Biologiya va Kimyo yo’nalishi №1

1. Quyidagi ma`lumotlar qaysi tuzilmalargamos keladi? 1)tarkibida adenin, riboza va ikkita fosfatkislota qoldig'i bo’ladi; 2) monosaxarid hisoblanadi; 3) osh tuzining kuchsiz eritmasida eriydi;

2. O`simlikda uchraydigan gomopilimer massa ulushiga teng miqdorda ko`p xujayrali organizmlarda uchraydigan modda xos xususiyat?

3. To’g’ri berilgan ta’rifni aniqlang.

4. Hujayra va uning organoidlarida boradigan hayotiy jarayonlar nimaga bog`liq? 1) oqsil 2) uglevod 3) nuklein kislota 4) lipid

5. Silovsin (I), suqsun (II) yuragidan chiquvchi qon tomirlarini to'g'ri ko'rsating. 1) o'ng bo'lmacha; 2) chap bo'lmacha; 3) chap qorincha; 4) o'ng qorincha a)o'pka venasi; b)o'ngga yo'naluvchi aorta; c)buyrak arteriyasi; d)o'pka arteriyasi; e)pastki kovak vena; f)chapga yo'naluvchi aorta

6. Quyida berilgan organizmlarning bo'yin umurtqalar soni qanday o'zgaradi.? gekkon nutriya agama triton salamandra a) ortadi; b) kamayadi; c) o'zgarmaydi

7. Zamburug’larni o’simliklarga (a) va hayvonlarga (b) o’xshashligi to’g’ri berilgan qatorni belgilang

8. Bu vitamin biologik o‘ta faol modda. Metionin aminokislotasi, nuklein kislotalar sintezi, qon hosil bo‘lishida ishtirok etadi.

9. Floema qaysi to‘qima hujayralaridan tashkil topgan.

10. Izogametalar orqali ko’payadigan suvo’ti uchun to’g’ri ma’lumotlar keltirilgan qatorni aniqlang ? 1.xromatofori belbog’simon, 2.hujayrasi sharsimon, 3.uni akvariumda ham uchratish mumkin, 4.xromatofori spiralsimon, 5.zoospora hosil qiladi, 6.jinsiy ko’payishida yangi 4 ta hujayra hosil bo’ladi 7.tallomi shilimshiq bilan o’ralgan, 8.uni dengiz salati deb ataladi, 9.jinssiz ko’payishida yangi 4 ta hujayra hosil bo’ladi

11. Organizm yashashi uchun harorat, ozuqa kerak bo’ladigan guruh (a) va harorat, namlik, ozuqa (b) kerak bo’ladigan guruhlar to’g’ri berilgan qatorni aniqlang ?

12. Quydagilardan nechtasini tarkibi faqat glukoza 1) maltoza 2) kraxmal 3) selluloza 4) klechatka

13. Nerv to‘qimasi qanday hujayralardan iborat.

14. Tirik organizmlarning yashashi uchun qulay muhitning vujudga kelishiga zamin yaratadigan jarayon?

15. Chala o`zgarish bilan rivojlanadigan hashoratlarni ularga xos bo`lgan xususiyatlari bilan juftlang. 1.qorin bo`limi ingichka va uzun 2. ko`zlari juda yirik, oddiy 3. ko`krak ikkinchi segmentida joylashgan qanotlari uzun va ensiz 4. qanotlari taxlanmaydi 5. tuxumlarini maxsus ko`zachaga qo`yadi 6. jamoa bo`lib yashaydi 7. boshida bir juft murakkab, uchta oddiy ko`zlari joylashgan a) to`g`riqanotlilar b) pardaqanotlilar c) termitlar d) ninachilar

16. Energiya almashinuvi bosqichlari va ularda sodir bo‘ladigan jarayonlar to‘g‘ri juftlangan javobni aniqlang. 1)murakkab uglevodlarning parchalanishi; 2) glukozaning parchalanishi; 3) sut kislotaning CO2 va H2Ogacha parchalanishi; 4) ATF sintezi; 5) spirt va suvning hosil bo‘lishi a)tayyorgarlik bosqichi; b) ikkinchi bosqich; c) uchinchi bosqich.

17. Bu kasallikda moddalar almashinuvi sekinlashib, nerv sistemasi qo‘zg‘alishi pasayadi, qovoqlar shishib ketadi.

18. Qarag'ay va qoraqat o'simliklariga xosumumiy xususiyatlarni aniqlang.

19. Sog’lom odamning epiteliy to’qimasihaqidagi to’g’ri fikrni aniqlang.

20. ATF ga xos xususiyatlarni nechtasi to`gri +1) tarkibida fosfor saqlaydi 2) tarkibida azot saqlamaydi +3) suv bilan munosabati oddiy spirtga nisbatan qarama qarshi +4) glikoliz reksiasida sintezlanadi 5) DNK polimeraza natijasida sintezlangan adeninda 2 ta H3PO4 ko`pligi bilan farq qiladi +6) tarkibida 120 kj energiya saqlaydi +7) barcha tirikorganizmlar uchun umumiy emas

21. Barg ichki tuzilishi tarkibiga kiruvchi tarkibiy qism(hujayralar)larining tuzilishini to’g’ri joylashtiring. 1.naychalar 2) elaksimon naylar 3)tolalar a)qalin devor(po’st)li b) cho’ziq hujayralar c) o’lik d) bir-biriga zanjir shaklida ulangan e)pishiq tuzilishli f)juda uzun hujayralar

22. Buyraklar tog’risidagi qaysi fikr noto’g’ri? 1-qorin bo’shlig’ining bel qismida, 2-qorin bo’shlig’ining diafragma ostida, 3- ikkala o’pkaning ortasida joylashgan, 4- IV-VI dumg`aza umurtqasi ro’parasida joylashgan, 5-birinchi va ikkinchi bel umurtqasining ikki yonida joylashgan, 6-u loviya shakliga o’xshash bitta organ, 7-loviya shakliga o’xshash bir juft organ

23. Hujayradan tashqarida ko’paya oladigan (b) va ko’paya olmaydigan (a) organizmlarni belgilang?

24. Sitoplazmaning harakati davomida bir hujayradagi oziq moddalar va kislorod ikkinchi hujayraga nima orqali o'tadi?

25. Ko'zi yumuq bola tug'adigan sutemuzuvchilarda qaysi parazit organizm voyaga yetgan davrini o'taydi.?

26. Daryo qisqichbaqasining faqat tip uchun(a) va sinf uchun(b) xos bo`lgan xususiyatni aniqlang. 1.tashqi po`sti polisaxariddan iborat 2. ikki juft mo`ylovga ega 3. qon aylanishi ochiq, yuragi rivojlangan 4. yurish oyoqlari to`rt juft 5. jabralari orqali nafas oladi 6. qorin nerv zanjirga ega

27. 630 ta nukleotiddan iborat DNKmolekulasida timin nukleotidlari 30% ni tashkil etsa, shu fragmentdagi jami vodorod bog'lar soni (A), DNK asosida sintezlangan oqsil molekulasidagi peptid bog'lar soni (b) ni aniqlang.

28. Quyidagi o’simliklardan yorug’likka harakatlana oladigan (a), xromatofori spiralsimon (b), xromotoforida yorug`likni sezuvchiorganoidi bor (c), zoospora hosil qiladigan (d), tanasi tasmasimon, rizoidli (e) bo’lganlarini belgilang? 1.xlamidamonada, 2. ulotriks, 3. lamnariya, 4. spirogira, 5. xlorella, 6. porfira

29. Moddalar almashinuvi natijasida organizmda hosil bo‘ladigan qoldiq moddalar va almashinuv mahsulotlari nimalar orqali chiqarib yuboriladi. 1-ichak, 2-o'pka, 3- ter bezlari 4- yog‘ bezlari 5-buyrak

30. Qo'shimcha ildiz tizimi xos bo'lgan ko’p yillik o'simliklarni belgilang. 1)makkajo'xori 2)qulupnay 3) oqjo’xori 4)ajriq 5)bug'doy 6) kartoshka 7) ban’yan.

31. H₂SO₄∙0,1SO₃ tarkibli oleumni neytrallash uchun 8,8 g NaOH sarflandi. Boshlang’ich oleum massasini (g) toping.

32. (H₂O)₅ tarkibli suv bug’ida nechta vodorod bog’ bor?

33. Ikki valentli metall oksidi va sulfatining ekvimolar aralashmasi tarkibida metallning massa ulushi 30% bo‘lsa, uni aniqlang.

34. A+B □ C +D sistemada A va B moddalar konsentratsiyalari mos ravishda 4 va 5 mol/l dan bo’lib, B moddaning 60% reaksiyaga kirishganda muvozanat qaror topgan bo’lsa, muvozanat konstantasini toping.

35. Hajmi 22,4 litr (n.sh.) bo’lgan O₂ va hajmi 33,6 litr (n.sh.) bo’lgan CH₄ dan iborat aralashmaning vodorodga nisbatan zichligini aniqlang.

36. Endotermik reaksiyani aniqlang.

37. X va Y ni hisoblang. ( Ar(H) = 1 ; Ar(C) = 12 )

38. Quyidagi rasmda eritmaga Fe(NO₃)₃ tuzi qo‘shilguniga qadar va qo‘shib bo‘lingandan so‘ng eritma tarkibidagi ionlarning va dissotsiatsiyalanmagan molekulalarning miqdorlari (mol) ko‘rsatilgan. Eritma tarkibidagi AgNO₃ va Fe (NO₃)₃ tuzlarining dissotsiatsiyalanish darajalarini (%) aniqlang (tuzlarning dissotsiatsiyalanish darajalari eritmaga boshqa bir tuz qo‘shilganda o‘zgarmaydi, deb hisoblang).

39. 30°C da to’yingan eritmada suvning massasi tuzning massasidan 2,5 barobar ko’p bo’lsa, tuzning shu haroratdagi eruvchanligini aniqlang.

40. N₂ + 3H_{3 □} 2NH₃ reaksiyaning 40 ͦ C da tezligi 1,6 mol/(l ·s) ga teng. Reaktor hajmi 2 marta oshirilib, harorat 20 ͦ C gacha tushirilganda tezlik qiymati (mol/(l ·s)) qanchaga teng bo‘ladi? (γ=2)

41. 50% li eritma tayyorlash uchun 60% li shu eritmaga 101 g suv qo’shildi. Agar dastlabki eritma tarkibida 5 mol tuz bo’lsa, eritma qanday tuzning eritilishidan tayyorlangan?

42. Oltinga mis qo’shib tayyorlangan zargarlik buyumi konsentrlangan nitrat kislataga solinganda 2,24 l gaz ajralib, 9,6 grammi erimay qoldi. Zargarlik buyumining probasi qanday bo’lgan?

43. Saxaroza kislotali sharoitda 80% unum bilan gidrolizlandi. Mahsulotga Ag2O ning ammiakdagi eritmasi qo’shilganda idishga 172,8 g kumush cho’kdi. Reaksiya uchun olingan saxaroza massasini (g) aniqlang?

44. Qaysi tuzlarning suvli eritmasi fenolftaleinni to‘q qizil rangga bo‘yaydi? 1) natriy karbonat; 2) alyuminiy nitrat; 3) kaliy ftorid; 4) rux sulfat

45. Linol kislota qaysi umumiy formulaga mos keladi?

46. Noma’lum elementning oxirgi elektronining kvant soni qiymati n=3; l=2; mt=x; ms=-1/2. Agar shu qiymatlar yig’indisi 3,5 ga teng bo’lsa, noma’lum elementni aniqlang.

47. 11 g propan bilan to’ldirilgan 5,6 litr hajmli idish qanday haroratgacha (C) qizdirilganda 202,65 kPa bosim paydo bo’ladi?

48. Venn diagrammasi asosida moddalarning o‘ziga xos va umumiy xususiyatlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping.

49. Zaruriy sharoit mavjud bo‘lganda qaysi moddalar orasidagi o‘zaro ta’sirlashuvdan ammiak hosil bo‘ladi?

50. Glukozaning 1/3 qismi oksidlanganda 39,2 g glukon kislota olindi. Qolgan qismi spirtli bijg‘itilganda qancha hajm (l, n.sh.) gaz ajraladi?

51. Yuqoridagi jarayonda olingan kislota massasi dastlabki pirit massasidan 0,3 g ga kam bo‘lsa, kislota massasini (g) hisoblang.

52. 0,05M li 500 g Na2SO4 eritmasida 2,84 g erigan modda bo‘lsa, eritma zichligini (g/ml) aniqlang.

53. Quyidagi organik moddani ratsional nomenklatura bo‘yicha nomlang.

54. pH qiymati 1 ga teng bo’lgan 15 litr eritmaga necha litr suv qo’shilganda eritma pH qiymati 2 ga teng bo’ladi?

55. Gibrid orbitallari soni atomlari sonidan 9 taga ko’p bo’lgan moddani aniqlang?

56. Teng miqdorda (mol) olingan etilenglikol va glitserin tarkibidagi vodorod atomlari sonlari nisbatini toping.

57. Quyidagi reaksiyani tenglashtiring hamda molekular tuzilishli moddalar oldidagi koeffitsiyentlar yig‘indisini aniqlang. FeCl₂ + KMnO₄ + HCl = FeCl₃ +MnCl₂ + KCl + H₂O

58. 200 g 8% li CuSO₄ eritmasi elektroliz qilindi. Elektroliz jarayonida 0,7 mol suv sarflangan bo’lsa, eritmadan necha faradey tok o’tgan?

59. Fenol, propion kislota va metil spirtdan iborat 0,6 mol aralashma 120 g 10% li NαOH to’liq reaksiyaga kirishib, 30,8 g tuzlar aralashmasi hosil qildi. Dastlabki aralashmadagi fenolning massasini (g) aniqlang.

60. X⁺¹;X^-3;X⁺⁵ zarrachalaridagi proton va elektronlar yig‘indisi 87 ga teng bo‘lsa, X elementning yuqori oksidi molar massasini (g/mol) hisoblang.

61. To’g’ri chiziqda 3 nuqta belgilandi. Shu nuqtalardan nechta kesma hosil bo’ladi?

62. EKUK(15,45,21) ni toping.

63. Yig indini hisoblang. 25+25+27+29+31+33+35+37+60

64. Ayriluvchi 171, ayirma esa 86 ga teng bo‘lsa, kamayuvchini toping.

65. Hisoblang.

66. Natural sonni 10 ga bo‘lganda, bo‘linma 15 ga qoldiq 7 ga teng bo‘ladi. Bo‘linuvchini toping.

67. Bog‘da 150 tup olma va 450 tup o‘rik meva daraxtlari mavjud. Olma daraxti jami bog‘dagi mevalarning necha foizini tashkil etadi?

68. Bir kub metr beton qorishmasini quydirish 50 ming so‘m. Balandligi 4 metr, eni 4 metr va uzunligi 8 metr (to‘g‘ri burchakli parallelepiped shaklida) bo‘lgan beton devor quydirish necha so‘m bo‘ladi?

69. Hisoblang.

70. Bir kub metr beton qorishmasini quydirish 50 ming so‘m. Balandligi 2 metr, eni 0,5 metr va uzunligi 18 metr (to‘g‘ri burchakli parallelepiped shaklida)  bo‘lgan beton devor quydirish necha so‘m bo‘ladi?

71. Qaysi uslubda adabiy me’yorga qat’iy rioya etilgani holda majhul nisbatdagi fe’llar va murakkab qurilishli gaplar keng ishlatiladi?

72. Quyidagi tillardan qaysi biri turkiy tillar oilasining qarluq guruhiga mansub?

73. Yig‘ilishda hayotiy tajribasi va obro‘-e’tibori bilan yurtimizda tanilgan keksalar ishtirok etdilar. Ushbu gapda fe’lning qaysi vazifa shakli ishtirok etmagan?

74. Quyidagi so‘zlardan nechtasi imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan? Jaholat, hokisor, mutaxasis, hoxish, zahmat, aynala, taxsimot, asil, bepayon.

75. Buyuk olim odamning nopok istaklari va tuban ehtiroslarini uyga qamab qo‘yilgan uch maxluq odam, tong‘iz va arslonga o‘xshatgan ekan. Ushbu gapda qaysi kelishik qo‘shimchalari ishirok etmagan?

76. Bajaruvchining harakat va holat jarayonida qay darajada ishtirok etishini bildiruvchi fe’l shakllari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

77. Tishlarimni ko‘rmak istasang, Tushlaringni marvaridga ayt, Gar o‘zimni ko‘rmak istasang, Yovni yengib, tezroq qayt. Ushbu parchadagi fonemalarni aniqlang.

78. til undoshlariga mansub bo‘lmagan jarangsiz undoshlar soni nechta?

79. Qo‘shimcha qo‘shilishi natijasida bir keng unlining ikkinchi bir keng unliga almashinishi kuzatilgan gapni toping.

80. Muallim va ustozning qimmatli vaqtlarini qadrlab, aytganlariga diqqat bilan quloq sol. Ushbu parchadagi ismlar guruhiga mansub so‘zlar qaysi turkumlarga tegishli? 1ot 2sifat 3fe’l

81. Qo‘qon shahrining yoshi qancha-yildan ortiqdir?

82. XIX asr oxirlarida Xiva xonligining muntazam qo‘shinlari necha kishidan iborat bo‘lgan?

83. G‘aribxona, musofirxona so‘zlari qanday manoni bildiradi?

84. O‘rta Osiyoda milliy hududiy chegaralanish qachon o‘tkazilgan?

85. Quyidagi qaysi alloma 1123-yilda Rishtonda tug‘ilgan?

86. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017–2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha “Harakatlar strategiyasi” to‘g‘risidagi farmoni qachon tasdiqlandi?

87. 1983-1988-yillarda O‘zbekistonga kim rahbarlik qildi?

88. 1914-yil Toshkentda kim “Turon” teatr truppasini tuzgan?

89. Quyidagi qaysi tarixiy asarda o‘lkamizning qadimgi aholisi to‘g‘risida batafsil ma'lumot berilgan?

90. Mamlakat ma’naviy hayotining asosi hisoblangan islom mafkurasiga somoniylar hukmronligi davrida kim rahnamolik qilardi?