Fizika attestatsiya №11

1. Uzunligi 300 m bo’lgan teploxod dengizda to’g’ri chiziq bo’ylab o’zgarmas tezlik bilan suzmoqda. Tezligi 90 km/soat bo’lgan kater uning oxiridan tumshug’igacha borib qaytib kelishiga 37,5 s vaqt ketdi.Teploxodning tezligini toping? (m/s)

2. Jism A(−1; −1,5; −3) nuqtadan B(0; 0; 0) nuqtaga 3 s da bordi. Keyin C(1; 1,5; 3) nuqtaga 4 s da bordi. Jismning butun yo’ldagi o’rtacha tezligini toping (m/s).

3. Suvga nisbatan 15 m/s tezlik bilan suzayotgan aviatashuvchi kema palubasi bo‘ylab kema tezligi vektoriga30° burchak ostida10 m/s tezlik bilan avtomobil harakatlanmoqda. Avtomobilning okean suviga nisbatan tezligi modulini aniqlang (m/s).

4. Massasi 80 gr bo’lgan probkani suv ostida ushlab turush uchun qancha kuch kerak. (N)

5. Ko’ndalang kesimi o’zgaruvchan bo’lgan quvurning birinchi qismida suyuqlik tezligi v₁=12 m/s, ikkinchi qismida v₂=16m/s ga teng. Shu qismlardagi gidrostatik bosimlarni taqqoslang.

6. Tebranish konturida induktivligi 1,2 mGenri bo’lgan g’altak va sig’imi 12 pF bo’lgan kondensatordan tashkil topgan. Bu konturda rezonans uyg’otadigan elektromagnit to’lqin uzunligini toping? (m)

7. Stol ustida 20 kg massali jism turibdi. Jismga qo’zg’almas vaznsiz blok orqali o’tgan ip bog’langan. Ipning ikkinchi uchiga 10 kg massali jism osilgan. Jismlar qanday tezlanish bilan harakat qiladilar? Ishqalanish koeffitsiyenti 0,2. Blokdagi ishqalanish e’tiborga olinmasin.

8. 0,3 m/s tezlik bilan harakatlanayotgan 20 t massali vagon 0,2 m/s tezlik bilan harakatlanayotgan 30 t massali vagonni quvib yetadi. Agar to‘qnashuv noelastik bo‘lsa, sistema to‘qnashuvda qancha (%) mexanik energiyasini yo‘qotadi?

9. R₁=200Ω bo’lsa, R₃ ni toping (Ω)?

10. Massasi 200 g bo‘lgan po‘lat detalni 15°C  dan 1115°C  gacha isitish uchun qancha issiqlik miqdori (kJ) sarflangan? Po‘latning solishtirma issiqlik sig‘imi  500 J/(kg·°C).

11. Gaz 27° С dan 57° С gacha isitilgan. Agar bosim o‘zgarmagan bo‘lsa, gaz hajmi necha protsent ortgan?

12. Tebranish konturidagi kondensator qoplamalaridagi zaryad vaqt o’tishi bilan q=10^-9 sin10⁸ πt qonun bo’yicha o’zgaradi. Konturdagi tok kuchining vaqtga bog’liqlik qonunini yozing.

13. Tosh yuqoriga vertikal ravishda 10 m/s tezlik bilan otildi. Qanday balandlikda toshning kinetik energiyasi uning potensial energiyasiga teng bo‘ladi? g=10 m/s².

14. Elektr zaryadlari о‘tkazgichning qayerida to‘planadi?

15. Avtomobil A bekatdan В bekatgacha 40 km/h, qaytishda esa 30 km/h tezlik bilan harakatlandi. Reys davomidagi o'rtacha tezlikni toping (km/h).

16. Oq yorug’lik bilan qizil, sariq, yashil, ko‘k rangdagi shishalarning qaysi biri yoritilganda, o’tgan nur fotonining impulsi eng kichik bo’ladi?

17. Nima uchun odamlar bilan to’la zalda tovush past eshitiladi?

18. Induktivligi L, sig’imi C bo’lgan tebranish konturida so’nmas elektromagnit tebranishlar hosil bo’lmoqda. Agar kondensator qoplamalarida maksimal kuchlanish Umax bo’lsa, tok kuchining maksimal qiymati qanday bo’ladi?

19. Agar 1000kg massali kubning qirrasi uch marta orttirilsa, uning massasi (t) qancha bo'ladi?

20. To`lqin uzunligi 700 nm bo`lgan yorug`lik vakuumdan muhitga o`tganda uning tezligi 20% ga kamaygan bo`lsa, yorug`likning shu muhitdagi to`lqin uzunligini (nm) aniqlang.

21. Radioaktiv yadroning yarim yemirilish davri 3 sutkaga teng bo`lsa, 6 sutkadan so`ng yemirilmay qolgan yadrolar necha foizni tashkil etadi ?

22. Antennadagi o'zgaruvchan tokning tenglamasi I = 2•cos 125,6·10⁷ t  (A) ko'rinishga ega. Antenna nurlatayotgan elektromagnit to'lqinning tebranish davrini toping

23. Ikkita elementar zarracha bir nuqtadan chiqib, shu nuqtaga nisbatan biri 0,4c, ikkinchisi 0,5c tezliklar bilan qarama-qarshi tomonga uchib ketdi. Zarrachalarning bir-biriga nisbatan tezligini toping.  c-- yorug`likning vakuumdagi tezligi.

24. Tebranish konturi sig`imi 0,5 F bo`lgan kondensator va induktivligi 5 mH bo`lgan g`altakdan iborat. Agar kondensatordagi kuchlanishning maksimal qiymati 9V bo`lsa, konturdagi tok kuchining amplituda qiymati necha  mA  ga teng bo`ladi?

25. Ipga osilgan po‘lat sharcha ostiga kuchli magnit joylashtirilsa, sharchaning tebranish chastotasi qanday o‘zgaradi?

26. Bir soatda dvigatel 20 kg dizel yonilg'isi sarflaydi. Dvigatelning mexanik quvvati 75 kW bo'lsa, uning FIK necha foiz? Dizel yonilg'isining solishtirma yonish issiqligi 42 MJ/kg.

27. Katodga 3 s davomida kelgan ionlaming umumiy zaryadi 9 С bo’lsa, elektrolit eritmasidan o‘tib turgan o‘zgarmas tokning kuchi necha amper boladi?

28. Gorizontal yo’nalishda harakatlanayotgan avtomobilga dvigatelning 1,5 kN tortish kuchi, 500 N ishqalanish kuchi va havoning 200 N qarshilik kuchi ta’sir qiladi. Bu kuchlarning teng ta’sir etuvchisi nechaga teng?

29. Normal sharoitda vodorod zichligi 0,09 kg/m³  ekanligi o‘lchandi. Shu sharoitda kripton (M=84 g/mol) zichligi (kg/m³ ) qanday bo`ladi?

30. Agar 1 minutda amplitudasi 7 sm bo'lgan 180 tebranish bajarilsa, garmonik tebranishlar tenglamasini toping (m). Tebranishning boshlang'ich fazasi π/2 ga teng.

31. Agar jism yo'lning 1- yarmini 20 s da, 2-yarmini esa 10 s da o'tgan bo'lsa, uning o'rtacha tezligi necha m/s? Yo'l 240 metrga teng.

32. Agar anod zanjiridagi tok kuchi 10A bolsa, katoddan 1000 s da nechta elektron chiqadi? e = 1,6·10^-19 C.

33. Qarshiligi 15Ω  bo‘lgan reostat tayyorlash uchun ko‘ndalang kesimi 1,25 mm²  bo‘lgan nikelin simdan necha kilogramm olish kerak? (Nikelin simning zichligi 8,8 g/sm³ , solishtirma qarshiligi 0,4Ω•mm²/m ).

34. Chang’ichi tepalikka ko’tarilayotib 3 km ga teng yo’lni o’rtacha 5,4 km/soat tezlik bilan bosib o’tadi. U pastga tushayotib 10 m/s tezlikda 1 km yo’l  o’tadi. Chang’ichining butun yo’l davomidagi o’rtacha tezligini toping.

35. Massasi 1,6 kg yuk osilgan ip gorizontal yo‘nalishda 12 N kuch ta’sirida yangi vaziyatga keltirildi. Ipning tarang­lik kuchini toping

36. Nomlari quyida zikr etilgan asboblarning qaysilari oq yorug’likni tarkibiy qismlarga (spektrga) ajratish uchun xizmat qiladi: 1) yassi ko'zgu; 2) yig'uvchi yupqa linza; 3) difraksion panjara; 4) shaffof uch yoqli prizma?

37. Radiolampada elektronning katod yaqinidagi tezligi 0 ga, anod yaqinidagi tezligi 0,2 Mm/s ga teng. Elektrodlar orasidagi masofa 1 sm bo`lsa, elektronlar qanday tezlanish (m/s ) bilan harakat qiladi?

38. 100 km yo’lda 10 kg benzin sarflaydigan avtomobil divigateli yonilg’i bakining sig’imi 60 litr bo’lsa, avtomobil bakidagi yonilg’i bilan qancha yo’l bosadi? ρ_benzin=710 kg/m³

39. Uy temperaturasidagi termistordan o`tayotgan tokning kuchi 4 mA edi. Termistor isitilganda tokning kuchi 0,01 A bo`lgan. Isitilmagan termistor qarshiligi isitilgan termistornikidan necha marta katta?

40. Massasi 2000 t bo‘lgan poyezd to‘g'ri chiziqli harakatlanayotib, tezligini 36 dan 72 km/soatga oshirdi. Impulsning o‘zgarishini toping.