10-sinf Biologiya olimpiada №3 Oktabr 24, 2022Oktabr 24, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 10-sinf Biologiya olimpiada №3 ga fikr bildirilmagan. 0 123456789101112131415161718192021222324 10-sinf Biologiya olimpiada №3 2022-yil 13-oktabr: 2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar! 1 / 24 1. Treska uchun xos xususiyatlarni belgilang. 1) yurak qorinchasida venoz qon oqadi; 2) bir necha million tuxum qo‘yadi; 3) yon chiziqlari bor; 4) ayirish sistemasiga tasmasimon buyrak kiradi; 5) orqa ichak kengayib, kloaka hosil qiladi; 6) to‘sh suyagi yo‘q; 7) qovurg‘alari bo‘lmaydi; 8) urug‘lanishi tashqi; 9) tuxumlarini orqasida opichlab olib yuradi. A) 1, 2, 6, 8 B) 3, 4, 5, 8 C) 1, 3, 5, 9 D) 3, 7, 8, 9 2 / 24 2. Bug‘doy donining rangi 2 ta noallel gen (A1 va A2) ta’sirida rivojlanadi. Qizil va oq rangli bug‘doylar o‘zaro chatishtirilsa, F2 da hosil bo‘lgan och qizil (a) va och pushti bug‘doylar (b) necha xil genotipga ega bo‘ladi? A) a-3; b-3 B) a-2; b-3 C) a-3; b-4 D) a-2; b-2 3 / 24 3. E.coli hujayrasining qaysi tuzilmasi nuklein kislotaga ega? 1) ribosoma; 2) yadro; 3) endoplazmatik to’r; 4) plastida; 5) go’lji; 6) plazmida; 7) sentriola A) 3, 4 B) 1.6 C) 2, 5 D) 6, 7 4 / 24 4. G`o`za, bug`doy, askarida, yomg`ir chuvalchangi kabi organizmlarning poliploid turlarini uchrashi qaysi hodisaga kiradi? A) fenotipik-modifikatsion B) genotipik-mutatsion C) fenotipik-ontogenetik D) genotipik-rekombinativ 5 / 24 5. Oshqovoq mevasining og`irligi ikki juft kumulativ polimer genlar ta`sirida irsiylanadi. Agar 2 juft dominat gendan iborat bo`lsa 4kg, agar 2 juft retsissev gendan iborat bo`lsa 1,2kg bo`lsa, A1a1A2a2 va A1a1A2a2 chatishtirilganda olingan o`simliklar orasida ajralish ro`y beradigan mevasi eng yengil o`simliklar sonini aniqlang. A) 8 B) 4 C) 2 D) 6 6 / 24 6. Shimpanze somatik hujayrasi mitoz siklining G2 davridagi DNK (a), xromosoma (b), hujayra markazi (c) va sentriolalar (d) sonini aniqlang. A) a-96; b-48; c-1; d-2 B) a-96; b-48; c-2; d-4 C) a-96; b-96; c-2; d-2 D) a-48; b-48; c-1; d-2 7 / 24 7. Qaysi javobda vabo kasalligi qo‘zg‘atuvchisiga xos xususiyat keltirilgan? A) transkripsiya jarayoni sitoplazmada amalga oshadi B) DNK si gistonli oqsillar bilan kompleks hosil qiladi C) organik moddalarni anorganik moddalardan sintez qiladi D) mitoxondriyalarida ATF sintezlanadi 8 / 24 8. Quyidagi organizmlarga tegishli to‘g‘ri ta’riflarni juftlang. a)parmeliya; b) batsidiya A) a - eukariot organizm; b - bargsimon lishaynik B) a - eukariot organizm; b - yopishqoq lishaynik C) a - fototrof organizm; b - prokariot organizm D) a - prokariot organizm; b - fototrof organizm 9 / 24 9. Tajriba maydonida seleksioner olim g‘o‘za o‘simligining tolalari oq va malla rangli xillarini chatishtirdi. F2 duragaylari 2192 tani tashkil qildi. Ular orasidan 548 tasi malla, 1104 tasi novvot rang, 540 tasi oq rangda bo‘ldi. Ushbu tajribada olingan novvot rangli duragaylarning nazariy jihatdan olinishi kerak bo‘lgan novvot rangli duragaylardan farqini toping. A) 4 ta kam B) 4 ta ko‘p C) 8 ta ko‘p D) 8 ta kam 10 / 24 10. Quyidagi organizmlarning diploid hujayrasida 2 va 5-juft gomologik xromosmolarining har biri bittaga kamaysa, ular kariotipida nechta xromosoma bo‘ladi? a) makkajo‘xori; b) suvarak; c) qalampir A) a-18; b-46; c-46 B) a-22; b-50; c-50 C) a-16; b-50; c-50 D) a-20; b-44; c-44 11 / 24 11. Gastrula jarayoni blastula devorining qat-qat joylashuv yo‘li bilan amalga oshadigan sovuqqonli organizmlarni aniqlang. 1) iguana; 2) kivi qushi; 3) alligator; 4) tustovuq; 5) lira qushi; 6) emu; 7) nandu; 8) xameleon. A) 2, 3 B) 4, 6 C) 1, 8 D) 5, 7 12 / 24 12. Glukoza sintezlanishi (a) va oksidlanishi (b) bilan bog‘liq jarayonlarni aniqlang. 1) CO2 sarflanadi; 2) CO2 hosil bo‘ladi; 3) ATF energiyasi sarflanadi; 4) O2 sarflanadi; 5) ATF sintezlanadi; 6) O2 hosil bo‘ladi; 7) fotoliz jarayoni sodir bo‘ladi A) a – 2, 4, 5; b – 1, 3, 6, 7 B) a – 1, 3, 6; b – 2, 4, 5 C) a – 2, 3, 7; b – 1, 6, 7 D) a – 1, 5, 6; b – 2, 3, 4 13 / 24 13. Maltoza va saxarozaning umumiy xususiyatlarini ko‘rsating. 1) glikozid bog‘larga ega; 2) tarkibiga fruktoza kiradi; 3) suvda yaxshi eriydi; 4) qand lavlagi shakari hisoblanadi A) 2, 3 B) 1, 4 C) 2, 4 D) 1, 3 14 / 24 14. Ko‘sak mevaga ega bo‘lgan oddiy gulqo‘rg‘onli o‘simliklarni aniqlang. 1) oqquray; 2) chuchmoma; 3) boychechak; 4) lola; 5) bangidevona; 6) g‘o‘za. A) 5, 6 B) 2, 3 C) 1, 3 D) 2, 6 15 / 24 15. Bevosita rivojlanadigan germafrodit organizmlarni (a) va bilvosita rivojlanadigan ayrim jinsli organizmlarni (b) ko‘rsating. 1) korall aspidi; 2) gelikonius; 3) chuchuk suv shillig‘i; 4) qizil chuvalchang; 5) aureliya; 6) perlovitsa; 7) povituxa; 8) nematoda A) a-3, 4; b-7, 8 B) a-4, 7; b-1, 8 C) a-1, 4; b-2, 6 D) a-2, 6; b-3, 5 16 / 24 16. Autotrof oziqlanish xususiyatiga ega prokariot (a) va eukariot (b) organizmlarni aniqlang. 1) ossillatoriya; 2) oltingugurt bakteriyasi; 3) pichan bakteriyasi; 4) uchqat; 5) nitella; 6) volvoks; 7) midiya; 8) floks; 9) perlovitsa A) a-1, 2, 5; b-4, 8 B) a-2, 3; b-6, 7, 8 C) a-2; b-5, 8 D) a-3; b-7, 9 17 / 24 17. Yeryong‘oq va yerbag‘ir tugmachagulga tegishli umumiy tushunchalarni aniqlang. 1) murakkab barg; 2) hujayra devoriga ega; 3) quruq meva; 4) qiyshiq gul; 5) fitosenoz vakili; 6) murakkab gulqo‘rg‘on A) 1, 2, 4 B) 3, 4, 6 C) 1, 5, 6 D) 2, 3, 5 18 / 24 18. Sariq silliq donli (AaBb) no‘xatlarda tahliliy chatishtirish o‘tkazilganda qanday natijalar olinadi? 1) har ikki belgi bo‘yicha dominant genga ega organizmlar 50%ni tashkil qiladi; 2) fenotip bo‘yicha nisbat 1:1:1:1 bo‘ladi; 3) organizmlarning 1/4 qismi ikkinchi belgi bo‘yicha retsessiv gomozigota bo‘ladi; 4) genotip bo‘yicha ota-onaga o‘xshash organizmlar 50%ni tashkil qiladi; 5) dominant digomozigota organizm hosil bo‘ladi A) 2, 4 B) 2, 3 C) 3, 5 D) 1, 2 19 / 24 19. Qanday jarayonda quyidagi reaksiya amalga oshadi? ATF + H2O → ADF + H3PO4 + energiya (40 kJ) A) fotosintez jarayonining yorug‘lik bosqichi B) bir molekula glukozadan 2 molekula sut kislotasi hosil bo‘lishi C) kislorodli sharoitda sut kislotasining to‘liq parchalanishi D) membrana orqali moddalarning aktiv transporti 20 / 24 20. Qaysi javobda aminokislotalar berilgan? A) triptofan, uratsil B) tirozin, mum C) fenilalanin, guanin D) prolin, tirozin 21 / 24 21. Himoya funksiyasini bajaruvchi oqsilni aniqlang. A) polimeraza B) amilaza C) kollagen D) antitana 22 / 24 22. Odam organizmidagi timozin garmoniga xos bo‘lgan xususiyatlarni aniqlang? a) organizmda pigment almashinuvni boshqaradi; b) jinsiy bezlarni funksiyasini pasaytiradi; c) limfosit hosil bo‘lishini kuchaytiradi va immunitetni oshiradi; d) qon tomirlarini toraytirib, qon bosimini oshiradi; organizmda kalsiy-fosfor almashinuvini boshqaradi; f) bolalar o‘sishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. A) d, e, c B) b, c, f C) a, b, f D) a, d, e 23 / 24 23. Qaysi javobda sershox qirqbo‘g‘imning jinssiz bo‘g‘iniga xos xususiyatlar keltirilgan? A) spermatozoid hosil qiladi, gametofit hisobiga oziqlanadi B) fotosintez qiluvchi ildizpoyali o‘simlik C) mustaqil oziqlanadi, zigota hosil qiladi D) tuxum hujayra hosil qiladi, poya-bargli o‘simlik 24 / 24 24. Oddiy amyoba (a), nursimonlar (b), yashil evglena (c), tufelka (d) uchun xos bo‘lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) bakteriyalar, mayda suv o‘tlari va organik qoldiqlar bilan oziqlanadi; 2) xromatoforidagi xlorofill pigmenti yordamida fotosintez qiladi; 3) qisqaruvchi vakuolaga ega; 4) kremniy skeletli; 5) hazm qilish va ayirish organoidlari nisbatan murakkab tuzilgan A) a-1, 2; b-4; c-5; d-3 B) a-3; b-4; c-2; d-5 C) a-2; b-4, 5; c-1, 2; d-3 D) a-4; b-1, 5; c-1, 3; d-2 0% Testni qayta ishga tushiring Author: InfoMaster Biologiya olimpiada