Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №4

1 / 40

Eldor akaning uyi o`n yetti tomdan keyin joylashgan, zo`rg`a topib bordik-da.
Ushbu gapda ajratib ko`rsatilgan so`zda qanday ma’no ko'chishi kuzatiladi?

A) sinekdoxa

B) vazifadoshlik

C) metafora

D) metonimiya

2 / 40

Kesimi faqat til undoshlaridan tashkil topgan yasama so’z bilan ifodalangan gapni aniqlang.

A) Oshkora yomonlikka nisbatan yasama ezgulikdan inson ko’proq nafratlanadi.

B) Tarixni anglash orqali insonda hayotini anglash qobiliyati shakllanadi.

C) Do’stlikka yaramaydigan shaxsning eng yaramasi – chaqimchi.

D) Hasad va baxillik nafratdan ham murosasizroqdir.

3 / 40

Jabr-u jafolardan o’tgan, endigina sening qo’lingdan tutgan, seni yo’qotib qo’ymaslik maqsadida bor vujudi bilan sen uchun yashayotganlarning orzusisan, mustaqillik! Ushbu gapda qo’llangan yasama so’zlar soni nechta?

A) 3ta

B) 5 ta

C) 2 ta

D) 4 ta

4 / 40

Voqea-hodisa, shaxs-narsani nomlash uchun ishlatilgan (bir so‘z yoki so‘z birikmasi bilan ifodalangan) qisqa gapdan so‘ng ishlatiladigan tinish belgisi qaysi gapda qo`llangan?

A) Ko‘klamoyim, ko‘kingdan ber bir chimdim! ( M. Yusuf )

B) She’rim! Yana o‘zing yaxshisan! ( U. Nosir )

C) Podshoh o‘sha bolani yoniga o‘tqazib, undan so‘rabdi: Mening uyim chiroylimi yoki otangnikimi?

D) Yashash. Bu – orzular qanotin kermoq. Yashash. Bu – muhabbat gullarin termoq. (O. Matjon)

5 / 40

Quyida berilgan gaplarning qaysilarida paronim xatolik jarangsiz undosh o`rniga jarangli undosh qo`llash orqali yuzaga kelgan.
1.Odam tushgan chog`ni uning o‘zi qazigan bo‘ladi. (Nepal xalq maqoli)
2.Ushshoq ham non. (Norveg xalq maqoli)
3.Nokasdan qars olsang, uxlashga qo‘ymaydi. (Ukrain xalq maqoli)
4.Do‘stsiz boshim – tussiz oshim. (O‘zbek xalq maqoli)
5.Mard jonini fido qilsa, qochoq issiz yo‘qolar. (Chuvash xalq maqoli)
6.Bug‘uni uradigan odam uning shohlaridan qochib qutula olmaydi. (Dolgan xalq maqoli)
7.Og‘zini bod ochadigan kishi ko‘p yo‘qotadi. (Shved xalq maqoli)
8.Kichkina teshikdan kirgan nur ham xonani yoriq qiladi. (Yapon xalq maqoli).

A) 3, 4, 5, 8

B) 1, 7

C) 1, 3, 4, 5, 7, 8

D) 2, 6, 8

6 / 40

Qaysi gapda 2 o‘rinda imloviy xatolikka yo‘l qo‘yilgan?

A) Odam onadan tug‘ilib-oq ma’naviyatli, ma’rifatli bo‘lib qolmasligini yaxshi tushinasiz.

B) Unutmangki, tanbal, bezori, sharobxo‘r, fosiq kishi manaviy nogiron degan so‘zdir.

C) Ona tilimiz orqali biz o‘z fikrimizni shakllantiramiz,o‘ylaymiz, mushohada yurutamiz.

D) Do‘stim, ko‘rmayapsan-da, oy botib, yulduzlar birin-ketin so‘nib borayapti.

7 / 40

"O'quvchilar sanoq sistemasini o'rganishardi, gohida sanog'idan adashgan bolalar jahl bila ruchkani partaga urardilar." Ushbu gapda nechta fonetik o'zgarish mavjud?

A) 8ta

B) 6ta

C) 5ta

D) 7ta

8 / 40

Qaysi gapda to‘ldiruvchi vazifasidagi so‘zda paronim bilan bog‘liq xatolik bor?

A) Ishning suratini oshirishimiz, kuniga yuz tup olma ko‘chatini o‘tkazishimiz kerak.

B) Yomon yo‘ldosh yov bo‘lar, ravon yo‘lda g‘ov bo‘lar.

C) Kimki birovga choh qazisa, unga o‘zi yiqiladi.

D) Uzuk va zirak, tillaqosh va zebigardonlardan quti-quti yig‘gan edi.

9 / 40

Kesimi faqat til undoshlaridan tashkil topgan yasama so‘z bilan ifodalangan gapni aniqlang.

A) B)Oshkora yomonlikka nisbatan yasama ezgulikdan inson ko‘proq nafratlanadi.

B) D)Do‘stlikka yaramaydigan shaxsning eng yaramasi − chaqimchi.

C) A)Hasad va baxillik nafratdan ham murosasizroqdir.

D) C)Tarixni anglash orqali insonda hayotni anglash qobiliyati shakllanadi.

10 / 40

"Bu dunyoga kelib nima karomat ko'rsatdik? Ko'prik qurdikmi, machit soldikmi?" Ushbu gapda nechta boshqaruvli so'z birikmasi mavjud?

A) 3ta

B) 4ta

C) 2ta

D) 1ta

11 / 40

Imloviy xatoliklar bo`yicha javoblarni moslashtiring.

A) 1-b; 2-d; 3-a; 4-c;

B) 1-b; 2-d; 3-c; 4-a;

C) 1-c; 2-b; 3-d; 4-a;

D) 1-c; 2-d; 3-a; 4-d;

12 / 40

Azm, aysh, arz, aft, aql, badnafs, bahs, boks, bazm,bayt, brak, vazn, vahm, vaqf, gips, globus, dafn, dahr, jazm, jalb, janr, jahl, jahd. Ushbu so`zlarning nechtasida jarangli jarangsizligiga ko`ra ham, til qismlarining harakatiga ko`ra ham birlashtiruvchi belgiga ega undoshlar qator holda kelgan?

A) uchtasida

B) beshtasida

C) oltitasida

D) to`rttasida

13 / 40

Qaysi gapda egalik qo'shimchalari qo'shilishi natijasida so'zlar imlosida tovush tushishi va tovush ortishi hodisalari ro'y bergan?

A) Buningiz institutni bitiradi-ya, kelajagi haqida ham bir o'ylab ko'ring, hadeb erkalatmasdan.

B) Oltovlon ola bo'lsa, og' zidagini oldirar, to'rtovlon tugal bo'lsa, ko'kdagini undirar.

C) Qalb qiynog'i og'ir bo'ladi, ko'nglingizni ezib qo'yadi, shuning uchun pushaymon bo'ladigan ishlarga yo'l qo'ymang.

D) Ikkala qiz ham og'zini ochmay jim o'tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi.

14 / 40

Menga qulluq qilma, Yurt tuprog‘in o‘p, Unga qullar emas, fidolar kerak. Uning senu mendek shoirlari ko‘p, Buyuk elga endi daholar kerak. Qaysi javobda ushbu misralar muallifining hayoti va ijodi haqida ma`lumot berilgan?

A) Uning ilk kitobi “Ona yer ” deb nomlangan.

B) muallim oilasida dunyoga kelgan.

C) Dantening “Ilohiy komediya” asarini tarjima qilgan.

D) Zamonaviy va tarixiy mavzularda drama yozgan.

15 / 40

Quyidagi qaysi gapda qattiq so`zining ko`chma ma`nosi bilan antonimlik hosil qiladigan so`z qatnashgan?

A) Samandar nafis qo`llari bilan testni bo`yayapti.

B) Guruhimizdagi eng saxiy o`quvchi –menga ikki kilogram tandir olib kelgan o`quvchi.

C) Mohinur yumshoq ko`rpachaga cho`zilib o`tiribdi.

D) Mohinur mustahkam shisha bilan Mushtariyning boshini yorib qo`ydi.

16 / 40

Muqimiy “Qoqondan Farg’onaga” qilgan sayohatida qaysi qishloqning odamlarini “charchashni bilmas yursalar, purzor ketmon ursalar, vaqti namozga kelsalar, masjid soriga lang ekan” deya ta’riflaydi?

A) Beshariq

B) Yayfan

C) Rafqon

D) Nursux

17 / 40

Vazifasi jihatidan bir turga mansub bo’lgan qo`shimchalar ketma-ket qo’shilgan so’zni aniqlang.

A) ko`rsat

B) oqishroq

C) isitkich

D) qizdirsa

18 / 40

Qaysi qatordagi gapda olmosh shaxs oti o`rnida kelgan?

A) Men Azimdan qo`rqmayman, shunchaki uni hurmat qilaman.

B) Bugun o`ntasini yozishga ulgurdim, ertaga ham shuncha yoza olsam, ishim o`ylaganimdan ko`ra tezroq yakunlanar ekan.

C) Ustozimiz juda mehribonlar, shuning uchun barchamiz ularni yaxshi ko`ramiz.

D) Shuni bildimki, sensiz hech narsani uddalay olmas ekanman.

19 / 40

Saodat soatini soatsozga sozlatdi. Ushbu tez aytishdagi so`z yasovchi qo`shimchalar tarkibida nechta jarangli sirg`aluvchi undoshlar bor?

A) 1 ta

B) 2 ta

C) Bunday qo`shimcha mavjud emas

D) 3 ta

20 / 40

Haqiqatdan qo`rqqan odam yolg`onning panasiga berkinadi. Berilgan gap haqida qaysi fikr to`g`ri?

A) gap tarkibida otlashgan sifatdosh qatnashgan

B) gap tarkibida otlashgan sifat qatnashgan

C) gap tarkibida barcha bo`laklar kesimga to`g`ridan to`g`ri (bevosita)bog`langan.

D) gapda o`zlik nisbatidagi fe`l qatnashgan

21 / 40

...yomon bilan yurmagan, yomon joyda turmagan ekanlar. Ushbu ta`rif qaysi asarda keltirilgan va qaysi personajlarga nisbatan qo`llangan?

A) “Ravshan” dostonida kallar

B) “Uch og`a-ini botirlar” ertagida botirlar

C) “Uloqda” hikoyasida Turg`unning o`rtoqlari

D) “Mehrobdan chayon”da Anvarning o`rtoqlari

22 / 40

E.Vohidovning qaysi asarida xalqlar, millatlar, dinlar o’rtasidagi nizolar bashariyatga naqadar katta falokatlar olib kelishi teran tasvirlangan?

A) “Quyosh maskani”

B) “Ruhlar isyoni”

C) “Palatkada yozilgan doston”

D) “Nido”

23 / 40

Qaysi so`zning asosi quyi keng unlilar va jarangli undoshlardan tashkil topgan?

A) qo`nim

B) noo`rin

C) qanotli

D) ma`nodosh

24 / 40

Berilgan misralarning qaysi birida tardi aks san`ati qo`llangan?

A) Menga dushvor erur sensiz tirilmoq, Senga men bo`lmasam ey jon, ne g`amdur

B) Kuchum yetguncha ko`p qildim vafolar Vafoli qulni asrar podshohlar podshohlar

C) Zulfung cheriki jamol mulkin, Oldi ko`zing ittifoqi birla

D) Ko`z yoshim tuproq ila gar qotila Kelmagayman javridin haqqo tila

25 / 40

Qaysi gap tarkibida fe`l yasovchi qo`shimcha bilan omonim bo`la oladigan fe`llarning munosabat shakli qatnashmagan?

A) Uning sovuqdan lablari ko`karib ketgan.

B) O`sha paytlar u Toshkentda yashardi.

C) Farovonlik istasang, baxtli bo`lganingda ham do`st-yor orttir.

D) Yaxshi gap bilan ilon inidan chiqar.

26 / 40

1989–1998 yillarda xalqimiz istiqlolining ilk nishonalaridan biri – “Cho‘lpon” nashriyotida bosh muharrir, direktor bo‘lib ishlagan ijodkorning asari qaysi qatorda berilgan?

A) “Tug`ishganlar qaytdi ”

B) “Sartarosh qo`shig`i”

C) “Atrofimizdagi qiziqchilar”

D) “Tandir haqida ertak”

27 / 40

“Ko`p o`tmay, bozorning odatdagi tashvishi, to`poloni boshlandi. Bolalarning qiy-chuvi, sigir-buzoqlarning ma`rashi bilan dallollarning “Bor baraka”si qo`shilib, yaqindagina osoyishtalik hukm surgan qaqroq daryoga bahor toshqinidek jon kirdi”.

Ushbu jumlalar qaysi asarda uchraydi?

A) “Yulduzli tunlar”

B) “Ravshan”

C) “Me`mor”

D) “Qiyomat qarz”

28 / 40

Adabiy nutqning sofligiga putur yetkazuvchi unsurlar qaysilar?

1)shevaga xos so`z, ibora, grammatik shakllar, urg`u va talaffuz; 2)o`rinsiz qo`llangan chet so`z va so`z birikmalari (varvarizmlar); 3)dag`al, haqorat so`z va iboralar (vulgarizmlar); 4)“ishlamaydigan” yoki parzit so`zlar; 5)idoraviy so`z va iboralar (kanselyarizmlar).

A) 1, 2, 3, 4

B) 1, 2, 3, 4, 5

C) 2, 3, 4

D) 3, 4

29 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va raqamlab ko‘rsatilgan bandlarida ro‘y bergan xatoliklar turi moslashtirib ko‘rsatilgan to‘g‘ri javobni belgilang.

a) imloviy xatolik; b) ishoraviy xatolik (punktuatsion); c) uslubiy xatolik (qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq xatolik).

A) 1-c, 2-b, 3-a

B) 1-b, 2-a, 3-c

C) 1-a, 2-c, 3-b

D) 1-b, 2-c, 3-a

30 / 40

Mirmuhsinning quyidagi qaysi asarlarida zulm-u zo‘ravonlikga qarshi kurashgan shaxslarning o‘ziga xos obrazlari yaratilgan?

A) «Ziyod va Adiba», «Jamila», «Oq marmar»

B) «Oq marmar», «Cho‘ri», «Tungi chaqmoqlar»

C) «Jamila», «Me’mor», «Turon malikasi»

D) «Tungi chaqmoqlar», «Ilon o‘chi», «Chotqol yo‘lbarsi»

31 / 40

Aruz vaznidagi ramal bahrining asosiy bosh rukni qaysi?

A) mafoil

B) foilotun

C) faulun

D) mafoiylun

32 / 40

“Kamlikning kamoli bordir,

Manmanlikning zavoli bordir…”,

“O`zingdan kattani uchratsang pir bil,

O`zingni er bilsang, birovni sher bil…”

kabi hikmat darajasiga ko`tarilgan baytlar qaysi dostonda uchraydi?

A) “Alpomish”

B) “Ravshan”

C) “Kuntug`mish”

D) “Rustamxon”

33 / 40

N. Dumbadzening zamonaviy mavzudagi qaysi asarlarida insonlarning bir-biriga munosabatidagi odamiylik, oqibat singari fazilatlar ulug'langan?

A) «Oq bayroqlar», «Quyosh kechasi»

B) «Quyoshni ko‘ryapman», «Kukaracha»

C) «Men, buvim, Iliko va Illarion», «Abadiyat qonuni»

D) «Qishloq bolalari», “Abadiyat qonuni”

34 / 40

1995-yil 24-avgustda qabul qilingan imlo qoidalari ko`ra qaysi qatorda narsaning biror maqsad, ish uchun mo’ljallanganligini bildiruvchi qo’shma ot berilmagan?

A) ko’zoynak

B) tokqaychi

C) qizilishton

D) qiymataxta

35 / 40

Quyidagi gapda portlovchi undosh bilan tugagan yopiq bo`g`inlar soni nechta? Ba`zi xo`rozlar raqibni bir choqib, so`ng chekkaga borib tomosha qilib turadi.

A) 3 ta

B) 6 ta

C) 4 ta

D) 5 ta

36 / 40

“Kecha va kunduz” asarida domla – imom Ibrohim Xalilulloh to`g`risida kimdan dalil keltiradi?

A) Mashrabdan

B) So`fi Olloyordan

C) Yassaviydan

D) Muqimiydan

37 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si ma’lumotlari asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va matnning uchinchi bandida nechta ravish ishtirok etgan?

A) 4 ta

B) 5 ta

C) 2 ta

D) 3 ta

38 / 40

Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan?

Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab.

A) 2 tasi

B) 4 tasi

C) 5 tasi

D) 3 tasi

39 / 40

Qaysi gapda yasama sifatning asosi faqat portlovchilardan iborat?

A) Ishonchli manbalarga tayanib ish ko`rdik

B) Osmon shunday tiniqki, qarab to`ymaysan.

C) Qaynoqqina choy damlab keling.

D) Negadir yuzing so`lg`in, nima bo`ldi senga?

40 / 40

Qaysi qatordagi gapda yordamchi so`z turkumlarining barcha turi ishtirok etgan?

A) Agar birov xafa qilgan bo`lsa ayt, mana shu tayog`im bilan gardaniga bir tushiray.

B) Goh ko`chada, goh maktabda uni ko`rib turardim-u, hech yurak yutib gaplasholmasdim.

C) O`sha kezlarda men shularning hammasini o`z ko`zim bilan ko`rib yurgan bo`lsam ham, ammo tub mohiyatiga uncha tushunib yetmagan edim.

D) Biroq xirmonga kelishim bilan bu shirin xayollarimdan asar ham qolmay, ko`nglim g`ash bo`ldi.

O'rtacha ball 0%

0%

Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Author: InfoMaster

Fizika attestatsiya №5

Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Ona tili va adaviyot fanidan attestatsiya savollari №14

Ona tili va adabiyot attestatsiya №13

On tili va adabiyot attestatsiya №12

On tili va adabiyot attestatsiya №11

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring