Al-Xorazmiy olimpiadasi Fizika №2

Radiuslari R va 3R bo’lgan metall sharchalar bir biridaan uzoq masofada joylashgan bo’lib, mos holda 7e va 8e zaryadga ega. Sharchalar ingichka o’tkazgich bilan tutashtirilganidan so’ng birinchi sharchaning zaryadi nimaga teng?

Atmosfera bosimi balandlikka bo’gliq ekanligi ma’lum. Toshkent shahri uchun atmosfera bosimi necha mm simob ustunini tashkil qilishini toping. Toshkent shahri dengiz satxidan 360 m balandlikda joylashgan deb oling.

Avtomobilning tezligi 4 s da 4 m/s dan 24 m/s gacha oshdi, bunda uning tezlanishini (?/?²) aniqlang.

Avtomobil A nuqtadan qo’zg’alib B nuqtagacha faqat tekis tezlanuvchan harakatlandi va B nuqtaga 180 km/soat tezlikda keldi. Bu harakatda avtomobilning o’rtacha tezligi necha m/s ga teng bo’lgan?

Ikki jism bir hil 80 m balandlikdan bir hil 30 m/s tezlik bilan otilmoqda, bunda biri tik pastga ikkinchisi esa gorizontal ravishda. Bu jismlar necha sekund farq bilan yerga tushadilar? ? = 10 ?/?²

G’ildirak 8 s da 10 marta aylangani ma’lum bo’lsa, bu g’ildirakning aylanish davrini (s) toping.

Jismni arqon yordamida birinchi holda tik yuqoriga g/2 tezlanish bilan, ikkinchi holda huddi shu tezlanish bilan tik pastga tezlanuvchan harakatlanadi. Ikkala holdagi taranglik kuchlarining ?1/?2 nisbatini toping.

Yer sirtidan 320 m masoda joylashgan nuqtadan tosh qo’yib yuborildi, 5 s dan so’ng bu tosh yer sirtidan qanday balandlikda (m) bo’lishini aniqlang. ? = 10 ?/?²

Bikirligi 200 N/m va deformatsiyalanmagan holdagi uzunligi 10 sm bo’lgan prujinaga 1 kg massali yuk osildi, bunda prujina necha sm gacha cho’zilganini toping. ? = 10 ?/?²

Avtobus 70 km/soat tezlik bilan 4 soat davomida harakatlandi, shu vaqt ichida u qancha yo’lni bosib o’tadi?

Termometrning qanday haroratni (℃) ko’rsatmoqda?

Elektr zanjirining umumiy sig’imini (μF) toping. Bunda barcha kondensatorlar bir hil 5  μF sig’imga ega.

Hozirgi kunda 100 m masofaga yugurish bo’yicha jahon rekordi Yamaykalik Useyn Boltga tegishli bo’lib, u 100 m lik masofani 9,58 sekundda bosib o’tgan. Uning bu harakatini tekis harakat deb olib, qanday kinetik energiya (J) bilan harakatlanganini toping. Useynning massasi 94 kg.

Suyuqlikning harakati tufayli vujudga keladigan bosimni dinamik bosim deb,pv²/2 ifoda yordamida baholash mumkin. Aorta qon tomiri eng yirik qon tomirlaridan biri hisoblanib, undagi qonning tezligi 50 sm/s gacha yetadi. Bu ma’lumotlardan foydalanib aortadagi qonning dinamik bosimi necha mm simob
ustuniga teng ekanligini toping. Qonning zichligi 1050 kg/m³.

Jism aylana bo’ylab harakatlanmoqda, bunda jism tinch holatdan harakatni boshlab 10 s da 10 rad/s tezlikka erishdi. Shu vaqtda necha radianga burilganini toping.

Biror balandlikdan erkin tushishni boshlagan tosh 3 s da qanday masofani (m) bosib o’tadi? ? = 10 ?/?²

Hajmi 2 sm³  bo’lgan alyuminiy necha gramm massaga ega? Alyuminiyning zichligi 2700 kg/m³.

Uzunligi 140 sm bo’lgan ingichka tayoqning chap uchidan 40 sm uzunlikdagi qismi, o’ng tarafidan esa 30 sm uzunlikdagi qismi kesib olinsa, uning massa markaziga necha sm ga siljiydi?

Gugurt qutisi 50,5х37,5х12,5 mm o’lchamlarga va ichidagi zich to’lgan donachalari bilan birgalikda 10 gr massaga ega deb olib, shu qutining gorizontal sirtga nisbatan minimal potensial energiyasini (μJ) toping. g = 10 m/s²

Xusanda silindr va yarim sfera shakliga ega bo’lgan idishlar bor. Xusan silindrik idishni suv bilan to’ldirish uchun yarim sferik idishni 3 marta liq toldirib silindrik idishga soldi va u to’ldi. Silindrik idish asosining va yarim sferaning radiuslari bir hil va R ga teng ekaniligi ma’lum bo’lsa, silindrning balandligini toping.

Ichimlik suvi trubasi teshilib unda 10 sm² yuzali teshik hosil bo’ldi va suv undan 10 m/s tezlik bilan otilib chiqmoqda. Agar bu holat 1 sutka davomida e’tiborsiz qoldirilsa necha litr suv isrof bo’lishini toping.

Avtomobillarning quvvatini ifodalashda ko’pincha “ot kuchi” birligidan foydalaniladi, bu necha W ga mos keladi?

Geostatsionar orbita radiusi taqriban 42000 km ga teng va bu orbitada harakatlanuvchi kosmik kemalarning aylanish davri yerning o’z o’qi atrofidagi aylanish  davriga mos keladi. Bu orbitada harakatlanuvchi kemalarning tezligini (km/s) toping.

Termometrning qanday haroratni (℃) ko’rsatmoqda?

Muvozanat turlari to’g’ri sanab o’tilgan javobni aniqlang.