9-sinf Biologiya olimpiada №5 Oktabr 16, 2023 da chop etilgan InfoMaster tomonidan 9-sinf Biologiya olimpiada №5 ga fikr bildirilmagan. 11 123456789101112131415 9-sinf Biologiya olimpiada №5 2022-yil 4-noyabr: 2022-2023 o'quv yilida viloyat bosqichida tushgan savollar! 1 / 15 Quyida ovqat hazm qilish sistemasi og‘iz teshigi, halqum, qizilo‘ngach, ikki bo‘lmali oshqozon, ichak, jigar va anal teshigidan iborat bo‘lgan nechta hayvon turi berilgan. 1) midiya; 2) bitiniya; 3) krab; 4) tridakna; 5) omar; 6) krevetka; 7) dreysena; 8) langust; 3 ta 4 ta 5 ta 7 ta 2 / 15 Xordali hayvonlarda quyidagi evolyutsion yuksalishlarning paydo bo‘lish ketma – ketligini to‘g‘ri va to‘liq tartibda yozing. 1) miya qutisining paydo bo‘lishi; 2) diafragmaning paydo bo‘lishi; 3) nerv nayining paydo bo‘lishi; 4)katta va kichik qon aylanish sistemasining paydo bo‘lishi; 5) uchinchi qovoqning paydo bo‘lishi. 2, 3, 1, 4, 5 4, 5, 2, 3, 1 1, 4, 5, 2, 3 3, 1, 4, 5, 2 3 / 15 Endokrin sistemaga xos bo‘lgan xususiyatlarni belgilang. 1) ayrisimon bezning chaqaloqdagi massa 12 gr; 2) gipofiz o‘rta miya asosida turk egarchasi sohasida joylashgan; 3) epifiz bezidan intermidin gormoni ajralib chiqadi; 4) gipofiz faoliyati gipotalamusdagi neyrogormonlar ta’sirida boshqariladi; 5) gipotireoz kasalligida nerv tizimi qo‘zg‘aluvchanligi ortadi; 6) Bazedov kasalligida uyquszlik, yurak o‘ynashi kabi holatlar kuzatiladi; 7)katexolamin to‘qimalarda moddalar almashinuvini kuchaytiradi; 8)gipofizning orqa bo‘lagidan ADG gormoni ajraladi; 9) buyrakusti bezining po‘stloq qavatidan yurak faoliyatiga ta’sir etadigan gormonlar ajraladi; 10) qalqon orqa bezining massasi 0,2 gr ni tashkil etadi. 1, 4, 6, 8, 9 2, 3, 5, 9, 10 1,4, 6, 7, 8 2, 4, 5, 8, 9 4 / 15 Osiyo chigirtkasi (a) tunlam(b) kolorado(c) zarar keltiradigan oilalarning o’ziga xos xususiyatlari bilan juftlab ko`rsating? 1.ostgulkosachasining bo`lishi; 2.gajak to`pgulli; 3.ostki va ustki gul qipig`iga ega; 4.barg navi; 5.barg qini; 6.changchi iplari urug`chini o`rab turishi; 7.o`troq changchili bo`lishi; 8.urug`chi tumshuqchasi patsimon shoxlanganligi. a-1,6; b-3,4,8; c-2,7 a-3,5,8; b.1,7; c-2,6 a-3,4,8; b-1,6; c-2,7 a-3,5,8; b-1,6; c-2,7 5 / 15 Qon aylanish sistemasi katta va kichik qon qaylanish doiralaridan iborat bo‘lgan organizmlar mansub turkumlarni aniqlang. toq tuyoqlilar, yapaloqqushlar kaptarsimonlar, losossimonlar juft tuyoqlilar, karpsimonlar bakra baliqlar, dumlilar 6 / 15 Qaysi javobda magnoliyasimonlar (1) va ko‘p tuklilar (2) sinflariga mansub organizmlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan? 1 − na’matak; 2 − tibbiyot zulugi 1 − xolmon; 2 − qizil chuvalchang 1 − andiz; 2 − nereida 1 − Sharq sauri; 2 – nereida 7 / 15 Odam organizmidagi nefronlarning qaysi qismi buyrakning po‘stloq qismida joylashmagan? ikkilamchi ilonizi naychalar birlamchi ilonizi naychalar Genle halqasi Shumlyanskiy-Baumen kapsulasi 8 / 15 Chala o‘zgarish bilan rivojlanuvchi hasharotlar turlari (sistematik birlik nomi) keltirilgan javobni aniqlang. hasva qandalasi, turkiston termiti, to‘g‘riqanotlilar, moviy ninachi yashil temirchak, qora chirildoq, sariq suvarak, suluv ninachi, to‘shak qandalasi termitlar, qandalalar, ninachilar, to‘g‘riqanotlilar suvaraklar, chalaqattiqqanotlilar, ninachilar, to‘g‘riqanotlilar, burgalar 9 / 15 D B C A 10 / 15 D B A C 11 / 15 Jayron (a) va miqqiy (b) uchun tegishli ma’lumotlar to‘g‘ri juftlangan javobni aniqlang. 1) miyacha po‘stlog‘ida burmalari mavjud; 2) jag‘lari muguz tumshuqqa aylangan; 3) urg‘ochisi geterogametali; 4) bel, dumg‘aza va dum umurtqalari o‘zaro birikib, yagona dumg‘aza suyagini hosil qiladi; 5) oshqozoni to‘rt bo‘lmadan iborat; 6) oshqozoni ikki bo‘lmadan iborat; 7) gomoyoterm organizm; 8) yuragi ikkita bo‘lmacha va ikkita qorinchadan tashkil topgan; 9) embrional rivojlanish davri tashqi muhitda amalga oshadi; 10) ichki urug‘lanish kuzatiladi; 11) yo‘g‘on ichagi qisqa, to‘g‘ri ichagi bo‘lmaydi; 12) buyraklari nefronlardan tashkil topgan a − 1, 5, 7, 8, 9; b − 1, 2, 6, 8, 11, 12 a − 5, 7, 8, 10, 12; b − 2, 4, 6, 8, 9, 11 a − 1, 4, 6, 10, 12; b − 3, 5, 7, 8, 9, 10 a − 1, 3, 4, 6, 8, 12; b − 1, 5, 7, 9, 10, 11 12 / 15 Selluloza qobig‘iga ega bo‘lmagan organizmlarga zarar keltiruvchi eukariot (a) va hayotning hujayraviy shakli bo‘lmagan (b) organizmlarni aniqlang. 1) kuydirgi qo‘zg‘atuvchisi; 2) ensefalit qo‘zg`atuvchisi; 3) vertisill; 4) nozema; 5) o‘lat qo‘zg‘atuvchisi; 6) qutirish qo‘zg`atuvchisi; 7) leshmaniya; 8) vabo qo‘zg‘atuvchisi a-5, 6; b-2, 3 a-1, 5; b-4, 3 a-5, 8; b-2, 6 a-4, 7; b-2, 6 13 / 15 Oq shuvoq (a), oddiy g‘o‘za (b) va no‘xat (c) o‘simliklariga xos bo‘lgan ma’lumotlar to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang. a − to‘pguli ikki jinsli tilsimon gullardan tashkil topgan; b − urug‘kurtagi tuguncha devori bilan o‘ralgan; c − changchilari 10 ta, ulardan 9 tasining iplari bir-biri bilan qo‘shilib ketgana a− to‘pguli naysimon gullardan tashkil topgan; b − gulxayridoshlar oilasiga mansub bir yillik o‘t; c − barglari yonbargchali, toq bargchalari o‘rnida gajak hosil bo‘ladi a − tuxum hujayrasi murtak xaltasida yetiladi; b − changchilari gultojbargining qo‘shilishidan hosil bo‘lgan nayga o‘rnashgan; c − burchoqdoshlar oilasiga mansub bir yillik o‘t a − tuxum hujayrasi arxegoniy ichida yetiladi; b − changchilari ko‘p, iplari bir-biri bilan qo‘shilib, urug‘chini o‘rab turadi; c − gullari qiyshiq, ildizi o‘q ildiz tizimli 14 / 15 Lipazalar faoliyatiga bog‘liq bo‘lmagan ma’lumotlarni aniqlang. 1) polisaxarid tarkibidagi monomerlarni bir-biridan ajratadi; 2) glikogendan glyukoza hosil bo‘lishida qatnashadi; 3) polimer tarkibidagi aminokislotalarni bir-biridan ajratadi; 4) dissimilyatsiya reaksiyalarida katalizator sifatida qatnashadi; 5) sintez reaksiyalarida katalizator sifatida qatnashadi; 6) lipidlardan glitserin va yog‘ kislotalari hosil qiladi; 7) me’da va ingichka ichakda faoliyat ko‘rsatadi; 8) peptid bo‘g‘larni uzishda qatnashadi. 2, 4, 7 4, 6, 7 1, 3, 6 2, 5, 8 15 / 15 Dala qirqbo‘g‘imi va zuhrasoch qirqqulog‘ining hayot sikli uchun umumiy bosqichlar ketma- ketligi qaysi javobda to‘g‘ri berilgan. spora - sporofit - arxegoniy va anteridiy - gametalar - zigota - murtak - gametofit - sporangiy - spora sporofit - spora beruvchi boshoq - sporofill - sorus - spora - ikki jinsli gametofit - gametalar - zigota - murtak - sporofit spora - gametofit - arxegoniy va anteridiy - gametalar - zigota - murtak - sporofit - sporangiy - spora sporofit - sorus - sporangiy - spora - ikki jinsli gametofit - gametalar - zigota - murtak - sporofit 0% Testni qayta ishga tushiring Author: InfoMaster Biologiya olimpiada