9-sinf Kimyo olimpiada №1

1. Moddaning kimyoviy xossalarini o‘zida saqlovchi eng kichik zarra bu - …

2. ²²⁶Ra izotopining yarim-yemirilish davri 1600 yil. Bu 1600 yil o‘tgach izotopning yarmi parchalanib, qolgan yarmi esa o‘zgarishsiz qolganini bildiradi. Shu muddat ichida ²²⁶Ra izotopining parchalanish tezligi qanday o‘zgaradi?

3. Agar N₂ + 3H₂ = 2NH₃ reaksiya uchun muvozanat konstantasining qiymati x ga teng bo‘lsa, ⅓N₂ + H₂ = ⅔NH₃ reaksiyaning muvozanat konstantasi qiymati qanday bo‘ladi?

4. 2SO₂ + O₂ = 2SO₃ reaksiya uchun vanadiy(V) oksidi geterogen katalizator hisoblanadi. Katalizator ishtirokidagi reaksiyalar 2 bosqichda amalga oshadi:
1-bosqich: ....
2-bosqich: 4VO₂ + O₂ = 2V₂O₅
Katalizatorga xos umumiy xususiyatlardan kelib chiqib 1-bosqich reaksiya tenglamasini keltiring.

5. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶ elektron konfiguratsiya qaysi zarrachaga tegishli?

6. Sulfat kislotali muhitda kaliy yodidga 5% 500 ml (ρ = 1,0 g/ml) KMnO₄ ta’sir ettirib qancha yod olish mumkin?

7. Ozon va kislorod aralashmasining o‘rtacha molyar massasi 40 g/mol bo‘lsa, undagi ozonning hajmiy ulushini aniqlang.

8. 10 m³ hajmli idishda 2 atm bosim 25°C temperaturada 22,9 kg qutbsiz gaz qamalgan bo‘lsa, ushbu gazning kimyoviy formulasini keltiring.

9. 3 mol A modda 3 mol B modda bilan aralashtirildi. Natijada A + B ↔ C + D muvozanat o‘rnatildi. Agar K = 4 va reaksion aralashma hajmi 1 litr bo‘lsa, muvozanat qaror topganidan keyingi reaksiya unumini (%) aniqlang.

10. Suv (a), etil spirti (b) va sulfat kislota (c) berilgan. Ularni qaynash temperaturasi oshib borish tartibida joylashtiring.

11. 50 g ohaktosh parchalanganda 32,4 g qattiq qoldiq qolgan bo‘lsa, parchalanmay qolgan ohaktoshning massasini aniqlang.

12. Asosiy holatda valent elektronlari uchun kvant sonlari: n = 3, l = 0 (m = 0); 1 (m = -1; 0; +1) bo‘lgan elementlarni aniqlang (shu talabga mos keluvchi barcha elementlarni ko‘rsating).

13. Agar tabiatda xlorning 35 va 37 izotoplari mavjud bo‘lsa, Cl₂ tarkibli gaz molekulalarining necha foizi ³⁵Cl-³⁵Cl izotop tarkibga ega bo‘ladi? Ar(Cl) = 35,5.

14. 20 pg vodorod ftorid molekulalarini bittalab sanab chiqish uchun necha yil talab etiladi? Sanoq tezligi har sekundda 1 ta molekula. 1 pg = 10-12 g.

15. Temir oksidi tarkibida 72,4% temir bo‘lsa, oksidning formulasini aniqlang.

16. Avogadro doimiysining o‘lchov birligi qanday?

17. Quyidagi jadvalda Y elementning ionlanish energiyasi qiymatlari keltirilgan. Jadvaldan foydalanib, Y elementning valentligini aniqlang.

18. 98% sulfat kislota hosil qilish uchun 32% 20,0 kg oleumga qancha 60% sulfat kislota qo‘shish kerak?

19. CrO₄^2- + xH₂O + ye^- → [Cr(OH)₆]^3- + zOH^- yarim-reaksiyadagi x, y, z koeffisientlarni aniqlang. (uchala koeffisient to‘g‘ri bo‘lgandagina javob inobatga olinadi).

20. Mahalliy anesteziya uchun ishlatiladigan 0,5% 80 ml lidokain eritmasini tayyorlash uchun 10% 2,0 ml lidokain ampullasidan nechta kerak bo‘ladi? Har ikkala eritmaning ham zichligini 1,0 g/ml deb qarang.

21. Gipotetik X suyuqlik (M = 39,2 g/mol) n.sh.da bug‘langanida hajmi 1000 marta oshishi uchun qanday zichlikka (g/ml) ega bo‘lishi kerak?

22. Gipotetik reaksiyaning tezligi temperatura 20°C dan 50°C gacha ko‘tarilganida 8 marta oshsa, 50°C dagi tezlikni yana 4 martaga oshirish uchun temperaturani necha °C gacha ko‘tarish kerak?

23. C + O2 = CO2. Ushbu reaksiya issiqlik effektiga ko‘ra qanday reaksiya hisoblanadi?

24. 0,1 M 10,0 ml Na₂CO₃ eritmasiga metilzarg‘aldog‘i qo‘shildi va sariq rangli eritma hosil bo‘ldi. Hosil bo‘lgan eritmaga 0,1 M 10,0 ml HCl eritmasi qo‘shilsa, eritma rangi qanday bo‘ladi?

25. Noma’lum tuz eritmasiga NaOH eritmasi qo‘shilganida havodan yengil, o‘tkir hidli gaz ajralishi kuzatildi. Eritmada esa faqat NaCl qolganligi ma’lum bo‘lsa, noma’lum tuzning kimyoviy formulasini keltiring.