

A) 4

B) 1

C) 2

D) 3

O'rtacha ball 0%

0%

Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Author: InfoMaster

Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Matematika attestatsiya №6

Ona tili va adaviyot fanidan attestatsiya savollari №14

Ona tili va adabiyot attestatsiya №13

On tili va adabiyot attestatsiya №12

On tili va adabiyot attestatsiya №11

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring