Ona tili va adabiyot attestatsiya №4 Yanvar 29, 2022Yanvar 29, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan Ona tili va adabiyot attestatsiya №4 ga fikr bildirilmagan. 0% 0 12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940 Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №4 1 / 40 Quyidagi gapda portlovchi undosh bilan tugagan yopiq bo`g`inlar soni nechta? Ba`zi xo`rozlar raqibni bir choqib, so`ng chekkaga borib tomosha qilib turadi. A) 6 ta B) 5 ta C) 3 ta D) 4 ta 2 / 40 E.Vohidovning qaysi asarida xalqlar, millatlar, dinlar o’rtasidagi nizolar bashariyatga naqadar katta falokatlar olib kelishi teran tasvirlangan? A) “Ruhlar isyoni” B) “Quyosh maskani” C) “Nido” D) “Palatkada yozilgan doston” 3 / 40 Shunda arilar bularning ahvolini ko`rib, bular ham bizga o`xshagan och qolganlardan ekan, deb qayoqqa ketishayotganini so`rabdi. (“Susambil”) Ushbu gapda jami necha marta fonetik hodisa kuzatilgan? A) 4 ta B) 1 ta C) 3 ta D) 2 ta 4 / 40 Qaysi gapda imloviy xatolik mavjud emas? A) Manzilga yetkach, sen bilan alohida gaplashaman B) Ular bilan xozir, o'smirlik chog'idayoq, qudratli qanot paydo qilayotibdi C) Orada qancha zamonlar o'tdi, uning nomini faxr bilan tilga olayapmiz D) Vaholanki, til davlat miqyosida keng qo'llansagina, milliy til bo'lib qoladi va ravnaq topadi 5 / 40 “Ko`p o`tmay, bozorning odatdagi tashvishi, to`poloni boshlandi. Bolalarning qiy-chuvi, sigir-buzoqlarning ma`rashi bilan dallollarning “Bor baraka”si qo`shilib, yaqindagina osoyishtalik hukm surgan qaqroq daryoga bahor toshqinidek jon kirdi”. Ushbu jumlalar qaysi asarda uchraydi? A) “Yulduzli tunlar” B) “Qiyomat qarz” C) “Ravshan” D) “Me`mor” 6 / 40 Qaysi so`zning asosi quyi keng unlilar va jarangli undoshlardan tashkil topgan? A) noo`rin B) ma`nodosh C) qanotli D) qo`nim 7 / 40 N. Dumbadzening zamonaviy mavzudagi qaysi asarlarida insonlarning bir-biriga munosabatidagi odamiylik, oqibat singari fazilatlar ulug'langan? A) «Oq bayroqlar», «Quyosh kechasi» B) «Men, buvim, Iliko va Illarion», «Abadiyat qonuni» C) «Quyoshni ko‘ryapman», «Kukaracha» D) «Qishloq bolalari», “Abadiyat qonuni” 8 / 40 Qaysi qatordagi gapda olmosh shaxs oti o`rnida kelgan? A) Bugun o`ntasini yozishga ulgurdim, ertaga ham shuncha yoza olsam, ishim o`ylaganimdan ko`ra tezroq yakunlanar ekan. B) Shuni bildimki, sensiz hech narsani uddalay olmas ekanman. C) Men Azimdan qo`rqmayman, shunchaki uni hurmat qilaman. D) Ustozimiz juda mehribonlar, shuning uchun barchamiz ularni yaxshi ko`ramiz. 9 / 40 Qaysi qo‘shma gap tarkibidagi ikkala sodda gapda ham hol ishtirok etgan? A) Katta gapirmagin, chunki sendan zo‘rlar ham topilishi shubhasiz. B) Kimki yaqiniga yaxshilik qilsa, dunyoda kam bo‘lmaydi. C) Agar shaharga yolg‘iz borsang, sendan qattiq xavotirlanamiz. D) Shunday kuldiki, zal zirillab ketdi. 10 / 40 Qaysi javobda keltirilgan gapda tarkibida faqat til oldi undoshlari bo’lgan qo’shma sifat mavjud? A) Milliy mafkuramizda milliylik umumbashariy g’oyalar bilan uyg’unlashib ketgan. B) Qo’shiqning diltortar navolari hammani o’ziga rom qildi. C) U juda shirinsuxan odam ekan. D) Orzu millatga hayotbaxsh ruh bag’ishlaydi. 11 / 40 Charchamang, ko‘zlarim, boqay to'yguncha, Bu zavq daryosidan shimir, ey ko'ngil. Ushbu parchada qatnashgan fe’llar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas? A) Ushbu gapda hokim qismga bitishuv usulida tobelangan fe’l qatnashgan. B) Asosi o‘z shakldoshiga ega bo‘lgan ravishdosh qatnashgan. C) Ushbu gapdagi kesim vazifasida kelgan fe’llar buyruq-istak maylida qo‘llangan. D) Sifatdosh shaklidagi o‘timsiz fe’l qatnashgan. 12 / 40 Vazifasi jihatidan bir turga mansub bo’lgan qo`shimchalar ketma-ket qo’shilgan so’zni aniqlang. A) qizdirsa B) isitkich C) ko`rsat D) oqishroq 13 / 40 Adabiy nutqning sofligiga putur yetkazuvchi unsurlar qaysilar? 1)shevaga xos so`z, ibora, grammatik shakllar, urg`u va talaffuz; 2)o`rinsiz qo`llangan chet so`z va so`z birikmalari (varvarizmlar); 3)dag`al, haqorat so`z va iboralar (vulgarizmlar); 4)“ishlamaydigan” yoki parzit so`zlar; 5)idoraviy so`z va iboralar (kanselyarizmlar). A) 1, 2, 3, 4 B) 1, 2, 3, 4, 5 C) 2, 3, 4 D) 3, 4 14 / 40 Haqiqatdan qo`rqqan odam yolg`onning panasiga berkinadi. Berilgan gap haqida qaysi fikr to`g`ri? A) gap tarkibida otlashgan sifat qatnashgan B) gapda o`zlik nisbatidagi fe`l qatnashgan C) gap tarkibida barcha bo`laklar kesimga to`g`ridan to`g`ri (bevosita)bog`langan. D) gap tarkibida otlashgan sifatdosh qatnashgan 15 / 40 1995-yil 24-avgustda qabul qilingan imlo qoidalari ko`ra qaysi qatorda narsaning biror maqsad, ish uchun mo’ljallanganligini bildiruvchi qo’shma ot berilmagan? A) ko’zoynak B) tokqaychi C) qizilishton D) qiymataxta 16 / 40 Berilgan misralarning qaysi birida tardi aks san`ati qo`llangan? A) Ko`z yoshim tuproq ila gar qotila Kelmagayman javridin haqqo tila B) Menga dushvor erur sensiz tirilmoq, Senga men bo`lmasam ey jon, ne g`amdur C) Zulfung cheriki jamol mulkin, Oldi ko`zing ittifoqi birla D) Kuchum yetguncha ko`p qildim vafolar Vafoli qulni asrar podshohlar podshohlar 17 / 40 Bazm uyushtirilibdi. Fe’l nisbatini aniqlang. A) majhul nisbat B) orttirma nisbat C) birgalik nisbat D) o‘zlik nisbat 18 / 40 Quyida berilgan gaplarning qaysilarida paronim xatolik jarangsiz undosh o`rniga jarangli undosh qo`llash orqali yuzaga kelgan. 1.Odam tushgan chog`ni uning o‘zi qazigan bo‘ladi. (Nepal xalq maqoli) 2.Ushshoq ham non. (Norveg xalq maqoli) 3.Nokasdan qars olsang, uxlashga qo‘ymaydi. (Ukrain xalq maqoli) 4.Do‘stsiz boshim – tussiz oshim. (O‘zbek xalq maqoli) 5.Mard jonini fido qilsa, qochoq issiz yo‘qolar. (Chuvash xalq maqoli) 6.Bug‘uni uradigan odam uning shohlaridan qochib qutula olmaydi. (Dolgan xalq maqoli) 7.Og‘zini bod ochadigan kishi ko‘p yo‘qotadi. (Shved xalq maqoli) 8.Kichkina teshikdan kirgan nur ham xonani yoriq qiladi. (Yapon xalq maqoli). A) 2, 6, 8 B) 1, 7 C) 3, 4, 5, 8 D) 1, 3, 4, 5, 7, 8 19 / 40 Quyidagi qaysi gapda qattiq so`zining ko`chma ma`nosi bilan antonimlik hosil qiladigan so`z qatnashgan? A) Mohinur mustahkam shisha bilan Mushtariyning boshini yorib qo`ydi. B) Mohinur yumshoq ko`rpachaga cho`zilib o`tiribdi. C) Guruhimizdagi eng saxiy o`quvchi –menga ikki kilogram tandir olib kelgan o`quvchi. D) Samandar nafis qo`llari bilan testni bo`yayapti. 20 / 40 1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi: − Sen hech nahv o‘qiganmisan? − Yo‘q men johil bir qayiqchiman. Olim: − E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi. 2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi: − Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi? Yo‘q javobini olgan qayiqchi: − Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan. 3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”) Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si ma’lumotlari asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va matnning uchinchi bandida nechta ravish ishtirok etgan? A) 5 ta B) 2 ta C) 4 ta D) 3 ta 21 / 40 “Me’mor” romanida “podsholarga yaqin yurmoq ajdarga yaqin yurmoqlikdan xavflidir”, - deb kim aytgan? A) Zavrak B) Najmiddin Buxoriy C) Nizomiddin D) Zulfiqor 22 / 40 Quyidagi hajviy yo`nalishda yozilgan asarlardan qaysi biri janri bo`yicha boshqalardan farq qiladi? A) “Oltin buzoqcha” B) “Yelvizak” C) “O`n ikki stul” D) “Adabiyot muallimi” 23 / 40 Ravon so`zlash ko`nikmasini egallamaslik, fikrning quyilib kelmasligi natijasida nutq oqimida yuzaga keladigan uzilishni, qanday bo`lmasin “yopish”, keying gapni o`ylab toppish uchun e-e-e, xo`o`sh, shu, aytaylik ,gap shundaki birliklarini nutqda ko`p qo`llash…? A) varvarizm B) parazit so`zlar C) kanselarizm D) vulgarizm 24 / 40 Aruz vaznidagi ramal bahrining asosiy bosh rukni qaysi? A) mafoil B) mafoiylun C) faulun D) foilotun 25 / 40 Mirmuhsinning quyidagi qaysi asarlarida zulm-u zo‘ravonlikga qarshi kurashgan shaxslarning o‘ziga xos obrazlari yaratilgan? A) «Oq marmar», «Cho‘ri», «Tungi chaqmoqlar» B) «Tungi chaqmoqlar», «Ilon o‘chi», «Chotqol yo‘lbarsi» C) «Jamila», «Me’mor», «Turon malikasi» D) «Ziyod va Adiba», «Jamila», «Oq marmar» 26 / 40 “Kamlikning kamoli bordir, Manmanlikning zavoli bordir…”, “O`zingdan kattani uchratsang pir bil, O`zingni er bilsang, birovni sher bil…” kabi hikmat darajasiga ko`tarilgan baytlar qaysi dostonda uchraydi? A) “Rustamxon” B) “Alpomish” C) “Kuntug`mish” D) “Ravshan” 27 / 40 “Podshohlarga yaqin yurmoq ajdarga yaqin yurmoqdan xavfli ekanini bilardik… Siz, hali hech narsani ko`rmagan g`o`r go`daklar, chalg`ib ajdar komiga lahm etdek ketdingiz! Polapon vaqtingizdayoq yorug` dunyodan ketdingiz! Ana shunga kuyaman!” Ushbu parcha qaysi asardan olingan? A) “Zulmat ichra nur” B) “Me`mor” C) “Uch og`ayni botirlar” D) “Yulduzli tunlar” 28 / 40 Quyidagi ajratib ko’rsatilgan band so’zi haqida berilgan to’g’ri hukmni toping. 1)Usta pichoqqa band yasash bilan ovora ekan, bezovta qilmadik. 2)Suv kelmasdan band tashlama. 3)Shifokor hozir band birozdan keyin xabar oling. A) 2-va 3-gapdagi band so’zlari o’zaro ko’p ma’noli so’zlar sanaladi va ushbu so’zlar 1- gapdagi band so’ziga nisbatan shakldoshlik hosil qila oladi. B) Ushbu gaplarda qatnashgan band so’zlarining barchasi o’zaro shakldosh so’zlar sanaladi. C) 1- va 3-gaplardagi band so’zi o’zaro ko’p ma’noli so’zlar sanaladi va ushbu so’z 2-gapdagi band so’ziga nisbatan shakldoshlik qila oladi. D) Har uchala gapdagi band so’zi bir so’zning turli ma’nolarda qo’llanishidir. 29 / 40 Saodat soatini soatsozga sozlatdi. Ushbu tez aytishdagi so`z yasovchi qo`shimchalar tarkibida nechta jarangli sirg`aluvchi undoshlar bor? A) 3 ta B) 2 ta C) 1 ta D) Bunday qo`shimcha mavjud emas 30 / 40 Quyidagi vazifadosh ko`makchilardan nechtasi ot turkumidan hosil bo`lgan? Ost, tomon, oldin, yon, ust, orqa, so`ng, atab. A) 3 tasi B) 2 tasi C) 4 tasi D) 5 tasi 31 / 40 Qaysi gapda yasama sifatning asosi faqat portlovchilardan iborat? A) Ishonchli manbalarga tayanib ish ko`rdik B) Qaynoqqina choy damlab keling. C) Negadir yuzing so`lg`in, nima bo`ldi senga? D) Osmon shunday tiniqki, qarab to`ymaysan. 32 / 40 "O'quvchilar sanoq sistemasini o'rganishardi, gohida sanog'idan adashgan bolalar jahl bila ruchkani partaga urardilar." Ushbu gapda nechta fonetik o'zgarish mavjud? A) 6ta B) 7ta C) 5ta D) 8ta 33 / 40 Muqimiy “Sayohatnoma”sidagi qaysi misralar orqali zamondoshlarini achchiq haqiqatdan ogoh etadi? A) Undа bo‘lus G‘оzi dеdi, Hаm mufti, hаm qоzi dеdi. Yurt bаrchа nоrоzi dеdi, Qilg‘оn ishi оzоr ekаn.arga yo'l qo'ymang. B) Hаr yеrdа yotgаn хоr-u хаs, Ko‘zgа tikаn yakrаng ekаn. C) Mа’yus bоrdim “Zоhidоn”, Bir ko‘chа kеtgunchа do‘kоn, Sho‘х оdаmi, ichmаy piyon, Mаst, оtаsi bеzоr ekаn. D) Chаrchаshni bilmаs yursаlаr, Purzo‘r kеtmоn ursаlаr, Vаqti nаmоzgа kеlsаlаr, Mаsjid sоrigа lаng ekаn. 34 / 40 Qaysi qatordagi gapda yordamchi so`z turkumlarining barcha turi ishtirok etgan? A) Goh ko`chada, goh maktabda uni ko`rib turardim-u, hech yurak yutib gaplasholmasdim. B) O`sha kezlarda men shularning hammasini o`z ko`zim bilan ko`rib yurgan bo`lsam ham, ammo tub mohiyatiga uncha tushunib yetmagan edim. C) Biroq xirmonga kelishim bilan bu shirin xayollarimdan asar ham qolmay, ko`nglim g`ash bo`ldi. D) Agar birov xafa qilgan bo`lsa ayt, mana shu tayog`im bilan gardaniga bir tushiray. 35 / 40 "Bu ko'ylak sal qizilroq ekan." Ushbu gapda sifatning qaysi darajasi qatnashgan? Qaysi yo'l bilan hosil qilingan? A) orttirma daraja; leksik-morfologik yo'l bilan. B) orttirma daraja; morfologik yo'l bilan. C) ozaytirma daraja; leksik-morfologik yo'l bilan. D) ozaytirma daraja; morfologik yo'l bilan. 36 / 40 Qaysi asarda Turkistonda Qul Xoja Ahmad Yassaviy maqbarasining shundoq biqinida O’rta Osiyoni zabt etgan general Chernyayev qurdirgan besh-oltita g’ishtin binolarning borligi, Chernyayev bu binolarni chor askarlari uchun qurdirganligi, ammo Sovet hokimiyati ularni qamoqxonaga aylantirib atrofini tikanli sim bilan o’raganligi tasvirlangan? A) “Mehrobdan chayon” romanida B) “Yulduzlar mangu yonadi” qissasida C) “Muzqaymoq” hikoyasida D) “O’tkan kunlar” romanida 37 / 40 Ilon kabi buralib daryo shu yerga kelganda, ikkiga ajralgan, uch chaqirimdan so`ng yana birlashardi. Berigan gapda qaysi turkumlar qatnashgan? A) ot, ko`makchi, ravish, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son ot, ravish, ravish, fe`l B) ot, ko`makchi, fe`l, ot, olmosh, ot, fe`l, son, fe`l, son ot, ravish, ravish, fe`l C) ot, ko`makchi, fe`l, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son, ot, ko`makchi, ravish, fe`l D) ot, ko`makchi, fe`l, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son, ko`makchi, ravish, fe`l 38 / 40 “Kecha va kunduz” asarida domla – imom Ibrohim Xalilulloh to`g`risida kimdan dalil keltiradi? A) So`fi Olloyordan B) Muqimiydan C) Mashrabdan D) Yassaviydan 39 / 40 1. Bir kun mag‘rur tilshunos sohilda turgan qayiqqa minib narigi qirg`oqqa o‘tmoqchi bo‘ldi. Sohilda yo‘lovchi kutib turgan qayiqchilardan biriga yuzlandi. Qayiq yaqinlashdi. Olim qayiqqa o‘tirdi. Dengizni tomosha qilib ketayotgan olim qayiqchidan so‘radi: − Sen hech nahv o‘qiganmisan? − Yo‘q men johil bir qayiqchiman. Olim: − E voh, juda xafa bo‘ldim. Demak, yarim umring bexuda o‘tibdi, − deya achinib qayiqchiga qaradi. 2. Shu vaqt dovul turdi. Keyin dengizning o‘rtasida chayqala boshladi, qayiqchi butun kuchi bilan xavfdan qutulish uchun harakat qildi. Bo‘ron borgan sayin kuchayar, qayiq esa cho‘kish arafasiga edi. Shu vaqt qo‘rquvdan dir-dir titrayotgan olimdan qayiqchi so‘radi: − Ey, har narsani bilgan olim do‘stim. Suzishni bilasanmi? Yo‘q javobini olgan qayiqchi: − Voh, voh, sen umringni behuda sarflabsan. 3. Hozir butun umring ketdi. Chunki birozdan keyin qayig‘im cho‘kadi. Yaxshi bilginki: bu yerda hozir nahv (grammatika) emas, mahv ilmi lozim. Agar mahv ilmini bilsang, qo‘rqmasdan dengizga sakra, − dedi. (Jaloliddin Rumiy, “Masnaviy”) Jaloliddin Rumiyning “Masnaviy”si asosida tayyorlangan ushbu matnni o‘qing va raqamlab ko‘rsatilgan bandlarida ro‘y bergan xatoliklar turi moslashtirib ko‘rsatilgan to‘g‘ri javobni belgilang. a) imloviy xatolik; b) ishoraviy xatolik (punktuatsion); c) uslubiy xatolik (qo‘shimcha qo‘llash bilan bog‘liq xatolik). A) 1-b, 2-a, 3-c B) 1-a, 2-c, 3-b C) 1-c, 2-b, 3-a D) 1-b, 2-c, 3-a 40 / 40 ...yomon bilan yurmagan, yomon joyda turmagan ekanlar. Ushbu ta`rif qaysi asarda keltirilgan va qaysi personajlarga nisbatan qo`llangan? A) “Uloqda” hikoyasida Turg`unning o`rtoqlari B) “Ravshan” dostonida kallar C) “Uch og`a-ini botirlar” ertagida botirlar D) “Mehrobdan chayon”da Anvarning o`rtoqlari O'rtacha ball 0% 0% Testni qayta ishga tushiring Fikr-mulohaza yuboring Author: InfoMaster Ona tili va adabiyot attestatsiya
