10-sinf Fizika olimpiada №4

1. EYuK bir gal 6 Om tashqi qarshilikka, ikkinchi gal 24 Om tashqi qarshilikka ulandi. Bunda har ikki holatda ham tashqi zajirdagi quvvat bir xil ekanligi ma’lum bo’ldi. Tashqi qarshilikning qanday qiymatida (Om) undagi quvvat maksimal bo’ladi?

2. Magnit induksiyasi 70 mT bo’lgan bir jinsli magnit maydoniga induksiya chiziqlariga tik yo’nalishda uchib kirgan ilfa zarrasi radiusi 16,6 sm gat eng bo’lgan aylana trayektoriyasi bo’ylab harakatlanadi. Alfa zarrasiga ta’sir etuvchi markazga intilma kuchni toping (N)  e=1,6·10^-19C  1m.a.b=1,66·10^-27 kg 

3. Yer sirtidan gorizontga nisbatan burchak ostida otilgan jismning uchish vaqti 8 s ekanligi ma’lum. Yerga tushish momentidan 2 sekund avval Yer sirtidan necha m balandlikda bo’ladi? ? = 10 ?/?²

4. Qiyalik burchagi 30° bo`lgan qiya tekislikda massasi 4 kg bo’lgan jism tinch turibdi. Bu jismning og’irligini
toping. ? = 10 ?/?².

5. Qiyalik burchagi 30° bo`lgan qiya tekislikda massasi 4 kg bo’lgan jism tinch turibdi. Bu jismning og’irligini
toping. ? = 10 ?/?².

6. 4 atomli ideal gazni doimiy 200 kPa bosimda hajmini 4 litrga oshirish uchun unga qancha issiqlik miqdorini berish lozim?

7. 22,4 l hajmni egallab turgan 1 mol karbonat angedrid gazning harorati -136,5ᵒC ga teng bo’lsa uning bosimini
(kPa) toping.

8. Geostatsionar orbita bo’ylab harakatlanayotgan kosmik kemaning aylanish davrini (sekund) toping.

9. Muzning solishtirma erish issiqligi 330 kJ/kg ga teng. 0ᵒC temperaturali 4 kg muzni batamom eritish uchun
qancha issiqlik (kJ) kerak bo’ladi?

10. Ideal gaz molekulalarining ilgarilanma harakat to’liq kinetik energiyasi 12 kJ ga, bosimi esa 800 kPa teng bo’lsa, uning hajmi necha litr?

11. Parallel ulangan rezistorlarning qaysi parametri bir hil?

12. Izobarik jarayonda ideal gazning hajmi 30% ga oshdi bunda uning harorati 60 K ga oshgan bo’lsa, ideal gazning dastlabki haroratini (K) toping.

13. Zaryadlangan metal sferaning radiusi R = 10 sm va zaryadi +6nC ga teng. Sferaning markazidan 3 sm masofada joylashgan nuqtadan 6 sm masofada joylashgan nuqtaga zaryadi -4nC bo’lgan nuqtaviy zaryad ko’chirildi. Bunda elektr maydoning zaryadni ko’chirishda bajargan ishini toping.

14. 1 – kosmik tezlikda yer sirtida harakatlanuvchi raketa 1 sutkada yerni necha marotaba aylanib chiqadi?

15. Massalari ?₁ va ?₂ bo’lgan jismlar o’zaro gravitatsion tortishuv kuchi tufayli bir – biriga yaqinlashmoqda.
Ularning tezlanishlari nisbatini (?₁/?₂) toping.

16. Massasi 10 kg va uzunligi 80 sm bo’lgan to’sin chizmada ko’rsatilganidek 2 tayanchning ustiga qo’yilgan. A nuqtadan 0,25 m/s tezlik bilan shar harakatlana boshladi, necha sekunddan keyin to’sinning muvozanati buziladi? Sharning massasi 5 kg.

17. Vaznsiz va qo’zg’almas blokka ? = 500 ? massali yukchalar rasmda ko’rsatilgandek osib qo’yilgan. 3- va 4-yuklar orasidagi ipning taranglik kuchini (N) toping. ? = 10 ?/?²

18. Yer sirtidan gorizontga nisbatan necha gradus burchak ostida otilgan jismning kinetik va potensial energiyalari harakat trayektoriyasining o’rtasida o’zaro tenglashadi?

19. Kondensator qoplamalarining orasidagi masofa 7 mm ga teng, qoplamalariga parallel ravishda qalinligi 6 mm bo’lgan metal plastinka kiritilsa, kondensatorning sig’imi qanday o’zgaradi?

20. Gazning harorati -20ᵒC dan 70ᵒC gacha oshdi, bunda uning harorati (ᵒC) o’zgarishini toping.

21. Galvanik elementning tashqi zanjirga berayotgan quvvati maksimal bo’lsa, shu zanjirning FIK necha foiz?

22. Chizmadan foydalanib OA va LK iplarning taranglik kuchlarining nisbatini (T_?LK?/T_OA) toping. Richagning massasini hisobga olmang.

23. EYuK bir gal 18 Om tashqi qarshilikka, ikkinchi gal 50 Om tashqi qarshilikka ulandi. Bunda ikki holatdagi FIK lar teng ekanligi ma’lum bo’lsa, manbaning ichki qarshilini toping.

24. Izoxorik jarayonda gazning bosimi 20kPa ga oshdi. Gazning harorati esa 300 K dan 40 K ga ortgan bo’lsa, uning oxirgi bosimini (kPa da) ni toping.

25. Yer sirtidan tik yuqoriga 40 m/s tezlik bilan tosh uloqtirildi. Toshning 6 sekundda bosib o’tgan yo’lining
ko’chishiga nisbatini toping. ? = 10 ?/?².

26. Massasi 50 kg bo’lgan bola 8 m/s tezlik bilan harakatlanib tinch turgan 30 kg massasi aravachaga sakrab chiqib oldi. Bu jarayonda sistemaning kinetik energiyasi (J) qanchaga kamaygan?

27. Chizmada ko’rsatilgan sxemaning A va B nuqtalar orasidagi umumiy qarshilikni (?) toping.

28. Vertikal silindrik idishda erkin siljiy oladigan porshen ostida joylashgan ideal gaz kengaymoqda. Bunda gazning qaysi parametri o’zgarmaydi?

29. Ideal gaz izotermik ravishda kengaymoqda. Bunda molekulalarning o’rtacha kvadratik tezligi qanday o’zgaradi?

30. Chizmada +q zaryadga ta’sir etuvchi natijaviy kuchning yo’nalishi ko’rsatilgan. ?₁/?₂ ni toping.