Barcha fanlardan online testlar

Ona tili va adabiyot olimpiada Tuman 2022-2023 o'quv yili

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

InfoMaster

Avgust 19, 2024

45 Ko'rishlar 5 izohlar

SaqlashSaqlanganOlib tashlandi 0

10-sinf Ona tili va adabiyot olimpiada №3

2022-yil 12-oktabr:

2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar!

1 / 25

Qaysi qatorda ergash gapdan oldin kelgan bosh gap egasi yasama so‘z bilan ifodalangan?

A) Kimki birovga qasd qilsa, o‘sha pushaymonlik to‘nini kiyadi.

B) Bu o‘zgarishlar hammaga yoqdi, chunkibarchaningko‘nglidagiishlarbo‘lganedi.

C) O‘quvchilar musobaqalarda yaxshi natijalarni qo‘lga kiritsin deb, maktabimizda sport klubi faoliyat olib bormoqda

D) Giyohvandlik insoniyat kushandasi, shuning uchun unga qarshi ommaviy kurash olib borilmoqda.

2 / 25

Kelasi zamon shaklini yasovchi qaysi qo’shimcha tantavorlikni va ko’tarinlikni Ifodalaydi?

A) –yap, -moqda

B) –moqda

C) –ajak, -yotir

D) –yap,

3 / 25

Avval ular bizga yetib olishsin // keyin birga jo‘naymiz. Ushbu qo‘shma gap qismlari orasiga qaysi tinish belgisi qo‘yiladi?

A) ikki nuqta

B) nuqtali vergul

C) vergul

D) tire

4 / 25

Matn qismlaridan kelib chiqib, ularda ilgari surilgan fikrlar haqidagi qaysi hukm noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) Matnning I qismida Navoiyning hayotiga oid ma’lumot berilgan.

B) Matnning IV qismida Navoiyning turkiy tilda ijod qilganligi haqida fikr bildirilgan.

C) Matnning II qismida Navoiyning dunyoga mashhurligi haqida fikr bildirilgan.

D) Matnning III qismida Navoiy haqida ustozlarining e’tirofi keltirilgan.

5 / 25

Xalq dostonlari haqida berilgan hukmlardan qaysi biri noto‘g‘ri?

A) Qahramonlarning sarguzashtlari, o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko‘lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar xalq dostoni deyiladi.

B) Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan naslga, avloddan avlodga o‘tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi.

C) Dostonlar mavzu jihatidan rang-barang, mazmunan xilma-xil bo‘lganligi bois ularning qahramonlik, romantik, tarixiy dostonlar kabi turlari bor.

D) Doston – xalq og‘zaki ijodining eng yirik janri bo‘lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo‘lgan voqealarni bayon qiluvchi asar.

6 / 25

Quyidagi qaysi fikr Atoyi g‘azali haqida?

A) Uning bir g‘azalida go‘zal yor xokisor oshiqning yuziga oyoq bosar ekan, oyog‘i og‘riydi, “yuzing buncha bo‘yradek dag‘al bo‘lmasa” deb nozlanadi.

B) Uning bir g‘azalida shoirni shaydo qiladigan ham, xor-u rasvo qiladigan ham ko‘ngil deya ta’riflanadi.

C) Uning bir g‘azalida shoirning yuzi ishq o‘ti sababli oltinni yashiradigan darajada sarg‘ayib ketadi.

D) Uning bir g‘azalida shoir suhbatlashishni xohlaydigan insonlari u bilan suhbat qurishni xohlamasliklaridan shikoyat qiladi.

7 / 25

Qaysi gapda chaqmoq so‘zi ko‘chma ma’noda qo‘llangan?

A) Abdushukur bodom-pista chaqib, achchiq choy ichib, yayrab o‘tirardi.

B) Hindistonda ilon chaqishidan har yili minglab kishi halok bo‘ladi.

C) Iboralarning ma’nosini chaqib olishga harakat qilish kerak.

D) Mana chaqmoq chaqdi nogahon, zimiston tun choki so‘kilar.

8 / 25

Matnning qaysi qismida hech qanday xatolik uchramaydi? Alisher Navoiy Buyuk o‘zbek shoiri va mutafakkiri Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida tug‘ildi. Shoirning sherlari XV asrning 60-yillaridayoq mashhur bo‘la boshladi. Shoirning ilk devonlari bundan darak beradi. Yillar o‘tishi bilan Alisher Navoiy asarlarini shuhrati ortib bordi va butun jahonga tarqaldi. Yevropa va Osiyodagi barcha davlatlarda Alisher Navoiy kitoblarining yoyilishi, ularning o‘nlab tillarga tarjima qilinganligi buning yorqin dalilidir. Alisher Navoiy asarlari o‘zining badiyligi, mazmundorligi va go‘zalligi bilan Nizomiy Ganjaviy, Sa’diy, Hofiz Sheroziy, Abdurahmon Jomiy asarlaridan ustun turar edi. Shuning uchun uning ustozi, fors-tojik adabiyotining ulkan namoyandasi Abdurahmon Jomiy Alisher Navoiy ijodi xususida shunday deb yozgan: “Shukrlar bo‘lsinki, u she’rlarini turkiy (ya’ni o‘zbek) tilida ijod qilgan. Agar u forsiy tilda ijod qilganda, bizning asarlarimizni hech kim o‘qimas edi”.

A) I qismida

B) III qismida

C) II qismida

D) IV qismida

9 / 25

Quyida berilgan so‘zlarni ma’nolari bilan birlashtiring.

A) 1-h, 2-i, 3-e, 4-a, 5-d

B) 1-h, 2-a, 3-f, 4-i, 5-b

C) 1-h, 2-a, 3-e, 4-g, 5-b

D) 1-h, 2-a, 3-f, 4-g, 5-d

10 / 25

Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o‘lturur, G‘oyati nozukligidin suv bila yutsa bo‘lur. (Atoyi) Ushbu baytning vaznini aniqlang.

A) hazaji musammani maqsur

B) ramali musaddasi maqsur

C) ramali musammani mahzuf

D) hazaji musaddasi mahzuf

11 / 25

“Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul-mashoyixidur. Maqomati oliy va mashhur, karomoti matavoliy (hayratlanarli) va nomahsur (chegarasiz) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur (suhbatdoshi)”. Ahmad Yassaviy haqidagi ushbu fikr kimning qaysi asaridan olingan?

A) Alisher Navoiy “Nasoyim ul-muhabbat”

B) Alisher Navoiy “Majolis un-nafois”

C) Alisher Navoiy “Mahbub ul-qulub”

D) Bobur “Boburnoma”

12 / 25

Men she’r yozsam, endi uni qog‘ozga emas, anov yal-yal yonayotgan o‘tga yozaman . Berilgan she’riy parcha haqidagi to‘g‘ri mulohazani aniqlang.

A) Ushbu she’riy parchada ikkita olmosh ishtirok etgan.

B) Sifatdosh, ravishdosh va sof fe’l ishtirok etgan.

C) Tuzilishiga ko‘ra sodda gap hisoblanadi.

D) Ravish turkumiga mansub bitta so‘z qatnashgan.

13 / 25

Polvonlar abjirlikda bir-biridan o‘tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu qo‘shma gapda sodda gap qismlari qanday bog‘lovchi vosita yordamida bog‘langan?

A) ohang

B) ayiruv bog‘lovchisi

C) ergashtiruvchi bog‘lovchi

D) nisbiy so‘zlar

14 / 25

Ey yel, borib ahbobqa nomimni degil!
Har kim meni bilsa, bu payomimni degil!
Mendin demagil gar unutulg‘on bo‘lsam,
Har kimki, meni so‘rsa, salomimni degil. (Bobur)

Ushbu ruboiydagi raviyni aniqlang.

A) i harfi

B) m harfi

C) l harfi

D) n harfi

15 / 25

Qaysi gapda fe’lning hozirgi zamon shakli kelasi zamon ma’nosida ishlatilgan?

A) Kun juda qizdiryapti.

B) Yakshanba kuni dam olishga ketyapmiz.

C) Yaxshi qol, ey dilbarim, dilda kadar ketmoqdaman.

D) Balki, Habib Abdulla bo‘lib, Sahrolarda ochajaksan kon.

16 / 25

Quyidagi gapda tushirib qoldirilgan tinish belgilarining to‘g‘ri ketma-ketligini toping. Sen do‘st emassan dedi Iskandar aka do‘st o‘rtog‘ini yengilning ostidan og‘irning ustidan yurishga o‘rgatmaydi

A) “ ”, — : “ ”.

B) “ , — , ”.

C) “ , — , — , ” .

D) “ , , , ”.

17 / 25

Xalq ertangi kuni yaxshiroq bo‘lishini istasa, birlashmog‘i, uyushmog‘i va haqiqat uchun kurashmog‘i kerak. Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

A) Ergashgan qo‘shma gap hisoblanadi.

B) Ham ot kesim, ham fe’l kesim ishtirok etgan.

C) Eganing uyushib kelishi kuzatiladi.

D) Qaratqich aniqlovchi to‘ldiruvchiga tobelanib kelgan.

18 / 25

Qaysi so‘zlar ravish turkumiga mansub?

A) do‘stona, to‘yona

B) ertalab, olg‘a

C) beaql, mehmonxona

D) minglarcha, mardlarcha

19 / 25

Qaysi gapda tirening qo‘yilish sababi boshqalaridan farq qiladi?

A) Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti.

B) Qo‘l yugurigi – oshga, til yugurigi – boshga.

C) Vaqting ketdi – baxting ketdi.

D) Hosilning otasi – suv, onasi – mehnat.

20 / 25

Qaysi javobda tarkibidagi barcha undoshlari un paychalarining ishtirokiga ko‘ra o‘zaro bir xil tasnif qilinadigan sifatlar qatori berilgan?

A) vafo, havo, suv

B) go‘zal, zebo, baland

C) yolg‘iz, vafosiz, yashil

D) o‘rmon, dala, maydon

21 / 25

Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini aniqlang.

A) taalluqli, tamoyil, qoyida

B) suqilmoq, tushunmoq, uchurmoq

C) avf etmoq, tadbiq etmoq, gursillamoq

D) tarjimayi hol, shavqat, tazyiq o‘tkazmoq

22 / 25

… - tovushlar ohangdorligi, asosan, bir xil tovushlarning takrorlanishi natijasida yuzaga keladigan ohangdorlikdir. Nuqtalar o‘rniga mos keladigan atamani aniqlang.

A) istiora

B) so‘z takrori

C) ishtiqoq

D) alliteratsiya

23 / 25

“G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yetar edi”. Rustamxon” dostonidan olingan ushbu parcha kim haqida?

A) qalandarlar

B) Qizil dev

C) ikki kundosh

D) Momogul maston

24 / 25

Qaysi gapda ikki xil nisbatdagi fe’l ishtirok etgan?

A) So‘zni o‘z o‘rnida to‘g‘ri ishlata bilish uchun uning leksik ma’nosini anglash zarur.

B) Tilning biz yo‘qotib ulgurgan boyligini tiklash, iste’moldan chiqarilgan so‘zlarni o‘rniga qaytarish zarur.

C) Nutqning aniq va ravshan bo‘lishi, avvalo, so‘zdan to‘g‘ri foydalanishga bog‘liq.

D) So‘zning leksik ma’nosini tushunmaslik uni xato qo‘llashga olib keladi.

25 / 25

bodparak, barak, shapati ushbu so‘zlar qanday so‘zlar hisoblanadi?