9-sinf Biologiya olimpiada №1

1. Gullari qiyshiq, barglari murakkab tuzilgan ko‘p yillik o‘simliklarni aniqlang.

1) o‘tloq sebargasi; 2) yantoq; 3) yeryong‘oq; 4) beda; 5) burchoq; 6) partenotsissus

2. Quyida tokdoshlar oilasiga mansub nechta o‘simlik turi keltirilgan?

1) madaniy tok; 2) shuvoq; 3) topinambur; 4) terakbargli liftok; 5) kattaqo‘rg‘on; 6) qorago‘zal

3. Katta qon aylanish doirasi yurak qorinchasidan boshlanadigan organizmlarni aniqlang.

1. a) itbaliq; b) salamandra; c) manta; d) qizilto‘sh; e) qurbaqa; f) gavial; g) turkiston agamasi

4. Yuksak o‘simliklarning jami nechta bo‘limida jinsiy ko‘payish jarayonida arxegoniy ichida tuxum hujayra yetiladi?

5. Havoda tarqalgan tovushlarni eshitmaydigan hayvonlar tog‘ri keltirilgan javobni aniqlang.

6. Qirqbo‘g‘imlarning sporofiti uchun xos bo‘lgan (a) va xos bo‘lmagan (b) javobni belgilang.

1) zigotadan rivojlanadi; 2) mustaqil oziqlanadi; 3) sporadan rivojlanadi; 4) gametofit hisobiga oziqlanadi; 5) oziq modda to‘playdi; 6) jinsiy bo‘g‘in hisoblanadi; 7) poya-bargli o‘simlik

7. Xordali hayvonlarda quyidagi evolyutsion yuksalishlarning paydo bo‘lish ketma – ketligini to‘g‘ri va to‘liq tartibda yozing.

1) miya qutisining paydo bo‘lishi;  2) diafragmaning paydo bo‘lishi;  3) nerv nayining paydo bo‘lishi;  4)katta va kichik qon aylanish sistemasining paydo bo‘lishi;  5) uchinchi qovoqning paydo bo‘lishi.

8. Quyida ovqat hazm qilish sistemasi og‘iz teshigi, halqum, qizilo‘ngach, ikki bo‘lmali oshqozon, ichak, jigar va anal teshigidan iborat bo‘lgan nechta hayvon turi berilgan.

1) midiya;  2) bitiniya;  3) krab;  4) tridakna;  5) omar;  6) krevetka;  7) dreysena;  8) langust;

9. Gul formulasi Gk₍₅₎Gt₍₅₎Ch₅U₁ bo‘lgan oilaning nechta turi O‘zbekiston Respublikasi “Qizil kitob”iga kiritilgan?

10. Katta yoshdagi odamlarda qalqonsimon bez faoliyati pasayib, tiroksin kam ishlab chiqarilishining kamayishi natijasida moddalar almashinuvi sekinlashib, nerv sistemasi qo‘zg‘alishi pasayadi, qovoqlar shishib ketadi. Kasallik nomini aniqlang.

11. Odamda uchraydigan virus kasalliklarini aniqlang.

1) tamaki mazaikasi; 2) oqsil; 3) quturish; 4) gepatit; 5) kuydirgi; 6) qizilcha; 7) o‘lat; 8) polimiyelit; 9) ensefalit

12. Qaysi qon guruhli odamlar qonida agglyutinin alfa uchramaydi (a) va uchraydi (b)?

13. O‘simlikxo‘r hayvonlarni aniqlang.

1) bronza qo‘ng‘izi; 2) suluv ninachi; 3) to‘shak qandalasi; 4) olma mevaxo‘ri; 5) maxaon lichinkasi

14. Ayirish sistemasi bir uchi berk naychalardan iborat organizmlar qatorini aniqlang.

15. Kartoshka o‘simligi qaysi oila (a) va turkum (b)ga mansub ekanligini aniqlang.

16. Odam skeletidagi uzun g‘ovak suyaklarning nechtasi ko‘krak qafasida (a) va nechtasi qo‘l suyaklarida (b) joylashgan?

17. Cho‘chqa tasmasimon chuvalchangning rivojlanish bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri va to‘liq tartibda yozing.

1) parazitning finnaga aylanishi;  2) tuxumdan lichinkaning chiqishi;  3) parazitning ingichka ichakda voyaga yetishi;  4) lichinkaning ichakdan qonga o‘tishi;  5) cho‘chqaning paraziti bilan zararlanlanishi;    6) lichinkaning muskullariga o‘tishi;  7) parazitning odamga yuqishi

18. Quyida nechta dengiz suvo‘tlari turi keltirilgan.

1) laminariya; 2) kladofora; 3) ulva; 4) spirogira; 5) nemalion; 6) xlamidomanada; 7) xlorella

19. Turp o‘simligi hayotining ikkinchi yilida qaysi vegetativ organlarni hosil qiladi.

20. Nastarin qaysi jihatlari bilan tokdan farq qiladi?

1) urug‘lanishdan so‘ng meva hosil qilishi; 2) gullarining qiyshiqligi; 3) ro‘vak to‘pgul hosil qilishi;    4)barglarining novdada joylashuvi; 5) poyasining yog‘ochlashganligi

21. Hujayra nazariyasiga asos solishda qaysi ilmiy-tadqiqot usulidan foydalanilgan?

22. Qaysi kasalliklar nafas olish organlari kasalliklari emas?

1) rinit;  2) faringit;  3) bronxit;  4) gepatit;  5) botulizm;  6) dizenteriya;  7) zotiljam;  8) laringit

23. Merinos zoti -……..

24. Rezus omil qonning qaysi qismida aniqlangan?

25. Quyida keltirilgan organizmlar nechta turkumga tegishli ekanligini aniqlang.

1) temirchak; 2) podalariy; 3) zorka; 4) iskabtopar; 5) suluv ninachi; 6) trixogramma; 7) qoraqurt; 8) sariq kapalak; 9) sariq chayon; 10) faeton chumolisi