Fizika attestatsiya №12

1. Hajmlari bir xil bòlgan jismlar zichliklarining massaga boģliqligi qanday bòladi?

2. Jism koordinatalari (6;5) bo’lgan nuqtadan koordinatalari (12;13) bo’lgan nuqtaga ko’chdi. Uning ko’chish moduli qanday (m)?

3. Jism yuqoriga vertical yo‘nalishda 360 km/soat tezlik bilan otildi. Jism qanday balandlikka ko‘tarilganda uning tezligi ikki marta kamayadi (m) ?g = 10 m/s².

4. Rasmda ko'rsatilgan bir jinsli to'sinning massasi 10 kg , ipning taranglik kuchi 200 N ga teng bo’lsa osilgan yuklarning massasini aniqlang (kg) ?(M₁=M₂)

5. Moddiy nuqta 5 m/s tezlik bilan tekis harakatlanib 40s dan so’ng daraxt yonidan o’tdi. Daraxtni koordinatalar boshi va moddiy nuqta harakat yo’nalishini musbat yo’nalish sifatida tanlab, t=60 s da jism koordinatasini aniqlang (m).

6. Gorizontga burchak ostida 30 m/s tezlik bilan otilgan jismning 25 m balandlikdagi tezligini (m/s) toping?

7. To‘g‘ri chiziqli harakat qilayotgan jism t vaqtning o‘ndan bir qismini 3 m/s tezlik bilan, qolgan qismini 8 m/s tezlik bilan o‘tdi. Jismning harakat davomidagi o‘rtacha tezligi qanday (m/s) bo‘lgan?

8. 2 kg massali jismga gorizontal yo‘nalishda 5,2 N tashqi kuch qo‘yildi. Agar jism va sirt orasidagi ishqalanish koeffitsiyenti μ=0,04 bo‘lsa, jismning tezlanishini (m/s²) aniqlang. g=10 m/s²

9. Suyuqlik radiusi 11 mm bo‘lgan naychada 0,5 mm ko‘tarildi. Suyuqlik zichligini toping (kg/m³). σ=22 mN/m

10. Suv kapillar naychada 0,028 m ga ko`tarildi. Naychaning diametrini (mm) aniqlang. Suvning sirt taranglik koeffitsiyentini 0,07 N/m deb oling.

11. Nima uchun odamlar bilan to’la zalda tovush past eshitiladi?

12. Fotoeffekt uchun Eynshteyn tenglamasi shu hodisa uchun qaysi qonunning qo‘llanishidir?

13. Yerning massasi 6,0 ·10²⁴ kg, Oyning massasi 7,35 · 10²² kg, ularning markazlari orasidagi masofa 384400 km. Yer bilan Oy orasidagi tortishish kuchi topilsin (N).

14. Barcha moddalar o‘z magnit xossalariga ko‘ra diamagnetik, paramagnetik va ferromagnetiklarga bo‘linadi. Magnit singdiruvchanligi 1 dan biroz katta bo‘lgan moddalar qaysi turga mansub?

15. 10 sm uzunlikdagi o`tkazgich induksiyasi 50 mTl bo`lgan magnit maydon kuch chiziqlariga tik joylashgan. Amper kuchi o`tkazgichni o`zining yo`nalishida 8 sm siljitib, 0,004 J ish bajaradi. O`tkazgichdagi tok kuchi (A) qanday?

16. Katodga 4 s davomida kelgan ionlarning umumiy zaryadi 16 С bo’lsa, elektrolit eritmasidan o‘tib turgan o‘zgarmas tokning kuchi necha amper boladi?

17. 45 m balandlikdan erkin tashlab yuborilgan metall sharcha yerga elastik urilib, 5 m balandlikka ko’tarildi. Yerga urilish  vaqtidagi sharcha impulsining o’zgarishini toping (kg·m/s). (m=5 kg). g=10m/s².

18. 2 kg va 1 kg massali silindrlar qo`zg`almas blok orqali vaznsiz ipga osilgan. Bunda birinchi silindrning 4% qismi suvga botganda muvozanat vujudga kelgan. Silindrlarning zichligini (kg/m³ ) aniqlang.

19. Induktivligi L, sig’imi C bo’lgan tebranish konturida so’nmas elektromagnit tebranishlar hosil bo’lmoqda. Agar kondensator qoplamalarida maksimal kuchlanish Umax bo’lsa, tok kuchining maksimal qiymati qanday bo’ladi?

20. O‘lchamlari 4 ·6 m² bo‘lgan tomga normal atmosfera bosimida havo qanday kuch (kN) bilan bosishini hisoblang? Normal sharoitda atmosfera bosimi 101308 Pa deb hisoblansin.

21. Tomonlari 20 sm va 30 sm bo‘lgan to‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi ramkadan 40 A tok o‘tmoqda. Ramkaning magnit momenti nimaga teng ( A·m²)?

22. Og‘irlik deb ...

23. α – zarraning tezligi 0 dan v=0,9 c gacha orttirilganda, uning massasi qanchaga ortadi? α-zarraning tinchlikdagi massasi m0=4,0 m.a.b. deb hisoblang. c=3·10⁸ m/s.

24. Agar boshlang’ich tezlikka ega bo’lmagan elektron yassi kondensatorda bir plastinkadan ikkinchisigacha bo’lgan yo’lni o’tganda 10⁹ sm/s tezlikga erishganligi ma’lum bo’lsa, kondensator plastinkalaridagi zaryadning sirt zichligini aniqlang(nC/m²). Plastinkalar orasidagi masofa 3 sm. εo=8.85·10^-12 F/m, e=-1.6·10^-19 C, me=9.1·10^-31 kg.

25. Kuchni 3 marta orttirib, yelkani 2 marta kamaytirsak, kuch momenti qanday o’zgaradi?

26. Agar jismga 3 s davomida 15 N kuch ta’sir etsa, jism impulsining o'zgarishi (kg·m/s) nimaga teng?

27. Kislorod atomini ionlashtirish uchun 14 eVga yaqin energiya zarur. Ionlashtiruvchi nurlanishning chastotasini toping. h = 6,63·10^-34 J·s, c=3·10⁸ m/s, e = 1,6·10^-19 C

28. Lift shiftidagi dinamometrga osilgan m  massali yuk vertikal bo`ylab a  tezlanish bilan pastga harakat qilmoqda. Agar dinamometr prujinasining bikrligi k  bo`lsa, bu prujina qanchaga uzayadi?

29. Jismga 10 N va 20 N kuchlar o‘zaro 120° burchak ostida ta’sir etmoqda. Bu kuchlarning teng ta’sir etuvchisini toping (N).

30. Traktor birinchi 5 minutda 600 m yo’l o’tdi. U shu tezlik bilan harakatlanib 0,5 soatda qancha yo’l o’tadi.

31. Uzunligi 10 sm bo‘lgan prujinaga 0,4 kg massali yuk osilganida u 1 sm ga uzaydi. Prujinaning bikrligini aniqlang (N/m).

32. Induksiya EYUK ning birligini ko‘rsating.

33. Elektr plita tuzatilayotganda uning spirali dastlabki uzunligining 0,2 ulushiga qisqartirildi. Bu holda plitaning quvvati necha marta ortadi?

34. Kunduzgi yorug'likda material qizil rangda ko'rindi. Agar qorong'ida shu materialga havorang nur tushirilsa, u qaysi rangda ko'rinadi?

35. Difraksion panjaraga monoxromatik yorug`lik nuri tik tushmoqda. Panjaraning 1 mm da 100 ta shtrix bor. Ekrandagi birinchi tartibli ikkita maksimum orasidagi masofa 10 sm ga teng bo`ldi. Ekran bilan difraksiya panjarasi orasidagi masofa 1 m bo`lsa, yorug`likning to`lqin uzunligini ( μm) toping.

36. Atom E2 energiyali holatdan E1 energiyali holatga o'tganida nurlangan fotonning energiyasi qanday bo’ladi?

37. Matematik mayatning uzunligi 2,5 m, unga osilgan  sharchaning massasi 100 gr. Tebranish davrini hisoblang(s). g=10m/s².

38. Elektr zanjir qarshiligi 4 Ω bo‘lgan rezistor EYUKi 12 V, ichki qarshiligi 2 Ω bo‘lgan tok manbayidan  iborat. Rezistorning kuchlanishi qanday?

39. Tomonlari 20 sm va 30 sm bo‘lgan to‘g‘ri to‘rtburchak shaklidagi ramkadan 40 A tok o‘tmoqda. Ramkaning magnit momenti nimaga teng ( A·m²)?

40. Radioaktiv elementning aktivligi 8 kunda 4 marta kamaydi. Yarim yemirilish davrini toping.