Ona tili va adabiyot attestatsiya №5 Yanvar 29, 2022Yanvar 29, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan Ona tili va adabiyot attestatsiya №5 ga fikr bildirilmagan. 0% 0 12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940 Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №5 1 / 40 Shu sevinch ikkovlariga ham kuch-g‘ayrat, ham dadillik baxsh etardi. Mazkur gapda qatnashgan mavhum otlar haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Gapdagi mavhum otlar otlarning tuzilishiga ko‘ra ikki turiga oiddir. B) Gapdagi barcha mavhum otlar hokim qismga bitishuv usulida birikkan. C) Gapdagi mavhum otlar ikki xil gap bo‘lagi vazifasida kelgan. D) Gapdagi yasama mavhum otlar har xil turkumga oid so‘zdan yasalgan. 2 / 40 Anvar Obidjon qaysi she’rida yurtimiz – Turonzamin tarixida kechgan xatarli va sharafli hodisalarning ko’pchiligi tarix kitoblari, solnomalarda “tarixiy voqea” deb atalishini yodimizga solar ekan, birdan bugungi O’zbekiston hayotiga shu nuqtayi nazardan qarab ko’rishni taklif qiladi? A) “Hayotning har lahzasi go’zal” she’rida B) “Yer” she’rida C) “Tinch kunlar” she’rida D) “Vatanjon” she’rida 3 / 40 Yashash uchun foydali mehnat qilishni anglash insoniylikning birinchi shartidir. Ushbu gapda qatnashgan yasama so’zlar hyaqidagi to’g’ri ma’lumotni toping. A) Fe’ldan yasalgan ot qatnashgan B) Sodda yasama fe’llar otdan yasalgan C) Sondan yasalgan sifat qatnashgan D) Sodda yasama sifat fe’ldan yasalgan 4 / 40 Quyida berilganlardan so’z tarkibi ot+so’z yasovchi qo’shimcha+ lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha + sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha tartibida joylashmagan so’zlar ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) she’rxonlarning; 2) bilimdonliging; 3) qayg’urishdi; 4) bostirmada: 5) tushirtirmoq: 6) ranjitdi A) 2,4,5 B) 1,2,4 C) 3,5,6 D) 1,3,5 5 / 40 Quyidagi qaysi so`zning asosi(yetakchi morfem) va yasalish asosi bir turkumga mansub bo`lmagan so‘zni toping. A) quchoqlashmoq B) mashrabxonlik C) sanoqsiz D) atamashunos 6 / 40 Fuzuliyning “Dahr bir bozordir – har kas mato’in arz edar” baytini aytgan oddiy qorovul tohir aka obrazi qaysi asarda uchraydi? A) “Mehrobdan chayon” B) “O’tkan kunlar” C) “Kecha va kunduz” D) “Yulduzli tunlar” 7 / 40 “Suv qalqisa loyqasi yuqoriga chiqqanday, zamon qalqigandan buyon yomon ko’paydi”. Ushbu misralar qaysi asardan olinganligini aniqlang. A) Shum bola B) Urushning so’nggi qurboni C) Bemor D) Muzqaymoq 8 / 40 Millatning dahosi, aqli va ruhiyati maqollaridan bilinadi. Ushbu gapda tarkibi faqat til undoshlari va unlilardan iborat bo’lgan nechta so’z qatnashgan? A) 3 B) 2 C) 4 D) 1 9 / 40 Quyidagi ijodkorlarning o`zbek adabiyotidagi yangiliklari bo`yicha javoblarni moslashtiring. A) 1-b; 2-c; 3-a; B) 1-c; 2-b; 3-a; C) 1-b; 2-a; 3-c; D) 1-c; 2-a; 3-b; 10 / 40 Qaysi gapda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud? A) Xalqimiz uchun o’sha davrlarda bunday tushunchalar butunlay yot edi. B) Mevasini ko’tarolmagan shoh qarsillab sindi. C) Yo’l yoqasidagi azim yong’oqlar, sizlar ham yaxshi qoling. D) Bu kasallikning davosini toppish uchun olimlar astoydil izlanishmoqda. 11 / 40 E.Vohidovning qaysi asarida xalqlar, millatlar, dinlar o’rtasidagi nizolar bashariyatga naqadar katta falokatlar olib kelishi teran tasvirlangan? A) “Nido” B) “Palatkada yozilgan doston” C) “Ruhlar isyoni” D) “Quyosh maskani” 12 / 40 1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi: − Sen hech nahv o‘qiganmisan? − Yo‘q men johil bir qayiqchiman. Olim: − E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi. 2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi: − Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi? Yo‘q javobini olgan qayiqchi: − Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan. 3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”) Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si ma’lumotlari asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va matnning uchinchi bandida nechta ravish ishtirok etgan? A) 3 ta B) 2 ta C) 4 ta D) 5 ta 13 / 40 Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan? A) Qalbi quvonchga to’lgan kishilar xushbaxtdir, oyoq kiyim kiygan kishi uchun yerlar teri bilan qoplanganday emasmi? B) Hovlida koptok o’ynayotgan bir to’da bolalar yoniga borib birpas ularni tomosha qilib turdi. C) Dilbar kelinchakning ko’ksida g’ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko’z qirin. D) Xalqimizda farzandga nisbatan: “O’nta bo’lsa, o’rni boshqa”, - degan maqol bejiz aytilmagan, chunki o’zbek xalqi juda bolani sevadigan xalq sanaladi. 14 / 40 Qaysi gapda ko’makchini unga ma’nodosh bo’lgan kelishik qo’shimchasi bilan almashtirish mumkin? A) Men ham sizlar bilan shahar aylanishga boraman. B) U mumtoz qo’shiqlarni zavq bilan kuylardi. C) Xatni olib, ko’k qalam bilan ostiga chizgan satrlarni o’qidi. D) U do’stining gaplarini diqqat bilan eshitdi. 15 / 40 Qaysi baytda tanosub, tashxis va husni ta’lil she’riy san’atlari qo’llangan? A) Hech kim mendek, ilohi, yoridin ayrilmasun, Mehribon munis o’shal dildoridan ayrilmasun. B) Sendek menga bir yori jafokor toipilmas, Mendek senga bir zori vafodor topilmas. C) Labingdin chun suchuklik qand o’g’urlar, Solurlar el ani suvg’a yalang’och. D) Boshimg’a yoqqan g’am toshi mingdin biricha bo’lmag’ay, Gardun agar ming Besutun yog’dursa farhod ustina, 16 / 40 Vazifasi jihatidan bir turga mansub bo’lgan qo`shimchalar ketma-ket qo’shilgan so’zni aniqlang. A) oqishroq B) ko`rsat C) qizdirsa D) isitkich 17 / 40 Charchamang, ko‘zlarim, boqay to'yguncha, Bu zavq daryosidan shimir, ey ko'ngil. Ushbu parchada qatnashgan fe’llar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas? A) Sifatdosh shaklidagi o‘timsiz fe’l qatnashgan. B) Ushbu gapda hokim qismga bitishuv usulida tobelangan fe’l qatnashgan. C) Asosi o‘z shakldoshiga ega bo‘lgan ravishdosh qatnashgan. D) Ushbu gapdagi kesim vazifasida kelgan fe’llar buyruq-istak maylida qo‘llangan. 18 / 40 Qaysi gapda qatnashgan yasama fe’l va yasama otning asosi shakldoshlik xususiyatiga ega? A) Yog’ayotgan yomg’ir tomchilari ajib ohang bilan derazani tiqillatib chertar edi. B) Begona bilan quyon ovlama, Ovlasang ham, otini yoningga bog’lama. C) Ona yuzin qoplar g’am, chimirgancha qoshini, Asta suyar qo’liga oppoq sochli boshini. D) Kimki farog’atli kunni istasa, u fe’l-atvorini sozlash lozim. 19 / 40 Qaysi gapdagi so’zlar imlosida ro’y bergan tovush o’zgarishlari faqat turlovchi qo’shimchalar ta’sirida yuzaga kelgan? A) Qalb qiynog’i og’ir bo’ladi, ko’nglingizni ezib qo’yadi, shuning uchun pushaymon bo’ladiganb ishlarga yo’l qo’ymang. B) Shundan ehtiyot bo’lingki, odamning ko’ngli guldan ham nozik bo’ladi, shuning uchun odamlar ko’ngli bilan hazillashmang. C) Ikkala qiz ham og’zini ochmay jim o’tirishar, bunisi ham, unisi ham miq etmasdi. D) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar, To’rtovlon tugal bo’lsa, ko’kdagini undirar. 20 / 40 Imlo qoidasiga nomuvofiq yozilgan so‘z qatnashgan gapni aniqlang. A) Lekin kun isishini kutish haqida gap bo‘lishi ham mumkin emas, chunki havoga ishonish qiyin, eng muhimi, qor ustiga qor yog'ib, dashtda qolib ketishlari ehtimoldan xoli emas. B) Biroq vaqt ketsa ham, otaning maslahati bilan ish tutganlari yaxshi bo‘ldi, chunki yomontosh darasi ular kutganday mudhish edi! C) Hamon shamol o‘kirar, osmonning goh u, goh bu burchida chaqmoq yaraqlab, yong‘oq shoxlari shubhali g‘iyqillar, ammo endi bular uni qo‘rqitolmas edi. D) Kishining iste’dodi barcha sohada bir xil bo'lavermaydi, chunki yoshlar o‘zi sevgan, qobiliyatiga mos bo'lgan ishni tanlay bilishi kerak. 21 / 40 Musa Jalilning qaysi asari butun mamlakatda katta dovruq qozonadi va davlat mukofoti bilan taqdirlanadi? A) Okopdan xatlar” B) “Xat tashuvchi” C) “Ordenli millionerlar” D) “Oltin soch” 22 / 40 Urush oyoqlagan sayin umidim kuchaya boshladi. Ushbu gapdagi ostiga chizilgan so`zning ma`nodoshi qaysi gapda qo`llangan? A) Bir soatdan keyin Sevinch uydan tandir olib keladi. B) O`quvchilar testni maroq bilan yecha boshlashdi. C) Kuz oxirlab qoldi,lekin hali ham yomg`irdan darak yo`q. D) Bugun testdan so`ng marketolog Gulhayo hamma o`qituvchilarni mehmon qiladi. 23 / 40 Qaysi asarda mahallalarga chayon solig’ini solgani, odamlarni chayon zahri bilan o’ldirgani aytilgan? A) “Ulug’bek xazinasi” B) “Yulduzli tunlar” C) “Zulmat ichra nur” D) “O’tkan kunlar” 24 / 40 Qaysi gapdagi ajratib ko’rsatilgan so’zda metonimiya usulida ma’no ko’chishi yuz bergan? Anavi qora ko’ylak Mamatqulning o’g’li-ku! Aytsang, olib ketadi. Bu ishimizni ko’rgan ko’zlar xursand bo’ladi, rahmatlar aytadi. Akasining hovlisiga kirishi bilan oshrayhonning yoqimli hidi dimog’ini qitiqladi. Do’stim, dasturxonga qarang, tortinmang, noz-ne’matlardan oling. A) 4 B) 1 C) 3 D) 2 25 / 40 “Mahbub ul-qulub”da Navoiy:”…hodisalar to’la dengizdagi kishilik kemasining langari desa bo’ladi va insoniyat qadrini o’lchaydigan tarozining toshiga tenglashtirishga ham bo’ladi”, - deya ta’rif qilgan narsa nima? A) yaxshilik B) saxovat C) yumshoq ko’ngillilik D) izzat-hurmat 26 / 40 Do’stlikni e’zozlashning zarur sharti do’stlar bilan uchrashib turishdir. Ushbu gapda ismning munosabat shaklini hosil qiluvchi qo’shimchalar soni nechta? A) 6ta B) 5ta C) 4ta D) 3ta 27 / 40 “Shayx Sa’diy” voqeasining hissasini toping. A) Arablarda bir so’z bordir, yaxshi boq, Odobsiz boladan yo’g’i yaxshiroq. B) Erta kun arpaga zor bo’lmay desang, Bukun ek, shoyadki, bug’doy non yesang. C) O’z qabohatini ko’rgan kishining o’zgalarning qabohatlarini ko’rmakka vaqti bo’lmas. D) Ustiga kitob ortilgan eshak, Na olim va na donodir beshak. 28 / 40 -(a)r qo’shimchasi bilan fe’lning xoslangan shakllaridan qaysi biri hosil qilinadi? A) sof fe’l B) harakat nomi C) sifatdosh D) ravishdosh 29 / 40 Qaysi gapda ajratib ko’rsatilgan so’z birikmasida tobe qismi kelishik qo’shimchasi bilan shakllanmagan? Havo birdan sovidi-yu, sharros yomg’ir yog’a boshladi. U kishi yolg’onni haqiqatdan farqlay olar edi. Nosirjon qayoqqa yurishini bilmay qolgan edi, kimdir uni chaqira boshladi. Men ham shunga ko’ngan edim, Menga shu ham yetardi. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 30 / 40 Qaysi qatordagi gapda yordamchi so`z turkumlarining barcha turi ishtirok etgan? A) Goh ko`chada, goh maktabda uni ko`rib turardim-u, hech yurak yutib gaplasholmasdim. B) Biroq xirmonga kelishim bilan bu shirin xayollarimdan asar ham qolmay, ko`nglim g`ash bo`ldi. C) O`sha kezlarda men shularning hammasini o`z ko`zim bilan ko`rib yurgan bo`lsam ham, ammo tub mohiyatiga uncha tushunib yetmagan edim. D) Agar birov xafa qilgan bo`lsa ayt, mana shu tayog`im bilan gardaniga bir tushiray. 31 / 40 Quyida berilganlardan tarkibidagi barcha undoshlari jarangsiz til undoshlariga mansub bo’lgan sifatlarni aniqlang. 1) yig’ma; 2) tushuncha; 3) qishki: 4) qaqshatqich: 5) tortinchoq: 6) ostki A) 1,3,4 B) 3,4,6 C) 3,5,6 D) 2,4,5 32 / 40 N. Dumbadzening zamonaviy mavzudagi qaysi asarlarida insonlarning bir-biriga munosabatidagi odamiylik, oqibat singari fazilatlar ulug'langan? A) «Oq bayroqlar», «Quyosh kechasi» B) «Qishloq bolalari», “Abadiyat qonuni” C) «Men, buvim, Iliko va Illarion», «Abadiyat qonuni» D) «Quyoshni ko‘ryapman», «Kukaracha» 33 / 40 Qaysi gapda ham tub, ham yasama mavhum otlar ishtirok etgan? A) Hunaringni ishga solib did bilan chiroyli bino solib bersalaring, bas. B) Yalqovlik muhtojlikka olib keladi. C) Hayo qalbning haqiqiy oynasidir. D) Vatanimga qaytgach, vujudimni quvonch, shukronalik hislari chulg’ab oldi. 34 / 40 Qaysi gapda tovush o’zgarishi bilan yozilgan ot+ot tipidagi qo’shma sifat qatnashgan? A) U o’zining shirinso’zligi bilan boshqalardan ajralib turardi. B) Achchiqtosh xalq tabobatida keng qo’llanib kelingan. C) Achchiq ko’z yoshlarin ichiga yutdi, Ilojsiz hayotning qo’lidan tutdi. D) Bolalar ichida eng sheryuragi Odiljon edi. 35 / 40 Qaysi javobda “Ravshan” dostoni voqealari bayoni to’g’ri berilgan? A) Go’ro’g’li Gulanorni Ravshanbekka so’rab kelganida Avazxon bundan juda xursand bo’ladi, ammo Ravshanbek Avazxon va uning qizini o’ziga teng ko’rmaydi. B) Zulxumor Ravshanxonning ahvoli haqida ota-onasiga xat bitadi, uni mayna qushning bo’yniga mahkam bog’lab, qushni uchirib yuboradi va mayna qush ham kelib Xon Dallining qo’liga qo’nadi. C) Ravshanxonning zindonda yotganini eshitgan Go’ro’g’li G’irko’k otini minib, yo’lga chiqadi va uch oylik yo’lni yigirma kunda bosib o’tib, nevarasini dor ostidan qutqarib oladi. D) Aynoq, Jaynoq, Ersak, Tersak polvonlar Ravshanxon Shirvon elda o’g’il tutingan kampirning o’z farzandlari bo’lib, Qoraxon podsho ulardan juda qo’rqar edi. 36 / 40 Olimlarni fikriga qaraganda, qulupnay buyrakdagi toshlarni yemirish xususiyatiga ega, shu bilan birga, u buyrakda tosh hosil bo’lishining yo’l qo’ymaydigan tabiiy omillardan biri hisoblanadi.Ushbu gapdagi uslubiy jihatdan noto’g’ri qo’llangan qo’shimchalar sonini aniqlang. A) 4ta B) 2ta C) 3ta D) 1ta 37 / 40 Raviy undosh tovush bilan ifodalangan mutlaq qofiyali baytni toping. A) Bo’lmasa jinsi jamolingg’a xaridor oftob, Ne uchun zarpo’shlig’lar aylar izhor oftob. B) Sipehri husn ichinda moh, sen-sen, Zamona xo’blarga shoh, sen-sen. C) Mehnat-u alamlarga mubtalo, Uvaysiyman, Qayda dard eli bo’lsa, oshno Uvaysiyman. D) Qaysi gulning men kibi bir andalib zori bor? Qaysi bulbulning seningdek bir guli bexori bor? 38 / 40 Qaysi gapda imloviy xatolik mavjud emas? A) Orada qancha zamonlar o'tdi, uning nomini faxr bilan tilga olayapmiz B) Ular bilan xozir, o'smirlik chog'idayoq, qudratli qanot paydo qilayotibdi C) Vaholanki, til davlat miqyosida keng qo'llansagina, milliy til bo'lib qoladi va ravnaq topadi D) Manzilga yetkach, sen bilan alohida gaplashaman 39 / 40 Qaysi javobdagi gaplar juftligida ajratib ko’rsatilgan so’zlarning asoslari o’zaro shakldosh bo’la oladi? U eshikning chiroyli shisha tutqichini avaylabgina ushlab ko’rardi. Oradan biroz vaqt o’tgach xonaga tutqunni olib kirishdi. Uning tushkun kayfiyati atrofdagilarga ham ta’sir qilayotgan edi. Bog’da ishlayotganlar allaqachon tushlikka chiqishgan. Anor butasimon mevali daraxtlar sirasiga kiradi. Bolakay mevazor bog’da aylanib yurdi. Otlar kelishik qo’shimchalari bilan turlanadi. Anjumanda turli millat vakillari ishtirok etayotgan edi. A) 2 B) 1 C) 4 D) 3 40 / 40 Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas? A) Biz hovli to’ridagi o’yma naqshli eshikka qarab yurdik. B) Kuzning sovuq kunlari keldi-yu, yog’ini kelmadi. C) Dildan chiqqan kulgi umrni uzaytiradi. D) Men yozgi ta’tilda “O’tkan kunlar” romanini o’qib chiqmoqchiman. O'rtacha ball 0% 0% Testni qayta ishga tushiring Fikr-mulohaza yuboring Author: InfoMaster Ona tili va adabiyot attestatsiya
