9-sinf Biologiya olimpiada №3 Oktabr 24, 2022Oktabr 24, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 9-sinf Biologiya olimpiada №3 ga fikr bildirilmagan. 4 12345678910111213141516171819202122232425 9-sinf Biologiya olimpiada №3 2022-yil 13-oktabr: 2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar! 1 / 25 1. Qaysi qon guruhli odamlar qonida agglyutinin alfa uchramaydi (a) va uchraydi (b)? A) a-III va IV; b-II va IV B) a-IV va I; b-III va II C) a-I va II; b-IV va III D) a-II va IV; b-III va I 2 / 25 2. Havoda tarqalgan tovushlarni eshitmaydigan hayvonlar tog‘ri keltirilgan javobni aniqlang. A) charx ilon, shaqildoq ilon, qalqontumshuq B) gepard, boyo‘g‘li, kapcha ilon C) malla shomshapalak, taqaburun, kojan, korall aspidi D) gekkon, yo‘lbars, ukki 3 / 25 3. 3-bosqichda 144 malekula ATF hosil bo`lgan bo`lsa, 2-bosqicha ATF da to`plangan energiya(kj) miqdorini(a) va shu vaqtda xloraplastlarda sintezlanga ATF mol miqdorini(b) aniqlang. A) a-2, b-1080 B) a-7, b-5040 C) a-8, b-8640 D) a-5, b-2700 4 / 25 4. Tana massasi qancha (a) bo‘lgan odam bir kech-kunduzda asosiy moddalarni taminlash uchun 1920 kkal energiya sarflangan. Shu odam tana xarorati doimiyligini taminlash uchun bir sutkada 1400 kkal energiya sarflangan bo‘lsa, bu odam ozuqa moddalardan parchalangan energiyasi miqdori qancha (b) va to‘qim va organlarni hayotiy jarayonlarini taminlash uchun (c) qancha energiya sarflanadi? A) a-75 kg; b-3000 kkal; c-2000 kkal B) a-80 kg; b-4200 kkal; c-2800 kkal C) a-75 kg; b-3600 kkal; c-1200 kkal D) a-80 kg; b-4200 kkal; c-1400 kkal 5 / 25 5. Olti ilmoqli lichinka qaysi organizmda rivojlanadi? A) yirtqich hayvonlarning jigarida B) chuchuk suv shillig‘ida C) qoramolda D) odam ichagida 6 / 25 6. Mitoxondrada kechuvchi energiya almashinuviga xos bo`lmagan xususiyatni aniqlang A) karbanat angidiritni ajralishi B) kislorodni hosil bo`lishi C) kislorodni sarflanishi D) sut kislotani oksidlanishi 7 / 25 7. Oksitrops qaysi oilaga (a), kanop qaysi turkumga (b), fillofora qaysi bo‘limga (c), cherkez qaysi sinfga (mansubligi to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. A) a − burchoqdoshlar oilasi; b − bo‘ritaroq turkumi; c − qizil suvo‘tlar bo‘limi; d − magnoliyasimonlar sinfi B) a − qoqio‘tdoshlar oilasi; b – gulxayri turkumi; c − yashil suvo‘tlar bo‘limi; d − lolasimonlar sinf C) a − qoqio‘tdoshlar oilasi; b – tugmachagul turkumi; c − yashil suvo‘tlar bo‘limi; d − ikki urug‘pallalilar sinfi D) a − burchoqdoshlar oilasi; b − bo‘ritaroq turkumi; c − qizil suvo‘tlar bo‘limi; d – bir urug‘pallalilar sinfi 8 / 25 8. Zuhrasochning sporofiti uchun xos bo‘lgan (va xos bo‘lmagan (javobni belgilang. 1) spora hosil qiluvchi bo‘rtmachaga ega emas; 2) zigota hosil qiladi; 3) soruslarga ega; 4) yashil, yuraksimon o‘simtaga ega; 5) fotosintez qiladi; 6) ildizpoyali o‘simlik; 7) ko‘p hujayrali arxegoniyga ega. A) a-3, 6; b-1, 2 B) a-1, 6; b-2, 4 C) a-5, 7; b-3, 4 D) a-2, 7; b-3, 4 9 / 25 9. Quyidagilardan baliqlarning qon aylanish va nafas olish sistemalariga tegishli to‘g‘ri fikrlarni aniqlang. 1) yuragi uch kamerali; 2) yuragi ikki kamerali; 3) bitta qon aylanish dorasiga ega; 4) ikkita qon aylanish dorasiga ega; 5) jabra orqali nafas oladi; 6) postembrional davrda terisi va o‘pka orqali nafas oladi A) 1, 3, 5 B) 2, 4, 5 C) 2, 3, 5 D) 1, 4, 6 10 / 25 10. II qon guruhiga ega rezus musbat, sog‘lom qizning katta qon aylanish doirasi arteriyalaridagi qon plazmasida qanday moddalar bo‘ladi? A) antitanalar, insulin, agglyutinin β, gemoglobin, glukoza, fermentlar B) gormonlar, vitaminlar, antitanalar, glukoza, agglyutinogen A C) timozin, mochevina, kreatinin, vitamin B, agglyutinin β D) antigemofil omil, agglyutinin β, gormonlar, vitaminlar, rezus omil 11 / 25 11. Odam organizmidagi nefronlarning qaysi qismi buyrakning po‘stloq qismida joylashmagan? A) ikkilamchi ilonizi naychalar B) birlamchi ilonizi naychalar C) Shumlyanskiy-Baumen kapsulasi D) Genle halqasi 12 / 25 12. Dengiz ekosistemasida uchraydigan suvo‘tlari keltirilgan javobni aniqlang. A) yapon laminariyasi, xara B) nemalion, xlorella C) ulva, nemalion D) kladofora, spirogira 13 / 25 13. Qon aylanish sistemasi katta va kichik qon qaylanish doiralaridan iborat bo‘lgan organizmlar mansub turkumlarni aniqlang. A) kaptarsimonlar, losossimonlar B) bakra baliqlar, dumlilar C) toq tuyoqlilar, yapaloqqushlar D) juft tuyoqlilar, karpsimonlar 14 / 25 14. Qaysi javobda magnoliyasimonlar (1) va ko‘p tuklilar (2) sinflariga mansub organizmlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) 1 − Sharq sauri; 2 – nereida B) 1 − andiz; 2 − nereida C) 1 − xolmon; 2 − qizil chuvalchang D) 1 − na’matak; 2 − tibbiyot zulugi 15 / 25 15. Yarim butalar to‘g‘ri keltirilgan javobni aniqlang. 1) izen; 2) pskom piyoz; 3) sarsazan; 4) qoqio‘t; 5) keyreuk; 6) yalpiz A) 1, 3, 5 B) 2, 4, 6 C) 1, 3, 4 D) 2, 4, 5 16 / 25 16. Ochiq qon aylanish sistemasiga ega bo‘lgan ayrim jinsli (va germafrodit (organizmlarni aniqlang. 1) oq planariya: 2) baqachanoq; 3) bitiniya: 4) tilyapiya; 5) krevetka; 6) yomg‘ir chuvalchangi; 7) treska; 8) askarida; 9) suv shillig‘i; 10) qizil chuvalchang. A) a - 4, 7; b - 6, 10 B) a - 2, 5; b - 3, 9 C) a - 2, 5; b- 1, 9 D) a - 2, 8; b - 3, 9 17 / 25 17. Gulqo‘rg‘oni oddiy (I) va murakkab (II) bo‘lgan o‘simliklarni murakkab (va oddiy (to‘pgullari bo‘yicha ajrating. 1) bug‘doy; 2) piyoz; 3) makkajo‘xorining changchi guli; 4) tok; 5) sholi; 6) qashqarbeda; 7) jag‘-jag‘; 8) gilos; 9) makkajo‘xorining urug‘chi guli; 10) sebarga A) I: a − 1, 3; b − 2, 5, 9; II: a − 4, 6; b − 7, 8, 10 B) I: a − 1, 3, 5; b − 2, 9; II: a − 4; b − 7, 8, 10 C) I: a − 3, 5, 10; b − 2, 9; II: a − 4, 6; b − 7, 8 D) I: a − 1, 5; b − 2, 3, 9; II: a − 4, 6; b − 7, 8, 10 18 / 25 18. Funksiyasi vegetativ nerv sistemasi orqali boshqariladigan odam organizmi a’zolarini ko‘rsating. 1) bo‘yinning teriosti muskuli; 2) bir juft buyraklar; 3) sonning ikki boshli muskuli; 4) oshqozon osti bezi; 5) ayrisimon bez; 6) kekirdak devoridagi paylar A) 1, 4 B) 3, 5 C) 1, 6 D) 2, 4 19 / 25 19. Quyidagilardan ayrim jinsli (va germafrodit (hayvonlarni aniqlang. 1) jigar qurti; 2) lansetnik; 3) mol kanasi; 4) tridakna; 5) bo‘rtma nematodasi; 6) qizil chuvalchang A) a-2, 3, 4, 5; b-1, 6 B) a-4, 5; b-1, 2, 3, 6 C) a-1, 6; b-2, 3, 4, 5 D) a-2, 3, 5; b-1, 4, 6 20 / 25 20. Nuqtalar o‘rniga to‘g‘ri keluvchi javobni aniqlang. Odamlarda . . . yurakdan chiqadi. A) kichik qon aylanish doirasi venalarida venoz qon, katta qon aylanish doirasi arteriyalarida arterial qon B) katta qon aylanish doirasi aortasida arterial qon, kichik qon aylanish doirasi arteriyasida venoz qon C) kichik qon aylanish doirasi arteriyasida arterial qon, katta qon aylanish doirasi arteriyalarida venoz qon D) kichik qon aylanish doirasi venalarida arterial qon, katta qon aylanish doirasi aortasida arterial qon 21 / 25 21. Chala o‘zgarish bilan rivojlanuvchi hasharotlar turlari (sistematik birlik nomi) keltirilgan javobni aniqlang. A) termitlar, qandalalar, ninachilar, to‘g‘riqanotlilar B) yashil temirchak, qora chirildoq, sariq suvarak, suluv ninachi, to‘shak qandalasi C) suvaraklar, chalaqattiqqanotlilar, ninachilar, to‘g‘riqanotlilar, burgalar D) hasva qandalasi, turkiston termiti, to‘g‘riqanotlilar, moviy ninachi 22 / 25 22. Qaysi javobda gigant akula haqida to‘g‘ri ma’lumot keltirilgan? A) skeleti suyakdan iborat, jabra qopqoqlari va yon chiziqlari bo‘ladi. B) o‘pka bilan nafas oladi. C) jabra arteriyalariga venoz qon orqa aorta orqali yetkaziladi. D) terisini qoplab turgan tangachalari suyakli baliqlarnikidan farq qiladi. 23 / 25 23. O‘simlikxo‘r umurtqali (a), yirtqich umurtqasiz (hayvonlarni aniqlang. 1) arxar; 2) tillako‘z; 3) kolorado qong‘izi; 4) jayron; 5) miqqiy; 6) falanga; 7) zubr; 8) chirildoq; 9) biy; 10) qaldirg‘och A) a – 4, 8; b – 5, 10 B) a – 1, 4; b – 2, 6 C) a – 2, 3; b – 4, 5 D) a – 1, 7; b – 9, 10 24 / 25 24. Lansetnik (va zog‘ora baliq (b)ga xos bo‘lgan xususiyatlarni belgilang. 1) ayirish sistemasi bir juft tasmasimon buyrakdan iborat; 2) eshitish organi ichki quloqdan iborat; 3) nerv sistemasi tana bo‘ylab ketgan nerv nayidan iborat; 4) yuragi ikki kamerali; 5) muskullari ikki yon tomonda tana bo‘ylab uzun tasma shaklida joylashgan; 6) ko‘krak umurtqalari, qovurg‘alar va to‘sh suyagi ko‘krak qafasini hosil qiladi A) a − 3, 5; b − 1, 4 B) a − 1, 2; b − 3, 4 C) a − 1, 3; b − 2, 6 D) a − 4, 5; b − 2, 6 25 / 25 25. Nuqtalar o‘rniga mos keluvchi javobni aniqlang. Yashil bronza qo‘ng‘izi xonqizi qo‘ng‘izi kabi ... .1) qattiqqanotlilar turkumiga mansub; 2) yirtqich hayot kechiradi; 3) o‘simlik qismlari bilan oziqlanadi; 4) hamma oyoqlari bir xilda tuzilgan; 5) chala o‘zgarish bilan rivojlanadi A) 1, 4 B) 2, 4 C) 2, 5 D) 1, 3 0% Testni qayta ishga tushiring Author: InfoMaster Biologiya olimpiada