On tili va adabiyot attestatsiya №7

Qaysi ijodkor o’z she’rida Vatanning tinchligini asrash xuddi “mo’rt shisha”ni asrashdek qiyin ekanligini eslatib o’tadi?

Kesimi faqat til undoshlaridan tashkil topgan yasama so’z bilan ifodalangan gapni aniqlang.

Har kimki atog`a ko`p rioyat qilg`ay,
O`g`lidin anga bu ish siroyat qilg`ay.   Ushbu she`riy parchada ostiga chizilgan so`z qanday ma`no ifodalab kelyapti?

O`tkir Hoshimovning “Dunyoning ishlari” qissasi haqida berilgan ma`lumotlardan noto`g`risini toping

Qaysi gap tarkibida fe`l yasovchi qo`shimcha bilan omonim bo`la oladigan fe`llarning munosabat shakli qatnashmagan?

Adabiy nutqning sofligiga putur yetkazuvchi unsurlar qaysilar?

1)shevaga xos so`z, ibora, grammatik shakllar, urg`u va talaffuz; 2)o`rinsiz qo`llangan chet so`z va so`z birikmalari (varvarizmlar); 3)dag`al, haqorat so`z va iboralar (vulgarizmlar); 4)“ishlamaydigan” yoki parzit so`zlar; 5)idoraviy so`z va iboralar (kanselyarizmlar).

Qaysi gapda asosi ot turkumiga oid so’z bilan shakldosh bo’la oladigan sodda yasama so’z mavjud emas?

Qaysi gapda otga xos bo’lgan lug’aviy shakl yasovchi qo’shimcha qatnashmagan?

O`qib-o`rganmasdan ham foyda-zararning farqiga yeta olaman, degan odamni tentak deb bilmoq kerak. Gapda qaysi kelishik turi yoq?

Quyidagi qaysi gaplarda kelishik qo‘shimchasining adabiy til me’yorlariga amal qilinmasdan xato qo‘llanishi kuzatiladi? 1) Biz sizni gazeta sharhi bilan tanishtiramiz; 2) Ularga fikrining ravon so‘zlamoqni o‘rgatish kerak; 3) Qadim zamonga Chin mamlakatida bir ulug‘ podshoh bo‘lgan ekan; 4) O ‘quvchilarga ot va sifatni farqlash vazifasi topshirildi.

Qaysi gapda og’zaki so’zlashuv uslubiga xos unsur kuzatiladi?

Ushbu matnda nechta fonetik o’zgarish mavjud?

Bunim yo’q, unim yocq, Uyimda unim yo’q. Ishimda unum yo’q, Aytishga unim yo‘q. Ushbu gapda o‘zaro shakldoshlik hosil qilgan so‘zlar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri?

Ishq ichra oning fidosi yuz jon, Har jonki, sango fido bo’lubtur. Ushbu baytda qanday she’riy san’at qo’llangan?

Beg’amlik, beparvolik, o’yin-kulgi yoki ixlos qo’ymaslik nimalarga putur yetkazadi deydi Abay?

Ushbu matnda qanday xatoliklar kuzatiladi? 1.imloviy xato 2. ishoraviy xato 3.uslubiy xato

Qaysi asar uch xil yakun bilan tugamaydi?

Gahi topdim falakdin notavonlig’,
Gahi ko’rdum zamondin komronlig’,
Base issig’, sovug’ ko’rdum zamonda,
Base achchig’, chuchuk totdim jahonda.

Navoiy ushbu baytlarni qaysi asarida keltirgan?

Qaysi gapdagi xatolik paronimlarni qo’llash bilan bog’liq xatolik emas?

Qaysi shoir fikricha, farzandlar ham har xil bo’ladi. Onaning baxtiga sherik bo’lib, baxtsizligida yolg’iz tashlab ketadigan farzandlar ham topiladi. Vatanning ham go’zal tabiatini, ko’rkam bog’-rog’larini xush ko’radigan, lekin tashvish-g’amlarini o’ylamaydigan farzndlari yo’q emas deydi?

Orzum shul, o’chmasin yongan charog’ing, Quyoshday nur sochsin chashming-qarog’ing, Magar chinor bo’lsang, chinorday yasha, Bevaqt uzilmasin biror yaprog’ing. Ushbu satrlarda nechta tovush o’zgarish mavjud?

Qaysi gapning mazmuni fikrlar zanjiridan uzilib qolgan?

Qaysi gapda o’zaro sinonim so’zlar qo’llanmagan?

Dunyo keng, do’stim, sen torlanma,
Shashtiga mos tuhsmay xorlanma,
Bir zum tin bergil deb zorlanma,
O’zi tin izlagan olam bu.
Ushbu satrlar muallifi kim?

Quyida keltirilgan gapdagi ma’no ko’chishning turini aniqlang. Men Farmonbibi xonadoniga radiodan keldim.

“O’tkan kunlar” romanida kimni zamona hokimlarining tuzugi bo’lsa ham, ko’p bo’lmasa ham, ozroq ularning ta’siri bunda hamn bor edi deb aytiladi?

Qaysi gapda o’zaro shakldosh so’zlar qo’llanmagan?

Tarkibidagi har bir so’zning asosi shakldoshlik xususiyatiga ega bo’lgan gapni aniqlang.

“Yulduzlar mangu yonadi” qissasida kim men raisman, deb o’tirmay olishib keta beradi?

Darhaqiqat, shunday illatlar borki, ular harom: jamiyatning olg’a qadam qo’yishiga to’sqinlik qiladi. Barcha yomonliklar kaliti va odam umrining kushandasi – “oq ajal”ga ruju qo’yish qanchadan qancha oilalarning buzilib, farzandlarini yetim qolishiga sababchi bo’ladi. Hali balog’at ostonasidan o’tmagan bolalarning qing’ir ish va bezorilikka qo’l urishi esa ota-onalar qaddini egib, sha’nini toptaydi. Bugun raqamli iqtisodiyotga o’tish jarayonining tezlashishi natijasida taraqqiyot kushandasining payi qirqilmoqda. Yoshlarimiz halol va haromnni farqlab olishlari, shubhasiz jamiyatga tushkan qurtlar olamining kamayishiga olib keladi. Insoniyat kelajagiga qora tamg’a bo’lgan bu illatlarni oynayi jahon va hayot ko’zgusi orqali ayovsiz fosh qilish, adolat qo’rg’oni hukmiga topshirish davr talabidir. Ushbu matnda necha o’rinda tasviriy ifoda qo’llangan?

Kardiogramma so’zida nechanchi bo’g’inga urg’u tushadi?

Uka, qo’zichoqni ushla. Mazkur gapdagi kesim vazifasidagi so’zning ma’nodoshiga shakldosh bo’la oladigan so’z qaysi javobda qatnashgan?

So’zlarning ma’nolarini moslashtiring.

Qaysi gapda -dir qo‘shimchasi gumon ma’nosini bildirib kelgan?

Qaysi gapda imloviy xatolikka yo’l qo’yilmagan?

Ostingda o’ynaydi chin tulpor oting, Rustamga o’xshaydi shon-u shvakating, Qayerda, mehmonjon, sening elating, Ajdaho nishonim, qaydin bo’larsan? “Go’ro’g’lining tug’ilishi” dostonidan olingan ushbu parchada bu gapni kim aytgan?

Qaysi javobda uslubiy xoslangan so’zlarning o’zaro ma’nodoshlik hosil qilishi kuzatiladi?

Nigora egniga oq xalat kiydi, termometr bilan eshitish trubkasini cho’ntagiga solib, kasallar oldiga ketdi. Ostiga chizilgan so’zning qaysi ma’nodoshi ”vaqtincha deb tasavvur qilinadigan kasal” ma’nosini bildiradi?

Ul kirib zavraqig’a ayladi azm, Bo’lub ul kema ahli qatlig’a jazm. Ushbu baytda shakl va ma’no munosabatiga ko’ra o’zaro qanday so’zlar qo’llangan? 1.sinonim so’zlar 2. omonim so’zlar 3. paronim soz’lar 4. antonim so’zlar

Sen men uchun bir xayol eding,
Yaxshi bor, yo yaxshi qol eding.
Jon kerakmi- mana, ol endi,
Qiynar bo’lsang qiynab to’yding-ku. 

Berilgan she’riy parchada bir tovushdan iborat qo’shimchalar necha o’rinda qo’llangan?