Al-Xorazmiy olimpiadasi Fizika №2

Muvozanat turlari to’g’ri sanab o’tilgan javobni aniqlang.

Radiuslari R va 3R bo’lgan metall sharchalar bir biridaan uzoq masofada joylashgan bo’lib, mos holda 7e va 8e zaryadga ega. Sharchalar ingichka o’tkazgich bilan tutashtirilganidan so’ng birinchi sharchaning zaryadi nimaga teng?

Hajmi 2 sm³  bo’lgan alyuminiy necha gramm massaga ega? Alyuminiyning zichligi 2700 kg/m³.

50 kg massali aravacha biror kuch ta’sirida 2 ?/?² tezlanish harakatlanmoqda, aravachaning ustiga necha kg massali yuk qo’yilganida huddi shu kuch ta’sirida aravacha 0,625 ?/?² tezlanish bilan harakatlanar edi?

Atmosfera bosimi balandlikka bo’gliq ekanligi ma’lum. Toshkent shahri uchun atmosfera bosimi necha mm simob ustunini tashkil qilishini toping. Toshkent shahri dengiz satxidan 360 m balandlikda joylashgan deb oling.

G’ildirak 8 s da 10 marta aylangani ma’lum bo’lsa, bu g’ildirakning aylanish davrini (s) toping.

Yer sirtidan 320 m masoda joylashgan nuqtadan tosh qo’yib yuborildi, 5 s dan so’ng bu tosh yer sirtidan qanday balandlikda (m) bo’lishini aniqlang. ? = 10 ?/?²

Biror balandlikdan erkin tushishni boshlagan tosh 3 s da qanday masofani (m) bosib o’tadi? ? = 10 ?/?²

Jism aylana bo’ylab harakatlanmoqda, bunda jism tinch holatdan harakatni boshlab 10 s da 10 rad/s tezlikka erishdi. Shu vaqtda necha radianga burilganini toping.

Ichimlik suvi trubasi teshilib unda 10 sm² yuzali teshik hosil bo’ldi va suv undan 10 m/s tezlik bilan otilib chiqmoqda. Agar bu holat 1 sutka davomida e’tiborsiz qoldirilsa necha litr suv isrof bo’lishini toping.

Suyuqlikning harakati tufayli vujudga keladigan bosimni dinamik bosim deb,pv²/2 ifoda yordamida baholash mumkin. Aorta qon tomiri eng yirik qon tomirlaridan biri hisoblanib, undagi qonning tezligi 50 sm/s gacha yetadi. Bu ma’lumotlardan foydalanib aortadagi qonning dinamik bosimi necha mm simob
ustuniga teng ekanligini toping. Qonning zichligi 1050 kg/m³.

Avtomobilning tezligi 4 s da 4 m/s dan 24 m/s gacha oshdi, bunda uning tezlanishini (?/?²) aniqlang.

Elektr zanjirining umumiy sig’imini (μF) toping. Bunda barcha kondensatorlar bir hil 5  μF sig’imga ega.

Modda xossasi saqlanib qoladigan eng kichik zarra ... deyiladi?

Vodorod atomidagi elektron va protonning o’zaro ta’sir kuchini (N) baholang. Vodorod atomi uchun 1 –orbitaning radiusi 0,53 ∗ 10⁻¹⁰?.

Avtomobillarning quvvatini ifodalashda ko’pincha “ot kuchi” birligidan foydalaniladi, bu necha W ga mos keladi?

O’quvchi tarozigi chiqqanida uning massasi 50 kg ekanligi ma’lum bo’ldi. Bunda uning og’irligini aniqlang. ? = 9,8 ?/?²

Kuch momentining birligi qaysi variantda to’g’ri ko’rsatilgan?

Geostatsionar orbita radiusi taqriban 42000 km ga teng va bu orbitada harakatlanuvchi kosmik kemalarning aylanish davri yerning o’z o’qi atrofidagi aylanish  davriga mos keladi. Bu orbitada harakatlanuvchi kemalarning tezligini (km/s) toping.

Uzunligi 140 sm bo’lgan ingichka tayoqning chap uchidan 40 sm uzunlikdagi qismi, o’ng tarafidan esa 30 sm uzunlikdagi qismi kesib olinsa, uning massa markaziga necha sm ga siljiydi?

Moddaning qanday agregat holati aniq shaklga ega biroq aniq hajmga ega emas?

Jismni arqon yordamida birinchi holda tik yuqoriga g/2 tezlanish bilan, ikkinchi holda huddi shu tezlanish bilan tik pastga tezlanuvchan harakatlanadi. Ikkala holdagi taranglik kuchlarining ?1/?2 nisbatini toping.

Gugurt qutisi 50,5х37,5х12,5 mm o’lchamlarga va ichidagi zich to’lgan donachalari bilan birgalikda 10 gr massaga ega deb olib, shu qutining gorizontal sirtga nisbatan minimal potensial energiyasini (μJ) toping. g = 10 m/s²

Bikirligi 200 N/m va deformatsiyalanmagan holdagi uzunligi 10 sm bo’lgan prujinaga 1 kg massali yuk osildi, bunda prujina necha sm gacha cho’zilganini toping. ? = 10 ?/?²

Xusanda silindr va yarim sfera shakliga ega bo’lgan idishlar bor. Xusan silindrik idishni suv bilan to’ldirish uchun yarim sferik idishni 3 marta liq toldirib silindrik idishga soldi va u to’ldi. Silindrik idish asosining va yarim sferaning radiuslari bir hil va R ga teng ekaniligi ma’lum bo’lsa, silindrning balandligini toping.