10-sinf Fizika olimpiada №4

1. Tomonlari 6, 8 va 24 sm bo’lgan bir jinsli parallelopipedning massasi m = 10 kg ga teng. Shu parallelopiped. Yerga tayangan holda erishishi mumkin bo’lgan eng katta va eng kichik potensial energiyalari farqini toping (J).

2. Massasi 500 g bo‘lgan jism 10 m/s boshlang'ich tezlik bilan  tik yuqoriga otildi. Agar jism 4 m balandlikka ko'tarilgan  bo'lsa, jism ko'tarilayotgan davrda havoga ishqalanish  kuchlari qanday ish (J) bajargan?

3. Jismning tezlik tenglamasi ? = 7 + 2? (m/s) ko’rinishga ega bo’lsa, shu jism uchun ? = 3 ÷ 7 s vaqt intervalidagi o’rtacha tezlik (m/s) topilsin.

4. Yer sirtidan gorizontga nisbatan necha gradus burchak ostida otilgan jismning kinetik va potensial energiyalari harakat trayektoriyasining o’rtasida o’zaro tenglashadi?

5. Vaznsiz va qo’zg’almas blokka ? = 500 ? massali yukchalar rasmda ko’rsatilgandek osib qo’yilgan. 3- va 4-yuklar orasidagi ipning taranglik kuchini (N) toping. ? = 10 ?/?²

6. O’quvchi topni gorizontga nisbatan 45ᵒ burchak ostida tepib yubordi. Top o’quvchidan 9 masofada joylashgan vertikal devorga absolyut elastib urilib orqaga qaytdi va o’quvchidan 6 m masoda yerga tushdi. Top qanday maksimal balandlikka (m) ko’tarilgan?

7. Geostatsionar orbita bo’ylab harakatlanayotgan kosmik kemaning aylanish davrini (sekund) toping.

8. Zaryadlangan metal sferaning radiusi R = 10 sm va zaryadi +6nC ga teng. Sferaning markazidan 3 sm masofada joylashgan nuqtadan 6 sm masofada joylashgan nuqtaga zaryadi -4nC bo’lgan nuqtaviy zaryad ko’chirildi. Bunda elektr maydoning zaryadni ko’chirishda bajargan ishini toping.

9. Vertikal silindrik idishda erkin siljiy oladigan porshen ostida joylashgan ideal gaz kengaymoqda. Bunda gazning qaysi parametri o’zgarmaydi?

10. Izoxorik jarayonda gazning bosimi 20kPa ga oshdi. Gazning harorati esa 300 K dan 40 K ga ortgan bo’lsa, uning oxirgi bosimini (kPa da) ni toping.

11. Chizmadan foydalanib OA va LK iplarning taranglik kuchlarining nisbatini (T_?LK?/T_OA) toping. Richagning massasini hisobga olmang.

12. Yer sirtidan tik yuqoriga 40 m/s tezlik bilan tosh uloqtirildi. Toshning 6 sekundda bosib o’tgan yo’lining
ko’chishiga nisbatini toping. ? = 10 ?/?².

13. Izobarik jarayonda ideal gazning hajmi 30% ga oshdi bunda uning harorati 60 K ga oshgan bo’lsa, ideal gazning dastlabki haroratini (K) toping.

14. Galvanik elementning tashqi zanjirga berayotgan quvvati maksimal bo’lsa, shu zanjirning FIK necha foiz?

15. Gazning harorati -20ᵒC dan 70ᵒC gacha oshdi, bunda uning harorati (ᵒC) o’zgarishini toping.

16. Chizmada ko’rsatilgan sxemaning A va B nuqtalar orasidagi umumiy qarshilikni (?) toping.

17. Ideal gaz molekulalarining ilgarilanma harakat to’liq kinetik energiyasi 12 kJ ga, bosimi esa 800 kPa teng bo’lsa, uning hajmi necha litr?

18. Kondensator qoplamalarining orasidagi masofa 7 mm ga teng, qoplamalariga parallel ravishda qalinligi 6 mm bo’lgan metal plastinka kiritilsa, kondensatorning sig’imi qanday o’zgaradi?

19. Chizmada +q zaryadga ta’sir etuvchi natijaviy kuchning yo’nalishi ko’rsatilgan. ?₁/?₂ ni toping.

20. R - Universal gaz doimiysining k – Boltsmann doimiysiga nisbati qanday doimiyga mos keladi?

21. Qiyalik burchagi 30° bo`lgan qiya tekislikda massasi 4 kg bo’lgan jism tinch turibdi. Bu jismning og’irligini
toping. ? = 10 ?/?².

22. Qiyalik burchagi 30° bo`lgan qiya tekislikda massasi 4 kg bo’lgan jism tinch turibdi. Bu jismning og’irligini
toping. ? = 10 ?/?².

23. 4 atomli ideal gazni doimiy 200 kPa bosimda hajmini 4 litrga oshirish uchun unga qancha issiqlik miqdorini berish lozim?

24. Massasi 50 kg bo’lgan bola 8 m/s tezlik bilan harakatlanib tinch turgan 30 kg massasi aravachaga sakrab chiqib oldi. Bu jarayonda sistemaning kinetik energiyasi (J) qanchaga kamaygan?

25. Massalari ?₁ va ?₂ bo’lgan jismlar o’zaro gravitatsion tortishuv kuchi tufayli bir – biriga yaqinlashmoqda.
Ularning tezlanishlari nisbatini (?₁/?₂) toping.

26. Muzning solishtirma erish issiqligi 330 kJ/kg ga teng. 0ᵒC temperaturali 4 kg muzni batamom eritish uchun
qancha issiqlik (kJ) kerak bo’ladi?

27. Massasi 10 kg va uzunligi 80 sm bo’lgan to’sin chizmada ko’rsatilganidek 2 tayanchning ustiga qo’yilgan. A nuqtadan 0,25 m/s tezlik bilan shar harakatlana boshladi, necha sekunddan keyin to’sinning muvozanati buziladi? Sharning massasi 5 kg.

28. Jism radiusi 2 m ga teng bo’lgan aylana bo’ylab ? = 1,6 + 12? qonuniyat bo’yicha harakatlanmoqda. Jismning t = 0,2 s vaqt momentidagi tezlanishini (?/?²) aniqlang.

29. EYuK bir gal 18 Om tashqi qarshilikka, ikkinchi gal 50 Om tashqi qarshilikka ulandi. Bunda ikki holatdagi FIK lar teng ekanligi ma’lum bo’lsa, manbaning ichki qarshilini toping.

30. 1 – kosmik tezlikda yer sirtida harakatlanuvchi raketa 1 sutkada yerni necha marotaba aylanib chiqadi?