Fizika attestatsiya №11

1. Ideal gaz molekulalarining konsentratsiyasi òzgarmagan holda molekulalar issiqlik harakatining òrtacha kvadratik tezligi 4 marta kamaygan. Bunda gazning bosimi qanday òzgargan?

2. Uzunligi 20 sm, bikirligi 300 N/m bo’lgan prujina uzunliklari 15 sm va 5 sm bo’lgan qismlarga ajratiladi. Kichkina prujinaning bikirligini toping.

3. Bir g’ishtni ikkinchisining ustiga qo‘yib, yuqoriga otishdi. Yuqoridagi g’ishtning pastdagi g’ishtga bosim kuchi qachon nolga teng bo`ladi? Havoning qarshiligini hisobga olmang.

4. Ko’p qavatli uyning balkonidan gorizontal yo’nalishda 10 m/s tezlik bilan koptok otildi. Shu vaqtda uyning asosidan 15 m uzoqlikda turgan kishi qo’lidagi toshni gorizontga 60° burchak ostida 12 m/s boshlang’ich tezlik bilan uloqtirdi. Agar tosh koptokka tekkan bo’lsa, koptok qanday balandlikdan(m) otilgan?

5. Silindr yon sirti yuzi 24π ga, hajmi 48π ga teng. Silindrning balandligini toping.

6. Suv tubida 1,33 m chuqurlikda yotgan buyum tepadan qaralganda qanday chuqurlida ko’rinadi? n=1,33.

7. H=45 m balandlikdan v₀ =40 m/s tezlik bilan gorizontal yo‘nalishda kamondan o‘q uzildi. O‘q harakatining boshlang‘ich va yerga tushishn nuqtasi orasidagi s masofani (m) aniqlang. Havoning qarshiligini hisobga olmang.

8. Radioaktiv preparatning aktivligi 10⁵ Bq, yarim yemirilish davri 3 oy. Bir yildan so‘ng preparatning aktivligi (Bq) qanday bo‘ladi?

9. Rasmda K nuqtadan chiqqan ikkita bolaning daryodagi harakati ko‘rsatilgan. Daryoning ikkinchi qirg‘og‘iga o‘tgan vaqtda bu bolalar orasidagi masofa qanday (m)?

10. EYUKi ε = 3,0 V bo‘lgan batareyaga R = 20 Ω qarshilikli rezistor ulandi. Rezistordagi kuchlanish U =2,0V. Qisqa tutashuv toki topilsin.

11. Chang’ichi tepalikka ko’tarilayotib 3 km ga teng yo’lni o’rtacha 5,4 km/soat tezlik bilan bosib o’tadi. U pastga tushayotib 10 m/s tezlikda 1 km yo’l  o’tadi. Chang’ichining butun yo’l davomidagi o’rtacha tezligini toping.

12. Moddiy nuqta tezligining vaqtga bog'lanishi υ=5+4t (m/s) ko'rinishga ega. Vaqtning birinchi sekundida bosib o'tilgan yo'lni (m) aniqlang.

13. Uy temperaturasidagi termistordan o`tayotgan tokning kuchi 4 mA edi. Termistor isitilganda tokning kuchi 0,01 A bo`lgan. Isitilmagan termistor qarshiligi isitilgan termistornikidan necha marta katta?

14. Bir xil hajmli havo sharlariga teng miqdorda vodorod, azot va geliy gazlari qamaldi. Qaysi gaz solingan sharning ko’tarish kuchi eng katta?

15. Agar 1000kg massali kubning qirrasi uch marta orttirilsa, uning massasi (t) qancha bo'ladi?

16. Katodga 3 s davomida kelgan ionlaming umumiy zaryadi 9 С bo’lsa, elektrolit eritmasidan o‘tib turgan o‘zgarmas tokning kuchi necha amper boladi?

17. Tosh yuqoriga vertikal ravishda 10 m/s tezlik bilan otildi. Qanday balandlikda toshning kinetik energiyasi uning potensial energiyasiga teng bo‘ladi? g=10 m/s².

18. 100 km yo’lda 10 kg benzin sarflaydigan avtomobil divigateli yonilg’i bakining sig’imi 60 litr bo’lsa, avtomobil bakidagi yonilg’i bilan qancha yo’l bosadi? ρ_benzin=710 kg/m³

19. Nomlari quyida zikr etilgan asboblarning qaysilari oq yorug’likni tarkibiy qismlarga (spektrga) ajratish uchun xizmat qiladi: 1) yassi ko'zgu; 2) yig'uvchi yupqa linza; 3) difraksion panjara; 4) shaffof uch yoqli prizma?

20. Qarshiligi 15Ω  bo‘lgan reostat tayyorlash uchun ko‘ndalang kesimi 1,25 mm²  bo‘lgan nikelin simdan necha kilogramm olish kerak? (Nikelin simning zichligi 8,8 g/sm³ , solishtirma qarshiligi 0,4Ω•mm²/m ).

21. Ikkita elementar zarracha bir nuqtadan chiqib, shu nuqtaga nisbatan biri 0,4c, ikkinchisi 0,5c tezliklar bilan qarama-qarshi tomonga uchib ketdi. Zarrachalarning bir-biriga nisbatan tezligini toping.  c-- yorug`likning vakuumdagi tezligi.

22. Oq yorug’lik bilan qizil, sariq, yashil, ko‘k rangdagi shishalarning qaysi biri yoritilganda, o’tgan nur fotonining impulsi eng kichik bo’ladi?

23. Tebranish konturi sig`imi 0,5 F bo`lgan kondensator va induktivligi 5 mH bo`lgan g`altakdan iborat. Agar kondensatordagi kuchlanishning maksimal qiymati 9V bo`lsa, konturdagi tok kuchining amplituda qiymati necha  mA  ga teng bo`ladi?

24. Massasi 2000 t bo‘lgan poyezd to‘g'ri chiziqli harakatlanayotib, tezligini 36 dan 72 km/soatga oshirdi. Impulsning o‘zgarishini toping.

25. Jismga 11 s davomida 22 N kuch ta'sir etmoqda. Jism impulsining o`zgarishi (kg m/s) topilsin.

26. Jismga 10 N va 20 N kuchlar o‘zaro 120° burchak ostida ta’sir etmoqda. Bu kuchlarning teng ta’sir etuvchisini toping (N).

27. Elektr zaryadlari о‘tkazgichning qayerida to‘planadi?

28. Bikrliklari 0,5 va 1 kN/m bo'lgan ikki prujina ketma-ket ulangan. Agar kuch ta ’sirida 1-prujina 2 sm uzaygan bo’lsa, 2-prujina necha sm uzaygan?

29. Tebranish konturidagi kondensator qoplamalaridagi zaryad vaqt o’tishi bilan q=10^-9 sin10⁸ πt qonun bo’yicha o’zgaradi. Konturdagi tok kuchining vaqtga bog’liqlik qonunini yozing.

30. Normal sharoitda vodorod zichligi 0,09 kg/m³  ekanligi o‘lchandi. Shu sharoitda kripton (M=84 g/mol) zichligi (kg/m³ ) qanday bo`ladi?

31. Radiolampada elektronning katod yaqinidagi tezligi 0 ga, anod yaqinidagi tezligi 0,2 Mm/s ga teng. Elektrodlar orasidagi masofa 1 sm bo`lsa, elektronlar qanday tezlanish (m/s ) bilan harakat qiladi?

32. Elektron atomni ionlashi uchun kamida qanday tezlikka (Mm/s) ega bo`lishi kerak? Atomning ionizatsiya energiyasi 0,392 •10^-17    J. Elektron massasi 9,1• 10^-31   kg.

33. Massasi 1,6 kg yuk osilgan ip gorizontal yo‘nalishda 12 N kuch ta’sirida yangi vaziyatga keltirildi. Ipning tarang­lik kuchini toping

34. Agar anod zanjiridagi tok kuchi 10A bolsa, katoddan 1000 s da nechta elektron chiqadi? e = 1,6·10^-19 C.

35. Avtomobil A bekatdan В bekatgacha 40 km/h, qaytishda esa 30 km/h tezlik bilan harakatlandi. Reys davomidagi o'rtacha tezlikni toping (km/h).

36. Gaz 27° С dan 57° С gacha isitilgan. Agar bosim o‘zgarmagan bo‘lsa, gaz hajmi necha protsent ortgan?

37. Agar jism yo'lning 1- yarmini 20 s da, 2-yarmini esa 10 s da o'tgan bo'lsa, uning o'rtacha tezligi necha m/s? Yo'l 240 metrga teng.

38. To`lqin uzunligi 700 nm bo`lgan yorug`lik vakuumdan muhitga o`tganda uning tezligi 20% ga kamaygan bo`lsa, yorug`likning shu muhitdagi to`lqin uzunligini (nm) aniqlang.

39. Induktivligi L, sig’imi C bo’lgan tebranish konturida so’nmas elektromagnit tebranishlar hosil bo’lmoqda. Agar kondensator qoplamalarida maksimal kuchlanish Umax bo’lsa, tok kuchining maksimal qiymati qanday bo’ladi?

40. Ipga osilgan po‘lat sharcha ostiga kuchli magnit joylashtirilsa, sharchaning tebranish chastotasi qanday o‘zgaradi?