Fizika attestatsiya №12

1. Jismning harakat qonuni x=5+10t-t² (m) ko’rinishga ega. Jism tezligi nolga teng bo’lguncha qancha yo’l bosib o’tadi?(m)

2. Poyezd yo’lning 1/3 qismini 15 m/s tezlik bilan, qolgan qismini 30/ms tezlik bilan o’tsa, uning shu yo’ldagi o’rtacha tezligi qanday (m/s)?

3. Jism 36 m balandlikdan gorizontal otildi. Agar jismning uchish uzoqligi otilish balandligiga teng bo’lsa, jism yerga qanday tezlik bilan uriladi (m/s) ?

4. Massasi 80 gr bo’lgan probkani suv ostida ushlab turush uchun qancha kuch kerak. (N)

5. Radianga o’tkazing: 15°

6. Massasi 70 kg bo’lgan odam qo’zg’almas va qo’zg’aluvchan blok yordamida qanday massali (kg) yukni o’zgarmas tezlik bilan ko’tara oladi? Sistemaning foydali ish koeffitsenti 0,6 ga teng.

7. 20 m/s tezlik bilan ketayotgan avtomobil tormozlanish natijasida 5 s da to‘xtadi. Avtomobilning tormozlanish yo‘lini aniqlang (m).

8. Teng yarmi yerga ko‘milgan diametri 1 m bo‘lgan 5 kg massali shar berilgan. Uni yer sirtidan balandligi 3 m bo‘lgan stol ustiga chiqarish uchun og‘irlik kuchiga qarshi qancha ish (J) bajarish kerak? g=10 m/s²

9. Elektronni A nuqdatan B nuqtaga ko‘chirilganda bajarilgan ish A₁, A nuqtadan C nuqtaga ko‘chirishda bajarilgan ish A₂ ga teng. A₁ va A₂ ishlarning modullarini taqqoslang?

10. Massasi 240 kg bo’lgan tosh richak yordamida ko’tarilmoqda. Agar kichik yelka 0,6 m bo’lsa, uzunligi 2,4m bo’lgan kata yelkaga qanday kuch qo’yish kerak?

11. Nomlari quyida zikr etilgan asboblarning qaysilari oq yorug’likni tarkibiy qismlarga (spektrga) ajratish uchun xizmat qiladi: 1) yassi ko'zgu; 2) yig'uvchi yupqa linza; 3) difraksion panjara; 4) shaffof uch yoqli prizma?

12. Elektr zanjir qarshiligi 4 Ω bo‘lgan rezistor EYUKi 12 V, ichki qarshiligi 2 Ω bo‘lgan tok manbayidan  iborat. Rezistorning kuchlanishi qanday?

13. Atom bombalarining quvvati istalgancha katta bo’la olmasligining sababi nimada?

14. Induksiya EYUK ning birligini ko‘rsating.

15. 2 kg va 1 kg massali silindrlar qo`zg`almas blok orqali vaznsiz ipga osilgan. Bunda birinchi silindrning 4% qismi suvga botganda muvozanat vujudga kelgan. Silindrlarning zichligini (kg/m³ ) aniqlang.

16. Harakatsiz turgan jismning zichligi 840 kg/m³ ga teng. Jism inersial sanoq sistemasiga nisbatan 0,4 c tezlik bilan harakatlansa, bu sanoq sistemasida jismning zichligi qanday qiymatga (g/sm³ ) ega bo`ladi?

18. Elektr plita tuzatilayotganda uning spirali dastlabki uzunligining 0,2 ulushiga qisqartirildi. Bu holda plitaning quvvati necha marta ortadi?

19. Tebranish konturidagi kondensator qoplamalari orasidan nisbiy dielektrik singdiruvchanligi 4 ga teng bo'lgan modda chiqarib olinsa, zanjirdagi zaryadning tebranish davri qanday o'zgaradi?

20. Fotoeffekt uchun Eynshteyn tenglamasi shu hodisa uchun qaysi qonunning qo‘llanishidir?

21. 45 m balandlikdan erkin tashlab yuborilgan metall sharcha yerga elastik urilib, 5 m balandlikka ko’tarildi. Yerga urilish  vaqtidagi sharcha impulsining o’zgarishini toping (kg·m/s). (m=5 kg). g=10m/s².

22. Barcha moddalar o‘z magnit xossalariga ko‘ra diamagnetik, paramagnetik va ferromagnetiklarga bo‘linadi. Magnit singdiruvchanligi 1 dan biroz katta bo‘lgan moddalar qaysi turga mansub?

23. Uzunligi 10 sm bo‘lgan prujinaga 0,4 kg massali yuk osilganida u 1 sm ga uzaydi. Prujinaning bikrligini aniqlang (N/m).

24. α – zarraning tezligi 0 dan v=0,9 c gacha orttirilganda, uning massasi qanchaga ortadi? α-zarraning tinchlikdagi massasi m0=4,0 m.a.b. deb hisoblang. c=3·10⁸ m/s.

25. Jismga 10 N va 20 N kuchlar o‘zaro 120° burchak ostida ta’sir etmoqda. Bu kuchlarning teng ta’sir etuvchisini toping (N).

26. Kunduzgi yorug'likda material qizil rangda ko'rindi. Agar qorong'ida shu materialga havorang nur tushirilsa, u qaysi rangda ko'rinadi?

27. 10 sm uzunlikdagi o`tkazgich induksiyasi 50 mTl bo`lgan magnit maydon kuch chiziqlariga tik joylashgan. Amper kuchi o`tkazgichni o`zining yo`nalishida 8 sm siljitib, 0,004 J ish bajaradi. O`tkazgichdagi tok kuchi (A) qanday?

28. Agar boshlang’ich tezlikka ega bo’lmagan elektron yassi kondensatorda bir plastinkadan ikkinchisigacha bo’lgan yo’lni o’tganda 10⁹ sm/s tezlikga erishganligi ma’lum bo’lsa, kondensator plastinkalaridagi zaryadning sirt zichligini aniqlang(nC/m²). Plastinkalar orasidagi masofa 3 sm. εo=8.85·10^-12 F/m, e=-1.6·10^-19 C, me=9.1·10^-31 kg.

29. Yerning massasi 6,0 ·10²⁴ kg, Oyning massasi 7,35 · 10²² kg, ularning markazlari orasidagi masofa 384400 km. Yer bilan Oy orasidagi tortishish kuchi topilsin (N).

30. Agar 10,8 kg massali kubning qirrasi uch marta qisqartirilsa, uning massasi (g) qancha bo'ladi?

31. C sig`imli kondensator q zaryad bilan, 2C sig`imli kondensator 3q zaryad bilan zaryadlangan. Bu kondensatorlar qutblarini teskari holda ulansa sistema elektr energiyasi qanchaga kamayadi?

32. Induktivligi L, sig’imi C bo’lgan tebranish konturida so’nmas elektromagnit tebranishlar hosil bo’lmoqda. Agar kondensator qoplamalarida maksimal kuchlanish Umax bo’lsa, tok kuchining maksimal qiymati qanday bo’ladi?

33. Radioaktiv elementning aktivligi 8 kunda 4 marta kamaydi. Yarim yemirilish davrini toping.

34. Atom E2 energiyali holatdan E1 energiyali holatga o'tganida nurlangan fotonning energiyasi qanday bo’ladi?

35. Kislorod atomining ionizatsiya energiyasi 14 eV. Bu atom uchun fotoeffektning qizil chegarasi (nm) topilsin. h=6,63·10^-34 J s, 1 eV= 1,6·10^-19 J.

36. Difraksion panjaraga monoxromatik yorug`lik nuri tik tushmoqda. Panjaraning 1 mm da 100 ta shtrix bor. Ekrandagi birinchi tartibli ikkita maksimum orasidagi masofa 10 sm ga teng bo`ldi. Ekran bilan difraksiya panjarasi orasidagi masofa 1 m bo`lsa, yorug`likning to`lqin uzunligini ( μm) toping.

37. Og‘irlik deb ...

38. O‘zgarmas kuchlanish manbayiga 10 Ω , 16 Ω va 18 Ω qarshiliklar ketma-ket ulangan. Umumiy qarshilikni toping (Ω).

39. Kuchni 3 marta orttirib, yelkani 2 marta kamaytirsak, kuch momenti qanday o’zgaradi?

40. XBS dagi o’lchamligi N/T·m bo’lgan fizik kattalik birligining nomi nima?