Al-Xorazmiy olimpiadasi Fizika №2

G’ildirak 8 s da 10 marta aylangani ma’lum bo’lsa, bu g’ildirakning aylanish davrini (s) toping.

Xusanda silindr va yarim sfera shakliga ega bo’lgan idishlar bor. Xusan silindrik idishni suv bilan to’ldirish uchun yarim sferik idishni 3 marta liq toldirib silindrik idishga soldi va u to’ldi. Silindrik idish asosining va yarim sferaning radiuslari bir hil va R ga teng ekaniligi ma’lum bo’lsa, silindrning balandligini toping.

Radiuslari R va 3R bo’lgan metall sharchalar bir biridaan uzoq masofada joylashgan bo’lib, mos holda 7e va 8e zaryadga ega. Sharchalar ingichka o’tkazgich bilan tutashtirilganidan so’ng birinchi sharchaning zaryadi nimaga teng?

Hajmi 2 sm³  bo’lgan alyuminiy necha gramm massaga ega? Alyuminiyning zichligi 2700 kg/m³.

Termometrning qanday haroratni (℃) ko’rsatmoqda?

Biror balandlikdan erkin tushishni boshlagan tosh 3 s da qanday masofani (m) bosib o’tadi? ? = 10 ?/?²

Yer sirtidan 320 m masoda joylashgan nuqtadan tosh qo’yib yuborildi, 5 s dan so’ng bu tosh yer sirtidan qanday balandlikda (m) bo’lishini aniqlang. ? = 10 ?/?²

Suyuqlikning harakati tufayli vujudga keladigan bosimni dinamik bosim deb,pv²/2 ifoda yordamida baholash mumkin. Aorta qon tomiri eng yirik qon tomirlaridan biri hisoblanib, undagi qonning tezligi 50 sm/s gacha yetadi. Bu ma’lumotlardan foydalanib aortadagi qonning dinamik bosimi necha mm simob
ustuniga teng ekanligini toping. Qonning zichligi 1050 kg/m³.

Uzunligi 140 sm bo’lgan ingichka tayoqning chap uchidan 40 sm uzunlikdagi qismi, o’ng tarafidan esa 30 sm uzunlikdagi qismi kesib olinsa, uning massa markaziga necha sm ga siljiydi?

Modda xossasi saqlanib qoladigan eng kichik zarra ... deyiladi?

Geostatsionar orbita radiusi taqriban 42000 km ga teng va bu orbitada harakatlanuvchi kosmik kemalarning aylanish davri yerning o’z o’qi atrofidagi aylanish  davriga mos keladi. Bu orbitada harakatlanuvchi kemalarning tezligini (km/s) toping.

50 kg massali aravacha biror kuch ta’sirida 2 ?/?² tezlanish harakatlanmoqda, aravachaning ustiga necha kg massali yuk qo’yilganida huddi shu kuch ta’sirida aravacha 0,625 ?/?² tezlanish bilan harakatlanar edi?

Jism aylana bo’ylab harakatlanmoqda, bunda jism tinch holatdan harakatni boshlab 10 s da 10 rad/s tezlikka erishdi. Shu vaqtda necha radianga burilganini toping.

Atmosfera bosimi balandlikka bo’gliq ekanligi ma’lum. Toshkent shahri uchun atmosfera bosimi necha mm simob ustunini tashkil qilishini toping. Toshkent shahri dengiz satxidan 360 m balandlikda joylashgan deb oling.

Muvozanat turlari to’g’ri sanab o’tilgan javobni aniqlang.

Hozirgi kunda 100 m masofaga yugurish bo’yicha jahon rekordi Yamaykalik Useyn Boltga tegishli bo’lib, u 100 m lik masofani 9,58 sekundda bosib o’tgan. Uning bu harakatini tekis harakat deb olib, qanday kinetik energiya (J) bilan harakatlanganini toping. Useynning massasi 94 kg.

Avtobus 70 km/soat tezlik bilan 4 soat davomida harakatlandi, shu vaqt ichida u qancha yo’lni bosib o’tadi?

Vodorod atomidagi elektron va protonning o’zaro ta’sir kuchini (N) baholang. Vodorod atomi uchun 1 –orbitaning radiusi 0,53 ∗ 10⁻¹⁰?.

Avtomobil A nuqtadan qo’zg’alib B nuqtagacha faqat tekis tezlanuvchan harakatlandi va B nuqtaga 180 km/soat tezlikda keldi. Bu harakatda avtomobilning o’rtacha tezligi necha m/s ga teng bo’lgan?

Jismni arqon yordamida birinchi holda tik yuqoriga g/2 tezlanish bilan, ikkinchi holda huddi shu tezlanish bilan tik pastga tezlanuvchan harakatlanadi. Ikkala holdagi taranglik kuchlarining ?1/?2 nisbatini toping.

Avtomobillarning quvvatini ifodalashda ko’pincha “ot kuchi” birligidan foydalaniladi, bu necha W ga mos keladi?

O’quvchi tarozigi chiqqanida uning massasi 50 kg ekanligi ma’lum bo’ldi. Bunda uning og’irligini aniqlang. ? = 9,8 ?/?²

Elektr zanjirining umumiy sig’imini (μF) toping. Bunda barcha kondensatorlar bir hil 5  μF sig’imga ega.

Ikki jism bir hil 80 m balandlikdan bir hil 30 m/s tezlik bilan otilmoqda, bunda biri tik pastga ikkinchisi esa gorizontal ravishda. Bu jismlar necha sekund farq bilan yerga tushadilar? ? = 10 ?/?²

Gugurt qutisi 50,5х37,5х12,5 mm o’lchamlarga va ichidagi zich to’lgan donachalari bilan birgalikda 10 gr massaga ega deb olib, shu qutining gorizontal sirtga nisbatan minimal potensial energiyasini (μJ) toping. g = 10 m/s²