10-sinf Fizika olimpiada №4

1. Gaz -200 J ish bajardi. Bunda tashqi kuchlar gaz ustida qanday ish (J) bajaradilar?

2. Elastik sharcha va massiv devor o’zgarmas tezlik bilan bir tomonga qarab mos holda 5 m/s va ? tezlik bilan harakatlanmoqda. Sharcha bilan devor o’rtasidagi to’qnashuvdan so’ng sharcha, dastlabki yo’nalishida, 2 m/s tezlik bilan harakatni davom etdi. Devorning tezligi ? (m/s) nimaga teng?

3. Jism qarshilik kuchi tezlikning kvadratiga proporsional bo’ladigan muhitda harakatlanmoqda. Jism tezligi 30 % ga kamaytirilsa, unga ta’sir etuvchi qarshilik kuchi necha foizga kamayadi?

4. Yer sirtidan tik yuqoriga 40 m/s tezlik bilan tosh uloqtirildi. Toshning 6 sekundda bosib o’tgan yo’lining
ko’chishiga nisbatini toping. ? = 10 ?/?².

5. Kondensator qoplamalarining orasidagi masofa 7 mm ga teng, qoplamalariga parallel ravishda qalinligi 6 mm bo’lgan metal plastinka kiritilsa, kondensatorning sig’imi qanday o’zgaradi?

6. Massalari ?₁ va ?₂ bo’lgan jismlar o’zaro gravitatsion tortishuv kuchi tufayli bir – biriga yaqinlashmoqda.
Ularning tezlanishlari nisbatini (?₁/?₂) toping.

7. Chizmada ko’rsatilgan sxemaning A va B nuqtalar orasidagi umumiy qarshilikni (?) toping.

8. Izoxorik jarayonda gazning bosimi 20kPa ga oshdi. Gazning harorati esa 300 K dan 40 K ga ortgan bo’lsa, uning oxirgi bosimini (kPa da) ni toping.

9. Massasi 10 kg va uzunligi 80 sm bo’lgan to’sin chizmada ko’rsatilganidek 2 tayanchning ustiga qo’yilgan. A nuqtadan 0,25 m/s tezlik bilan shar harakatlana boshladi, necha sekunddan keyin to’sinning muvozanati buziladi? Sharning massasi 5 kg.

10. O’quvchi topni gorizontga nisbatan 45ᵒ burchak ostida tepib yubordi. Top o’quvchidan 9 masofada joylashgan vertikal devorga absolyut elastib urilib orqaga qaytdi va o’quvchidan 6 m masoda yerga tushdi. Top qanday maksimal balandlikka (m) ko’tarilgan?

11. Zaryadlangan metal sferaning radiusi R = 10 sm va zaryadi +6nC ga teng. Sferaning markazidan 3 sm masofada joylashgan nuqtadan 6 sm masofada joylashgan nuqtaga zaryadi -4nC bo’lgan nuqtaviy zaryad ko’chirildi. Bunda elektr maydoning zaryadni ko’chirishda bajargan ishini toping.

12. Muzning solishtirma erish issiqligi 330 kJ/kg ga teng. 0ᵒC temperaturali 4 kg muzni batamom eritish uchun
qancha issiqlik (kJ) kerak bo’ladi?

13. Vertikal silindrik idishda erkin siljiy oladigan porshen ostida joylashgan ideal gaz kengaymoqda. Bunda gazning qaysi parametri o’zgarmaydi?

14. Izobarik jarayonda ideal gazning hajmi 30% ga oshdi bunda uning harorati 60 K ga oshgan bo’lsa, ideal gazning dastlabki haroratini (K) toping.

15. Galvanik elementning tashqi zanjirga berayotgan quvvati maksimal bo’lsa, shu zanjirning FIK necha foiz?

16. Massasi 50 kg bo’lgan bola 8 m/s tezlik bilan harakatlanib tinch turgan 30 kg massasi aravachaga sakrab chiqib oldi. Bu jarayonda sistemaning kinetik energiyasi (J) qanchaga kamaygan?

17. R - Universal gaz doimiysining k – Boltsmann doimiysiga nisbati qanday doimiyga mos keladi?

18. Geostatsionar orbita bo’ylab harakatlanayotgan kosmik kemaning aylanish davrini (sekund) toping.

19. Qiyalik burchagi 30° bo`lgan qiya tekislikda massasi 4 kg bo’lgan jism tinch turibdi. Bu jismning og’irligini
toping. ? = 10 ?/?².

20. Ideal gaz izotermik ravishda kengaymoqda. Bunda molekulalarning o’rtacha kvadratik tezligi qanday o’zgaradi?

21. Qiyalik burchagi 30° bo`lgan qiya tekislikda massasi 4 kg bo’lgan jism tinch turibdi. Bu jismning og’irligini
toping. ? = 10 ?/?².

22. 1 – kosmik tezlikda yer sirtida harakatlanuvchi raketa 1 sutkada yerni necha marotaba aylanib chiqadi?

23. Chizmada +q zaryadga ta’sir etuvchi natijaviy kuchning yo’nalishi ko’rsatilgan. ?₁/?₂ ni toping.

24. Vaznsiz va qo’zg’almas blokka ? = 500 ? massali yukchalar rasmda ko’rsatilgandek osib qo’yilgan. 3- va 4-yuklar orasidagi ipning taranglik kuchini (N) toping. ? = 10 ?/?²

25. Ideal gaz molekulalarining ilgarilanma harakat to’liq kinetik energiyasi 12 kJ ga, bosimi esa 800 kPa teng bo’lsa, uning hajmi necha litr?

26. Yer sirtidan gorizontga nisbatan necha gradus burchak ostida otilgan jismning kinetik va potensial energiyalari harakat trayektoriyasining o’rtasida o’zaro tenglashadi?

27. 4 atomli ideal gazni doimiy 200 kPa bosimda hajmini 4 litrga oshirish uchun unga qancha issiqlik miqdorini berish lozim?

28. Maydon kuchlanganligi 300 kV/m bo’lgan elektr maydoniga zaryadi +2nC va massasi 50 mg bo’lgan zarracha
kiritilgan bo’lsa, uning tezlanishi (?/?2 ) toping.

29. Parallel ulangan rezistorlarning qaysi parametri bir hil?

30. Chizmadan foydalanib OA va LK iplarning taranglik kuchlarining nisbatini (T_?LK?/T_OA) toping. Richagning massasini hisobga olmang.