Ona tili va adabiyot attestatsiya №1 Yanvar 6, 2022Mart 3, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan Ona tili va adabiyot attestatsiya №1 ga 10 fikr bildirilgan 0% 0 12345678910111213141516171819202122232425262728293031323334353637383940 Ona tili va adabiyot fanidan attestatsiya savollari №1 1 / 40 Qaysi gap tarkibida o’z paronimi bilan o’zaro bir xil turkumga mansub bo’la oladigan tub so’z qatnashgan? A) U otalik mehri jo’sh urib qizchasini bag’riga bosdi. B) Siz daraxtning shoxida yursangiz, u bargida yuradigan yigit. C) Uzoqdagi qarindoshdan yaqindagi begona afzal. D) Jahling chiqqan taqdirda ham birovga qattiq gapirma. 2 / 40 Quyidagi qaysi gapda vazifadoshlik asosida ma’nosi ko’chgan so’z ega vazifasida kelgan? A) Rentgen apparati natijalarini kutyapmiz. B) Qozonning qulog’i qiyshayib qolgan ekan. C) Stol oyog’i pishiq yog’ochdan qilingan. D) Bosh omon bo’lsa, do’ppi topiladi. 3 / 40 Payt, fursat, mahal, chog’, palla, muddat, dam, on, lahza. Yuqoridagi sinonim so’zlardan qaysi biri “ko’pincha ma’lum ish uchun lozim bo’lgan, shu ishga belgilangan vaqt” ma’nosini bildiradi? A) payt B) on C) lahza D) fursat 4 / 40 Imlo qoidasiga nomuvofiq yozilgan so‘z qatnashgan gapni aniqlang. A) Kishining iste’dodi barcha sohada bir xil bo'lavermaydi, chunki yoshlar o‘zi sevgan, qobiliyatiga mos bo'lgan ishni tanlay bilishi kerak. B) Hamon shamol o‘kirar, osmonning goh u, goh bu burchida chaqmoq yaraqlab, yong‘oq shoxlari shubhali g‘iyqillar, ammo endi bular uni qo‘rqitolmas edi. C) Lekin kun isishini kutish haqida gap bo‘lishi ham mumkin emas, chunki havoga ishonish qiyin, eng muhimi, qor ustiga qor yog'ib, dashtda qolib ketishlari ehtimoldan xoli emas. D) Biroq vaqt ketsa ham, otaning maslahati bilan ish tutganlari yaxshi bo‘ldi, chunki yomontosh darasi ular kutganday mudhish edi! 5 / 40 Navoiyning ”Haq taolo xoni in`omi-yu karami omi ” qit`asidagi ishonch, e`tiqod, ixlos, tushuncha, fikr, bilim ma`nolarini qaysi so`z ifodalaydi? A) ro`za B) gumroh C) aqida D) ro`ziy 6 / 40 “…… bu yog’ida to’qson besh, bu yog’ida to’qson besh o’n kam ikki yuz kokili bor, bir yog’ini tilla suviga botirgan, bir yog’ini kumush suviga botirgan, tong shamolida qotirgan. Jamoli chillaning qoriday tingjirab, yaltirab o’tirgan”. Ushbu parchada xalq dostonlaridagi qaysi qahramonning husn-u jamoli ta’riflangan? A) Barchinoyning B) Xolbekaning C) Zulxumorning D) Gulanorning 7 / 40 Berilganlardan qaysi birida grammatik moslik buzilgan? A) mevani ekmoq B) gulni barglari C) suv ichida cho`milmoq D) kuzdagi boychechak 8 / 40 Quyidagi gapda mustaqil so`zlar miqdorini aniqlang? G`amgin qoyalar qilib qo`ygan gunohidan o`zi qo`rqib ketganday ingrab yubordi. A) 7 ta B) 8 ta C) 6 ta D) 9 ta 9 / 40 Qaysi qatorda otlashgan so’zning asosi omonimlik xususiyatiga ega emas? A) Yerni chopgan bilar, terni mehnat qilgan. B) Qush uyasida ko’rganini qiladi. C) O’ylamay qilganing boshingga keltirar tashvish. D) Ko’p bilgan kam gapirar 10 / 40 Ilon kabi buralib daryo shu yerga kelganda, ikkiga ajralgan, uch chaqirimdan so`ng yana birlashardi. Berigan gapda qaysi turkumlar qatnashgan? A) ot, ko`makchi, fe`l, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son, ot, ko`makchi, ravish, fe`l B) ot, ko`makchi, fe`l, ot, olmosh, ot, fe`l, son, fe`l, son ot, ravish, ravish, fe`l C) ot, ko`makchi, ravish, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son ot, ravish, ravish, fe`l D) ot, ko`makchi, fe`l, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son, ko`makchi, ravish, fe`l 11 / 40 old, ko`ra, orqa, qarab,ro`para, deya, oldin, deb,avval, bo`ylab, keyin, so`ng, atab. Ushbu vazifadosh ko`makchilardan nechtasi fe`l so`z turkumidan hosil bo`lgan? A) 10 tasi B) 5 tasi C) 6 tasi D) 7 tasi 12 / 40 Yangidan o’zida kuch-g’ayrat tuyardi, kelajagiga, o’z maqsadlariga erishishga umid uyg’onardi. Berilgan gap tarkibida fonetik o’zgarish asosida yozilgan so’zlar haqida to’g’ri fikrni toping. 1)Ushbu gap tarkibida fonetik o’zgarish hodisasi sodir bo’lmagan. 2)Fonetik o’zgarishga uchragan so’zlarda tovush tushgan va almashgan. 3)Fonetik o’zgarishga uchragan so’zlar soni 3 ta. 4)Fonetik o’zgarishga uchragan barcha so’zlarda tovush tushgan. A) 1, 2, 3 B) 2, 3 C) 2, 4 D) 1, 2, 3, 4 13 / 40 Umri… mazmuni… millat… dardi… darmon bo’lish… iborat deb bilgan Amir Temur xalqimiz… ardoqli, ulug’ farzandidir. Ushbu gapda nechta so’zdagi nuqtalar o’rniga qaratqich kelishigi qo’shimchasini qo’llash lozim? A) 3 ta B) 5 ta C) 2 ta D) 4 ta 14 / 40 Imloviy jihatdan to’g’ri yozilgan so’zlar qatorini aniqlang? A) sazovor, muloqot B) sozovor, muloqot C) sazovar, muloqat D) sazavor, mulaqot 15 / 40 Quyidagilardan xamsanavislar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotlarni aniqlang. 1)“Xamsa” yozishni ozarbayjonlikulug’ shoir Nizomiy Ganjaviy boshlab bergan; 2)Dehlaviy yana 2 doston qo’shib, o’z “Xamsa”sini yetti dostonga yetkazadi; 3)Jomiy “Xamsa”sini “Panj ganj” deb atagan; 4)Navoiy qisqa muddatda (1483-1485-yillard 51 ming misradan ortiq “Xamsa”sini yozib tugallagan. A) 1, 3 B) 1, 4 C) 2, 4 D) 2, 3 16 / 40 Quyida berilgan gaplarning qaysilarida paronim xatolik jarangsiz undosh o`rniga jarangli undosh qo`llash orqali yuzaga kelgan. 1.Odam tushgan chog`ni uning o‘zi qazigan bo‘ladi. (Nepal xalq maqoli) 2.Ushshoq ham non. (Norveg xalq maqoli) 3.Nokasdan qars olsang, uxlashga qo‘ymaydi. (Ukrain xalq maqoli) 4.Do‘stsiz boshim – tussiz oshim. (O‘zbek xalq maqoli) 5.Mard jonini fido qilsa, qochoq issiz yo‘qolar. (Chuvash xalq maqoli) 6.Bug‘uni uradigan odam uning shohlaridan qochib qutula olmaydi. (Dolgan xalq maqoli) 7.Og‘zini bod ochadigan kishi ko‘p yo‘qotadi. (Shved xalq maqoli) 8.Kichkina teshikdan kirgan nur ham xonani yoriq qiladi. (Yapon xalq maqoli). A) 1, 3, 4, 5, 7, 8 B) 2, 6, 8 C) 3, 4, 5, 8 D) 1, 7 17 / 40 Berilganlardan qo’shma sifatlarni aniqlang. 1) sovuqmijoz; 2) hozirjavob; 3) achchiqtosh; 4) mehnatkash; 5) issiqxona; A) 1, 3 B) 1, 3, 5 C) 1, 2, 4 D) 1, 2 18 / 40 Fuzuliyning “Dahr bir bozordir – har kas mato’in arz edar” baytini aytgan oddiy qorovul tohir aka obrazi qaysi asarda uchraydi? A) “O’tkan kunlar” B) “Kecha va kunduz” C) “Mehrobdan chayon” D) “Yulduzli tunlar” 19 / 40 Odil Yoqubov qalamiga mansub “Olma gullaganda” asarining janrini aniqlang. A) hikoyalar to’plami B) qissa C) roman D) pyesa 20 / 40 Qaysi qatordagi fe`llarda nisbat qo`shimchasi mavjud emas? A) Yomon qo`shni dushmandan yomon – turgan joyingdan ko`chirib yuborganini sezmay qolasan. B) Ko`ngli vayron bo`lgan qiz yelkalari titrab-titrab yig`lardi. C) Baxt oila ostonasidan boshlanishini unutmang! D) Uning vujudida ham mehr, ham vahshiylik yashiringan edi. 21 / 40 “Go`ro`g`lining tug`ilishi ” dostonida Gajdumbek kimning o`g`li? A) Qovushtixonning B) Shohdorxonning C) Jig`alixonning D) Odilxonning 22 / 40 Qaysi javobda quyidagi gap matn mazmuniga mos ravishda to’g’ri davom ettirilgan? Shoh Iskandar … A) umrining so’nggida dunyoning ko’plab xalqlarini o’ziga tobe qilganidan g’ururlanibdi. B) o’z xazinalari, boyliklari bilan birga ko’mishlarini vasiyat qilibdi C) bitmas xazina, ko’p boylik o’z hayotining asosiy mazmuni ekanligini tushunibdi. D) umrining so’nggida bu dunyoning o’tkinchi, bevafo ekanligini anglab yetibdi. 23 / 40 T.Murodning “Yoshlik” jurnalida chop etilgan asari? A) “Oydinda yurgan odamlar” B) “Otamdan qolgan dalalar” C) “Ot kishnagan oqshom” D) “Yulduzlar mangu yonadi” 24 / 40 O’n oy davom etgan tergov azoblaridan so’ng adib “sovetlartga qarshi targ’ibot qilgan”likda ayblanib, 10 yil muddatga ozodlikdan mahrum etilgan ijodkorning ijodi bilan bog’liq to’g’ri ma’lumotni aniqlang? A) Ushbu ijodkorning asarlarida ona yurti – O’zbekiston tabiati, uning zahmatkash xalqi mehnatini sharaflab yozgan she’rlari o’zining samimiyligi, ohangdorligi, o’quvchining eng nozik tuyg’ularini qo’zg’ata olishi bilan zamonlar sinovidan o’tib kelmoqda. B) Ijodkorning ijodidagi bosh mavzu nima deb so’ralsa, yurtga, tabiatga oshiqlik, bolalik xotiralariga sadoqat, o’z xalqidan faxrlanish, uni chin dildan sevish va ardoqlash, deb aytish mumkin. C) Ushbu ijodkor qalamiga mansub asar o’tgan asrning 60- yillarida, Navoiy tavalludining 525 yilligi arafasida yaratilgan edi. D) Ijodkorning asarlaridan birida ulug’ mutafakkir Alisher Navoiyning ziddiyatlarga to’la hayoti tasvirlangan. 25 / 40 Qaysi qatordagi gapda 2 ta tovush tushishi va 1 ta tovush ortishi kuzatiladi? A) Ayriliq ham sinovdir, bolam. Sabr qiling, xalq orasida o’z obro’yingizga egasiz, shunday ekan hozircha faqat kutganingiz ma’qul. B) Ko’z oldimdan ichakuzdi qiliqlar qilayotgan qiziqchilar, toshlarni osmonga irg’itib o’ynayotgan polvonlar ketmasdi. C) Bir vaqt qarasam, yig’layapman. Keyin asta uyga kiraman degan edim, haligi itlar yana uvlab yubordi. D) Otaxon, singlimning ko’ngli juda nozik. Qaytgunimcha unga qo’ldan kelgancha qarab, yordam berib turing. 26 / 40 Qaysi qatorda Mirtemir ijodiga mansub tarjimalar berilgan? Pushkinning"Yevgeniy Onegin" she'riy romani; Lermontovning "Maskarad" asarini "Manas" qirg'iz xalq eposini; "Qirq qiz" qoraqalpoq xalq dostoni; "Sosunli Dovud" arman xalqeposi. A) 3, 4 B) l, 2 C) 4, 5 D) l, 2, 3 27 / 40 Quyida berilgan qaysi so`zlar imloviy jihatdan noto`g`ri yozilgan? 1) xasrat; 2) mudofaa; 3) muddoa; 4) tobeylanmoq; 5) tamir A) 1, 3, 4, 5 B) 2, 3, 4, 5 C) 1, 2, 3, 5 D) 1, 2, 3, 4 28 / 40 Qaysi javobda keltirilgan gapda tarkibida faqat til oldi undoshlari bo’lgan qo’shma sifat mavjud? A) U juda shirinsuxan odam ekan. B) Orzu millatga hayotbaxsh ruh bag’ishlaydi. C) Milliy mafkuramizda milliylik umumbashariy g’oyalar bilan uyg’unlashib ketgan. D) Qo’shiqning diltortar navolari hammani o’ziga rom qildi. 29 / 40 Zavqiyning “Hajvi ahli rasta” asarida oshqaboq xamakka o’xshatilgan qahramon. A) Mo’minshoh B) Shokir qora C) Nazirbek D) Shohaziz 30 / 40 Quyidagi ajratib ko’rsatilgan band so’zi haqida berilgan to’g’ri hukmni toping. 1)Usta pichoqqa band yasash bilan ovora ekan, bezovta qilmadik. 2)Suv kelmasdan band tashlama. 3)Shifokor hozir band birozdan keyin xabar oling. A) Har uchala gapdagi band so’zi bir so’zning turli ma’nolarda qo’llanishidir. B) 2-va 3-gapdagi band so’zlari o’zaro ko’p ma’noli so’zlar sanaladi va ushbu so’zlar 1- gapdagi band so’ziga nisbatan shakldoshlik hosil qila oladi. C) Ushbu gaplarda qatnashgan band so’zlarining barchasi o’zaro shakldosh so’zlar sanaladi. D) 1- va 3-gaplardagi band so’zi o’zaro ko’p ma’noli so’zlar sanaladi va ushbu so’z 2-gapdagi band so’ziga nisbatan shakldoshlik qila oladi. 31 / 40 Ayol kishiga Qo‘l ko‘tarish nimaligin bilurmisan? Ayt! Sen-ku odam bolasisan, Qaysi bir hayvon Emayotib, uzib olar onasin ko‘ksin. Shohlarni-ku qo‘ya turay, payg‘ambarlar ham, Nabilar ham tug‘ilgan-ku ayol zotidan. Unutibsan, Senga bir vaqt aytib bergandim, To‘maris deb atalguvchi yovqur momomiz Turon zamin erki uchun maydonga chiqib, Eron shohin kallasini qonga bo‘ktirgan. u ham ayol bo‘lgan, Bilib qo‘y, o‘g‘lim! Rafiqasiga qo‘l ko‘targan o‘g‘ilga qarata ota tomonidan aytilgan ushbu misralar “Sohibqiron” dramasida qaysi qahramonga qarata aytilganligini aniqlang? A) Jahongir mirzo B) Mironshoh mirzo C) Umarshayx mirzo D) Shohrux mirzo 32 / 40 Qaysi gapda paronimlarni qo’llash bilan bog’liq uslubiy xato mavjud? A) Bu ta’rifda barcha aloqa xizmatlari bepul amalga oshiriladi. B) Bir tup tut tagida bir tup turp turtib turibdi. C) Shifoxonada butunlay tuzalib bod balosidan qutuldim. D) Bu gaplardan so’ng anchagacha otasining boshi xam bo’lib yurdi. 33 / 40 Qaysi so’zlarning yozilishida bosh harflar imlosiga amal qilingan? A) O’zbekiston Respublikasi Prezidenti, Oliy Majlis B) Sog’liqni Saqlash Vazirligi, Markaziy Osiyo C) 21-mart – Navro’z Bayrami, Azamat Shuhrat O’g’li D) Marjonbuloq qishlog’i, Birlashgan millatlar tashkiloti 34 / 40 Matndagi tagiga chizib ko’rsatilgan so’zlardan birortasining ham ma’nosiga mos kelmaydigan izohni aniqlang. Aytishlaricha, Iskandar taxtga o’tirgach, jahonda u tasarruf qilmagan joy qolmabdi. Dunyoning barcha shohlari uning qullug’ini ado etishni o’zlariga sharaf deb biladilar. Yetti iqlim dur-u javohirlari uning xazinasi sari oqib keldi. Yurti obod, xalqi farovon bo’ldi. Dunyoning jami oqil-u donishmandlarini jam etdiki, barcha ilm-u ma’rifat sirlari u uchun ayon bo’ldi. Shunday jahongir shoh ajal oldida ojiz qolib vasiyat qiladi: “Meni ko’mish uchun qabristonga olib borayotganda tobutdan bir qo’limni tashqariga chiqarib qo’ying. Toki unga boqqan kishilar yetti iqlimni olgan, yetti falak mushkulini hal qilgan qudratli oxir-oqibat bu dunyoni tark etib, quruq qo’l bilan u dunyoga ketayotganini ko’rsinlar. So’nggi yo’lga ketar ekanman, istaymanki, menday jahongirning dunyodan quruq qo’l bilan ketayotgani mol-dunyo to’plashga ruju qo’ygan odamlar uchun ibrat bo’lsin! Iskandardek qudratli shohning mol-mulki o’ziga vafo qilmadi, ammo uning adli, ilm-u irfoni tillarda doston bo’lib qoldi, zero insonning umri davomida to’plagan mol-u dunyosi bebaqodir, undan faqat ezgu amallargina yodgor bo’lib qoladi A) Faxr, iftixor, faxrlanishga arziydigan B) Koinot, olam, falak, osmon C) Tez o’tib ketadigan, doimiy, abadiy turmaydigan, saqlanmaydigan D) Egalik qilmagan, ixtiyoriga olmagan, xo’jayinlik qilmagan 35 / 40 Kesimi faqat til undoshlaridan tashkil topgan yasama so’z bilan ifodalangan gapni aniqlang. A) Do’stlikka yaramaydigan shaxsning eng yaramasi – chaqimchi. B) Oshkora yomonlikka nisbatan yasama ezgulikdan inson ko’proq nafratlanadi. C) Tarixni anglash orqali insonda hayotini anglash qobiliyati shakllanadi. D) Hasad va baxillik nafratdan ham murosasizroqdir. 36 / 40 Asarlarni janri bilan moslashtiring? 1)“Ikki muhabbat”; 2) “Ilk muhabbat”; 3) “Chin muhabbat”; a)hikoyalar to`plami; b)pyesa; c)she`riy to`plam A) 1-b, 2-a, 3-c B) 1-a, 2-c, 3-b C) 1-b, 2-c, 3-a D) 1-a, 2-b, 3-c 37 / 40 Qaysi ijodkor o’z she’rida Vatanning tinchligini asrash xuddi “mo’rt shisha”ni asrashdek qiyin ekanligini eslatib o’tadi? A) A. Obidjon B) Zulfiya C) A. Avloniy D) E. Vohidov 38 / 40 Qaysi asarda Turkistonda Qul Xoja Ahmad Yassaviy maqbarasining shundoq biqinida O’rta Osiyoni zabt etgan general Chernyayev qurdirgan besh-oltita g’ishtin binolarning borligi, Chernyayev bu binolarni chor askarlari uchun qurdirganligi, ammo Sovet hokimiyati ularni qamoqxonaga aylantirib atrofini tikanli sim bilan o’raganligi tasvirlangan? A) “Yulduzlar mangu yonadi” qissasida B) “O’tkan kunlar” romanida C) “Muzqaymoq” hikoyasida D) “Mehrobdan chayon” romanida 39 / 40 “Suv qalqisa loyqasi yuqoriga chiqqanday, zamon qalqigandan buyon yomon ko’paydi”. Ushbu misralar qaysi asardan olinganligini aniqlang. A) Muzqaymoq B) Shum bola C) Bemor D) Urushning so’nggi qurboni 40 / 40 Qaysi javobda olmosh ega vazifasini bajarmagan? A) Seni odobli bo'lganing uchun hamma hurmat qiladi. B) Mayli-da kimgadir yoqsa, yoqmasa, ularga qo`shilib yig`lasharmidik. C) Boyning tashqarisida Yo'lchidan boshqa hech kim yo‘q. D) Bu – siz uchun katta sinov. O'rtacha ball 0% 0% Testni qayta ishga tushiring Fikr-mulohaza yuboring Author: InfoMaster Ona tili va adabiyot attestatsiya