Biologiya attestatsiya №10

1. Qaysi daraja tiriklikning ancha yuqori darajasidagi tuzilmasi husoblanib, tur tarkibi bo'yicha xilma-xil organizmlarni ularning yashash sharoitlari bilan bog’liq holda birlashtiradi?

2. Nasldan naslga oʻtuvchi irsiy kasalliklarni aniqlang

3. Gledichiya gulidagi qaysi qismlar qo’shilgan. 1) 2 ta Gt; 2) 5 ta Gk; 3) 1 ta Ch; 4) 1 ta U; 5) 9 ta Ch; 6) 3 ta Gt

4. DNK da nukleotidlar quyidagi tartibda joylashgan 1-zanjirda; AGAGTSAGATSGATSSGAT va 2-zanjirda esa TSTSAGTSTAGSTAGGSTA mutatsiyadan keyin 1-zanjirda; AGGGTSAGSTAGATSTGAT va 2-zanjirda esa TSSSAGTSGATSTAGASTA nechta tranzitsiya (a) va transversiya(b) sodir bo’ldi

5. Quyidagi o'simliklarni qaysi oilaga tegishli ekanligini aniqlang. a) donasho'r; b) qashqarbeda; c) soya; d) yapon saforasi; o'sma; f) bo'znoch 1)gulxayridoshlar; 2) loladoshlar; 3)karamdoshlar; 4) murakkabguldoshlar; 5) burchoqdoshlar; 6) sho'radoshlar

6. Tishi bo’lmaydigan hayvonlardan hidni yaxshi ajrata olmaydigan hayvonlarni aniqlang. 1) O’rta Osiyo toshbaqasi 2) zog’ora baliq 3) ko’rgalak 4) botqoq toshbaqasi 5) ko’k kit 6) qizil to’sh 7) qilquyruq 8) beluga 9) qorayaloq 10) dengiz toshbaqasi 11) bukri 12) miqqiy 13) dasht agamasi 14) xumbosh

7. Nokning tosh hujayralari (1), tut novdasining eng ustki qavati (2), gilos bargining et qavati (3), qovunning asal shiraga boy mevasi (4) ning qaysi to’qimaga mansubligi bilan juftlang. a-mexanik to’qima, b-qoplovchi to’qima, c-xlorenxima, d- jamg’aruvchi to’qima, e-meristema

8. Achambiti o’simligi guli uchun xos bo’lmagan javobni toping.

9. Jo’ka va bo’ka uchun umumiy bo’lgan tuzilmalarni belgilang. 1) vakuola; 2) sentriola; 3) yadro; 4) ribasoma; 5) xloroplast; 6) mitaxondriya; 7) endoplazmatik to’r; 8) mikronaycha

10. Amudaryoning o’rta va quyi oqimida (a) Amudaryoning faqat quyi oqimida (b) tarqalgan organizmlarni aniqlang. 1) g’oz; 2) mo’ylov baliq; 3) bakra baliq; 4) moybaliq; 5) oqcha; 6) qilquyruq; 7) soxta kurakburun

11. Gemofiliya va daltonizm kasalliklari X xoromosomada joylashgan retsessiv gen orqali nasldan-naslga o’tadi. Ushbu genlar orasidagi masofa 9,8 mogonoidga teng. Onasi daltonik bo’lgan, otasi esa gemofiliya bilan kasallangan oilada tug’ulgan qiz ushbu belgilari bo’yicha sog’lom yigit nikohidan tug’ulgan ikki o’g’il bolaning biri daltonik, ikkinchisi gemolitik, lekin ranglarni yaxshi ajratadi. Ushbu oilada ikkala juft belgilari bo’yicha sog’lom o’g’il va qizlarning tug’ilish ehtimonlini aniqlang (%)

12. G’o’zaning yaxlit (a) va o’yilgan (b) bargli formalarini aniqlang. 1) Hirsutum 2) Herbaceum 3) Raymondiy 4) Klotshiaunum

13. Gultojbarglari soni 5 ta gullari qiyshiq, oddiy bargli o’simlikni toping.

14. Gultojibarglari beshta qo‘shilgan (a) va qo‘shilmagan (b) o‘simliklarni aniqlang. 1) karrak; 2) qovun; 3) bo‘znoch; 4) bo‘yimodaron; 5) tobulg‘i; 6) gulxayri; 7) g‘o‘za.

15. Yoshi 20 dan oshgan sog'lom yigitning og'iz bo'shlig'ida tuzilishiga ko'ra 4 xil ( А , В , C , D ) tishlar mavjud bo'lib, quyidagi ma’lumotlar asosida A va D tishlarni aniqlang. ( A = D ), ( B + A ) / ( D – C )=5

16. Gastrulyatsiya jarayoni hujayraning o’sib kirishi orqali amalga oshadigan organizmlarda qon aylanish tizimining qaysi qismlarida CO2 ga to’yingan qon bo’ladi? 1)yurak chap bo’lmasida 2)yurak qorinchasi 3)arteriyalarda 4)yurak o’ng bo’lmasida 5)yurakning o’ng bo’lmasiga qon olib keluvchi vena tomiri 6)yurakning chap bo’lmasiga qon olib keluvchi vena tomiri

17. Konsumentlar bilan oziqlanmaydigan konsument organizmlarni aniqlang. 1) tapir; 2) chigirtka; 3) ninachi; 4) temirchak; 5) ilon; 6) sichqon; 7) lochin; 8) quyon; 9) kaltakesak; 10) laqay

18. And kondorining katta qon aylanish doirasi yo’nalishi to’g’ri berilgan javobni ko’rsating.

19. Parazit hayot kechiruvchi eukariot (a) va prokariot (b) organizmlarni aniqlang. 1) gerpes; 2) leyshmaniya; 3) parpi; 4) o‘lat qo‘zg‘atuvchisi; 5) qoqshol qo‘zg‘atuvchisi; 6) zang zamburug‘i.

20. Odamlarda albinizm va fenilketonuriyani yuzaga chiqaruvchi genlar har xil autosomada joylashgan bo‘lib, retsessiv holda irsiylanadi. Digeterozigota otaonadan tug‘ilgan ikki belgi bo‘yicha kasal farzandlarni hisobga olmaganda, ikki belgisi bo‘yicha sog‘lom farzandlarning tug‘ilish ehtimolini aniqlang.

21. To`g`ri ma`lumotlarni aniqlang?

22. Qashqarbeda va sebarga uchun umumiy bo’lmagan javobni ko’rsating.

23. Kislorodga to’yingan qon yurak devoridagi uch juft teshikchalar orqali uning bo’shlig’iga o’tadigan hayvonlarni ko’rsating. 1) midiya 2) lansetnik 3) yonsuzar 4) kallima 5) bitiniya 6) falanga 7) gelekonus 8) zaxkash 9) biy 10) qayin odimchisi

24. O`rta Osiyo cho`llarida tarqalgan (a), keng bargli va nina bargli o`rmonlarda yashaydigan (b), xonadonlarda yashaydigan (c), cho`l va sahrolarda uchraydigan (d) parda qanotlilarni toping. 1) sariq fir`avn; 2) qir chumoli; 3) chopqir faeton; 4) sariq o`rmon chumolisi

25. Ulotriksning jinsiy va jinssiz ko’payishi natijasida 144 ta yangi ulotriks ipi hosil bo’ldi. Ko’payish jarayonidagi gametalar va zoosporalarning nisbati 1 : 4 bo’lsa, jinssiz ko’payish natijasida nechta yangi ulotriks ipi hosil bo’ladi?

26. Organizmlarning o’zgarishi bir tomondan uning yangi turlarning paydo bo’lishi, ikkinchi tomondan takomillashuvga bo’lgan intilishi, tashqi omillarning bevosita ta’siri tufayli amalga oshgan. Ushbu fikrlar kimga tegishli?

27. Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang. Jayron ... hayvon.

28. Quyi rasmda 13-tartib raqamda qaysi organ joylshganini aniqlang?

29. Ligustrum (1), gulsafsar (2), kanakunjut (3), zubturum (4) o'simliklari hayotiy shakli jihatidan qaysi guruhlarga mansub? a) yarim buta; b) buta; c) bir yillik o't; d) ko'p yillik o't; e) daraxt.

30. Tog’olcha mikrosporasi bo’linishining metafaza davrida nechta xromosoma ( a ) va xromatidlar ( b) bo’ladi?

31. Burgani uzunligi qancha?

32. Buyrakda siydik hosil bo’lishining filtratsiya davriga tegishli javoblarni ko’rsating. a-arteriya kapilyarlaridan qonning suyuq qismi nefron bo’shlig’iga o’tadi b-irlamchi siydikning kapsulasida to’planishi c-birlamchi siydikning kalavasimon kanalchalardan vena qon tomirlariga qayta so’rilishi d-kapsulada bosimning past bo’lishi e-ikklamchi siydikning hosil bo’lishi

33. Chaqaloqlarda qalqonsimon bezning ( a ) va ayrisimon ( b ) bezning massasi qancha?

34. Qaysi kasalliklarning qo’zg’atuvchisi hayotning hujayrasiz shakllari hisoblanadi? 1) gommoz 2) kuydirgi 3) ensefalit 4) mitotoksikoz 5) qizilcha 6) tamaki mozaikasi 7) vabo 8) oqsil kasalligi 9) terlama 10) vertitsillum

35. Burchoqdoshlar oilasi vakillari orasida…. uchramaydi.

36. Qonida gemoglobini yo'q bo'lgan organizmni ko'rsating?

37. Komiljon ovqat ratsionida oqsil , yog’ va uglevodning umumiy miqdori 360 gr bo’lib , oqsildan ajralgan energiya 307,5 kkal gat eng. Ovqat tarkibidagi yog’dan hosil bo’lgan energiya uglevodning parvhalanishidanhosil bo’lgan energiyadan 640,5 kkall ga ko’p bo’lsa , bir kecha kunduzda hosil bo’lganjami energiyani qanchasi tushki ovqatlanishdan hosil bo’lgan? (Ratsional ovqatlanishni quyi foizda hisoblang)

38. Bug’doyga tegishli javoblarni ko’rsating. 1)vatani janubi-g’arbiy osiyo 2)vatani sharqiy Osiyo 3)seleksiya natijasida yetishtirilgan bug’doy baland bo’yli, serhosil tarkibida kleykobina mavjud 4)tetraploid navida 28 ta xromosoma mavjud 5)diploid navida 24 ta xromosoma mavjud 6)tritikale duragayini olinishida qatnashadi 7)Yulduz Namangan-34 yangi istiqbolli navlari hisoblanadi 8)Ulugbek-600, Sanzor serhosil navlari hisoblanadi 9)murtakdagi ildizchasidan qo’shimcha ildiz hosil bo’ladi 10)urug’i 3-5 sm chuqurlikka ekiladi 3 gradusda unib chiqadi

39. Bug’doyning diploid navi changdonidagi mikrosporalar soni uning somatik hujayrasi yadrosidagi xromosomalar sonidan 6 baravar ko’p miqdorda yetildi deylik. Agar urug’lanish jarayonida 56 ta spermiy ishtirok etgan bo’ls, urug’lanish jarayonida ishtirok etmagan spermiylardagi xromosomalar sonini ko’rsating.

40. Odamdagi sut tishlarining umumiy soni qaysi doimiy tishlar yig’indisiga teng bo’ladi?