Ona tili va adabiyot attestatsiya №5 Yanvar 29, 2022Yanvar 29, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan Ona tili va adabiyot attestatsiya №5 ga fikr bildirilmagan. 0% 0 12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940 Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №5 1 / 40 Qaysi gapdagi ajratib ko’rsatilgan so’zda metonimiya usulida ma’no ko’chishi yuz bergan? Anavi qora ko’ylak Mamatqulning o’g’li-ku! Aytsang, olib ketadi. Bu ishimizni ko’rgan ko’zlar xursand bo’ladi, rahmatlar aytadi. Akasining hovlisiga kirishi bilan oshrayhonning yoqimli hidi dimog’ini qitiqladi. Do’stim, dasturxonga qarang, tortinmang, noz-ne’matlardan oling. A) 2 B) 3 C) 4 D) 1 2 / 40 Tuproq to’shagida yotgan ko’p ko’rdim, Qaro yer bag’riga botgan ko’p ko’rdim. Ushbu gapdagi qo’shimchalar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotni aniqlang. A) Egalik qo’shimchasi faqat bitta so’z tarkibida qatnashgan B) Ushbu gapda shakl yasovchi qo’shimcha ta’sirida so’z imlosida bir unlining tushib qolishi kuzatiladi C) Ot yasovchi qo’shimcha ta’sirida tovush o’zgarishi bilan yozilgan so’z qatnashgan D) Faqat bitta so’z tarkibida ikkita munosabat shakli qo’shimchasi qatnashgan 3 / 40 Olimlarni fikriga qaraganda, qulupnay buyrakdagi toshlarni yemirish xususiyatiga ega, shu bilan birga, u buyrakda tosh hosil bo’lishining yo’l qo’ymaydigan tabiiy omillardan biri hisoblanadi.Ushbu gapdagi uslubiy jihatdan noto’g’ri qo’llangan qo’shimchalar sonini aniqlang. A) 2ta B) 4ta C) 3ta D) 1ta 4 / 40 Quyida berilganlardan so’z tarkibi ot+so’z yasovchi qo’shimcha+ lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha + sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha tartibida joylashmagan so’zlar ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg’urishdi; 4) bostirmada: 5) tushirtirmoq: 6) ranjitdi A) 1,3,5 B) 1,2,4 C) 2,4,5 D) 3,5,6 5 / 40 1995-yil 24-avgustda qabul qilingan imlo qoidalari ko`ra qaysi qatorda narsaning biror maqsad, ish uchun mo’ljallanganligini bildiruvchi qo’shma ot berilmagan? A) tokqaychi B) qiymataxta C) qizilishton D) ko’zoynak 6 / 40 Qaysi so‘zlar qatorida boshqalari bilan o‘zaro ma’nodoshlik hosil qila olmaydigan so‘z ishtirok etgan? A) ayyor, quv, mug‘ombir B) yalqov, ishyoqmas, tanbal C) betob, bemor, xasta D) eplamoq, uddalamoq, sarflamoq 7 / 40 “Mahbub ul-qulub”da Navoiy:”…hodisalar to’la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo’ladi va insoniyat qadrini o’lchaydigan tarozining toshiga tenglashtirishga ham bo’ladi”, - deya ta’rif qilgan narsa nima? A) yaxshilik B) saxovat C) yumshoq ko’ngillilik D) izzat-hurmat 8 / 40 Qaysi gapda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud? A) Mevasini ko’tarolmagan shoh qarsillab sindi. B) Yo’l yoqasidagi azim yong’oqlar, sizlar ham yaxshi qoling. C) Bu kasallikning davosini toppish uchun olimlar astoydil izlanishmoqda. D) Xalqimiz uchun o’sha davrlarda bunday tushunchalar butunlay yot edi. 9 / 40 “O`z qabohatini ko`rgan kishining o`zgalarning qabohatlarini ko`rmakka vaqti bo`lmas” kabi qissadan hissa Abdulla Avloniyning “Ikkinchi muallim” kitobidagi qaysi qismdan olingan? A) “Xurus ila bo`ri” B) “Saxiylik” C) “Shayx Sa`diy” D) “Yalg`on do`st” 10 / 40 Adabiy nutqning sofligiga putur yetkazuvchi unsurlar qaysilar? 1)shevaga xos so`z, ibora, grammatik shakllar, urg`u va talaffuz; 2)o`rinsiz qo`llangan chet so`z va so`z birikmalari (varvarizmlar); 3)dag`al, haqorat so`z va iboralar (vulgarizmlar); 4)“ishlamaydigan” yoki parzit so`zlar; 5)idoraviy so`z va iboralar (kanselyarizmlar). A) 2, 3, 4 B) 1, 2, 3, 4, 5 C) 1, 2, 3, 4 D) 3, 4 11 / 40 Musa Jalilning qaysi asari butun mamlakatda katta dovruq qozonadi va davlat mukofoti bilan taqdirlanadi? A) “Xat tashuvchi” B) “Ordenli millionerlar” C) Okopdan xatlar” D) “Oltin soch” 12 / 40 Qaysi javobda “Ravshan” dostoni voqealari bayoni to’g’ri berilgan? A) Go’ro’g’li Gulanorni Ravshanbekka so’rab kelganida Avazxon bundan juda xursand bo’ladi, ammo Ravshanbek Avazxon va uning qizini o’ziga teng ko’rmaydi. B) Zulxumor Ravshanxonning ahvoli haqida ota-onasiga xat bitadi, uni mayna qushning bo’yniga mahkam bog’lab, qushni uchirib yuboradi va mayna qush ham kelib Xon Dallining qo’liga qo’nadi. C) Aynoq, Jaynoq, Ersak, Tersak polvonlar Ravshanxon Shirvon elda o’g’il tutingan kampirning o’z farzandlari bo’lib, Qoraxon podsho ulardan juda qo’rqar edi. D) Ravshanxonning zindonda yotganini eshitgan Go’ro’g’li G’irko’k otini minib, yo’lga chiqadi va uch oylik yo’lni yigirma kunda bosib o’tib, nevarasini dor ostidan qutqarib oladi. 13 / 40 Qaysi gapda imloviy xatolik mavjud emas? A) Yurtimizda 9 may xotira va qadrlash kuni sifatida keng nishonlanadi. B) “Maqtanayapti”, - demang, cho’l havosi yaxshi! C) Podsho vazir-u a’yonlar davrasida otdan tushib, tog’ bag’riga qarab yuribdi. D) Uning qattiq qo’rqqanini ko’rib, gapirolmay, shoshkancha ko’chaga otildi. 14 / 40 Charchamang, ko‘zlarim, boqay to'yguncha, Bu zavq daryosidan shimir, ey ko'ngil. Ushbu parchada qatnashgan fe’llar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas? A) Sifatdosh shaklidagi o‘timsiz fe’l qatnashgan. B) Ushbu gapda hokim qismga bitishuv usulida tobelangan fe’l qatnashgan. C) Asosi o‘z shakldoshiga ega bo‘lgan ravishdosh qatnashgan. D) Ushbu gapdagi kesim vazifasida kelgan fe’llar buyruq-istak maylida qo‘llangan. 15 / 40 Qaysi gapdagi so’zlar imlosida ro’y bergan tovush o’zgarishlari faqat turlovchi qo’shimchalar ta’sirida yuzaga kelgan? A) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar, To’rtovlon tugal bo’lsa, ko’kdagini undirar. B) Ikkala qiz ham og’zini ochmay jim o’tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi. C) Shundan ehtiyot bo’lingki, odamning ko’ngli guldan ham nozik bo’ladi, shuning uchun odamlar ko’ngli bilan hazillashmang. D) Qalb qiynog’i og’ir bo’ladi, ko’nglingizni ezib qo’yadi, shuning uchun pushaymon bo’ladiganb ishlarga yo’l qo’ymang. 16 / 40 Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan? A) Hovlida koptok o’ynayotgan bir to’da bolalar yoniga borib birpas ularni tomosha qilib turdi. B) Qalbi quvonchga to’lgan kishilar xushbaxtdir, oyoq kiyim kiygan kishi uchun yerlar teri bilan qoplanganday emasmi? C) Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko’z qirin. D) Xalqimizda farzandga nisbatan: “O’nta bo’lsa, o’rni boshqa”, - degan maqol bejiz aytilmagan, chunki o’zbek xalqi juda bolani sevadigan xalq sanaladi. 17 / 40 Qaysi javobda keltirilgan gapda tarkibida faqat til oldi undoshlari bo’lgan qo’shma sifat mavjud? A) Milliy mafkuramizda milliylik umumbashariy g’oyalar bilan uyg’unlashib ketgan. B) U juda shirinsuxan odam ekan. C) Qo’shiqning diltortar navolari hammani o’ziga rom qildi. D) Orzu millatga hayotbaxsh ruh bag’ishlaydi. 18 / 40 Qaysi javobda imloviy xato yozilgan so’zlar soni ikkita? A) Qor urib turgan bir kun edi. Birdan ko’chada dod-faryod ko’tarilib qoldi. B) O’rtadagi xontaxtada sovub qolgan kabob va meva-cheva bor edi. C) Yaxshilik qilsang, ohirigacha yaxshilik qilgin, zinxor minnat qilma. D) Zebi yuragida tugulib yotgan zo’r tugunni yechib yuborgan edi. 19 / 40 1989–1998 yillarda xalqimiz istiqlolining ilk nishonalaridan biri – “Cho‘lpon” nashriyotida bosh muharrir, direktor bo‘lib ishlagan ijodkorning asari qaysi qatorda berilgan? A) “Sartarosh qo`shig`i” B) “Tug`ishganlar qaytdi ” C) “Atrofimizdagi qiziqchilar” D) “Tandir haqida ertak” 20 / 40 Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z birikmasida tobe qismi kelishik qo’shimchasi bilan shakllanmagan? Havo birdan sovidi-yu, sharros yomg’ir yog’a boshladi. U kishi yolg’onni haqiqatdan farqlay olar edi. Nosirjon qayoqqa yurishini bilmay qolgan edi, kimdir uni chaqira boshladi. Men ham shunga ko’ngan edim, Menga shu ham yetardi. A) 1 B) 2 C) 4 D) 3 21 / 40 Qaysi gaplar juftligida berilgan -siz shaxs-son qo’shimchasi har ikki o’rinda ko’plik ma’nosini ifodalab kelgan? A) Nimaga bitta o’zingiz turibsiz, qolgan yigitlar qani? Oyijon, bugun siz ham borasizmi, iltimos, bora qoling. B) Nimaga qarab turibsiz, hammangiz o’z ishingizni davom ettiring. Shunaqa ham uxlaysizmi, turinglar, tush bo’lib ketdi- yu. C) Kech bo’lib qoldi, qani, turinglar, yigitlar, endi ketasiz. Akramjon, siz hammasini yig’asiz, keyin birga jo’naymiz. D) Hozir mana bu rasmni chizasiz, o’g’lim, keyin ikkovlashib kamchiligini to’ldiramiz. “Siz ham menga juda yoqasiz”, - dedi ustozga. 22 / 40 Qaysi gapda qatnashgan yasama fe’l va yasama otning asosi shakldoshlik xususiyatiga ega? A) Begona bilan quyon ovlama, Ovlasang ham, otini yoningga bog’lama. B) Yog’ayotgan yomg’ir tomchilari ajib ohang bilan derazani tiqillatib chertar edi. C) Kimki farog’atli kunni istasa, u fe’l-atvorini sozlash lozim. D) Ona yuzin qoplar g’am, chimirgancha qoshini, Asta suyar qo’liga oppoq sochli boshini. 23 / 40 Shu sevinch ikkovlariga ham kuch-g‘ayrat, ham dadillik baxsh etardi. Mazkur gapda qatnashgan mavhum otlar haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Gapdagi yasama mavhum otlar har xil turkumga oid so‘zdan yasalgan. B) Gapdagi mavhum otlar otlarning tuzilishiga ko‘ra ikki turiga oiddir. C) Gapdagi barcha mavhum otlar hokim qismga bitishuv usulida birikkan. D) Gapdagi mavhum otlar ikki xil gap bo‘lagi vazifasida kelgan. 24 / 40 Tog’ning ko’rki tosh bilan, odamning ko’rki bosh bilan. Ushbu maqolda qaysi so’z turkumiga oid so’zlar ishtirok etgan? A) ot, sifat, ko’makchi B) ot, bog’lovchi C) ot, ko’makchi D) ot, sifat, bog’lovchi 25 / 40 "O'quvchilar sanoq sistemasini o'rganishardi, gohida sanog'idan adashgan bolalar jahl bila ruchkani partaga urardilar." Ushbu gapda nechta fonetik o'zgarish mavjud? A) 6ta B) 5ta C) 7ta D) 8ta 26 / 40 Qaysi gapda ham tub, ham yasama mavhum otlar ishtirok etgan? A) Hayo qalbning haqiqiy oynasidir. B) Yalqovlik muhtojlikka olib keladi. C) Vatanimga qaytgach, vujudimni quvonch, shukronalik hislari chulg’ab oldi. D) Hunaringni ishga solib did bilan chiroyli bino solib bersalaring, bas. 27 / 40 T.To’laning ”Yetti zog’ora qissasi” asarida Navoiyni mahliyo qilgan donishmand deya kim tilga olinadi? A) Lutfiy B) Ahmad Yassaviy C) Otoyi D) Amir Temur 28 / 40 Qo`lida piyola ushlagan be`morlar suv ichgani ketyapti. Ushbu gapda qaysi kelishik belgisiz qo`llangan? A) tushum B) chiqish C) o`rin-payt D) qaratqich 29 / 40 Yashash uchun foydali mehnat qilishni anglash insoniylikning birinchi shartidir. Ushbu gapda qatnashgan yasama so’zlar hyaqidagi to’g’ri ma’lumotni toping. A) Fe’ldan yasalgan ot qatnashgan B) Sodda yasama sifat fe’ldan yasalgan C) Sondan yasalgan sifat qatnashgan D) Sodda yasama fe’llar otdan yasalgan 30 / 40 Qaysi gapda yasama sifatning asosi faqat portlovchilardan iborat? A) Qaynoqqina choy damlab keling. B) Ishonchli manbalarga tayanib ish ko`rdik C) Osmon shunday tiniqki, qarab to`ymaysan. D) Negadir yuzing so`lg`in, nima bo`ldi senga? 31 / 40 Raviy undosh tovush bilan ifodalangan mutlaq qofiyali baytni toping. A) Mehnat-u alamlarga mubtalo, Uvaysiyman, Qayda dard eli bo’lsa, oshno Uvaysiyman. B) Qaysi gulning men kibi bir andalib zori bor? Qaysi bulbulning seningdek bir guli bexori bor? C) Sipehri husn ichinda moh, sen-sen, Zamona xo’blarga shoh, sen-sen. D) Bo’lmasa jinsi jamolingg’a xaridor oftob, Ne uchun zarpo’shlig’lar aylar izhor oftob. 32 / 40 Qaysi gapda 2 o‘rinda imloviy xatolikka yo‘l qo‘yilgan? A) Do‘stim, ko‘rmayapsan-da, oy botib, yulduzlar birin-ketin so‘nib borayapti. B) Odam onadan tug‘ilib-oq ma’naviyatli, ma’rifatli bo‘lib qolmasligini yaxshi tushinasiz. C) Ona tilimiz orqali biz o‘z fikrimizni shakllantiramiz,o‘ylaymiz, mushohada yurutamiz. D) Unutmangki, tanbal, bezori, sharobxo‘r, fosiq kishi manaviy nogiron degan so‘zdir. 33 / 40 Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko’rsatilgan so’zlarning asoslari o’zaro shakldosh bo’la oladi? U eshikning chiroyli shisha tutqichini avaylabgina ushlab ko’rardi. Oradan biroz vaqt o’tgach xonaga tutqunni olib kirishdi. Uning tushkun kayfiyati atrofdagilarga ham ta’sir qilayotgan edi. Bog’da ishlayotganlar allaqachon tushlikka chiqishgan. Anor butasimon mevali daraxtlar sirasiga kiradi. Bolakay mevazor bog’da aylanib yurdi. Otlar kelishik qo’shimchalari bilan turlanadi. Anjumanda turli millat vakillari ishtirok etayotgan edi. A) 1 B) 3 C) 4 D) 2 34 / 40 Qaysi gapda ko’makchini unga ma’nodosh bo’lgan kelishik qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin? A) U mumtoz qo’shiqlarni zavq bilan kuylardi. B) Men ham sizlar bilan shahar aylanishga boraman. C) Xatni olib, ko’k qalam bilan ostiga chizgan satrlarni o’qidi. D) U do’stining gaplarini diqqat bilan eshitdi. 35 / 40 Qaysi javobda yetakchi qismi yasama fe’l bo’lgan ko’makchi fe’lli so’z qo’shilmasi ravishdosh shaklida qo’llangan? A) Onasining ovutishlaridan keyin biroz tinchib qolgan bola qandaydir o’yinchoqni o’ynash bilan ovora edi. B) Birovlarning oldida seni masxaralab tashlaydigan do’stlaringdan voz kech, bunday odamlardan hech qachon haqiqiy do’stlar chiqmaydi. C) Ular bizni o’sha yerga borishimizni taqiqlab qo’yishgani uchun boshqa joyda o’ynashga qaror qildik. D) Biz sizning oldingizda kecha bo’lgan voqeaning asl mohiyatini anglab olgani keldik. 36 / 40 Qaysi asarda mahallalarga chayon solig’ini solgani, odamlarni chayon zahri bilan o’ldirgani aytilgan? A) “Zulmat ichra nur” B) “O’tkan kunlar” C) “Ulug’bek xazinasi” D) “Yulduzli tunlar” 37 / 40 Quyida berilganlardan tarkibidagi barcha undoshlari jarangsiz til undoshlariga mansub bo’lgan sifatlarni aniqlang. 1) yig’ma; 2) tushuncha; 3) qishki: 4) qaqshatqich: 5) tortinchoq: 6) ostki A) 2,4,5 B) 1,3,4 C) 3,4,6 D) 3,5,6 38 / 40 Anvar Obidjon qaysi she’rida yurtimiz – Turonzamin tarixida kechgan xatarli va sharafli hodisalarning ko’pchiligi tarix kitoblari, solnomalarda “tarixiy voqea” deb atalishini yodimizga solar ekan, birdan bugungi O’zbekiston hayotiga shu nuqtayi nazardan qarab ko’rishni taklif qiladi? A) “Vatanjon” she’rida B) “Tinch kunlar” she’rida C) “Hayotning har lahzasi go’zal” she’rida D) “Yer” she’rida 39 / 40 Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas? A) Dildan chiqqan kulgi umrni uzaytiradi. B) Biz hovli to’ridagi o’yma naqshli eshikka qarab yurdik. C) Men yozgi ta’tilda “O’tkan kunlar” romanini o’qib chiqmoqchiman. D) Kuzning sovuq kunlari keldi-yu, yog’ini kelmadi. 40 / 40 Qaysi baytda tanosub, tashxis va husni ta’lil she’riy san’atlari qo’llangan? A) Hech kim mendek, ilohi, yoridin ayrilmasun, Mehribon munis o’shal dildoridan ayrilmasun. B) Boshimg’a yoqqan g’am toshi mingdin biricha bo’lmag’ay, Gardun agar ming Besutun yog’dursa farhod ustina, C) Sendek menga bir yori jafokor toipilmas, Mendek senga bir zori vafodor topilmas. D) Labingdin chun suchuklik qand o’g’urlar, Solurlar el ani suvg’a yalang’och. O'rtacha ball 0% 0% Testni qayta ishga tushiring Fikr-mulohaza yuboring Author: InfoMaster Ona tili va adabiyot attestatsiya
