11-sinf Biologiya olimpiada №3 Oktabr 24, 2022Oktabr 24, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 11-sinf Biologiya olimpiada №3 ga fikr bildirilmagan. 1 123456789101112131415161718192021222324 11-sinf Biologiya olimpiada №3 2022-yil 13-oktabr: 2022-2023 o'quv yili tuman bosqichida tushgan savollar! 1 / 24 1. Korall poliplar nimalardan kelib chiqqan? A) bir xujayrali xivchinlilardan B) kornuel, plimutrok C) zagorsk, pervomaysk D) nyugempshir, pekin 2 / 24 2. Quyida keltirilgan organizmlar nechta sinf (a) va nechta turkum (b) ga tegishli ekanligini aniqlang. 1) temirchak; 2) podalariy; 3) zorka; 4) iskabtopar; 5) suluv ninachi; 6) trixogramma; 7) qoraqurt; 8) sariq kapalak; 9) sariq chayon; 10) faeton chumolisi A) a-2; b-3 B) a-2; b-7 C) a-7; b-2 D) a-5; b-7 3 / 24 3. Shoxlanmagan gulpoya ega bo`lgan o`simliklarni aniqlang. 1.qashqarbeda 2.bodiyon 3.o`sma 4.nok 5.bug`doyiq 6.oqqayin 7.sholi A) 2,3,5 B) 2,4,6 C) 1,4,6 D) 4,5,7 4 / 24 4. Noto‘g‘ri rivojlanuvchi umurtqasiz (a) va to‘g‘ri (b) rivojlanuvchi umurtqali organizmlarni aniqlang. 1) ildam kaltakesak; 2) karam kapalagi; 3) planariya; 4) ko‘l baqasi; 5) chuchuk suv gidrasi; 6) baqachanoq; 7) yashil qurbaqa; 8) chittak A) a-2, 6; b-3,5 B) a-2, 6; b-1,8 C) a-4, 7; b-1, 8 D) a-2, 5; b-1, 3 5 / 24 5. Pleyotrop (I) va letal (II) genga egaorganizmlarni to‘g‘ri juftlangan javobni belgilang. 1) qoramollarda oq va qora yungning turlimiqdorda irsiylanishi; 2) gomozigota sariqsichqonlarning o‘limi; 3) to‘q qizil rangnita’minlovchi pigmentga ega o‘simliklarda poyava shoxlarning qizil bo‘lishi A) 1-2; II-l B) 1-2; II-3 C) 1-1; 11-2 D) 1-3; II-2 6 / 24 6. Qaysi aromorfozlar paleozoy erasida yuz bergan? A) xaltali sutemizuvchilar kenja sinf vakillarining paydo bo‘lishi; zamburug‘larning paydo bo‘lishi B) zamburug‘larning paydo bo‘lishi; ochiq urug‘li o‘simliklarning paydo bo‘lishi C) jag‘siz qalqondor baliqlarning paydo bo‘lishi; dastlabki sutemizuvchi hayvonlarning kelib chiqishi D) suvda hamda quruqlikda yashovchilar sinfining dastlabki turlarini vujudga kelishi; yo‘ldoshli sutemizuvchilar kenja sinf vakillarining paydo bo‘lishi 7 / 24 7. Diploid navli karam (2n=18) o‘simligi changdonida mikrosporaning mitoz bo‘linishini anafaza bosqichida mutatsiya tufayli 2 chi va 6 chi juft gomologik xromosomalarning mustaqil xromatidalari tarqalmay bir qutbga o‘tib qolsa, hosil bo‘lgan spermiylardagi xromosomalar sonini aniqlang. A) 16 yoki 20 B) 10 yoki 8 C) 11 yoki 7 D) 14 yoki 22 8 / 24 8. Mutatsiya turi va sababi o‘rtasidagi muvofiqlikni aniqlang. 1)xromosoma mutatsiyasi; 2) gen mutatsiyasi a)xromosoma tuzilmasining o‘zgarishi; b) xromosoma sonining kamayishi; c) nukleotidlar ketma-ketligining o‘zgarishi; d) bir purinning boshqa puringa almashinishi; e) nukleotidlarning yo‘qolishi; f) xromosoma gaploid to‘plamining kamayishi A) 1 - a, d, f; 2 - c, b, e B) 1 - a; 2 - c, d C) 1 - c, d, e; 2 - a, b, f D) 1 - b; 2 - a, c 9 / 24 9. Qaysi xususiyatlari bilan saxaroza maltozadan farq qiladi? 1) tarkibiga glukoza kiradi; 2) tarkibiga fruktoza kiradi; 3) suvda yaxshi eriydi; 4) lavlagi yoki shakarqamish shakari hisoblanadi A) 1, 3 B) 2, 4 C) 2, 3 D) 1, 4 10 / 24 10. Monomerlarning birikishidan hosil bo‘lgan birikmalarni aniqlang. 1) treonin; 2) interferon; 3) xolesterol; 4) globin; 5) transpozaza; 6) triptofan; 7) tripsin; 8) tirozin; 9) maltoza; 10) xitin A) 1, 2, 6, 10 B) 3, 5, 7, 8, 9 C) 2, 3, 4, 6, 10 D) 4, 5, 7, 9 11 / 24 11. Qulonning yuragidan chiquvchi qon tomirlarini va ularda qanday qon oqishini aniqlang. A) aorta qon tomiri - vena qoni, o‘pka arteriyasi - arteriya qoni B) aorta qon tomiri - arteriya qoni; o‘pka arteriyasi - vena qoni C) o‘pka venasi - arteriya qoni; aorta qon tomiri - arteriya qoni D) o‘pka venasi - vena qoni; aorta qon tomiri - arteriya qoni 12 / 24 12. Quyida berilgan qaysi sistematik birlik makroevolutsiya natijasida paydo bo‘lgan? A) tovus kaptar B) tovuqlarning Pervomaysk zoti C) sudralib yuruvchilar sinf D) qirg‘ovulning Murg‘ob kenja turi 13 / 24 13. Oddiy lipidni aniqlang. A) glikoprotein B) fosfolipid C) glikolipid D) mum 14 / 24 14. Rangni normal ajratadigan ota-onaning o‘g‘il farzandi daltonik bo‘lsa, shu oila uchun mos keladigan to‘g‘ri fikrni aniqlang. A) O‘g‘il daltonizmni yuzaga chiqaradigan genni otadan olgan. B) Oilada barcha o‘g‘il farzandlarning 25%i sog‘lom tug‘iladi. C) Ushbu oilada sog‘lom farzandlarning tug‘ilish ehtimolligi 25%. D) Ushbu oilada daltonik qizlarning tug‘ilish ehtimolligi 0%. 15 / 24 15. Ikki shoxli nosorog (1), to‘ng‘iz (2), o‘rdak (3) ga xos xususiyatlar to‘g‘ri juftlangan javobni belgilang. A) 1 − tabiiy holda Neotropik biogeografik viloyatda uchraydi; 2 – tuyoqli sutemizuvchilar turkumi vakili; 3 − jish bola ochadi B) 1 − diafragmaga ega; 2 − oshqozoni to‘rt bo‘lmali; 3 − yuragi uch kamerali C) 1 − zubr bilan bir turkumga mansub; 2 − diafragma rivojlangan; 3 − bosh miya yarimsharlari po‘stlog‘ida burmalar mavjud D) 1 − tabiiy holda Habashiston biogeografik viloyatda uchraydi; 2 – oshqozoni bo‘lmalarga bo‘linmagan; 3 − yuragi to‘rt kamerali 16 / 24 16. Ulotriks (I) va nostok (II) uchun xos bo‘lgan belgilarni toping. 1) hujayra markazi hujayra bo‘linishida ishtirok etadi; 2) tarkibida xlorofill pigmenti mavjud; 3) erkin azotni o‘zlashtiradi; 4) irsiy material yadroda joylashgan; 5) donador endoplazmatik to‘rda oqsillar sintezlanadi; 6) mitoxondriyada kislorodli oksidlanish sodir bo‘ladi A) I – 1, 4; II – 5, 6 B) I – 3, 6; II – 4, 5 C) I – 3, 5; II – 2, 4 D) I – 4, 6; II – 2, 3 17 / 24 17. Organik olamda evolutsiya natijasida himoya rangi (a), maskirovka (b) orqali moslashgan organizmlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang. 1) gornostayning yozda bir, qishda boshqa rangda bo‘lishi; 2) qovog‘ari tana rangi bilan ko‘zga yaqqol tashlanishi; 3) ninabaliqning suv o‘tlarini eslatishi; 4) kallima kapalagi qanotlarining shakli, naqsh va tomirlari bargga o‘xshash bo‘lishi; 5) kvaksha baqasining yashil rangda bo‘lishi A) a-1; b-4 B) a-3; b-1 C) a-4; b-2 D) a-2; b-5 18 / 24 18. Kemiruvchilar (I) va hasharotxo‘rlar (II) turkumiga kiruvchi sutemizuvchilarni aniqlang. a)ko‘k sug‘ur; b) kutora; c) yerqazar; d) jayra; e) nutriya; f) vixuxol A) I – a, d, e; II – b, c, f B) I – c, d, e; II – a, b, f C) I – b, c, f; II – a, d, e D) I – a, d, f; II – b, c, e 19 / 24 19. Quyidagi xususiyatlardan aktiniya uchun xos bo‘lganlarini aniqlang. 1) mezoderma qavatidan spermatozoidlar rivojlanadi; 2) midiya bilan bir sinfga mansub; 3) endoderma qavatida soxta oyoqlar chiqarish xususiyatiga ega bo‘lgan yirik xivchinli va bezli hujayralari bo‘ladi; 4) murtak varaqasi uch qavatdan tashkil topgan; 5) ayrim aktiniyalar zohid qisqichbaqalar va baliqlar bilan simbioz yashashga moslashgan. A) 3, 5 B) 1, 4 C) 2, 5 D) 1, 2 20 / 24 20. Gullari qiyshiq, asosiy ildizi rivojlangan, chatnaydigan meva hosil qiluvchi o‘simliklarni belgilang. A) beda, burchoq, loviya B) oddiy jag‘-jag‘, g‘o‘za, karam C) lola, boychechak, bug‘doy D) bangidevona, turp, arpa 21 / 24 21. Pleyotrop (I) va letal (II) genga ega organizmlar to‘g‘ri juftlangan javobni belgilang. 1) qoramollarda oq va qora yungning turli miqdorda irsiylanishi; 2) gomozigota sariq sichqonlarning o‘limi; 3) tovuq patining jingalak bo‘lishi, nasl qoldirish va hayotchanligiga salbiy tasir ko‘rsatadi A) I-3; II-2 B) I-1; II-2 C) I-2; II-3 D) I-2; II-1 22 / 24 22. Seleksiya sohasiga oid to‘g‘ri ma’lumotlarni aniqlang. 1) geterozis turlararo chatishtirishda olingan birinchi avlod duragaylarida kuzatiladi; 2) yalpi tanlash orqali olingan nav genetik jihatdan bir xil bo‘lmaydi; 3) kakao, oshqovoq, makkajo‘xori, qalampirning vatani Efiopiya markazi hisoblanadi; 4) yakka tanlash orqali genetik jihatdan bir xil organizmlar olinadi; 5) duragay kuchi retsessiv genlarning gomozigota holatga o‘tishi oqibatida namoyon bo‘ladi. A) 3, 4 B) 2, 5 C) 3, 5 D) 1, 2 23 / 24 23. G‘izol bilan bir turkumga kiruvchi tur (a) va zot (b) larni aniqlang. 1) zubr; 2) tarpan; 3) muflon; 4) kornuel; 5) kostroma; 6) arxar; 7) romanov; 8) axaltaka; A) a-1, 2; b-4, 8 B) a-1, 7; b-2, 8 C) a-3, 6; b-5, 7 D) a-1, 3; b-5, 8 24 / 24 24. Latchaga (a) va turnaga (b) tegishli ma’lumotlarni aniqlang. 1) issiq qonli organizm; 2) diafragmaga ega; 3) ilik suyagi mavjud; 4) diafragmaga ega emas; 5) miyachada burmalari mavjud; 6) ikki bo‘lmali oshqozonga ega; 7) tirik bola tug‘adi A) a-6, 7; b-1, 5 B) a-2, 7; b-3, 5 C) a-2, 3; b-4, 6 D) a-1, 5; b-2, 6 0% Testni qayta ishga tushiring Author: InfoMaster Biologiya olimpiada