Ona tili va adabiyot abituriyentlar uchun №2 Aprel 20, 2022Aprel 20, 2022 da chop etilgan InfoMaster tomonidan Ona tili va adabiyot abituriyentlar uchun №2 ga 1 fikr bildirilgan 1 123456789101112131415161718192021222324252627282930 Vaqtingiz tugadi! Ona tili va adabiyot abituriyentlar uchun №2 1 / 30 Quyida keltirilgan qo`shma gapning turini aniqlang. Bilgilki, bolalarim uch kundan buyon hech bir taom yemas edilar va men hech iloj topmay yurdi. A) ergashgan qo`shma gap B) bog`langan qo`shma gap C) murakkab qo`shma gap D) bog`lovchisiz qo`shma gap 2 / 30 Navoiy "Xamsa"sining qaysi dostonida "Beshinchi iqlim yo`lidan kelgan musofir hikoyati" keltiriladi? A) "Hayratul-abror" B) "Farhod va Shirin" C) "Layli va Majnun" D) "Sab`ayi sayyor" 3 / 30 Ilmiy uslubning xususiyatlari haqida berilgan qaysi hukm(lar) noto`g`ri ? 1) sof ilmiy uslubda fan yutuqlarininkeng ommaga yetkazish maqsad qilinadi; 2) ilmiy-ommabop uslubda ma`lum fan sohasiga doir atamalar qo`llansa ham, lekin bu atamalar xalqqa tushunarli bo`lishi uchun izohlanadi; 3) tarix va adabiyotshunoslik uslubi publitsistik uslubga yaqinroq turadi; 4) ilmiy ommabop uslubda eng yuqori darajadagi mavhumlashtirish orqali ilmiy xulosalarni bayon qilish kuchli bo`ladi. A) 4 B) 1,4 C) 1 D) 1,3 4 / 30 Tarkibida o‘zaro shakldosh so‘z yasovchi qo‘shimcha ishtirok etgan bir necha ergash gapli murakkab qo‘shma gapni aniqlang. A) Sen nimani istasang, nimani so‘rasang, o‘shani muhayyo qilamiz. B) Istagimiz shuki, hayot farovon bo‘lsin, hech kim yomonlik ko‘rmasin. C) Xalqimiz shuni istaydiki, yurtimiz tinch bo‘lsin, farzandlarimiz o‘kinch nimaligini bilmasin. D) Suv ko‘p bo‘lsa, ekinlar yaxshi o‘sadi, dasturxon to‘kin bo‘ladi. 5 / 30 Quyida berilgan gapda qaysi so`zdan oldin tire qo`yiladi? Endi senlar o`qib, oq-qorani taniglar, deydi Xolyor amaki. Hozir dunyo ilmli odamlarniki. A) taniglar, hozir B) deydi Xolyor amaki C) deydi, hozir D) deydi, dunyo 6 / 30 Quyidagi qaysi gapda vazifadoshlik asosida ma’nosi ko’chgan so’z ega vazifasida kelgan? A) Bosh omon bo’lsa, do’ppi topiladi. B) Stol oyog’i pishiq yog’ochdan qilingan. C) Rentgen apparati natijalarini kutyapmiz. D) Qozonning qulog’i qiyshayib qolgan ekan. 7 / 30 Quyidagilardan xamsanavislar haqida berilgan to’g’ri ma’lumotlarni aniqlang. 1)“Xamsa” yozishni ozarbayjonlikulug’ shoir Nizomiy Ganjaviy boshlab bergan; 2)Dehlaviy yana 2 doston qo’shib, o’z “Xamsa”sini yetti dostonga yetkazadi; 3)Jomiy “Xamsa”sini “Panj ganj” deb atagan; 4)Navoiy qisqa muddatda (1483-1485-yillard 51 ming misradan ortiq “Xamsa”sini yozib tugallagan. A) 2, 4 B) 1, 4 C) 2, 3 D) 1, 3 8 / 30 Berilganlardan qaysi birida grammatik moslik buzilgan? A) mevani ekmoq B) gulni barglari C) kuzdagi boychechak D) suv ichida cho`milmoq 9 / 30 Berilgan matndagi fonetik o’zgarishga uchragan so’zlar haqidagi noto’g’ri hukmni toping. A) Berilgan matnda olmosh tarkibida Tovush tushishi hodisasi ro’y bergan B) Berilgan matndagi olmosh tarkibida tovush ortishi hodisasi ro’y bergan C) Beriligan matndagi so’zlarda ko’makchi morfemada ham tovush o’zgarishi kuzatiladi D) Fonetik o’zgarishga uchragan ot tarkibida jarangli undosh jarangsiz undoshga almashgan 10 / 30 Matndagi tagiga chizib ko’rsatilgan so’zlardan birortasining ham ma’nosiga mos kelmaydigan izohni aniqlang. Aytishlaricha, Iskandar taxtga o’tirgach, jahonda u tasarruf qilmagan joy qolmabdi. Dunyoning barcha shohlari uning qullug’ini ado etishni o’zlariga sharaf deb biladilar. Yetti iqlim dur-u javohirlari uning xazinasi sari oqib keldi. Yurti obod, xalqi farovon bo’ldi. Dunyoning jami oqil-u donishmandlarini jam etdiki, barcha ilm-u ma’rifat sirlari u uchun ayon bo’ldi. Shunday jahongir shoh ajal oldida ojiz qolib vasiyat qiladi: “Meni ko’mish uchun qabristonga olib borayotganda tobutdan bir qo’limni tashqariga chiqarib qo’ying. Toki unga boqqan kishilar yetti iqlimni olgan, yetti falak mushkulini hal qilgan qudratli oxir-oqibat bu dunyoni tark etib, quruq qo’l bilan u dunyoga ketayotganini ko’rsinlar. So’nggi yo’lga ketar ekanman, istaymanki, menday jahongirning dunyodan quruq qo’l bilan ketayotgani mol-dunyo to’plashga ruju qo’ygan odamlar uchun ibrat bo’lsin! Iskandardek qudratli shohning mol-mulki o’ziga vafo qilmadi, ammo uning adli, ilm-u irfoni tillarda doston bo’lib qoldi, zero insonning umri davomida to’plagan mol-u dunyosi bebaqodir, undan faqat ezgu amallargina yodgor bo’lib qoladi A) Tez o’tib ketadigan, doimiy, abadiy turmaydigan, saqlanmaydigan B) Faxr, iftixor, faxrlanishga arziydigan C) Egalik qilmagan, ixtiyoriga olmagan, xo’jayinlik qilmagan D) Koinot, olam, falak, osmon 11 / 30 “Go`ro`g`lining tug`ilishi ” dostonida Gajdumbek kimning o`g`li? A) Shohdorxonning B) Jig`alixonning C) Qovushtixonning D) Odilxonning 12 / 30 Qaysi javobda keltirilgan gapda tarkibida faqat til oldi undoshlari bo’lgan qo’shma sifat mavjud? A) Orzu millatga hayotbaxsh ruh bag’ishlaydi. B) Qo’shiqning diltortar navolari hammani o’ziga rom qildi. C) U juda shirinsuxan odam ekan. D) Milliy mafkuramizda milliylik umumbashariy g’oyalar bilan uyg’unlashib ketgan. 13 / 30 Payt, fursat, mahal, chog’, palla, muddat, dam, on, lahza. Yuqoridagi sinonim so’zlardan qaysi biri “ko’pincha ma’lum ish uchun lozim bo’lgan, shu ishga belgilangan vaqt” ma’nosini bildiradi? A) payt B) lahza C) on D) fursat 14 / 30 Quyida berilgan qaysi so`zlar imloviy jihatdan noto`g`ri yozilgan? 1) xasrat; 2) mudofaa; 3) muddoa; 4) tobeylanmoq; 5) tamir A) 2, 3, 4, 5 B) 1, 2, 3, 4 C) 1, 3, 4, 5 D) 1, 2, 3, 5 15 / 30 Qaysi javobda imloviy xato yozilgan so’zlar soni ikkita? A) Zebi yuragida tugulib yotgan zo’r tugunni yechib yuborgan edi. B) O’rtadagi xontaxtada sovub qolgan kabob va meva-cheva bor edi. C) Yaxshilik qilsang, ohirigacha yaxshilik qilgin, zinxor minnat qilma. D) Qor urib turgan bir kun edi. Birdan ko’chada dod-faryod ko’tarilib qoldi. 16 / 30 Voqea-hodisa, shaxs-narsani nomlash uchun ishlatilgan (bir so‘z yoki so‘z birikmasi bilan ifodalangan) qisqa gapdan so‘ng ishlatiladigan tinish belgisi qaysi gapda qo`llangan? A) Ko‘klamoyim, ko‘kingdan ber bir chimdim! ( M. Yusuf ) B) Yashash. Bu – orzular qanotin kermoq. Yashash. Bu – muhabbat gullarin termoq. (O. Matjon) C) She’rim! Yana o‘zing yaxshisan! ( U. Nosir ) D) Podshoh o‘sha bolani yoniga o‘tqazib, undan so‘rabdi: Mening uyim chiroylimi yoki otangnikimi? 17 / 30 Ilon kabi buralib daryo shu yerga kelganda, ikkiga ajralgan, uch chaqirimdan so`ng yana birlashardi. Berigan gapda qaysi turkumlar qatnashgan? A) ot, ko`makchi, fe`l, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son, ot, ko`makchi, ravish, fe`l B) ot, ko`makchi, ravish, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son ot, ravish, ravish, fe`l C) ot, ko`makchi, fe`l, ot, olmosh, ot, fe`l, son, fe`l, son ot, ravish, ravish, fe`l D) ot, ko`makchi, fe`l, ot, ravish, fe`l, son, fe`l, son, ko`makchi, ravish, fe`l 18 / 30 T.To’laning ”Yetti zog’ora qissasi” asarida Navoiyni mahliyo qilgan donishmand deya kim tilga olinadi? A) Lutfiy B) Otoyi C) Ahmad Yassaviy D) Amir Temur 19 / 30 Zavqiyning “Hajvi ahli rasta” asarida oshqaboq xamakka o’xshatilgan qahramon. A) Nazirbek B) Shohaziz C) Mo’minshoh D) Shokir qora 20 / 30 Qaysi qatordagi gapda 2 ta tovush tushishi va 1 ta tovush ortishi kuzatiladi? A) Bir vaqt qarasam, yig’layapman. Keyin asta uyga kiraman degan edim, haligi itlar yana uvlab yubordi. B) Otaxon, singlimning ko’ngli juda nozik. Qaytgunimcha unga qo’ldan kelgancha qarab, yordam berib turing. C) Ko’z oldimdan ichakuzdi qiliqlar qilayotgan qiziqchilar, toshlarni osmonga irg’itib o’ynayotgan polvonlar ketmasdi. D) Ayriliq ham sinovdir, bolam. Sabr qiling, xalq orasida o’z obro’yingizga egasiz, shunday ekan hozircha faqat kutganingiz ma’qul. 21 / 30 Qaysi javobdagi baytda tazod san’atidan foydalanilmagan? A) Bu kun, ey do‘stlar, farzandi jononimni sog‘indim, Gado bo‘lsam ne ayb, ul shohi davronimni sog‘indim. B) Orzu qildim: “ Tutarmen ”, - deb visoli domanin, Pora bo‘ldi hajr ilgida giribon oqibat. C) Mumkin o‘lsa ko‘rmog‘im, ey sarvi ra’no, surating, Aylasa chashmim aro mardum kabi jo surating. D) Fasli navbahor o‘ldi ketibon zimistonlar, Do‘stlar, g‘animatdur, sayr eting gulistonlar. 22 / 30 Quyidagi gapda mustaqil so`zlar miqdorini aniqlang? G`amgin qoyalar qilib qo`ygan gunohidan o`zi qo`rqib ketganday ingrab yubordi. A) 9 ta B) 8 ta C) 6 ta D) 7 ta 23 / 30 Qaysi gapda paronimlarni qo’llash bilan bog’liq uslubiy xato mavjud? A) Bir tup tut tagida bir tup turp turtib turibdi. B) Bu ta’rifda barcha aloqa xizmatlari bepul amalga oshiriladi. C) Shifoxonada butunlay tuzalib bod balosidan qutuldim. D) Bu gaplardan so’ng anchagacha otasining boshi xam bo’lib yurdi. 24 / 30 Berilgan qo`shimchalardan nechtasi ham so`z yasovchi, ham lug`aviy shakl yasovchi, ham sintaktik shakl yasovchi qo`shimcha vazifasini bajara oladi? -ar, - y, -ish, -ib, - gan, - lab, - a, - ka. A) 5 tasi B) 7 tasi C) 3 tasi D) 4 tasi 25 / 30 “…… bu yog’ida to’qson besh, bu yog’ida to’qson besh o’n kam ikki yuz kokili bor, bir yog’ini tilla suviga botirgan, bir yog’ini kumush suviga botirgan, tong shamolida qotirgan. Jamoli chillaning qoriday tingjirab, yaltirab o’tirgan”. Ushbu parchada xalq dostonlaridagi qaysi qahramonning husn-u jamoli ta’riflangan? A) Zulxumorning B) Gulanorning C) Xolbekaning D) Barchinoyning 26 / 30 Berilganlardan qo’shma sifatlarni aniqlang. 1) sovuqmijoz; 2) hozirjavob; 3) achchiqtosh; 4) mehnatkash; 5) issiqxona; A) 1, 2 B) 1, 3, 5 C) 1, 3 D) 1, 2, 4 27 / 30 Asarlarni janri bilan moslashtiring? 1)“Ikki muhabbat”; 2) “Ilk muhabbat”; 3) “Chin muhabbat”; a)hikoyalar to`plami; b)pyesa; c)she`riy to`plam A) 1-b, 2-a, 3-c B) 1-a, 2-b, 3-c C) 1-b, 2-c, 3-a D) 1-a, 2-c, 3-b 28 / 30 Arman xalq eposi “Sosunli Dovud” dostonini tarjima qilgan ijodkorning asari qaysi qatorda berilgan? A) “So`nggi kun” B) “Astrabod ” C) “Singan umid” D) “Izlaganim” 29 / 30 Yangidan o’zida kuch-g’ayrat tuyardi, kelajagiga, o’z maqsadlariga erishishga umid uyg’onardi. Berilgan gap tarkibida fonetik o’zgarish asosida yozilgan so’zlar haqida to’g’ri fikrni toping. 1)Ushbu gap tarkibida fonetik o’zgarish hodisasi sodir bo’lmagan. 2)Fonetik o’zgarishga uchragan so’zlarda tovush tushgan va almashgan. 3)Fonetik o’zgarishga uchragan so’zlar soni 3 ta. 4)Fonetik o’zgarishga uchragan barcha so’zlarda tovush tushgan. A) 2, 3 B) 1, 2, 3 C) 1, 2, 3, 4 D) 2, 4 30 / 30 Quyida berilgan gaplarning qaysilarida paronim xatolik jarangsiz undosh o`rniga jarangli undosh qo`llash orqali yuzaga kelgan. 1.Odam tushgan chog`ni uning o‘zi qazigan bo‘ladi. (Nepal xalq maqoli) 2.Ushshoq ham non. (Norveg xalq maqoli) 3.Nokasdan qars olsang, uxlashga qo‘ymaydi. (Ukrain xalq maqoli) 4.Do‘stsiz boshim – tussiz oshim. (O‘zbek xalq maqoli) 5.Mard jonini fido qilsa, qochoq issiz yo‘qolar. (Chuvash xalq maqoli) 6.Bug‘uni uradigan odam uning shohlaridan qochib qutula olmaydi. (Dolgan xalq maqoli) 7.Og‘zini bod ochadigan kishi ko‘p yo‘qotadi. (Shved xalq maqoli) 8.Kichkina teshikdan kirgan nur ham xonani yoriq qiladi. (Yapon xalq maqoli). A) 1, 7 B) 3, 4, 5, 8 C) 2, 6, 8 D) 1, 3, 4, 5, 7, 8 0% Testni qayta ishga tushiring Baholash mezoni To'g'ri javob uchun 3,1 ball. Fikr-mulohaza yuboring tomonidan Wordpress Quiz plugin Ona tili va adabiyot abituriyent