Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №4

1 / 40

Ko`zlarim yo`l ustida, kelmadi yor,
Ushbu keng dunyo ko`zimga bo`ldi tor.
Qay qaroqchi oldi yorimning yo`lin,
Mundagi baxtsiz yigit yo`l uzra zor...
Ushbu to`rtlik qaysi asardan olingan?

A) “Navoiy”

B) “O`tkan kunlar”

C) “Mehrobdan chayon”

D) “Kecha va kunduz”

2 / 40

old, ko`ra, orqa, qarab,ro`para, deya, oldin, deb,avval, bo`ylab, keyin, so`ng, atab.
Ushbu vazifadosh ko`makchilardan nechtasi fe`l so`z turkumidan hosil bo`lgan?

A) 6 tasi

B) 10 tasi

C) 7 tasi

D) 5 tasi

3 / 40

Berilgan matndagi fonetik o’zgarishga uchragan so’zlar haqidagi noto’g’ri hukmni toping.

A) Beriligan matndagi so’zlarda ko’makchi morfemada ham tovush o’zgarishi kuzatiladi

B) Fonetik o’zgarishga uchragan ot tarkibida jarangli undosh jarangsiz undoshga almashgan

C) Berilgan matnda olmosh tarkibida Tovush tushishi hodisasi ro’y bergan

D) Berilgan matndagi olmosh tarkibida tovush ortishi hodisasi ro’y bergan

4 / 40

Qaysi javobda quyidagi gap matn mazmuniga mos ravishda to’g’ri davom ettirilgan? Shoh Iskandar …

A) o’z xazinalari, boyliklari bilan birga ko’mishlarini vasiyat qilibdi

B) umrining so’nggida dunyoning ko’plab xalqlarini o’ziga tobe qilganidan g’ururlanibdi.

C) bitmas xazina, ko’p boylik o’z hayotining asosiy mazmuni ekanligini tushunibdi.

D) umrining so’nggida bu dunyoning o’tkinchi, bevafo ekanligini anglab yetibdi.

5 / 40

Naqqoshlik – xalq amaliy sanatining qadimiy soxalaridan biridir. Naqqoshlikda ustalar tayyorlab beradigan andoza, qolip muxim ahamiyatga ega. Odatda, naqsh, bezakni malakali naqqosh ustalar chizib bergan. Bunday naqshlarni memorchilik, gilamchilik, kashtado‘zlik, kandakorlik kabi soxalarda uchratish mumkin. Naqsh yaratish ustadan did, maxoratdan tashqari katta tajriba va malakani talab qiladi. Shu sababli o‘tmishda naqqoshlar xalq hunarmandlarining eng bilimdon, istedodli qismi hisoblangan. (“Qomus” to‘plamidan)

Ushbu parchada necha o`rinda imloviy xatolikka yo`l qo`yilgan?

A) 8

B) 5

C) 6

D) 7

6 / 40

Qaysi gapda 2 o‘rinda imloviy xatolikka yo‘l qo‘yilgan?

A) Unutmangki, tanbal, bezori, sharobxo‘r, fosiq kishi manaviy nogiron degan so‘zdir.

B) Ona tilimiz orqali biz o‘z fikrimizni shakllantiramiz,o‘ylaymiz, mushohada yurutamiz.

C) Do‘stim, ko‘rmayapsan-da, oy botib, yulduzlar birin-ketin so‘nib borayapti.

D) Odam onadan tug‘ilib-oq ma’naviyatli, ma’rifatli bo‘lib qolmasligini yaxshi tushinasiz.

7 / 40

"Bu ko'ylak sal qizilroq ekan." Ushbu gapda sifatning qaysi darajasi qatnashgan? Qaysi yo'l bilan hosil qilingan?

A) orttirma daraja; morfologik yo'l bilan.

B) orttirma daraja; leksik-morfologik yo'l bilan.

C) ozaytirma daraja; morfologik yo'l bilan.

D) ozaytirma daraja; leksik-morfologik yo'l bilan.

8 / 40

Bazm uyushtirilibdi. Fe’l nisbatini aniqlang.

A) orttirma nisbat

B) majhul nisbat

C) birgalik nisbat

D) o‘zlik nisbat

9 / 40

Qaysi qo‘shma gap tarkibidagi ikkala sodda gapda ham hol ishtirok etgan?

A) Katta gapirmagin, chunki sendan zo‘rlar ham topilishi shubhasiz.

B) Agar shaharga yolg‘iz borsang, sendan qattiq xavotirlanamiz.

C) Kimki yaqiniga yaxshilik qilsa, dunyoda kam bo‘lmaydi.

D) Shunday kuldiki, zal zirillab ketdi.

10 / 40

Vatanning baxti, porloq istiqloli, yorqin kelajagi uchun yashash, kerak bo'lganda jon fido etish shu zaminda yashayotgan har bir inson uchun ham farz, ham qarzdir. Parchada qanday fonetik o'zgarishlar ro'y bergan?

A) tovush almashishi

B) tovush tushishi

C) tovush tushishi va tovush almashishi

D) tovush almashishi va orttirilishi

11 / 40

O`tkir Hoshimovning “Dunyoning ishlari” qissasi haqida berilgan ma`lumotlardan noto`g`risini toping

A) 1.3

B) 1.4

C) 1.2

D) 2.4

12 / 40

Qo`lida piyola ushlagan be`morlar suv ichgani ketyapti. Ushbu gapda qaysi kelishik belgisiz qo`llangan?

A) o`rin-payt

B) chiqish

C) qaratqich

D) tushum

13 / 40

Qaysi gapda egalik qo'shimchalari qo'shilishi natijasida so'zlar imlosida tovush tushishi va tovush ortishi hodisalari ro'y bergan?

A) Buningiz institutni bitiradi-ya, kelajagi haqida ham bir o'ylab ko'ring, hadeb erkalatmasdan.

B) Oltovlon ola bo'lsa, og' zidagini oldirar, to'rtovlon tugal bo'lsa, ko'kdagini undirar.

C) Ikkala qiz ham og'zini ochmay jim o'tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi.

D) Qalb qiynog'i og'ir bo'ladi, ko'nglingizni ezib qo'yadi, shuning uchun pushaymon bo'ladigan ishlarga yo'l qo'ymang.

14 / 40

“Podshohlarga yaqin yurmoq ajdarga yaqin yurmoqdan xavfli ekanini bilardik… Siz, hali hech narsani ko`rmagan g`o`r go`daklar, chalg`ib ajdar komiga lahm etdek ketdingiz! Polapon vaqtingizdayoq yorug` dunyodan ketdingiz! Ana shunga kuyaman!” Ushbu parcha qaysi asardan olingan?

A) “Yulduzli tunlar”

B) “Me`mor”

C) “Uch og`ayni botirlar”

D) “Zulmat ichra nur”

15 / 40

Menga qulluq qilma, Yurt tuprog‘in o‘p, Unga qullar emas, fidolar kerak. Uning senu mendek shoirlari ko‘p, Buyuk elga endi daholar kerak. Qaysi javobda ushbu misralar muallifining hayoti va ijodi haqida ma`lumot berilgan?

A) muallim oilasida dunyoga kelgan.

B) Uning ilk kitobi “Ona yer ” deb nomlangan.

C) Dantening “Ilohiy komediya” asarini tarjima qilgan.

D) Zamonaviy va tarixiy mavzularda drama yozgan.

16 / 40

1995-yil 24-avgustda qabul qilingan imlo qoidalari ko`ra qaysi qatorda narsaning biror maqsad, ish uchun mo’ljallanganligini bildiruvchi qo’shma ot berilmagan?

A) qiymataxta

B) ko’zoynak

C) qizilishton

D) tokqaychi

17 / 40

Aruz vaznidagi ramal bahrining asosiy bosh rukni qaysi?

A) faulun

B) mafoiylun

C) foilotun

D) mafoil

18 / 40

Vazifasi jihatidan bir turga mansub bo’lgan qo`shimchalar ketma-ket qo’shilgan so’zni aniqlang.

A) ko`rsat

B) oqishroq

C) qizdirsa

D) isitkich

19 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si ma’lumotlari asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va matnning uchinchi bandida nechta ravish ishtirok etgan?

A) 4 ta

B) 5 ta

C) 3 ta

D) 2 ta

20 / 40

Adabiy nutqning sofligiga putur yetkazuvchi unsurlar qaysilar?

1)shevaga xos so`z, ibora, grammatik shakllar, urg`u va talaffuz; 2)o`rinsiz qo`llangan chet so`z va so`z birikmalari (varvarizmlar); 3)dag`al, haqorat so`z va iboralar (vulgarizmlar); 4)“ishlamaydigan” yoki parzit so`zlar; 5)idoraviy so`z va iboralar (kanselyarizmlar).

A) 2, 3, 4

B) 1, 2, 3, 4, 5

C) 1, 2, 3, 4

D) 3, 4

21 / 40

N. Dumbadzening zamonaviy mavzudagi qaysi asarlarida insonlarning bir-biriga munosabatidagi odamiylik, oqibat singari fazilatlar ulug'langan?

A) «Men, buvim, Iliko va Illarion», «Abadiyat qonuni»

B) «Oq bayroqlar», «Quyosh kechasi»

C) «Quyoshni ko‘ryapman», «Kukaracha»

D) «Qishloq bolalari», “Abadiyat qonuni”

22 / 40

...yomon bilan yurmagan, yomon joyda turmagan ekanlar. Ushbu ta`rif qaysi asarda keltirilgan va qaysi personajlarga nisbatan qo`llangan?

A) “Mehrobdan chayon”da Anvarning o`rtoqlari

B) “Uch og`a-ini botirlar” ertagida botirlar

C) “Uloqda” hikoyasida Turg`unning o`rtoqlari

D) “Ravshan” dostonida kallar

23 / 40

Qaysi gapda yasama sifatning asosi faqat portlovchilardan iborat?

A) Qaynoqqina choy damlab keling.

B) Negadir yuzing so`lg`in, nima bo`ldi senga?

C) Ishonchli manbalarga tayanib ish ko`rdik

D) Osmon shunday tiniqki, qarab to`ymaysan.

24 / 40

E.Vohidovning qaysi asarida xalqlar, millatlar, dinlar o’rtasidagi nizolar bashariyatga naqadar katta falokatlar olib kelishi teran tasvirlangan?

A) “Palatkada yozilgan doston”

B) “Quyosh maskani”

C) “Nido”

D) “Ruhlar isyoni”

25 / 40

Mirmuhsinning quyidagi qaysi asarlarida zulm-u zo‘ravonlikga qarshi kurashgan shaxslarning o‘ziga xos obrazlari yaratilgan?

A) «Tungi chaqmoqlar», «Ilon o‘chi», «Chotqol yo‘lbarsi»

B) «Ziyod va Adiba», «Jamila», «Oq marmar»

C) «Oq marmar», «Cho‘ri», «Tungi chaqmoqlar»

D) «Jamila», «Me’mor», «Turon malikasi»

26 / 40

Muqimiy “Qoqondan Farg’onaga” qilgan sayohatida qaysi qishloqning odamlarini “charchashni bilmas yursalar, purzor ketmon ursalar, vaqti namozga kelsalar, masjid soriga lang ekan” deya ta’riflaydi?

A) Yayfan

B) Nursux

C) Beshariq

D) Rafqon

27 / 40

Haqiqatdan qo`rqqan odam yolg`onning panasiga berkinadi. Berilgan gap haqida qaysi fikr to`g`ri?

A) gap tarkibida otlashgan sifatdosh qatnashgan

B) gapda o`zlik nisbatidagi fe`l qatnashgan

C) gap tarkibida otlashgan sifat qatnashgan

D) gap tarkibida barcha bo`laklar kesimga to`g`ridan to`g`ri (bevosita)bog`langan.

28 / 40

“Kamlikning kamoli bordir,

Manmanlikning zavoli bordir…”,

“O`zingdan kattani uchratsang pir bil,

O`zingni er bilsang, birovni sher bil…”

kabi hikmat darajasiga ko`tarilgan baytlar qaysi dostonda uchraydi?

A) “Ravshan”

B) “Rustamxon”

C) “Kuntug`mish”

D) “Alpomish”

29 / 40

Qaysi qatordagi gapda olmosh shaxs oti o`rnida kelgan?

A) Shuni bildimki, sensiz hech narsani uddalay olmas ekanman.

B) Ustozimiz juda mehribonlar, shuning uchun barchamiz ularni yaxshi ko`ramiz.

C) Men Azimdan qo`rqmayman, shunchaki uni hurmat qilaman.

D) Bugun o`ntasini yozishga ulgurdim, ertaga ham shuncha yoza olsam, ishim o`ylaganimdan ko`ra tezroq yakunlanar ekan.

30 / 40

Shunda arilar bularning ahvolini ko`rib, bular ham bizga o`xshagan och qolganlardan ekan, deb qayoqqa ketishayotganini so`rabdi. (“Susambil”)

Ushbu gapda jami necha marta fonetik hodisa kuzatilgan?

A) 2 ta

B) 3 ta

C) 4 ta

D) 1 ta

31 / 40

Saodat kampir uni chaqaloqligida xuddi shu supada beshikka belab tebratardi. Uch yoshga kirguncha shu supada bag`rida olib yotgandi. Bo`rixon do`mboqqina bola bo`lgandi. Uni yomon ko`zdan asrasin, deb kiyimlariga tumor-u ko`zmunchoqlar taqib qo`yardi. (“Qora ko`z majnun”) Ushbu gapda jami necha marta fonetik hodisa kuzatilgan?

A) 8 ta

B) 6 ta

C) 4 ta

D) 7 ta

32 / 40

1989–1998 yillarda xalqimiz istiqlolining ilk nishonalaridan biri – “Cho‘lpon” nashriyotida bosh muharrir, direktor bo‘lib ishlagan ijodkorning asari qaysi qatorda berilgan?

A) “Tug`ishganlar qaytdi ”

B) “Sartarosh qo`shig`i”

C) “Atrofimizdagi qiziqchilar”

D) “Tandir haqida ertak”

33 / 40

Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan?

Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab.

A) 4 tasi

B) 2 tasi

C) 3 tasi

D) 5 tasi

34 / 40

“Me’mor” romanida “podsholarga yaqin yurmoq ajdarga yaqin yurmoqlikdan xavflidir”, - deb kim aytgan?

A) Zulfiqor

B) Nizomiddin

C) Zavrak

D) Najmiddin Buxoriy

35 / 40

Saodat soatini soatsozga sozlatdi. Ushbu tez aytishdagi so`z yasovchi qo`shimchalar tarkibida nechta jarangli sirg`aluvchi undoshlar bor?

A) 1 ta

B) 3 ta

C) Bunday qo`shimcha mavjud emas

D) 2 ta

36 / 40

Quyidagi gapda portlovchi undosh bilan tugagan yopiq bo`g`inlar soni nechta? Ba`zi xo`rozlar raqibni bir choqib, so`ng chekkaga borib tomosha qilib turadi.

A) 5 ta

B) 6 ta

C) 3 ta

D) 4 ta

37 / 40

Qaysi so`zning asosi quyi keng unlilar va jarangli undoshlardan tashkil topgan?

A) qanotli

B) ma`nodosh

C) qo`nim

D) noo`rin

38 / 40

Berilgan misralarning qaysi birida tardi aks san`ati qo`llangan?

A) Ko`z yoshim tuproq ila gar qotila Kelmagayman javridin haqqo tila

B) Kuchum yetguncha ko`p qildim vafolar Vafoli qulni asrar podshohlar podshohlar

C) Zulfung cheriki jamol mulkin, Oldi ko`zing ittifoqi birla

D) Menga dushvor erur sensiz tirilmoq, Senga men bo`lmasam ey jon, ne g`amdur

39 / 40

“Kecha va kunduz” asarida domla – imom Ibrohim Xalilulloh to`g`risida kimdan dalil keltiradi?

A) Mashrabdan

B) Muqimiydan

C) So`fi Olloyordan

D) Yassaviydan

40 / 40

1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi:
− Sen hech nahv o‘qiganmisan?
− Yo‘q men johil bir qayiqchiman.
Olim:
− E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda
o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi.

2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi:
− Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi?
Yo‘q javobini olgan qayiqchi:
− Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan.

3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”)

Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va raqamlab ko‘rsatilgan bandlarida ro‘y bergan xatoliklar turi moslashtirib ko‘rsatilgan to‘g‘ri javobni belgilang.

a) imloviy xatolik; b) ishoraviy xatolik (punktuatsion); c) uslubiy xatolik (qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq xatolik).

A) 1-c, 2-b, 3-a

B) 1-a, 2-c, 3-b

C) 1-b, 2-a, 3-c

D) 1-b, 2-c, 3-a

O'rtacha ball 54%

0%

Ona tili va adabiyot attestatsiya №4

Author: InfoMaster

Fizika attestatsiya №5

Ona tili va adabiyot attestatsiya №5

Ona tili va adaviyot fanidan attestatsiya savollari №14

Ona tili va adabiyot attestatsiya №13

On tili va adabiyot attestatsiya №12

On tili va adabiyot attestatsiya №11

Javob qoldiring

Elementlarni Solishtiring